Jump to content

Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

< «Շաբաթվա հոդված» նախագիծ

Բարաք Հուսեին Օբամա II (ծնվ.՝ օգոստոսի 4, 1961), ամերիկացի քաղաքական գործիչ, որը 2009-2017 թվականներին զբաղեցրել է Միացյալ Նահանգների 44-րդ նախագահի պաշտոնը։ Դեմոկրատական կուսակցության անդամ, ԱՄՆ պատմության առաջին աֆրոամերիկացի նախագահը։ 1997-2004 թվականներին Օբաման եղել է Իլինոյս նահանգի սենատի անդամ, իսկ արդեն 2005-2008 թվականներին՝ Իլինոյս նահանգից ԱՄՆ Սենատի անդամ։ Զբաղվել է նաև քաղաքացիական իրավունքների պաշտպանությամբ և դասախոսել մի շարք համալսարաններում։

Օբաման ծնվել է ԱՄՆ Հավայի նահանգի Հոնոլուլու քաղաքում։ 1983 թվականին ավարտել է Կոլումբիայի համալսարանը՝ ստանալով քաղաքագիտության բակալավրի աստիճան։ Ավելի ուշ, Չիկագոյում աշխատել է որպես համայնքային կազմակերպիչ։ 1988 թվականին աշխատանքի է անցել Հարվարդի իրավունքի դպրոցում, որտեղ եղել է «Harvard Law Review»-ի առաջին սևամորթ նախագահը։ Եղել է քաղաքացիական իրավունքների հարցերով փաստաբան և պրակտիկ գիտնական՝ 1992-2004 թվականներին Չիկագոյի համալսարանի իրավունքի դպրոցում դասավանդելով սահմանադրական իրավունք։ Համալսարանական գործունեությունից զատ Օբաման ակտիվ ներգրավվածություն է ունեցել նաև քաղաքական գործընթացներին։ 1997-2004 թվականներին Իլինոյսի Սենատում ներկայացրել է 13-րդ շրջանը, իսկ 2004 թվականին՝ ընտրվել ԱՄՆ Սենատի անդամ։ 2008 թվականին Դեմոկրատական կուսակցության նախագահական փրայմերիզի ժամանակ, որտեղ նրա հիմնական մրցակիցը Հիլարի Քլինթոնն էր, կուսակցությունը Բարաք Օբամային առաջադրեց որպես նախագահի, իսկ Ջո Բայդենին՝ որպես փոխնախագահի թեկնածու։ 2008 թվականի նոյեմբերին Օբաման հաղթեց նախագահական ընտրություններում՝ պարտության մատնելով հանրապետական Ջոն Մաքքեյնին։ Նրա երդմնակալության արարողությունը կայացավ 2009 թվականի հունվարի 20-ին։ Ընտրվելուց իննը ամիս անց Բարաք Օբաման արժանացավ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի։ Այս որոշումը ինչպես գովասանքի, այնպես էլ քննադատական ալիք առաջացրեց։

Օբամայի առաջին պաշտոնավարման հիմնական գործողություններն ուղղված էին համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամի հետևանքների վերացմանը և ներառում էին Վերականգնման և վերաներդրման ամերիկյան ակտը, որը տնտեսությանն օգնեց վերականգնվել Մեծ ռեցեսիայից։ Բացի այդ, Օբաման մասնակի ընդլայնեց Ջորջ Ու. Բուշի օրոք ներդրված հարկերի կրճատման մոտեցումը, մշակեց առողջապահական բարեփոխումների օրենսդրություն, ֆինանսական կարգավորումների բարեփոխումների օրենք, ինչպես նաև վերջ դրեց Իրաքում ամերիկյան ռազմական խոշոր ներկայությանը։ Օբաման նշանակել է նաև ԱՄՆ գերագույն դատարանի դատավորներ Սոնյա Սոթոմայորին և Ելենա Քագանին։ Սոթոմայորը դարձել է Միացյալ Նահանգների Գերագույն դատարանի առաջին իսպանախոս ամերիկացին։ Օբամայի հրամանով իրականացվել է «Նեպտունի եռաժանի» գործողությունը, որի հետևանքով սպանվել է Ուսամա բեն Լադենը։ Նա երկրորդ պլան մղեց Բուշի հակապարտիզանական պատերազմի մոդելը՝ ընդլայնելով օդային հարվածները և լայնորեն կիրառելով հատուկ նշանակության ուժերը՝ միաժամանակ խրախուսելով նաև ընդունող երկրի զինված ուժերի մասնակցությունը նման գործողություններին։ 2011 թվականին Բարաք Օբամայի հանձնարարությամբ ամերիկյան զինված ուժերը ներխուժեցին Լիբիա։ Նպատակը ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 1973 թվականի բանաձևի իրագործումն էր, ինչի հետևանքով Տրիպոլիում տապալվեց Մուամմար ալ-Կադդաֆիի վարչակարգը։

2012 թվականի նախագահական ընտրությունների ժամանակ Բարաք Օբաման կարողացավ հաղթել... Ավելին

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-2024)  • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա

Վերջերս մահացածներ՝ Քուինսի Ջոնս Կրտսեր  • Թերի Գար

Գիտե՞ք, որ․․․



Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
313 765
հոդված
432
ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։


Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։


Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։



Այս օրը պատմության մեջ

Սյունիքում տեղի ունեցած ռազմական գործողությունների թատերաբեմը՝ Մեծ Իշխանասար լեռը
Սյունիքում տեղի ունեցած ռազմական գործողությունների թատերաբեմը՝ Մեծ Իշխանասար լեռը


Օրվա պատկեր

Կաղապար:Potd/2024-11-16 (hy)
Կաղապար:Potd/2024-11-16 (hy)