Jump to content

Զոլաքարի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Գեղարքունիքի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այս հոդվածը ներկայացնում է Գեղարքունիքի մարզի Զոլաքար գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 143 հուշարձան (20 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց «Նաղարախան» մ.թ.ա. 1 հզ - մջնդ 30 կմ ամ 5.34/1 Հ «Մեծ Ագրիճա» հովտում Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Նաղարախան» մջնդ 5.34/1.1 Տ ամրոցի հվ մասում Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Վարդան 5-6 դդ. 5.34/1.1.1 Հ գյուղատեղիի հս մասում Լուսանկար վերբեռնել


Քարայր - կացարան մ.թ.ա. 1 հզ 5.34/1.2 Հ ամրոցի հվ եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-11 դդ. գ. մ. 5.34/2 Տ Գրիշա Պետոյանի տան մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/2.1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/2.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/2.3 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/2.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/2.5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.34/2.6 Անդրանիկ Գրիգորյանի հողամասում, ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 19-20 դդ. ամ մասում 5.34/3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/3.1 Հ տեղահանված, դրված է որպես տապանաքար Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Աղասու, Զոյրայի և Հովհաննեսի 1912 թ. 5.34/3.2 Տ պատվիրատու՝ Գրիգոր Հայրապետյան Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Սարգսի և Վիրապի 1912 թ. 5.34/3.3 Տ պատվիրատու՝ Գրիգոր Հայրապետյան Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 5.34/3.4 Տ արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Եղիազարի 1902 թ. 5.34/3.5 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 13-14 դդ. 3 կմ աե 5.34/4 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց «Զոլախաչ» 9-16 դդ. գ. մ. 5.34/5 Հ Սերգեյ Հայրապետյանի տնամերձ հողամասում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/5.1 Հ վերին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/5.2 Հ հենած քարերին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար` «Զոլախաչ» 13-14 դդ. 5.34/5.3 Հ թիկունքն արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14 դ. 5.34/5.4 Հ կանգնեցված գետնին, «Զոլախաչ»-ից ձախ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար «Խոյ» 15-16 դդ. 5.34/5.5 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Երկու ջրի արանք» («Գոմերի ավերակներ», «Մթնաձոր») 9-18 դդ. 4-5 կմ հվ 5.34/6 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-12 դդ. 5.34/6.1 Տ տարածվում է հանդամիջյան ճանապարհից ձախ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/6.1.1 Հ ընկած գետնին, վերնամասը` չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/6.1.2 Հ կանգնեցված գետնին, երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/6.1.3 Հ կանգնեցված գետնին, վերին աջ եզրը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-11 դդ. 5.34/6.1.4 Հ ընկած գետնին, եռատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 999 թ. 5.34/6.1.5 Հ կանգնեցված գետնին, ստորին մասը չի պահպանվել, արձանագիր պատվիրատու՝ Տիրատուր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 11-12 դդ. 5.34/6.1.6 Հ խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Լճի ավերակներ» 9-17 դդ. 5 կմ հվ-աե 5.34/7 Տ «Գյոլերի խրբեք» վայրում, ձորի 2 կողմերում Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 14-15 դդ. 5.34/7.1 Տ գյուղատեղիի հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Կարմիր ավերակներ» («Սառնաղբյուր») վաղ մջնդ - 1948 թ. 38-40 կմ հս-ամ 5.34/8 Տ «Կըզըլ խարաբա», տարածվում է նաև Լիճք գյուղի տարածքում, լքվել է 1948 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Ջրաղաց վրկնգ՝ 19 դ. 5.34/8.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Ջրաղաց վրկնգ՝ 19 դ. 5.34/8.2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Ջրաղաց վրկնգ՝ 19 դ. 5.34/8.3 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Ջրաղաց վրկնգ՝ 19 դ. 5.34/8.4 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Քյավառի յայլա» 9-17 դդ. 40 կմ ամ 5.34/9 Տ տեղացիներն անվանում են «Քյավառա օբեք» Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 9-10 դդ. 5.34/9.1 Հ կնտ-ում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/9.2 Հ հենած եկեղեցու հվ պատին, արտաքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5 կմ հվ 5.34/10 Հ «Գյոլերի խրբեք» տանող ճանապարհի 2 կողմերում պահպանվել է հատվածաբար Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Գևորգ վրկնգ՝ 19 դ. գ. մ. 5.34/11 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. 5.34/11.1 Հ ագուցված հս ավանդատան պատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1460 թ. 5.34/11.2 Հ հվ ավանդատան մուտքից ձախ, պատվանդանին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1467 թ. 5.34/11.3 Հ ագուցված բեմի ճակատին, հորիզոնական դիրքով, թվակիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.4 Հ ագուցված աե պատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1503 թ. 5.34/11.5 Հ ագուցված խորանում, թվակիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1521 թ. 5.34/11.6 Հ ագուցված ամ պատին, բեկոր, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1588 թ. 5.34/11.7 Հ ագուցված աե պատին, քիվը կոտրված, թվակիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.34/11.8 Հ ագուցված բեմի ճակատին, հորիզոնական դիրքով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.34/11.9 Հ երկատված, բեկորներն ագուցված աե պատին, արտաքուստ Լուսանկար վերբեռնել


