Նիկոլա դը Կոնդորսե

	Նիկոլա դը Կոնդորսե;
Կուսակցություն՝	Ժիրոնդիստներ
Կրթություն՝	Փարիզի համալսարան
Մասնագիտություն՝	փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, տնտեսագետ, քաղաքական գործիչ, քաղաքագետ, կենսագիր, սոցիոլոգ և գրող
Դավանանք	աթեիզմ
Ծննդյան օր	սեպտեմբերի 17, 1743[…]
Ծննդավայր	Ռիբմոն
Վախճանի օր	մարտի 29, 1794[…] (50 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուլ-լա-Ռեն
Թաղված	Պանթեոն (Փարիզ)
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Ի ծնե անուն	ֆր.՝ Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat
Ամուսին	Սոֆիա դը Կոնդորսե
Զավակներ	Elisa de Caritat de Condorcet?
Պարգևներ	Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ
Nicolas de Condorcet

Մարի Ժան Անտուան Նիկոլա դը Կոնդորսե (ֆր.՝ Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, marquis de Condorcet, սեպտեմբերի 17, 1743(1743-09-17)^[1]^[2]^[3]^[…], Ռիբմոն^[4]^[5] - մարտի 29, 1794(1794-03-29)^[1]^[2]^[3]^[…], Բուլ-լա-Ռեն^[5]), մարքիզ, ֆրանսիացի փիլիսոփա-լուսավորիչ, մաթեմատիկոս, սոցիոլոգ և քաղաքական գործիչ։

Մաթեմատիկական աշխատանքների համար 1769 թվականին ընտրվել է գիտությունների ակադեմիայի անդամ, 1782 թվականից՝ ֆրանսիայի ակադեմիայի անդամ։ Աշխատակցել է «Հանրագիտարանին»։

1791 թվականին ընտրվել է օրենսդրական ժողովում։ Կոնվենտ է ներկայացրել սահմանադրության իր ժիրոնդիստական նախագիծը։ Ռոբհսպիեռի կառավարությունը Կոնդորսեին մեղադրել է դավադրության մեջ և հեռակա դատապարտել մահվան։

1794 թվականին ձերբակալվել է. խուսափելով հրապարակային մահապատժից՝ ինքնասպան է եղել։ Կոնդորսեն դեիզմի և սենսուալիզմի կողմնակից էր։ Պատմության զարգացումը բացատրել է մարդկային բանականության անսահման հնարավորությամբ։ Տնտեսագիտական հարցերում հետևել է ֆիզիոկրատներին։

Կոնդորսեն բնական իրավունքի կողմնակից էր։ Պաշտպանել է մասնավոր սեփականությունն ու գույքային անհավասարությունը, այն համարել անհրաժեշտ, նույնիսկ՝ օգտակար։ Պահանջել է ազգերի միջև անհավասարության ոչնչացում, պատերազմը համարել չարիք։ Կոնդորսեի գաղափարներն ունեցել են առաջադիմական նշանակություն, հատկապես Ռեստավրացիայի դարաշրջանում։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Педагогические идеи Великой французской революции: речи и доклады Мирабо, Талейрана, Кондорсе, Лавуазье и др. / перевод и вступит.статья О. Е. Сыркиной, под ред. А. П. Пинкевича (М.: Работник просвещения. 1926) Արխիվացված 2016-08-17 Wayback Machine
Бадентэр, Э., Бадентэр, Р. Кондорсе (1743-1794). Ученый в политике / Вступ. ст., сокращ. пер. с фр. О. В. Захаровой. - М.։ Ладомир, 2000. - 398 с. - рецензия(չաշխատող հղում)
Литвинова, Е. Ф. Кондорсэ, его жизнь и деятельность, научная и политическая. - СПб։ тип. т-ва «Обществ. польза», 1894.
Литвинова, Е. Ф. Кондорсэ, его жизнь и деятельность, научная и политическая // Т. Мор. Оуэн. Дидро. Д’Аламбер. Кондорсе. - Челябинск։ Урал LTD, 1998. - (Библиотека Флорентия Павленкова).
Араго, «Биография Кондорсе»
Робинэ, «Vie de Condorcet»
M. Ковалевский, ст. о Кондорсе в «Вестнике Европы» (1894, № 3 и 4);
Биография Кондорсе, приложенная к изданию его сочинений 1847 г.,
краткий очерк его жизни, предпосланный русскому переводу «Жизни Вольтера» (перевод В. Чуйко).

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Sycomore (ֆր.) / Assemblée nationale
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Кондорсе Мари Жан Антуан Никола // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
↑ Dictionnaire des féministes (ֆր.) / C. Bard, S. Chaperon — 2017. — P. 337.
↑ Lundy D. R. The Peerage
↑ https://www.amacad.org/sites/default/files/media/document/2019-10/electionIndex1780-1799.pdf

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլա դը Կոնդորսե» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 569)։

[_796ca804c484c04d-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_94307665716be3d6-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.

[_83b7bbc8160e06ac-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Sycomore (ֆր.) / Assemblée nationale

[_c7f1cce322fef8e3-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Кондорсе Мари Жан Антуан Никола // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_e44b354a0febdbb7-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)

[_8b223b38fd84f1f2-6] Dictionnaire des féministes (ֆր.) / C. Bard, S. Chaperon — 2017. — P. 337.

[_80668d3ce467949f-7] Lundy D. R. The Peerage

[_e919aeb12854924d-8] ttps://www.amacad.org/sites/default/files/media/document/2019-10/electionIndex1780-1799.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]