Աստղաձորի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Գեղարքունիքի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այս հոդվածը ներկայացնում է Գեղարքունիքի մարզի Աստղաձոր գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 118 հուշարձան (18 միավոր)։


հուշարձան կառուցված վայր, հասցե կոորդ համարանիշ նշան. հավելյալ նշումներ պատկեր
Ամրոց «Վանքի բերդ» մ.թ.ա. 2-1 հզ 3 կմ հվ 5.13/1 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Դամբարանադաշտ մ.թ.ա. 2-1 հզ 5.13/1.1 Հ ամրոցի հս և աե լանջերին Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի «Վանքի բերդ» 9-17 դդ. 5.13/1.2 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 9-10 դդ. 5.13/1.2.1 Հ բարձունքին, խաչաձև հատակագծով, կիսավեր Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի 9-10 դդ. 5.13/1.2.2 Հ միանավ, ավերված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-10 դդ. 5.13/1.2.3 Հ կիսավեր եկեղեցու շուրջը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/1.2.3.1 Հ եկեղեցու հվ պատի մոտ, վերին աջ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-11 դդ. ամ մասում 5.13/2 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. 5.13/2.1 Հ հվ եզրին, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. 5.13/2.2 Հ հվ եզրին, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. 5.13/2.3 Հ հս եզրին, խրված հողի մեջ, վերին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/2.4 Հ հվ եզրին, ստորին ձախ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/2.5 Հ հվ եզրին, ընկած գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-17 դդ. ամ մասում 5.13/3 Տ «Ձորի թաղում», «Խանգարուկ ժամ»-ի շուրջը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12 դ. 5.13/3.1 Հ կանգնեցված գետնին, երկթեք վերնամասով Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-20 դդ. գ. մ. 5.13/4 Տ շրջապատված տնամերձ հողամասերով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Զոհեի 1270 թ. 5.13/4.1 Հ Վանիկ Հայրապետյանի տնամերձում Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 19-20 դդ. ամ կողմում 5.13/5 Տ Զոլաքար տանող ճանապարհին, գյուղի արոտատեղեր տանող ճանապարհի ձախ կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Գյուղատեղի 9-17 դդ. 8 կմ հվ 5.13/6 Տ «Սաքոյի վար» տեղամասում Լուսանկար վերբեռնել


