Էդմոնդ Բյորկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էդմոնդ Բյորկ
Edmund Burke
 
Կուսակցություն՝ Վիգեր և Rockingham Whigs?
Կրթություն՝ Թրինիթի քոլեջ
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, փիլիսոփա, գրող և քաղաքագետ
Դավանանք Իռլանդիայի եկեղեցի
Ծննդյան օր հունվարի 12, 1729
Ծննդավայր Դուբլին, Իռլանդիայի թագավորություն[1]
Վախճանի օր հուլիսի 9,1797
Վախճանի վայր Բիկոնսֆիլդ, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[1]
Դինաստիա House of Burgh?
Քաղաքացիություն  Իռլանդիայի թագավորություն
Ամուսին Jane Mary Nugent?[2]
 
Ինքնագիր Изображение автографа
Էդմոն Բյորկի հուշարձանը Վաշինգթոնում

Էդմոնդ Բյորկ (հունվարի 12, 1729(1729-01-12)[3][5][6][…], Դուբլին, Իռլանդիայի թագավորություն[1] - հուլիսի 9, 1797(1797-07-09)[3][4][5][…], Բիկոնսֆիլդ, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[1]), անգլիացի քաղաքական գործիչ, փիլիսոփա և հրապարակախոս։ Համարվում է դասական պահպանողականության «հայրը»։ Բյորկն առաջադրում է հետևյալ սկզբունքները,

ա) «այն, ինչ կարելի է չփոխել, պետք չէ, փոխել»,

բ) հափսա «հնության իրավուն­քի» և ժողովրդի ավանդույթների նկատմամբ,

գ) դասակարգերի և սոցիալական խավերի միջև սահմանագաաման անհրաժեշտությունը սոցիալական կայունուրյան հասաատման համար,

դ) ազատությունր անհնար է առանց մասնավոր սեփականության գոյության, իսկ հասարակությունը դատապարտված է կործանման,

ե) մարդը որպես անկատար և անբան էակ ենթակա է մեղսավոր վարքի և այլն։

Որպես եվրոպական Լուսավորականության և ֆրանսիական հեղափոխության հակառակորդ Բյորկն ապացուցում է, որ հասարակական կյանքը հիմնված է ավանդույթների, սովորույթների, բարոյական ու նյութական արժեքների վրա՝ ժառանգված նախորդ սերունդներից և փոխկապակցված միմյանց հետ։ Կայունությունը, հավասարակշռությունը, աստիճանական նորացումը այն սկզբունքներն են, որոնց պետք է հետևի հասարակությունը։ Միայն այս դեպքում է ապահովվում նրա ապագան։ Բյորկը հայ ազատագրական պայքարի գաղափարախոս և գործիչ Հովսեփ Էմինի ընկերներից ու հովանավորներից էր։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Էդմոնդ Բյորկ հոդվածին

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Бёрк Эдмунд (ռուս.) / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  3. 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 Parkin C. W. Encyclopædia Britannica
  5. 5,0 5,1 5,2 Babelio (ֆր.) — 2007.
  6. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հատոր 1-12, 1974-1986 թթ, Երևան
  • Է․ Աղայան «Արդի հայերենի բացատրական բառարան», հատոր 1-2, 1976 թ, Երևան
  • А․ Б. Барихин "Большой юридический словарь", 2002 թ, Москва