«Սուխում»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
| Տող 198. | Տող 198. | ||
== Տեսարժան վայրեր == |
== Տեսարժան վայրեր == |
||
* [[ |
* [[Բեսլեթի կամուրջ]] |
||
* [[Սուխումի ամրոց]] |
* [[Սուխումի ամրոց]] |
||
* [[Բագրատի |
* [[Բագրատի պալատ]] |
||
* [[ |
* [[Աբխազական մեծ պատ]] |
||
* [[Սուխումի բուսաբանական այգի|Բուսաբանական այգի]] |
* [[Սուխումի բուսաբանական այգի|Բուսաբանական այգի]] |
||
* [[Սուխումի փարոս]] |
* [[Սուխումի փարոս]] |
||
* [[Կարմիր կամուրջ (Սուխում)|Կարմիր կամուրջ]] |
* [[Կարմիր կամուրջ (Սուխում)|Կարմիր կամուրջ]] |
||
* [[Սուխումի կապիկների բուծարան]] |
|||
== Քույր քաղաքներ == |
== Քույր քաղաքներ == |
||
10:27, 7 Հուլիսի 2019-ի տարբերակ
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Սուխում | |||
| Аҟәа/სოხუმი | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Աբխազիա/ Վրաստան | ||
| Երկրամաս | Աբխազիայի Ինքնավար Հանրապետություն | ||
| Շրջան | Սուխում/Սուխումի մունիցիպալիտետ | ||
| Քաղաքապետ | Ադգուր Խարազիա[1] | ||
| Այլ անվանումներ | Դիոսկուրիադա[2] Սեբաստոպոլիս[2] Ցխում[2][3]/Ցխումի[4][5] 7-10-րդ դարերում՝ ცხუმი[6] Սուխում-Կալե[2] Սուխում (1810-1936[7], և 1992 թվականից[8][9]) Սուխումի (1936[7]-1992[8][9]) | ||
| Տվյալ կարգավիճակում | 1848 թվականից | ||
| Մակերես | 27 կմ² | ||
| Բարձր. ծովի մակ-ից | 20 մետր | ||
| Կլիմայի տեսակ | խոնավ մերձարեւադարձային | ||
| Բնակչություն | ▲ 62 914 մարդ (2011) | ||
| Ազգային կազմ | աբխազներ, ռուսներ, հայեր, վրացիներ, հույներ | ||
| Ժամային գոտի | UTC+3 | ||
| Հեռախոսային կոդ | +7 840 22x-xx-xx | ||
| Փոստային ինդեքս | 384900 | ||
| Փոստային ինդեքսներ | 384900 և 6600[10] | ||
| Ավտոմոբիլային կոդ | ABH | ||
| Պաշտոնական կայք | sukhumcity.ru | ||
| |||
| |||
Սուխում[11][12] (աբխ.՝ Аҟәа /а́куа/, վրաց.՝ სოხუმი /սոխումի/), 1936-1992 թվականներին անվանել են Սուխումի և այս անունով էլ շատ հաճախ հանդես է գալիս։ Աբխազիայի մայրաքաղաքն է։
Ստուգաբանություն
Վրացերեն մատյաններում այս անունը հիշատակվում է դեռևս 8-րդ դարից։
Պատմություն
Ներկայիս Սուխումի տարածքում մարդիկ ապրել են դեռևս քարի դարից, մոտավորապես 300.000 տարի առաջվանից։ Սա աշխարհի ամենահին քաղաքներից մեկն է։
Բնակչություն
2011 թվականին Աբխազիայում անցկացված մարդահամարի տվյալներով՝ քաղաքում բնակվում է 64,5 հազար մարդ։ Հայերը կազմում են քաղաքի բնակչության մոտ 30 %-ը։
Տեսարժան վայրեր
- Բեսլեթի կամուրջ
- Սուխումի ամրոց
- Բագրատի պալատ
- Աբխազական մեծ պատ
- Բուսաբանական այգի
- Սուխումի փարոս
- Կարմիր կամուրջ
- Սուխումի կապիկների բուծարան
Քույր քաղաքներ
Տիրասպոլ, Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետություն
Պոդոլսկ, Ռուսաստան
Ստեփանակերտ, ԼՂՀ
Ցխինվալ, Հարավային Օսիա
Կիլմարնոկ, Մեծ Բրիտանիա
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Հայտնի մարդիկ
Քաղաքում ծնվել են
- Լեոնիդ Ջահայա (ծն.1932), վրացի փիլիսոփա
- Զուրաբ Սոտկիլավա (ծն.1937), վրացի օպերային երգիչ
Ծանոթագրություններ
- ↑ Адгур Харазия назначен мэром Сухума
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Ю. Н. Воронов. Диоскуриада — Себастополис — Цхум. — М.: Наука, 1980. — 128 с. — 35 800 экз.
