Երանոսի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Գեղարքունիքի մարզ)

    Ստեղծել հղումը
    Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

    Այս հոդվածը ներկայացնում է Գեղարքունիքի մարզի Երանոս գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 105 հուշարձան (18 միավոր)։

    Commons-logo.svg
    		 Երանոսի հուշարձաններ
    էջը Վիքիպահեստում


    հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
    Ամրոց «Նեղ բողազ» մ.թ.ա. 3 հզ 1,5 կմ հս-ամ — 5.33/1 Հ «Նեղ Բողազ» ամրոց.jpg բեռնել պատկեր

    Ամրոց «Շեն» («Դվոռ») մ.թ.ա. 2-1 հզ հս մասում — 5.33/2 Հ Երևան-Մարտունի ճանապարհի ձախ կողմում բեռնել պատկեր

    Գերեզմանոց 9-20 դդ. ամ մասում — 5.33/3 Տ գյուղամիջյան ճանապարհի ձախ կողմում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9 դ. — 5.33/3.1 Հ ընկած գետնին, կիսով գետնաթաղ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9 դ. — 5.33/3.2 Հ ընկած գետնին, կիսով գետնաթաղ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9 դ. — 5.33/3.3 Հ ընկած գետնին, վերնամասը` կոտրված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/3.4 Հ խրված հողի մեջ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/3.5 Հ խրված հողի մեջ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/3.6 Հ խրված հողի մեջ, վերնամասը` կոտրված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 15-16 դդ. — 5.33/3.7 Հ խրված հողի մեջ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 1520 թ. — 5.33/3.8 Հ կանգնեցված գետնին, թվակիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար Վարվառի, Խաթունի 1581 թ. — 5.33/3.9 Հ կանգնեցված գետնին կազմող՝ Ակոբ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 1551 թ. — 5.33/3.10 Հ ցածր պատվանդանին պատվիրատու՝ Մաթոս բեռնել պատկեր

    Խաչքար Սերոբխանի հոր 1551 թ. — 5.33/3.11 Հ խաչապատկերներով մշակված պատվանդանին բեռնել պատկեր

    Խաչքար Բեկլարի 1581 թ. — 5.33/3.12 Հ ընդհանուր պատվանդանին կանգնեցված զույգ խաչքարերից աջակողմյանը բեռնել պատկեր

    Խաչքար Մարիանի 1581 թ. — 5.33/3.13 Հ իրար կողք կանգնած զույգ խաչքարերից աջակողմյանը բեռնել պատկեր

    Խաչքար Սոփի 16 դ. — 5.33/3.14 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 16 դ. — 5.33/3.15 Հ կանգնեցված գետնին, երկատված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 16 դ. — 5.33/3.16 Հ կանգնեցված գետնին, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար Մարգարի 16 դ. — 5.33/3.17 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար Խաթունի, Մինասի 16-17 դդ. — 5.33/3.18 Հ կանգնեցված պատվանդանին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 16-17 դդ. — 5.33/3.19 Հ ընդհանուր պատվանդանին կանգնեցված զույգ խաչքարերից ձախակողմյանը, երկատված, վերնամասը` չի պահպանվել բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Ասլանի 1568 թ. — 5.33/3.20 Տ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար 16-17 դդ. — 5.33/3.21 Տ բեռնել պատկեր

    Գերեզմանոց 10-17 դդ. 0,7 կմ հվ — 5.33/4 Տ «Դարի գլուխ» վայրում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10 դ. — 5.33/4.1 Հ ընկած գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/4.2 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/4.3 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Մատուռ «Խաչեր» 12-13 դդ. — 5.33/4.4 Տ Մատուռ «Խաչեր».jpg բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/4.4.1 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/4.4.2 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/4.4.3 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/4.4.4 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/4.4.5 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/4.4.6 Հ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/4.4.7 Հ վերնամասը` չի պահպանվել բեռնել պատկեր

    Խաչքար 13-14 դդ. — 5.33/4.4.8 Հ բեռնել պատկեր

    Գերեզմանոց 12-18 դդ. գ. մ. — 5.33/5 Ժամհարյան Անուշավանի տան մոտ, սար տանող ճանապարհից աջ բեռնել պատկեր

