«Տաջիկստան»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.2+) (Ռոբոտը ավելացնում է․: min:Tajikistan |
չ Bot: Migrating 172 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q863 (translate me) |
||
| Տող 102. | Տող 102. | ||
[[Կատեգորիա:Տաջիկստան]] |
[[Կատեգորիա:Տաջիկստան]] |
||
[[ace:Tajikistan]] |
|||
[[af:Tadjikistan]] |
|||
[[als:Tadschikistan]] |
|||
[[am:ታጂኪስታን]] |
|||
[[an:Tachiquistán]] |
|||
[[ang:Tacgicastan]] |
|||
[[ar:طاجيكستان]] |
|||
[[arc:ܛܐܓܝܩܣܛܐܢ]] |
|||
[[arz:تاجيكيستان]] |
|||
[[ast:Taxiquistán]] |
|||
[[ay:Tayiksuyu]] |
|||
[[az:Tacikistan]] |
|||
[[ba:Тажикстан]] |
|||
[[bar:Tadschikistan]] |
|||
[[bat-smg:Tadžikistans]] |
|||
[[bcl:Tayikistan]] |
|||
[[be:Таджыкістан]] |
|||
[[be-x-old:Таджыкістан]] |
|||
[[bg:Таджикистан]] |
|||
[[bn:তাজিকিস্তান]] |
|||
[[bo:ཐ་ཇི་ཁེ་སི་ཏན།]] |
|||
[[bpy:তাজিকিস্তান]] |
|||
[[br:Tadjikistan]] |
|||
[[bs:Tadžikistan]] |
|||
[[bug:Tajikistan]] |
|||
[[bxr:Таджикистан]] |
|||
[[ca:Tadjikistan]] |
|||
[[ce:Таджики]] |
|||
[[ceb:Tayikistan]] |
|||
[[chr:ᏔᏥᎩᏍᏔᏂ]] |
|||
[[ckb:تاجیکستان]] |
|||
[[crh:Tacikistan]] |
|||
[[cs:Tádžikistán]] |
|||
[[csb:Tadżikistan]] |
|||
[[cu:Таджикистанъ]] |
|||
[[cv:Таджикистан]] |
|||
[[cy:Tajikistan]] |
|||
[[da:Tadsjikistan]] |
|||
[[de:Tadschikistan]] |
|||
[[diq:Tacikıstan]] |
|||
[[dsb:Tadžikistan]] |
|||
[[dv:ތަޖިކިސްތާން]] |
|||
[[dz:ཏ་ཇག་ཀིསི་ཏཱན་]] |
|||
[[ee:Tajikistan]] |
|||
[[el:Τατζικιστάν]] |
|||
[[en:Tajikistan]] |
|||
[[eo:Taĝikio]] |
|||
[[es:Tayikistán]] |
|||
[[et:Tadžikistan]] |
|||
[[eu:Tajikistan]] |
|||
[[ext:Tayiquistán]] |
|||
[[fa:تاجیکستان]] |
|||
[[fi:Tadžikistan]] |
|||
[[fiu-vro:Tadžikistan]] |
|||
[[fo:Tadsjikistan]] |
|||
[[fr:Tadjikistan]] |
|||
[[frp:Tadj·iquistan]] |
|||
[[fy:Tadzjikistan]] |
|||
[[ga:An Táidsíceastáin]] |
|||
[[gag:Tacikistan]] |
|||
[[gd:Taidigeastàn]] |
|||
[[gl:Taxiquistán - Тоҷикистон]] |
|||
[[gu:તાજિકિસ્તાન]] |
|||
[[gv:Yn Tajikistaan]] |
|||
[[hak:Thap-kit-khiet-sṳ̂-thán]] |
|||
[[he:טג'יקיסטן]] |
|||
[[hi:ताजिकिस्तान]] |
|||
[[hif:Tajikistan]] |
|||
[[hr:Tadžikistan]] |
|||
[[hsb:Tadźikistan]] |
|||
[[ht:Tadjikistan]] |
|||
[[hu:Tádzsikisztán]] |
|||
[[ia:Tajikistan]] |
|||
[[id:Tajikistan]] |
|||
[[ie:Tadjikistan]] |
|||
[[ilo:Tajikistan]] |
|||
[[io:Tajikistan]] |
|||
[[is:Tadsjikistan]] |
|||
[[it:Tagikistan]] |
|||
[[ja:タジキスタン]] |
|||
[[jv:Tajikistan]] |
|||
[[ka:ტაჯიკეთი]] |
|||
[[kbd:Таджыкыстэн]] |
|||
[[kk:Тәжікстан]] |
|||
[[km:តាជីគីស្ថាន]] |
|||
[[kn:ತಜಿಕಿಸ್ತಾನ್]] |
|||
[[ko:타지키스탄]] |
|||
[[ku:Tacîkistan]] |
|||
[[kv:Таджикистан]] |
|||
[[kw:Pow Tajik]] |
|||
[[ky:Тажикстан]] |
|||
[[la:Tadzikistania]] |
|||
[[lb:Tadjikistan]] |
|||
