Ջեյմս Բոսուել

Ջեյմս Բոսուել; անգլ.՝ James Boswell
Ծնվել է	հոկտեմբերի 29, 1740
Ծննդավայր	Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Վախճանվել է	մայիսի 19, 1795[…] (54 տարեկան)
Վախճանի վայր	Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մասնագիտություն	օրագրի հեղինակ, գրող, փաստաբան և կենսագիր
Լեզու	անգլերեն
Քաղաքացիություն	Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն և Միացյալ Թագավորություն
Կրթություն	Էդինբուրգի համալսարան, Գլազգոյի համալսարան և Ուտրեխտի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	The Life of Samuel Johnson?
Աշխատավայր	Էդինբուրգի համալսարան
Ամուսին	Margaret Boswell?
Զավակներ	James Boswell?, Veronica Boswell?, Euphemia Boswell?, Sir Alexander Boswell, 1st Baronet?, Elizabeth Boswell?, Sally Boswell? և Charles Boswell?
	James Boswell Վիքիպահեստում

Այս հոդվածը գրողի մասին է․ կոմս Ջեյմս Բոսուելի տես՝ Ջեյմս Հեպբերն, Բոթվելի 4-րդ կոմս։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ջեյմս Բոսուել (այլ կիրառումներ)

Ջեյմս Բոսուել (անգլ.՝ James Boswell, հոկտեմբերի 29, 1740(1740-10-29)^[1]^[2]^[3], Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[4]^[2]^[3] - մայիսի 19, 1795(1795-05-19)^[1]^[5]^[6]^[…], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[2]), շոտլանդացի գրող և մեմուարիստ (հուշավիպագիր)։ Նրան հռչակ է բերել «Սամյուել Ջոնսոնի կյանքը» (1791 թվական) երկհատորյա գիրքը, որը հաճախ անվանել են անգլերենով գրված մեծագույն կենսագրություն։

Կենսագրություն և ստեղծագործություն

Հայրը դատավոր էր, դաժան կալվինական։ Նա սովորել է Էդինբուրգի համալսարանում, այնուհետև՝ Գլազգոյում, որտեղ նրան դասավանդող ուսուցիչների շարքում է եղել Ադամ Սմիթը։ Անցել է կաթոլիկության, ընդունել վանականություն։ Իմանալով այդ մասին՝ հայրը զրկել է որդուն ունեցվածքից, ոտքը կտրել տնից։

Բոսուելը տեղափոխվել է Լոնդոն, որտեղ իրեն դրսևորել է որպես կերուխում սիրողի և հարբեցողի։ Նա կարճ ժամանակով մտերմացել է Գարրիկի, Գոլդսմիթի, Բյորկի, Ռեյնոլդսի, Ջոնսոնի հետ, դարձել նրանց «Ակումբի» անդամ։ Բոսուելը եղել է «Կիլուինինգ» մայրական օթյակի անդամ^[8]^[9]։

1768 թվականին նա նախաձեռնել է ճանապարհորդել Եվրոպայով, այցելել Վոլտերին և Ժան–Ժակ Ռուսոյին։ Վերջինիս հանձնարարությամբ ուղևորվել է Կորսիկա, որտեղ ծանոթացել է առաջին ժողովրդավարական հանրապետության առաջնորդ Պասկուալ Պաուլիի հետ։ Գրել է «Զեկույց Կորսիկայի մասին» (1768 թվական) ստեղծագործությունը, որը եվրոպական բեսթսելեր է դարձել, վաճառվել արագ և մեծ տպաքանակով։

1920 թվականին գտնվել և 1950 թվականին հրատարակվել է Բոսուելի պատանեկան օրագիրը, որը նա տարել է 1762–1763 թվականներին՝ առաջին անգամ Լոնդոն այցելած և այնտեղ ցոփ ու շվայտ կյանք վարելու ժամանակ։ Այդ հրատարակությունը մեծ աղմուկ է բարձրացրել և ստիպել գրականագետներին բացահայտել Բոսուելին՝ որպես օրագրային արձակի փայլուն վարպետի։

Հետաքրքիր փաստեր

Վլադիմիր Նաբոկովն իր «Գունատ կրակը» վեպի համար նախաբան է ընտրել «Սամյուել Ջոնսոնի կյանքը» գրքի բնաբանը։

Հրատարակություն

The general correspondence of James Boswell, 1757–1763. Edinburgh: Edinburgh UP, 2006

Գրականություն

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջեյմս Բոսուել» հոդվածին։

«Босвелль, Джемс». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Daiches D. James Boswell and his world. New York: Scribner, 1976.
Bloom H. Dr. Samuel Johnson and James Boswell. New York: Chelsea House Publishers, 1986
Martin P. A life of James Boswell. New Haven: Yale UP, 2000

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Archivio Storico Ricordi — 1808.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Boswell J. The Life of Samuel Johnson / C. Hibbert — Penguin Classics, 1979. — ISBN 978-0-14-043116-2
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Pottle F. A. Encyclopædia Britannica
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 ^6,6 Lundy D. R. The Peerage
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 ^7,6 ^7,7 Kindred Britain
↑ «Page About Masonry, News & Notes: Mother Kilwinning Lodge No. 0». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.
↑ «Gettysburg». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.

[_a9d972c8cb5cdd86-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_6d44e1911c1e3bd9-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Archivio Storico Ricordi — 1808.

[_791c1e3536c64974-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.

[_f7cb2e030cf723cc-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Boswell J. The Life of Samuel Johnson / C. Hibbert — Penguin Classics, 1979. — ISBN 978-0-14-043116-2

[_f4ee0048b7c38184-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Pottle F. A. Encyclopædia Britannica

[_74f1fe697989e4d1-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 ^6,6 Lundy D. R. The Peerage

[_3216f34bed3c37a4-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 ^7,6 ^7,7 Kindred Britain

[8] «Page About Masonry, News & Notes: Mother Kilwinning Lodge No. 0». Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.

[9] «Gettysburg». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 25-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]