    Գյուղատեղի «Կուռու ավերակներ» 10-17 դդ. 2,5 կմ հս — 5.33/6 Տ բեռնել պատկեր

    Եկեղեցի 10-11 դդ. — 5.33/6.1 Տ ավերված բեռնել պատկեր

    Գերեզմանոց 9-17 դդ. — 5.33/6.2 Տ եկեղեցուց հվ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9 դ. — 5.33/6.2.1 Հ կանգնեցված գետնին, ստորին մասը չի պահպանվել, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/6.2.2 Հ երկատված, վերին մասը չի պահպանվել բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/6.2.3 Հ կանգնեցված գլխիվայր բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/6.2.4 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/6.2.5 Հ խրված հողի մեջ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 12-13 դդ. — 5.33/6.2.6 Հ կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 13-14 դդ. — 5.33/6.2.7 Հ ընկած գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 15-16 դդ. — 5.33/6.2.8 Հ կանգնեցված գետնին, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Դամբարանադաշտ «Կուռու ավերակներ» մ.թ.ա. 2-1 հզ 2,5 կմ հս — 5.33/7 Հ համանուն գյուղատեղիից աե բեռնել պատկեր

    Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 19 դ. գ. մ. — 5.33/8 Տ վրկնգ.՝ 1970-ական թթ. բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/8.1 Հ մուտքի հեծանաշարվածքում, խիստ հողմնահարված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/8.2 Հ կանգնեցված բեմին, եզրերը` ջարդոտված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 14-15 դդ. — 5.33/8.3 Հ եկեղեցու ներսում բեռնել պատկեր

    Խաչքար Խաթունփաշի 15 դ. — 5.33/8.4 Հ ագուցված խորանի բացվածքից վեր բեռնել պատկեր

    Գերեզմանոց 10-20 դդ. — 5.33/8.5 Տ եկեղեցու շուրջը բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/8.5.1 Հ եկեղեցու հս պատի մոտ, վերնամասը` ջարդոտված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10 դ. — 5.33/8.5.2 Հ եկեղեցու քարե ցանկապատի շարվածքում, արձանագիր պատվիրատու՝ Գրիգոր բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10 դ. — 5.33/8.5.3 Հ եկեղեցու քարե ցանկապատի շարվածքում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/8.5.4 Հ եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/8.5.5 Հ եկեղեցու քարե ցանկապատի շարվածքում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 14-15 դդ. — 5.33/8.5.6 Հ աե կողմում, կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 1451 թ. — 5.33/8.5.7 Հ ընդհանուր պատվանդանին կանգնեցված զույգ խաչքարերից աջակողմյանը, եղծված արձանագրությամբ բեռնել պատկեր

    Խաչքար Գրիգոր ապի 1466 թ. — 5.33/8.5.8 Հ եկեղեցուց աե, շարքով կանգնած 5 խաչքարերից աջից 1-ինը բեռնել պատկեր

    Խաչքար 15 դ. — 5.33/8.5.9 Հ ընդհանուր պատվանդանին կանգնեցված զույգ խաչքարերից ձախակողմյանը, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար 15-16 դդ. — 5.33/8.5.10 Հ աե կողմում, կանգնեցված գետնին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 15-16 դդ. — 5.33/8.5.11 Հ հս-ամ կողմում, կիսով խրված հողի մեջ, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար Նարինգուլի 1520 թ. — 5.33/8.5.12 Հ եկեղեցուց աե, շարքով կանգնած 5 խաչքարերից աջից 2-րդը, խրված հողի մեջ բեռնել պատկեր

    Խաչքար Վարդանի 1527 թ. — 5.33/8.5.13 Հ եկեղեցուց աե, շարքով կանգնած 5 խաչքարերից աջից 3-րդը բեռնել պատկեր

    Խաչքար Օհանի 1553 թ. — 5.33/8.5.14 Հ եկեղեցուց աե, ցածր պատվանդանին բեռնել պատկեր

    Խաչքար տեր Ներսեսի 1559 թ. — 5.33/8.5.15 Հ եկեղեցու հվ պատի մոտ, պատվանդանին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 1560 թ. — 5.33/8.5.16 Հ հս կողմում, կիսով հողի մեջ, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար Մելիք միրզի 1575 թ. — 5.33/8.5.17 Հ եկեղեցուց ամ, պատվանդանին կազմող՝ Ակոբ բեռնել պատկեր

    Խաչքար պարոն Պահալուի 1575 թ. — 5.33/8.5.18 Հ եկեղեցուց ամ, պատվանդանին բեռնել պատկեր

    Խաչքար Պողոսի 16 դ. — 5.33/8.5.19 Հ եկեղեցուց աե, շարքով կանգնած 5 խաչքարերից աջից 4-րդը բեռնել պատկեր

    Խաչքար 16 դ. — 5.33/8.5.20 Հ եկեղեցուց աե, շարքով կանգնած 5 խաչքարերից աջից վերջինն է բեռնել պատկեր

