Սերգեյ Լեմեշև
Սերգեյ Լեմեշև ռուս.՝ Сергей Лемешев | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902 |
Ծննդավայր | Knyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
Մահացել է | հունիսի 26, 1977[1][2][3] (74 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Գերեզման | Նովոդեվիչյան գերեզմանոց |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Մոսկվայի կոնսերվատորիա (1925) |
Մասնագիտություն | թատերական ռեժիսոր, օպերային երգիչ, գրող, ռեժիսոր և երաժշտության ուսուցիչ |
Աշխատավայր | Մոսկվայի կոնսերվատորիա, Մոսկվայի Ստանիսլավսկու և Նեմիրովիչ-Դանչենկոյի անվան երաժշտական ակադեմիական թատրոն, Yekaterinburg Opera and Ballet Theatre?, Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, Մեծ թատրոն և Մոսկվայի կոնսերվատորիա |
Ամուսին | Իրինա Մասլեննիկովա |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Երեխաներ | Մարիայա Լեմեշեւվա |
Sergei Lemeshev Վիքիպահեստում |
Սերգեյ Յակովլևիչ Լեմեշև (հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902, Knyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 26, 1977[1][2][3], Մոսկվա, ԽՍՀՄ) խորհրդային և ռուսական օպերային երգիչ և ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1950)[4]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վաղ կյանք և կարիերա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևը ծնվել է գյուղացու ընտանիքում, և նրա հայրը ցանկանում էր, որ նա դառնա կոշկակար։ 1914 թվականին նա թողեց ծխական դպրոցը և գնաց Սանկտ Պետերբուրգ՝ կոշկակարության դասընթացներ անցնելու։ 1917 թվականին նա ավարտեց դպրոցը Տվերում, որտեղ մասնակցում էր վոկալի դասընթացներին։ Սկզբում նա սկսեց երգել տեղի բանվորական ակումբում, իսկ հետո տեղափոխվեց Մոսկվա։
1921-1925 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կոնսերվատորիայում Նազարի Ռայսկու հետ։ 1924 թվականին երգել է Կոնստանտին Ստանիսլավսկու անվան օպերային ստուդիայում։ 1926-1931 թվականներին երգել է Սվերդլովսկի, Հարբինի, Թբիլիսիի թատրոններում։
1931 թվականին Լեմեշևին հրավիրեցին Մեծ թատրոն, որտեղ նա կատարեց իր առաջին ելույթը և, ի վերջո, դարձավ թատրոնի մենակատարը։ Նրա անսովոր փափուկ և թեթև տեմբրի քնարական տենորը գրեթե միանգամից նրան սիրված և հայտնի դարձրեց օպերային արվեստի երկրպագուների շրջանում։ Լեմեշևը նաև աշխատասեր էր և ջանասիրաբար աշխատում էր զարգացնելու իր յուրաքանչյուր օպերային դերը։ Նրա վոկալային և գեղարվեստական որակները, որոնք ակնհայտ են յուրաքանչյուր ունկնդրի համար, տեմբրի գեղեցկությունն են, երաժշտականությունը, վոկալ արտադրելու անխափանությունը, արտահայտչականությունը, շատ հստակ բառապաշարը և անհավանական դինամիկան։ Նրա օպերային կարիերայի լավագույն տարիները եղել են 1931-1942 թվականները։ Նա նաև ականավոր համերգային երգիչ էր և ռուսական ավանդական ժողովրդական երգերի փայլուն կատարող։ 1938 թվականին նա դարձավ առաջին արտիստը, ով 5 համերգների ժամանակ երգեց Չայկովսկու բոլոր 100 վեպերը։ Ռադիոյով հեռարձակվող ժողովրդական երգերն էլ ավելի ամրապնդեցին նրա հեղինակությունը որպես ազգային երգիչ։
Առողջություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևի համար վճռորոշ եղավ Հայրենական մեծ պատերազմի սկիզբը։ Մի անգամ տարհանման ժամանակ նա շատ ուժեղ մրսեց, որի հետևանքով ունեցավ թոքաբորբի երկու նոպա՝ բարդացած պլևրիտով և աջ թոքի տուբերկուլյոզով։ Նրան բուժել են արհեստական պնևմոթորաքսով, որն առաջացրել է մեկ թոքի թերապևտիկ անկում։ Չնայած նրան, որ երգելն արգելված էր, նա հարմարվեց դրան՝ լինելով ավելի գիտակից և զգայուն իր տեխնիկայի նկատմամբ և շարունակեց երգել մի թոքով 1942-1948 թվականներին, երբ մյուս թոքը նույնպես նահանջեց և կրկին փքվեց։ Այդ ժամանակաշրջանում նա ձայնագրել է «Լակմեն» (ֆր.՝ Lakmé), «Ձյունանուշիկը» (ռուս.՝ Снегу́рочка), «Մարգարիտ որոնողները» (ֆր․՝ Les pêcheurs de perles), «Մոցարտը և Սալիերին» (ռուս․՝ Моцарт и Сальери), ինչպես նաև հատվածներ օպերաներից, ինչպիսիք են «Սևիլյան սափրիչ» և «Ռիգոլետտոն»։
