iPhuck 10

IPhuck 10;
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	դետեկտիվ
Ձև	վեպ
Հեղինակ	Վիկտոր Պելևին
Գրվել է	2017
Հրատարակչություն	Էքսմո
Հրատարակվել է	սեպտեմբերի 26, 2017
Նախորդ	Մաթուսաղայի լամպը, կամ Չեկիստների և մասոնների միջև վերջին ճակատամարտը
Հաջորդ	Գաղտնի տեսարաններ դեպի Ֆուձի սար

«iPhuck 10», ռուս ժամանակակից գրող Վիկտոր Պելևինի տասնհինգերորդ վեպն է, որը գրվել է 2017 թվականին և լույս է տեսել նույն թվականի սեպտեմբերի 26-ին «Էքսմո» հրատարակչության կողմից։ Այս վեպի համար հեղինակն արժանացել է Անդրեյ Բելիի մրցանակի^[1]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

21-րդ դարի վերջի նկարագրված աշխարհը բաղկացած է Պեյսերի (կամ Շեքի) և նոր Համադաշնության (Միացյալ Նահանգների իրավահաջորդներ) շրջաններից, եվրոպական խալիֆայությունից (իսլամիստների կողմից գրավված Եվրոպայի), Ռուսաստանից և արևելյան գերտերությունից։ Մարդիկ այլևս գրեթե չեն զբաղվում մարմնական սեքսով՝ Զիկա վիրուսի վտանգավոր շտամի և գործընթացի քարոզվող ոչ էթիկական լինելու պատճառով։ Ամենուրեք տարածված է հատուկ սարքերի՝ անդրոգինների և այֆաքերի օգտագործմամբ վիրտուալ սեքսը^[2]։

Վեպը պատմում է «ZA-3478/PH0 բիլթ 9.3» համակարգչային ոստիկանագրական ալգորիթմի մասին, որի անունը Պորֆիրի Պետրովիչ է։ Նա հետաքննում է հանցագործությունները և միևնույն ժամանակ վեպ է գրում։

«iPhuck 10»-ը նրա վեպերից մեկի վերնագիրն է, ինչպես նաև այն ժամանակ գոյություն ունեցող ամենաթանկ սեքս-մեքենայի անվանումը։ Վեպի գործողությունը տեղի է ունենում 21-րդ դարի երկրորդ կեսի Ռուսաստանում^[3]։

Վեպի գլխավոր հերոսուհին՝ արվեստաբան Մարուխա Չոն (Մարա) սիրահարվում է Պորֆիրիի տասնյոթամյա վերափոխակին և ալգորիթմն օգտագործում է իր նպատակների համար՝ այն ցմահ գնելով ոստիկանության բաժանմունքից^[2]։ Մարան և Պորֆիրին զանազան պատրվակներով ստուգում են ժամանակակից արվեստի գործերը, որոնք հաճախ ապօրինի կերպով են ձեռք բերվել։ Հետագայում պարզվում է, որ Մարան, նախկինում մահացած համախոհների թիմի հետ, ստեղծել է արհեստական բանականություն, որն ունակ է գեներացնելու արվեստի գործեր։ Այս ստեղծագործությունների վաճառքը զգալի եկամուտ է բերում Մարային, բայց, միևնույն ժամանակ, կեղծիքի համար բռնվելու մշտական վտանգ կա։

Պորֆիրին ուշ է հայտնաբերում Մարայի իրական մտադրություններն իր նկատմամբ և գործնականում ոչնչացվում է՝ հասցնելով պահպանել իր ալգորիթմի պահուստային օրինակը։ Նրա ծածկագրի կտորները կլանվում են ստեղծված Ժաննա կերպարով արհեստական բանականության կողմից, որին Մարան համարում էր կորսված։

Քննադատների կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականագետ Գալինա Յուզեֆովիչի կարծիքով՝ սա «տարօրինակ, խոր և հուզիչ վեպ է, որը միաձուլում է միտքն ու զգացումը Պելևինի համար (գուցե նաև ամբողջ ռուսական արձակի համար) լրիվ նոր համամասնության մեջ, և հաստատ հեղինակի վերջին տարիների լավագույն տեքստն է, համենայն դեպս, մտավոր առումով ամենագրավիչը^[3]»։

Նշվում է նաև սեռական բռնության հետ կապված սյուժեների առատությունը, ինչը հեղինակի համար ավանդական է^[2]։