Առաղ (Մշո գավառ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Առաղ (այլ կիրառումներ)

Գյուղ
Առաղ
Վարչական տարածք	Արևմտյան Հայաստան
Վիլայեթ	Բիթլիսի վիլայեթԲիթլիսի վիլայեթ
Գավառ	Մշո գավառ
Այլ անվանումներ	Առաղս, Արախ, Արաղ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	427 մարդ (1881)
Ազգային կազմ	Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը)
Կրոնական կազմ	Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը)
Տեղաբնականուն	առաղցի
Ժամային գոտի	UTC+3

Առաղ, գյուղ Արևմտյան Հայաստանում, Բիթլիսի վիլայեթի Մշո գավառում, Տարոնում։ Գտնվում է Մուշ քաղաքից 4-5 կմ հարավ-արևելք, Մեղրագետի հովտում՝ Մեղրագետի ձախ վտակներից մեկի ափին։

Աշխարհագրություն

Գյուղի հարավ-հարավարևելյան կողմում գետի հոսանքի ուղղությամբ տարածվում են անտառներ։

Պատմություն

Առաղը VII դարում հիշատակվել է որպես քաղաք։

Գյուղն ավերվել է առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին։ Բնակչության մի մասը զոհվել է Մեծ եղեռնի ժամանակ, մյուսը՝ գաղթել տարբեր երկրներ։

Բնակչություն

1881 թվականին ուներ 427 հայ բնակիչ։

Տնտեսություն

Զբաղվում էին երկրագործությամբ, այգեգործությամբ, բանջարաբուծությամբ, անասնապահությամբ։ Գյուղը տեղական ճանապարհով կապված էր Մուշ քաղաքի հետ։

Պատմամշակութային կառույցներ

Առաղում կար 831 թ.-ին կառուցված եկեղեցի, ինչպես նաև ավելի հին բնակավայրի ու գերեգմանոցի մնացորդներ։ Առաղի հարավարևելյան կողմում գտնվում էր Մշո Սուրբ Առաքելոց վանքը։ Մառնիկ կոչված բլրի լանջին գտնվել է Կարմիր վանք եկեղեցին, որն եղել է գրչության կենտրոն։

Աղբյուրներ

• «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն
• Արեւմտահայաստանի եւ Արեւմտահայութեան Հարցերու Ուսումնասիրութեան Կեդրոն

Տես նաև

• Բիթլիսի նահանգի հայաբնակ բնակավայրեր

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 524)։