[[li:Tadzjikistan]] |
|||
[[lij:Tajikistan]] |
|||
[[lmo:Tagikistan]] |
|||
[[lt:Tadžikija]] |
|||
[[lv:Tadžikistāna]] |
|||
[[mdf:Таджикистан]] |
|||
[[mhr:Таджикистан]] |
|||
[[min:Tajikistan]] |
|||
[[mk:Таџикистан]] |
|||
[[ml:താജിക്കിസ്ഥാൻ]] |
|||
[[mn:Тажикистан]] |
|||
[[mr:ताजिकिस्तान]] |
|||
[[ms:Tajikistan]] |
|||
[[my:တာဂျစ်ကစ္စတန်နိုင်ငံ]] |
|||
[[na:Tadjikitan]] |
|||
[[nah:Tayictlālpan]] |
|||
[[nds:Tadschikistan]] |
|||
[[nl:Tadzjikistan]] |
|||
[[nn:Tadsjikistan]] |
|||
[[no:Tadsjikistan]] |
|||
[[nov:Tajikistan]] |
|||
[[nv:Tʼajiʼ Bikéyah]] |
|||
[[oc:Tatgiquistan]] |
|||
[[or:ତାଜାକିସ୍ଥାନ]] |
|||
[[os:Таджикистан]] |
|||
[[pam:Tajikistan]] |
|||
[[pdc:Datschikischtaan]] |
|||
[[pih:Tajikistaan]] |
|||
[[pl:Tadżykistan]] |
|||
[[pms:Tagikistan]] |
|||
[[pnb:تاجکستان]] |
|||
[[ps:تاجيکستان]] |
|||
[[pt:Tajiquistão]] |
|||
[[qu:Tayiksuyu]] |
|||
[[ro:Tadjikistan]] |
|||
[[ru:Таджикистан]] |
|||
[[rw:Tajikisitani]] |
|||
[[sa:ताजिकिस्थान]] |
|||
[[sah:Тадьикистаан]] |
|||
[[scn:Tagikistan]] |
|||
[[sco:Tajikistan]] |
|||
[[se:Tažikistan]] |
|||
[[sh:Tadžikistan]] |
|||
[[si:ටජිකිස්ථාන්]] |
|||
[[simple:Tajikistan]] |
|||
[[sk:Tadžikistan]] |
|||
[[sl:Tadžikistan]] |
|||
[[so:Tadsjikistan]] |
|||
[[sq:Taxhikistani]] |
|||
[[sr:Таџикистан]] |
|||
[[ss:IThajiki]] |
|||
[[su:Tajikistan]] |
|||
[[sv:Tadzjikistan]] |
|||
[[sw:Tajikistan]] |
|||
[[szl:Tadżykistůn]] |
|||
[[ta:தஜிகிஸ்தான்]] |
|||
[[te:తజికిస్తాన్]] |
|||
[[tg:Тоҷикистон]] |
|||
[[th:ประเทศทาจิกิสถาน]] |
|||
[[tk:Täjigistan]] |
|||
[[tl:Tayikistan]] |
|||
[[tr:Tacikistan]] |
|||
[[tt:Таҗикстан]] |
|||
[[udm:Таджикистан]] |
|||
[[ug:تاجىكىستان]] |
|||
[[uk:Таджикистан]] |
|||
[[ur:تاجکستان]] |
|||
[[uz:Tojikiston]] |
|||
[[vi:Tajikistan]] |
|||
[[vo:Tacikistän]] |
|||
[[war:Tayikistan]] |
|||
[[wo:Tajikistaan]] |
|||
[[wuu:塔吉克斯坦]] |
|||
[[xal:Тоҗгудин Орн]] |
|||
[[yi:טאדזשיקיסטאן]] |
|||
[[yo:Tajikistan]] |
|||
[[zea:Tadzjikistan]] |
|||
[[zh:塔吉克斯坦]] |
|||
[[zh-min-nan:Tajikistan]] |
|||
18:13, 7 Մարտի 2013-ի տարբերակ
| Տաջիկստանի Հանրապետություն Ҷумҳурии Тоҷикистон Ջոմհուրի-յի Տոջիկստոն جمهوری تاجیکستان |
||||
|---|---|---|---|---|
|
||||
| Ազգային օրհներգ՝ Սուրուդի Միլլի | ||||
 |
||||
| Մայրաքաղաք և ամենամեծ քաղաք | Դուշանբե | |||
| Պետական լեզուներ | Տաջիկերեն | |||
| Կառավարում | ||||
| - | Նախագահ | Էմոմալի Ռահմոն | ||
| - | Վարչապետ | Ակիլ Ակիլով | ||
| Անկախություն | ԽՍՀՄ-ից | |||
| - | Սամանիդ հարստության հաստատում | 875 AD |
||
| - | Հայտարարված | սեպտեմբերի 9 1991 | ||
| - | Ամբողջված | դեկտեմբերի 25 1991 | ||
| Տարածք | ||||
| - | Ընդհանուր | 143,100 կմ² (95-րդ) | ||
| - | Ջրային (%) | 0.3 | ||
| Բնակչություն | ||||