    Խաչքար 16-17 դդ. — 5.33/8.5.21 Հ հս կողմում, ընկած գետնին, երկատված բեռնել պատկեր

    Խաչքար Թաճումի 1612 թ. — 5.33/8.5.22 Հ հս կողմում, ընկած գետնին, երկատված բեռնել պատկեր

    Տապանաքար 15-16 դդ. — 5.33/8.5.23 Տ տեղահանված, տեղադրված Վաղինակ Զուռնաչյանի տնամերձը շրջափակող քարե ցանկապատի շարվածքում բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Ակոբի 1551 թ. — 5.33/8.5.24 Հ աե կողմում կազմող՝ Քիրամ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար 1551 թ. — 5.33/8.5.25 Տ գերեզմանոցի մուտքի մոտ, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Շահիրի 1551 թ. — 5.33/8.5.26 Տ եկեղեցուց 2,5 մ հս բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Ճիլավխանի 1593 թ. — 5.33/8.5.27 Հ հս կողմում կազմող՝ Քիրամ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Նազարի, Փարու 16 դ. — 5.33/8.5.28 Հ եկեղեցուց հս կազմող՝ Քիրամ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Միրզի 16-17 դդ. — 5.33/8.5.29 Տ եկեղեցին շրջափակող քարե ցանկապատի շարվածքում բեռնել պատկեր

    Տապանաքար 16-17 դդ. — 5.33/8.5.30 Տ տեղահանված, տեղադրված Վաղինակ Զուռնաչյանի տնամերձը շրջափակող քարե ցանկապատի շարվածքում բեռնել պատկեր

    տապանաքար 1651 թ. — 5.33/8.5.31 Տ եկեղեցուց 4 մ հս, թվակիր բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Խաչաղանի 1678 թ. — 5.33/8.5.32 Տ եկեղեցուց 10 մ հս-ամ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Ամիրի 1679 թ. — 5.33/8.5.33 Տ եկեղեցուց 10 մ հս-ամ բեռնել պատկեր

    Տապանաքար Մալաքի 1685 թ. — 5.33/8.5.34 Տ հս եզրին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/9 Հ գլխիվայր կանգնեցված գյուղամիջի «Թուխ Մանուկ» մատուռում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/10 Հ ագուցված գյուղամիջի «Թուխ Մանուկ» մատուռի պատին, ներքուստ բեռնել պատկեր

    Խաչքար 1216 թ. — 5.33/11 Հ ագուցված գյուղամիջի «Թուխ Մանուկ» մատուռի աե պատին, ներքուստ, արձանագիր բեռնել պատկեր

    Խաչքար 13 դ. գ. մ. — 5.33/12 Հ գյուղամիջի «Հազարան փրկիչ» սրբատեղիում, կանգնեցված պատվանդանին, վերնամասը` ջարդոտված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 14-15 դդ. գ. մ. — 5.33/13 Հ ագուցված գյուղամիջի «Հազարան փրկիչ» սրբատեղիում, ներքուստ բեռնել պատկեր

    Կոթող 5-6 դդ. 3 կմ ամ — 5.33/14 Հ քառակող, «Խոնարհված սուրբ» նորակառույց մատուռում բեռնել պատկեր

    Կոթող 5-6 դդ. 2 կմ ամ — 5.33/15 Հ քառակող, «Սարի սուրբ» նորակառույց մատուռում բեռնել պատկեր

    Մատուռ Սբ. Հովհաննես 10-11 դդ. 1,5 կմ հվ — 5.33/16 Տ վրկնգ՝ 1975 թ., տեղաբնակների կողմից բեռնել պատկեր

    Մատուռ «Շողան աղբյուր» 9-12 դդ. 6-7 կմ հվ-ամ — 5.33/17 Տ համանուն գյուղատեղում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 9-10 դդ. — 5.33/17.1 Հ բեմին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/17.2 Հ եկեղեցու խորանում բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/17.3 Հ բեմին, ստորին ձախ մասն ու աջ եզրագոտին կոտրված բեռնել պատկեր

    Խաչքար 10-11 դդ. — 5.33/17.4 Հ բեմին բեռնել պատկեր

    Խաչքար 11-12 դդ. — 5.33/17.5 Հ բեմին, եզրագոտին կոտրված բեռնել պատկեր

    Ջրաղաց «Զալոյի» 19-20 դդ. ամ մասում — 5.33/18 Տ գյուղի ամ եզրին բեռնել պատկեր

    Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


    Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

    1. ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
    Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Երանոսի_պատմության_և_մշակույթի_անշարժ_հուշարձանների_ցանկ_(Գեղարքունիքի_մարզ)&oldid=8132801» էջից