տապանաքար 1251 թ. 5.34/11.10 Տ եկեղեցու ներսում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գյուլնազարի 1651 թ. 5.34/11.11 Տ ագուցված աե պատին, ներքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պեկզատի 1688 թ. 5.34/11.12 Տ ագուցված հվ պատին, արտաքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 13-18 դդ. 5.34/11.13 Տ եկեղեցու շուրջը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/11.13.1 Հ աե կողմում, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.34/11.13.2 Հ եկեղեցուց 20 մ ամ, ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13 դ. 5.34/11.13.3 Հ հվ-աե կողմում, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.34/11.13.4 Հ եկեղեցուց 10 մ հվ-աե, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1452 թ. 5.34/11.13.5 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Էսարի, Անի, Միրանշի 1460 թ. 5.34/11.13.6 Հ աե կողմում, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. 5.34/11.13.7 Հ եկեղեցուց 35 մ հս, կանգնեցված գետնին, եզրագոտու վերին աջ հատվածը կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.8 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.9 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.10 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.11 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Շահսուլթանի 15-16 դդ. 5.34/11.13.12 Հ աե կողմում, վերնամասը` չի պահպանվել, պահպանված մասը՝ երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.13 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.14 Հ հս-աե կողմում, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Տիրատուրի և այլոց 1509 թ. 5.34/11.13.15 Հ աե կողմում, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.34/11.13.16 Հ եկեղեցուց 10 մ հվ, խրված հողի մեջ, վերնամասը` ջարդոտված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16-17 դդ. 5.34/11.13.17 Հ հվ-աե կողմում, պատվանդանին, վերնամասը` թեքությամբ կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16-17 դդ. 5.34/11.13.18 Հ հվ կողմում պատվիրատու՝ Աղայբեկ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1701 թ. 5.34/11.13.19 Հ հվ կողմում, խրված հողի մեջ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Զաքարի 1490 թ. 5.34/11.13.20 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ազարիայի 1492 թ. 5.34/11.13.21 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ստեփանոսի 15-16 դդ. 5.34/11.13.22 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 15-16 դդ. 5.34/11.13.23 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ազարի 15-16 դդ. 5.34/11.13.24 Տ եկեղեցուց 8 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար այլոց և Հակոբի 1541 թ. 5.34/11.13.25 Տ եկեղեցուց 7 մ աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Միրզաջանի 1545 թ. 5.34/11.13.26 Տ աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ուլուսի 1551 թ. 5.34/11.13.27 Տ աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Հովասափի 1551 թ. 5.34/11.13.28 Տ հվ եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Աղի 1551 թ. 5.34/11.13.29 Տ աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գրիգորի 1557 թ. 5.34/11.13.30 Տ եկեղեցուց 8 մ աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Խաչատուրի 16 դ. 5.34/11.13.31 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.34/11.13.32 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մեհրաբի 16 դ. 5.34/11.13.33 Տ հվ եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ալթան փաշի և Իշխանի 16 դ. 5.34/11.13.34 Տ եկեղեցուց 7 մ աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.34/11.13.35 Տ արձանագիր պատվիրատու՝ Գրիգոր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Կիրակոսի 16 դ. 5.34/11.13.36 Տ եկեղեցուց 20 մ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Խճի 16-17 դդ. 5.34/11.13.37 Տ աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Շահումի 1601 թ. 5.34/11.13. 38 Տ եկեղեցուց 15 մ հս-աե 38&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ծատուրի 1623 թ. 5.34/11.13.39 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Դավթի 1657 թ. 5.34/11.13. 40 Տ աե եզրին 40&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1660 թ. 5.34/11.13.41 Տ եկեղեցուց 10 մ հս, արձանագրությունը՝ դժվար ընթեռնելի Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Չելարի 1674 թ. 5.34/11.13.42 Տ եկեղեցուց 40 մ հվ-աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սարգսի 1681 թ. 5.34/11.13.43 Տ եկեղեցուց 17 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մարեանի 1681 թ. 5.34/11.13.44 Տ եկեղեցուց 40 մ հվ-աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ղումարի 1685 թ. 5.34/11.13.45 Տ հս-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Իփոլի 1688 թ. 5.34/11.13.46 Տ հվ-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1688 թ. 5.34/11.13.47 Տ աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պապի 1688 թ. 5.34/11.13.48 Տ եկեղեցու զանգակատնից հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1688 թ. 5.34/11.13.49 Տ հվ-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ալեքսանի 1688 թ. 5.34/11.13.50 Տ հվ-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մարգարիտի 1688 թ. 5.34/11.13.51 Տ հս եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Խաթունի 1691 թ. 5.34/11.13.52 Տ հս-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1692 թ. 5.34/11.13.53 Տ հս-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սիմեոնի 1693 թ. 5.34/11.13.54 Տ հս-աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ալեքսանի 1698 թ. 5.34/11.13.55 Տ աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Զորի 1698 թ. 5.34/11.13.56 Տ աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1698 թ. 5.34/11.13.57 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ասադի 17 դ. 5.34/11.13.58 Տ եկեղեցուց 15 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ղազարի 1708 թ. 5.34/11.13.59 Տ հս եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պաղիրի 1708 թ. 5.34/11.13.60 Տ եկեղեցու զանգակատնից 10 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Կիրակոսի 1711 թ. 5.34/11.13.61 Տ հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1725 թ. 5.34/11.13.62 Տ աե եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Զանգակատուն 19 դ. 5.34/11. 14 Տ եկեղեցուց 30 մ հս 14&descriptionlang=hy&description=&lat=&lon= Լուսանկար վերբեռնել