| - | հուլիս 2006 նախահաշիվը | 7,320,000 (100-րդ) | ||
| - | 2000 մարդահամարը | 6,127,000 | ||
| ՀՆԱ (ԳՀ) | 2005 գնահատում | |||
| - | Ընդհանուր | $8.802 բիլիոն (139-րդ) | ||
| - | Մեկ շնչի հաշվով | $1,388 (159-րդ) | ||
| Ջինի (2003) | 32.6 (միջին) | |||
| ՄՆԶԻ (2004) |  0.652 (միջին) (122-րդ) |
|||
| Արժույթ | Սոմոնի (TJS) | |||
| Ժամային գոտի | TJT (ՀԿԺ+5) | |||
| Ազգային դոմեն | .tj | |||
| Հեռախոսային կոդ | +992 | |||
Տաջիկստան (Тоҷикистон), պետություն Կենտրոնական Ասիայում: Սահմանակցում է Ուզբեկստանին, Ղրղզստանին, Չինաստանին և Աֆղանստանին։ Նախկին խորհրդային հանրապետություն, անկախացել է 1991 թ.։ ԱՊՀ անդամ պետություն է։
Աշխարհագրական նկարագիր
Ունի խիստ լեռնային մակերևույթ, որի մոտ կեսի բարձրությունը գերազանցում է ծովի մակարդակի 3000 մ-ը։ Երկրի արևելյան խիստ նոսր է բնակեցված. այս շրջանում գտնվում է Պամիր լեռնաշղթան, որի Իսմիաիլ Սամանի գագաթը նախկինում Խորհրդային Միության ամենաբարձր կետն էր (կոչվում էր Կոմունիզմի պիկ)։ Երկրի արևելյան հատվածում է գտնվում Բադախշան ինքնավար շրջանը, որտեղ բնակվում են բազմաթիվ փոքր ազգություններ։
Մայրաքաղաք Դուշանբեն գտնվում է երկրի արևմտյան շրջանում, Հիդոր լեռնաշղթայի ստորոտում, որտեղով հոսում են Ամուր Դարյա և Սիր Դարյա գետերը։ Տաջիկստանի արևմտյան շրջանը նեղ միջանցքով կապված է Սոգդիա շրջանի հետ։ Վերջինում գտնվում է երկրի բնակչության թվով երկրորդ քաղաքը՝ Խոջանդը։
Տաջիկստանի մաս են կազմում նաև մի քանի էքսկլավներ, որոնցից խոշորագույնը՝ Վորուխը աշխարհրագրորեն ընկած է Ղրղզստանի տարածքում։
Տարածքային բաժանում
Վարչականորեն բաժանված է 4 մարզերի, որոնք են՝
- Սուղդ
- Կարոտեգին
- Խաթլոն
- Գորնո-Բադաշխան (ինքնավար մարզ)
Ազգագրություն
Ազգաբնակչությունը կազմում է 7.349.145 (2009 թ. տվյալներով), որոնց գերակշիռ մասը տաջիկներ են։ Տաջիկերենը իրանական լեզու է և մեծ ընդհանրություններ ունի պարսկերենի հետ, որի պատճառով համարվում է պարսկերեն լեզվի տարբերակ։ Տաջիկստանից բացի պետական լեզու է Իրանում և Աֆղանստանում։
Ազգային փոքրամասնությունների շարքում կարևոր տեղ են զբաղեցնում ուզբեկները և ապա ռուսները, վերջիններիս մեծ մասը սակայն լքել է երկիրը քաղաքացիկան պատերազմի տարիներին։
Տնտեսություն
Արտաքին առևտրի կարևոր բաղադրիչներն են մետաքսի և ալյումինի արտահանումը (վերջինս հիմնականում Տուրսունզոդա քաղաքից) և ավելի նվազ չափով՝ արծաթը, ոսկին, ուրանիումը և վոլֆրամը։ Տաջիկստանի տնտեսություն ծանր կացության մեջ է հայտնվել վեց տարի տևած քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով։
Աղքատություն
Տաջիկստանը նախկին խորհրդային հանրապետություններից ամենաաղքատն է և աշխարհիի ամենաաղքատ պետություններից մեկը։ ՄԱԿ-ի տվյալների համաձայն, բնակչության 44,4% ապրում է աղքատության շեմից ցածր մակարդակում։[1]
|
Սա աշխարհագրության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Տաջիկստան կատեգորիայում։ |
.svg)
| ||||||||||||||