1947 թվականին ճանապարհորդելով հանդես է եկել Բեռլինի պետական օպերայում։ Իր ընկերական մրցակցի՝ տենոր Իվան Կոզլովսկու հետ միասին նա Մեծ թատրոնի առաջատար տենորն էր մինչև 1956 թվականը։
Երգացանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևի օպերային երգացանկը հիմնականում բաղկացած էր ռուսական ստեղծագործություններից և զգալի թվով ֆրանսիական և մի քանի իտալական և գերմանական ստեղծագործություններից։ Գրեթե բոլոր ստեղծագործությունները կատարվել են ռուսաց լեզվով։ Ցավոք, շատ քիչ ամբողջական ձայնագրություններ են հասանելի, ընդ որում միայն հատվածներ՝ չնայած Լեմեշևը բազմաթիվ ելույթներ է ունեցել այնպիսի դերերում, ինչպիսիք են դուքսը «Ռիգոլետտո»-ում և Ալմավիվան «Սևիլյան սափրիչ»-ում։
- Ռոդոլֆո՝ Ջակոմո Պուչինիի «Բոհեմ» - ում
- Դուքս՝ Ջուզեպպե Վերդիի «Ռիգոլետտո» - ում
- Ռոմեո՝ Շառլ Գունոյի «Ռոմեո և Ջուլիետ» - ում
- Ալմավիվա՝ Ջոակինո Ռոսսինիի «Սևիլյան սափրիչ» - ում
- Լևկո՝ Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Մայիսյան գիշեր» - ում
- Ալֆրեդո՝ Ջուզեպպե Վերդիի «Տրավիատա»- ում
- Աստղագուշակ՝ Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Ոսկի աքլորիկը» - ում
- Վլադիմիր Իգորևիչ՝ Ալեքսանդր Բորոդինի «Իշխան Իգոր» - ում
- Ռոդոլֆո՝ Ջուզեպպե Վերդիի «Լուիզա Միլլեր» - ում
- Հնդիկ հյուր՝ Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Սադկո» - ում
- Լոենգրին՝ Ռիխարդ Վագների «Լոհենգրին» - ում
- Նադիր՝ Ժորժ Բիզեի «Մարգարիտ որոնողները» -ում
- Բժիշկ Ֆաուստ՝ Շառլ Գունոյի «Ֆաուստ» - ում
- Ցար Բերենդեյ՝ Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Ձյունանուշիկը» - ում
- Բոյան՝ Միխայիլ Գլինկայի «Ռուսլան և Լյուդմիլա» - ում
- Արքայազն Սիդոնալ՝ Անտոն Ռուբինշտեյնի «Դևը» - ում
- Դուբրովսկի՝ Էդուարդ Նապրավնիկի «Դուբրովսկի» - ում[5]
- Ժերալդ՝ Լեո Դելիբի «Լակմե» - ում
- Վերթեր՝ Ժյուլ Մասնեի «Վերթեր» - ում
- Ֆրա-Դյավոլո՝ Դանիել Օբերի «Ֆրա-Դյավոլո» - ում
Լենսկու դեր «Եվգենի Օնեգին» - ում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևի կարևոր դերերից մեկը Լենսկու դերն էր Պյոտր Իլյիչ Չայկովսկու «Եվգենի Օնեգին» օպերայում, և 1927 թվականից ի վեր նա այն կատարել է ավելի քան 500 անգամ։ Վերջին անգամ նա կատարել է այն իր ծննդյան 70-ամյակին՝ սրտի երեք կաթվածից և մի թոքի հեռացումից հետո։
Այլ կարևոր դերեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1953 թվականին Լեմեշևին շնորհվել է ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստի հեղինակավոր կոչում։ Նա նաև նշանակվել է Մեծ թատրոնի մենեջերի օգնական 1957-1959 թվականներին։ Նա որպես ռեժիսոր հանդես եկավ 1951 թվականին՝ Լենինգրադի Փոքր օպերային թատրոնում (այժմ հայտնի է որպես Միխայլովսկու թատրոն) «Տրավիատա»-ի (իտալ.՝ La traviata «ընկյալ», «անառակ», traviare - մոլորվել բայից) բեմադրությամբ։ Դրանից հետո նա 1957 թվականին Մեծ թատրոնում նշանակվեց Մասնեի «Վերթեր»-ի բեմադրության ռեժիսոր։
Իր կարիերայի վերջում նա հիմնականում տվել է ռուսական դասական վեպերի և ժողովրդական երգերի համերգներ՝ ռադիոյով հեռարձակվող կատարումներով և դասավանդել Մոսկվայի կոնսերվատորիայում՝ որպես դոցենտ։
Նա թաղված է Մոսկվայի Նովոդևիչյան գերեզմանատանը։
Անձնական կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևի երկրպագուների ուշադրությունը նրա անձնական կյանքի վրա կենտրոնացրել են նրա վեց ամուսնությունները և բազմաթիվ սիրային կապերը։ Նրա չորրորդ կինը հայտնի սոպրանո Իրինա Մասլեննիկովան էր, ով լույս աշխարհ բերեց Լեմեշևի դուստր Մարիային։ Ի վերջո, նա իր կյանքի ընկերոջը գտավ երգչուհի Վերա Կուդրյավցևայի մեջ[6]։ Նրանց ամուսնությունը տևեց ավելի քան 20 տարի՝ մինչև Լեմեշևի մահը՝ 1977 թ.։
Ժառանգություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լեմեշևը եղինակել է «Ճանապարհ դեպի արվեստ» գիրքը, որը հրատարակվել է 1968 թվականին։
4561 համարի աստղակերպը Լեմեշև անունը ստացել է 1978 թվականին՝ Սերգեյ Լեմեշևի մահից մեկ տարի անց։
Ձայնագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Գեորգի Դոնիախ, Լենինգրադ, Փոքր թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Aquarius (1954թ., կենդանի ձայնագրություն)
- Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Բորիս Խայկին, Մեծ թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Opera D'oro (1956 ստուդիայի ձայնագրություն, վերամշակված), 1999 թ.
- Ռիմսկի-Կորսակով - «Մայիսյան գիշեր»[7], դիրիժոր՝ Վասիլի Նեբոլսին, Մեծ թատրոն (3 LP Monarch MWL 338-340), մոտ 1948 թ.
- Տեսարաններ և արիաներ օպերայից - Սերգեյ Լեմեշև (CD) ապրանքանիշը՝ Yedang Entertainment, 2002 թ.
- Lebendige Vergangenheit (Ապրող անցյալ)- Սերգեյ Լեմեշև, Preiser Records Audio CD (հուլիսի 4, 1998 թ.)[8]
- Մեծ թվով ձայնասկավառակներ (առայժմ 42), ներառյալ կենդանի համերգները, հրատարակվել են Aquarius-ի կողմից,
Գրականության ցանկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Vasiliev, Viktor Dmitrievich: Doroga k Lemeshevu, Tver', 2002
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Sergei Lemeshev Internet Movie Database կայքում
- Sergei Lemeshev at the Allmusic.com
- Lemeshev sings Tchaikovsky's songs (free Mp3 downloads)
- Operatic arias & folk songs (free Mp3 downloads)
- Biography (in Russian)
- Peoples.ru
- Grandi Tenori
- Voice of Russia: The Rivals
- Biography of Sergei Lemeshev
- History of the Tenor / Sergei Lemeshev / Sound Clips and Narration
- YouTube: SERGEI LEMESHEV - "Questa o Quella & La Donna e Mobile" from Rigoletto (in Russian)
- YouTube: Sergei Lemeshev - "Una furtiva lagrima" from L'elisir d'amore (in Italian)
- YouTube: Sergei Lemeshev - Pearlfishers/Nadir's romance (1938)
- YouTube: Sergei Lemeshev - "На заре ты ее не буди/Don't wake her at dawn" (Russian romance)
- YouTube: Sergei Lemeshev - "Тройка/Troika" (Russian folk song)
- YouTube: "The Musical Story" (1941)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Օպերա Վիվրա
- ↑ Зарубин., В. И. Лемешев Сергей Яковлевич — статья из Большой советской энциклопедии.
- ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Направник Э. "ДУБРОВСКИЙ" 2CD». web.archive.org. 2015 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link) - ↑ «Новодевичье кладбище. Кудрявцева-Лемешева Вера Николаевна (1911-2009)». www.nd.m-necropol.ru. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
- ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Римский-Корсаков Н. "Майская ночь" 2CD (Лемешев, Борисенко, Масленникова, Красовский)». web.archive.org. 2016 թ․ մարտի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link) - ↑ «Lebendige Vergangenheit: Sergei Lemeshev: Information from Answers.com». web.archive.org. 2011 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 19. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
- Հուլիսի 10 ծնունդներ
- 1902 ծնունդներ
- Ռուսական կայսրությունում ծնվածներ
- Հունիսի 26 մահեր
- 1977 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Նովոդևիչյան գերեզմանատանը թաղվածներ
- Մոսկվայի կոնսերվատորիայի շրջանավարտներ
- Մոսկվայի կոնսերվատորիայի դասախոսներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Լենինի շքանշանի ասպետներ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ
- ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստներ
- Անձինք այբբենական կարգով