- ↑ Институт русского языка (Академия наук СССР) Этимология. — М.: Наука, 1979. — С. 116.
О. Н. Трубачев. Indoarica в Северном Причерноморье / Ответственные редакторы Л. А. Гиндин к И. Б. Еськова. — М.: Наука, 1999. — С. 320. — 1000 экз. — ISBN 5-02-011675-0…Нас, естественно, больше интересуют случаи с более близких территорий. И такие примеры, действительно, есть, причём исключительно яркие и не во всех отношениях раскрытые. Сюда относятся греч. Διοσκουριας, Диоскуриада, древнее название Сухуми, производное от имени Διοσκουριοι, диоскуры, сыновья Зевса, близнецы. Считается, что та же семантика представлена в названии Сухум(и), первоначально Цхум, ср. груз., мингр., чан. tkubi, tkupi «близнецы», «двойни», «двойной орешек, плод»28, сюда же Лечхум, название одной из областей Имеретии29. «Таким образом, интересующие нас слова θqum, θqum означают близнецы, двойни. Следовательно, слово Сухум, точнее Цхум почти вполне соответствует по смыслу греческому названию Диоскуриады и значит Близнецы, слово Лечхум означает страну близнецов, или область, где находится Чхум, Близнецы.»30
28 Орбели И А. Город близнецов Aiocncoupidç и племя возниц 'Hfíoxoi // ЖМНП 1911, май. С. 207.
29 Там же. С. 203.
30 Там же. С. 209. - ↑ Поспелов Е. М. Географические названия мира: Топонимический словарь, М., «Русские словари», 1998, с. 402 — ISBN 5-89216-029-7
- ↑ Х. С. Бгажба. Труды. Книга первая. — Сухуми: Алашара, 1987. — С. 146.
Таким образом, топоним Сухуми восходит к Цхум-и (Цхом-и), зафиксированному в грузинских летописях с X века. С появлением турок на побережье Цхуми стал называться Сухум-кале, что соответствует фонетическим нормам турецкого языка.
- ↑ А великий Андрей совместно со Свимоном вошли в земли Овсетские, достигли города, который называется Фостафор 120, где содеяли множество чудес, обратили и просветили множество народа; оттуда ушли в земли Абхазские и пришли в город Севаст, ныне именуемый Цхуми.
Леонти Мровели (Перевод Г. В. Цулая) Жизнь картлийских царей. — М.: Наука, 1979.Բնօրինակ տեքստ (վրաց.)ხოლო დიდი ანდრია სიმონითურთ შევიდა ქუეყანასა ოვსეთისასა, და მიიწია ქალაქად, რომელსა ეწოდებოდა ფოხტაფორი, სადა იგი დიდი სასწაული ქმნეს და მრავალნი ერნი მოაქცივნეს და განანათლნეს, მიერ წარვიდეს და შევიდეს ქუეყანასა აფხაზეთისასა და სევასტე ქალაქად მივიდეს, რომელსა აწ ეწოდება ცხუმი.
— ლეონტი მროველის. მესამე ტექსტი // [ქართლის ცხოვრება (მეორე ტექსტი) ქართლის ცხოვრება].
- ↑ 7,0 7,1 Изменение административно-территориального деления союзных республик
- ↑ 8,0 8,1 Сборник законодательных актов Республики Абхазия, выпуск 3. — Сухум, 1995. — С. 94-95.
- ↑ 9,0 9,1 Шария В. Абхазская трагедия (сборник). — Сочи. 1993. стр.126
- ↑ საქართველოს საფოსტო ინდექსები — „საქართველოს ფოსტა“
- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Վրացական տեղանունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 46. ISBN 99941-56-03-9.
- ↑ Հայաստանի կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե, «Գեոդեզիա և քարտեզագրություն» ՊՈԱԿ (2012). Աշխարհի պետությունների և տարածքների համառոտ տեղեկատու-բառարան. Երևան: «Գեոդեզիա և քարտեզագրություն» ՊՈԱԿ. էջ 5. ISBN 978-99941-2-663-7.
Արտաքին հղումներ
- Պաշտոնական կայք
- Եղանակը Սուխումում
- Վեբ կամերան Խաղաղության պողոտայի վրա
- Սուխում - Աբխազիայի մայրաքաղաք
- Սուխում, էքսկուրսիաներ, քաղաքի նկարները
| ||||||||||||||||||||||
| ||||||
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուխում» հոդվածին։ |
| ||||||||||