Ժայռաքանդակ «Քարե աղավնի» մ.թ.ա. 2-1 հզ 41 կմ ամ 5.34/12 Հ «Նաղարախան» ամրոցից 1 կմ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 2 կմ հս 5.34/13 Հ նորակառույց մատուռում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 2 կմ հս 5.34/14 Հ նորակառույց մատուռում Լուսանկար վերբեռնել


Ձիթհան 19 դ. վրջ գ. մ. 5.34/15 Տ Մխիթար Հարությունյանի բակում Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ Սբ. Դավիթ 13 դ. հվ-ամ մասում 5.34/16 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9 դ. 5.34/16.1 Հ ագուցված բեմի ճակատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9 դ. 5.34/16.2 Հ դրված բեմին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.34/16.3 Հ դրված բեմին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.34/16.4 Հ դրված բեմին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.34/16.5 Հ դրված բեմին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-15 դդ. 5.34/16.6 Տ մատուռից ամ պահպանվել է փոքր հատված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մուսայելի 15 դ. 5.34/16.6.1 Տ մատուռից 5 մ հվ Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ Սբ. Դավիթ Անհաղթ 14 դ. ամ մասում 5.34/17 Տ Հենրիկ Սիմոնյանի հողամասում վրկնգ՝ 1976 թ. Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար` Դավիթ երեցի և ծնողաց 1342 թ. 5.34/17.1 Հ աե պատի մոտ, ներքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 14 դ. 5.34/17.2 Տ մատուռի ներսում, արձանագիր, քայքայված Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ Թուխ Մանուկ 12-13 դդ. ամ մասում 5.34/18 Հ Հովհաննես Արուճյանի տան մոտ, ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-16 դդ. 5.34/18.1 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/18.1.1 Հ խրված հողի մեջ, գլխիվայր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/18.1.2 Հ հենած քարաբեկորներին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.34/18.1.3 Հ հենած Հովհաննես Արուճյանի տնամերձի քարե ցանկապատին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. 5.34/18.1.4 Հ երկատված Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ «Սարի Սուրբ» 15 դ. 15 կմ հվ 5.34/19 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Վիշապաքար մ.թ.ա. 2-1 հզ 42 կմ ամ 5.34/20 Հ «Նաղարախան» ամրոցից 2 կմ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]