Jump to content

Դեպի անհունը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դեպի անհունը
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրքնարապատմողական
ՀեղինակՀովհաննես Թումանյան
Բնագիր լեզուհայերեն
ՎիքիդարանԴեպի անհունը
ՎիքիքաղվածքԴեպի անհունը

Դեպի անհունը, Հովհաննես Թումանյանի պոեմներից։ Գրել է 1890-ական թվականների առաջին կեսին։

«Դեպի անհունը» պոեմը Թումանյանը սկսել է գրել 1890-ական թվականների առաջին կեսին։ Պոեմի առաջին տարբերակը ավարտվել է 1894 թվականին, այդ իսկ պատճառով բոլոր հրատարակությունների մեջ նշվել է 1894 թվականը։ Ըստ պահպանված տվյալների՝ պոեմի գրության տարբեր փուլերում այն ունեցել է տարբեր վերնագրեր՝ «Կենդանի թաղվածը», «Ճերմակ աղավնի», «Սրհար», «Խավարի մեջ» «Դեպի մութը»[1]։

Թումանյանը սկզբնապես ծրագրել էր այս պոեմում ներկայացնել նահապետական աշխարհի հետամնաց բարքերի ու պատկերացումների դրսևորումներից մեկը՝ լեթարգիկ քնի մեջ ընկած մարդկանց մահացած համարելու և կենդանի թաղելու սոսկալի երևույթը։

Թումանյանը պոեմը կարդացել է շատերի մոտ` թողած տպավորությունների և կարծիքների համար։ Ավետիք Իսահակյանը անհանգիստ գիշեր է ունենում դրանից հետո, անհեթեթ երազներ տեսնում, ինչը, ըստ Թումանյանի, լավ նշան է. պոեմը ազդեցություն է թողնում։ Հայտնի է, որ պոեմը 1898 թվականին բաղկացած է եղել երկու մեծ մասերից, որի երկրորդ մասում նկարագրված է եղել կենդանի թաղված Հասմիկի տառապանքները. իրոք լեթարգիկ քնի մեջ է եղել, բայց հետո կաղամախու ցցով սպանվել է գերեզմանի մոտով անցնող և հողի տակից լսվող ձայներից սարսափահար մարդկանց կողմից (այստեղից էլ պոեմի նախնական վերնագրերից մեկը` «Սրհար»)։ Պոեմի երկրորդ մասը ոչնչացրել է Լևոն Շանթի խորհրդով, ինչի շնորհիվ երկը ստացավ ավելի լայն փիլիսոփայական բնույթ[2]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Թումանյան, Հովհաննես (1989). Երկեր լիակատար ժողովածու. Երևան: հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն. էջ 524.
  2. Թումանյան, Հովհաննես (1989). Երկեր լիակատար ժողովածու. Երևան: հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն. էջեր 524–527.