Jump to content

Սերգեյ Լեմեշև

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սերգեյ Լեմեշև
ռուս.՝ Сергей Лемешев
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902
ԾննդավայրKnyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունիսի 26, 1977(1977-06-26)[1][2][3] (74 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի կոնսերվատորիա (1925)
Մասնագիտությունթատերական ռեժիսոր, օպերային երգիչ, գրող, ռեժիսոր և երաժշտության ուսուցիչ
ԱշխատավայրՄոսկվայի կոնսերվատորիա, Մոսկվայի Ստանիսլավսկու և Նեմիրովիչ-Դանչենկոյի անվան երաժշտական ակադեմիական թատրոն, Yekaterinburg Opera and Ballet Theatre?, Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, Մեծ թատրոն և Մոսկվայի կոնսերվատորիա
ԱմուսինԻրինա Մասլեննիկովա
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
2-րդ աստիճանի ստալինյան մրցանակ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ և ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ
ԵրեխաներՄարիայա Լեմեշեւվա
 Sergei Lemeshev Վիքիպահեստում

Սերգեյ Յակովլևիչ Լեմեշև (հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902, Knyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 26, 1977(1977-06-26)[1][2][3], Մոսկվա, ԽՍՀՄ) խորհրդային և ռուսական օպերային երգիչ և ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1950)[4]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ կյանք և կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևը ծնվել է գյուղացու ընտանիքում, և նրա հայրը ցանկանում էր, որ նա դառնա կոշկակար։ 1914 թվականին նա թողեց ծխական դպրոցը և գնաց Սանկտ Պետերբուրգ՝ կոշկակարության դասընթացներ անցնելու։ 1917 թվականին նա ավարտեց դպրոցը Տվերում, որտեղ մասնակցում էր վոկալի դասընթացներին։ Սկզբում նա սկսեց երգել տեղի բանվորական ակումբում, իսկ հետո տեղափոխվեց Մոսկվա։

1921-1925 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կոնսերվատորիայում Նազարի Ռայսկու հետ։ 1924 թվականին երգել է Կոնստանտին Ստանիսլավսկու անվան օպերային ստուդիայում։ 1926-1931 թվականներին երգել է Սվերդլովսկի, Հարբինի, Թբիլիսիի թատրոններում։

1931 թվականին Լեմեշևին հրավիրեցին Մեծ թատրոն, որտեղ նա կատարեց իր առաջին ելույթը և, ի վերջո, դարձավ թատրոնի մենակատարը։ Նրա անսովոր փափուկ և թեթև տեմբրի քնարական տենորը գրեթե միանգամից նրան սիրված և հայտնի դարձրեց օպերային արվեստի երկրպագուների շրջանում։ Լեմեշևը նաև աշխատասեր էր և ջանասիրաբար աշխատում էր զարգացնելու իր յուրաքանչյուր օպերային դերը։ Նրա վոկալային և գեղարվեստական ​​որակները, որոնք ակնհայտ են յուրաքանչյուր ունկնդրի համար, տեմբրի գեղեցկությունն են, երաժշտականությունը, վոկալ արտադրելու անխափանությունը, արտահայտչականությունը, շատ հստակ բառապաշարը և անհավանական դինամիկան։ Նրա օպերային կարիերայի լավագույն տարիները եղել են 1931-1942 թվականները։ Նա նաև ականավոր համերգային երգիչ էր և ռուսական ավանդական ժողովրդական երգերի փայլուն կատարող։ 1938 թվականին նա դարձավ առաջին արտիստը, ով 5 համերգների ժամանակ երգեց Չայկովսկու բոլոր 100 վեպերը։ Ռադիոյով հեռարձակվող ժողովրդական երգերն էլ ավելի ամրապնդեցին նրա հեղինակությունը որպես ազգային երգիչ։

Առողջություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի համար վճռորոշ եղավ Հայրենական մեծ պատերազմի սկիզբը։ Մի անգամ տարհանման ժամանակ նա շատ ուժեղ մրսեց, որի հետևանքով ունեցավ թոքաբորբի երկու նոպա՝ բարդացած պլևրիտով և աջ թոքի տուբերկուլյոզով։ Նրան բուժել են արհեստական ​​պնևմոթորաքսով, որն առաջացրել է մեկ թոքի թերապևտիկ անկում։ Չնայած նրան, որ երգելն արգելված էր, նա հարմարվեց դրան՝ լինելով ավելի գիտակից և զգայուն իր տեխնիկայի նկատմամբ և շարունակեց երգել մի թոքով 1942-1948 թվականներին, երբ մյուս թոքը նույնպես նահանջեց և կրկին փքվեց։ Այդ ժամանակաշրջանում նա ձայնագրել է «Լակմեն» (ֆր.՝ Lakmé), «Ձյունանուշիկը» (ռուս.՝ Снегу́рочка), «Մարգարիտ որոնողները» (ֆր․՝ Les pêcheurs de perles), «Մոցարտը և Սալիերին» (ռուս․՝ Моцарт и Сальери), ինչպես նաև հատվածներ օպերաներից, ինչպիսիք են «Սևիլյան սափրիչ» և «Ռիգոլետտոն»։

1947 թվականին ճանապարհորդելով հանդես է եկել Բեռլինի պետական օպերայում։ Իր ընկերական մրցակցի՝ տենոր Իվան Կոզլովսկու հետ միասին նա Մեծ թատրոնի առաջատար տենորն էր մինչև 1956 թվականը։

Երգացանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի օպերային երգացանկը հիմնականում բաղկացած էր ռուսական ստեղծագործություններից և զգալի թվով ֆրանսիական և մի քանի իտալական և գերմանական ստեղծագործություններից։ Գրեթե բոլոր ստեղծագործությունները կատարվել են ռուսաց լեզվով։ Ցավոք, շատ քիչ ամբողջական ձայնագրություններ են հասանելի, ընդ որում միայն հատվածներ՝ չնայած Լեմեշևը բազմաթիվ ելույթներ է ունեցել այնպիսի դերերում, ինչպիսիք են դուքսը «Ռիգոլետտո»-ում և Ալմավիվան «Սևիլյան սափրիչ»-ում։

Լենսկու դեր «Եվգենի Օնեգին» - ում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի կարևոր դերերից մեկը Լենսկու դերն էր Պյոտր Իլյիչ Չայկովսկու «Եվգենի Օնեգին» օպերայում, և 1927 թվականից ի վեր նա այն կատարել է ավելի քան 500 անգամ։ Վերջին անգամ նա կատարել է այն իր ծննդյան 70-ամյակին՝ սրտի երեք կաթվածից և մի թոքի հեռացումից հետո։

Այլ կարևոր դերեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1953 թվականին Լեմեշևին շնորհվել է ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստի հեղինակավոր կոչում։ Նա նաև նշանակվել է Մեծ թատրոնի մենեջերի օգնական 1957-1959 թվականներին։ Նա որպես ռեժիսոր հանդես եկավ 1951 թվականին՝ Լենինգրադի Փոքր օպերային թատրոնում (այժմ հայտնի է որպես Միխայլովսկու թատրոն) «Տրավիատա»-ի (իտալ.՝ La traviata «ընկյալ», «անառակ», traviare - մոլորվել բայից) բեմադրությամբ։ Դրանից հետո նա 1957 թվականին Մեծ թատրոնում նշանակվեց Մասնեի «Վերթեր»-ի բեմադրության ռեժիսոր։

Իր կարիերայի վերջում նա հիմնականում տվել է ռուսական դասական վեպերի և ժողովրդական երգերի համերգներ՝ ռադիոյով հեռարձակվող կատարումներով և դասավանդել Մոսկվայի կոնսերվատորիայում՝ որպես դոցենտ։

Նա թաղված է Մոսկվայի Նովոդևիչյան գերեզմանատանը։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի երկրպագուների ուշադրությունը նրա անձնական կյանքի վրա կենտրոնացրել են նրա վեց ամուսնությունները և բազմաթիվ սիրային կապերը։ Նրա չորրորդ կինը հայտնի սոպրանո Իրինա Մասլեննիկովան էր, ով լույս աշխարհ բերեց Լեմեշևի դուստր Մարիային։ Ի վերջո, նա իր կյանքի ընկերոջը գտավ երգչուհի Վերա Կուդրյավցևայի մեջ[6]։ Նրանց ամուսնությունը տևեց ավելի քան 20 տարի՝ մինչև Լեմեշևի մահը՝ 1977 թ.։

Ժառանգություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևը եղինակել է «Ճանապարհ դեպի արվեստ» գիրքը, որը հրատարակվել է 1968 թվականին։

4561 համարի աստղակերպը Լեմեշև անունը ստացել է 1978 թվականին՝ Սերգեյ Լեմեշևի մահից մեկ տարի անց։

Ձայնագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Գեորգի Դոնիախ, Լենինգրադ, Փոքր թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Aquarius (1954թ., կենդանի ձայնագրություն)
  • Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Բորիս Խայկին, Մեծ թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Opera D'oro (1956 ստուդիայի ձայնագրություն, վերամշակված), 1999 թ.
  • Ռիմսկի-Կորսակով - «Մայիսյան գիշեր»[7], դիրիժոր՝ Վասիլի Նեբոլսին, Մեծ թատրոն (3 LP Monarch MWL 338-340), մոտ 1948 թ.
  • Տեսարաններ և արիաներ օպերայից - Սերգեյ Լեմեշև (CD) ապրանքանիշը՝ Yedang Entertainment, 2002 թ.
  • Lebendige Vergangenheit (Ապրող անցյալ)- Սերգեյ Լեմեշև, Preiser Records Audio CD (հուլիսի 4, 1998 թ.)[8]
  • Մեծ թվով ձայնասկավառակներ (առայժմ 42), ներառյալ կենդանի համերգները, հրատարակվել են Aquarius-ի կողմից,

ավել տեղեկություններ

Գրականության ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Vasiliev, Viktor Dmitrievich: Doroga k Lemeshevu, Tver', 2002

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Internet Movie Database — 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Օպերա Վիվրա
  4. ↑ Зарубин., В. И. Лемешев Сергей Яковлевич — статья из Большой советской энциклопедии.
  5. ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Направник Э. "ДУБРОВСКИЙ" 2CD». web.archive.org. 2015 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  6. ↑ «Новодевичье кладбище. Кудрявцева-Лемешева Вера Николаевна (1911-2009)». www.nd.m-necropol.ru. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
  7. ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Римский-Корсаков Н. "Майская ночь" 2CD (Лемешев, Борисенко, Масленникова, Красовский)». web.archive.org. 2016 թ․ մարտի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  8. ↑ «Lebendige Vergangenheit: Sergei Lemeshev: Information from Answers.com». web.archive.org. 2011 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 19. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սերգեյ_Լեմեշև&oldid=10137575» էջից