Եկեղեցի Սբ. Պողոս - Պետրոս 19 դ. գ. մ. 5.13/7 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/7.1 Հ ներսում, ամ պատի մոտ, ընկած, եզրերը` ջարդոտված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1472 թ. 5.13/7.2 Հ ագուցված ձախակողմյան ավանդատան առաստաղին, թվակիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.13/7.3 Հ ագուցված ավանդատան մուտքից վեր, հորիզոնական դիրքով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.13/7.4 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Ստեփանոսի 1512 թ. 5.13/7.5 Հ ագուցված խորանում, ստորին մասը չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Մատթեոս քահանայի 1512 թ. 5.13/7.6 Հ ագուցված խորանում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Շահի 16 դ. 5.13/7.7 Հ ագուցված հս պատին, արտաքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.13/7.8 Հ ագուցված հս պատին, մկրտության ավազանում, քիվը կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16-17 դդ. 5.13/7.9 Հ ագուցված հս պատին, մկրտության ավազանում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16-17 դդ. 5.13/7.10 Հ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար` Տիրունի 16 դ. 5.13/7.11 Տ ագուցված աե պատին, արտաքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1678 թ. 5.13/7.12 Տ եկեղեցու հս պատի շարվածքում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1692 թ. 5.13/7.13 Տ տեղադրված է որպես մուտքի բարավոր, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Գերեզմանոց 9-20 դդ. 5.13/7.14 Տ եկեղեցու շուրջը, 1982-1983 թթ. տարածքում կատարվել են Խաչքարերի ամրացման աշխատանքներ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/7.14.1 Հ ցածր պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/7.14.2 Հ հս-աե կողմում, ամրացված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. 5.13/7.14.3 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/7.14.4 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/7.14.5 Հ խրված հողի մեջ, եզրերը` ջարդոտված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/7.14.6 Հ հս-աե կողմում, ամրացված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10-11 դդ. 5.13/7.14.7 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին, վերնամասը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.13/7.14.8 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.13/7.14.9 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.13/7.14.10 Հ աե կողմում, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.13/7.14.11 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 13-14 դդ. 5.13/7.14.12 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 5.13/7.14.13 Հ եկեղեցուց հս, ցածր պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 5.13/7.14.14 Հ հվ կողմում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 5.13/7.14.15 Հ եկեղեցուց հս-աե, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. 5.13/7.14.16 Հ հս կողմում, 3 խաչքարերից ձախակողմյանը Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Վարդանի և զավակների 1426 թ. 5.13/7.14.17 Հ հվ-աե կողմում, կանգնեցված գետնին, երկթեք վերնամասով Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Սուքիասի 1451 թ. 5.13/7.14.18 Հ եկեղեցուց հվ, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Շահնադարի, Խոշնադարի 15 դ. 5.13/7.14.19 Հ եկեղեցուց հվ, պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15 դ. 5.13/7.14.20 Հ եկեղեցուց հվ, պատվանդանին, քիվի աջ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Զոհրապի 1545 թ. 5.13/7.14.21 Հ եկեղեցուց հվ, ցածր պատվանդանին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 1551 թ. 5.13/7.14.22 Հ հս կողմում, կանգնեցված գետնին պատվիրատու՝ Ստեփանոս Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Ըսկանդարի 15-16 դդ. 5.13/7.14.23 Հ եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 15-16 դդ. 5.13/7.14.24 Հ եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.13/7.14.25 Հ եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. 5.13/7.14.26 Հ հս կողմում, զույգ խաչքարերից աջակողմյանը Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1481 թ. 5.13/7.14.27 Տ եկեղեցուց 35 մ հվ, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1551 թ. 5.13/7.14.28 Տ հս-ամ կողմում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Թադոսի 1551 թ. 5.13/7.14.29 Տ եկեղեցուց 25 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Միրզի 1551 թ. 5.13/7.14.30 Տ եկեղեցուց 35 մ հվ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մեսրոպի 1551 թ. 5.13/7.14.31 Տ եկեղեցուց ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Լավանդի 1551 թ. 5.13/7.14.32 Տ եկեղեցուց 40 մ հս-ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1552 թ. 5.13/7.14.33 Տ հվ-ամ եզրին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Անդրիասի 16 դ. 5.13/7.14.34 Տ հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.13/7.14.35 Տ հվ կողմում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.13/7.14.36 Տ եկեղեցուց 10 մ աե, խիստ մամռապատ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.13/7.14.37 Տ եկեղեցուց 35 մ աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16 դ. 5.13/7.14.38 Տ եկեղեցուց 20 մ հվ, տեղահանված Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 5.13/7.14.39 Տ եկեղեցուց 20 մ հվ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 16-17 դդ. 5.13/7.14.40 Տ եկեղեցուց 60 մ հս-ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1603 թ. 5.13/7.14.41 Տ հս-ամ կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1605 թ. 5.13/7.14.42 Տ եկեղեցուց 10 մ հվ-աե, արձանագիր, պատվիրատու՝ Դովլադ խանում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Պալասանի 1625 թ. 5.13/7.14.43 Տ եկեղեցուց 50 մ հս-ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մխիթարի 1651 թ. 5.13/7.14.44 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Թազմամի 1651 թ. 5.13/7.14.45 Տ եկեղեցուց 12 մ հվ-աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1651 թ. 5.13/7.14.46 Տ եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Կիրակոսի 1652 թ. 5.13/7.14.47 Տ եկեղեցուց 15 մ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ասիմի 1654 թ. 5.13/7.14.48 Տ եկեղեցուց 8 մ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ամիրպեկի 1657 թ. 5.13/7.14.49 Տ եկեղեցուց 35 մ հվ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1671 թ. 5.13/7.14.50 Տ հվ-աե եզրին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մկրտչի 1672 թ. 5.13/7.14.51 Տ եկեղեցուց 20 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1673 թ. 5.13/7.14.52 Տ հվ-աե եզրին, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1681 թ. 5.13/7.14.53 Տ եկեղեցուց 15 մ ամ, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1685 թ. 5.13/7.14.54 Տ եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Նանի 1688 թ. 5.13/7.14.55 Տ ամ եզրին Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Բայասի 1691 թ. 5.13/7.14.56 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գրիգորի 1692 թ. 5.13/7.14.57 Տ հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1693 թ. 5.13/7.14.58 Տ եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սիմոնի 1694 թ. 5.13/7.14.59 Տ եկեղեցուց 9 մ աե Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Ղազարի 1698 թ. 5.13/7.14.60 Տ եկեղեցուց 20 մ հս Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մխիթարի 1698 թ. 5.13/7.14.61 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Մարանի 1699 թ. 5.13/7.14.62 Տ եկեղեցուց 25 մ հվ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գոհարի 17 դ. 5.13/7.14.63 Տ եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Արութինի 1700 թ. 5.13/7.14.64 Տ հս-աե հատվածում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Աղայպալի 1704 թ. 5.13/7.14.65 Տ եկեղեցուց 8 մ ամ Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Գուլջահանի 1711 թ. 5.13/7.14.66 Տ հվ-աե կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Սարգսի 1711 թ. 5.13/7.14.67 Տ հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար Դավիթ վարդապետի 1873 թ. 5.13/7.14.68 Տ հս կողմում Լուսանկար վերբեռնել


Տապանաքար 1886 թ. 5.13/7.14.69 Տ հս-ամ կողմում, արձանագիր Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9 դ. 15 կմ հվ 5.13/8 Հ ագուցված սրբատեղիի աե պատին, ներքուստ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար «Թաթոյի» 9-10 դդ. գ. մ. 5.13/9 Հ գյուղի դպրոցի սպորտհրապարակում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. ամ մասում 5.13/10 Հ «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. ամ մասում 5.13/11 Հ «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 10 դ. ամ մասում 5.13/12 Հ «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար` Մխիթարի («Հոխեի խաչ», ««Ծակ քար»») 1273 թ. ամ մասում 5.13/13 Հ Հոխե Օհանյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված բարձրադիր տեղում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 14-15 դդ. գ. մ. 5.13/14 Հ Յուրա Ալեքսանյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 16 դ. գ. մ. 5.13/15 Հ Էդիկ Մկոյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված գետնին Լուսանկար վերբեռնել


Ձիթհան 17-19 դդ. ամ մասում 5.13/16 Տ «Ձորի թաղ»-ում, Գվիդոն Սարոյանի տնամերձում Լուսանկար վերբեռնել


Ձիթհան 19-20 դդ. կնտ 5.13/17 Տ Լուսանկար վերբեռնել


Մատուռ Սբ. Հռիփսիմե («Անտոյի մատուռ») 16-17 դդ., վրկնգ.՝ 1958 թ. ամ մասում 5.13/18 Տ ամ եզրին, գետի աջ ափին, բլրի վրա Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/18.1 Հ դրված գլխիվայր, ստորին մասը չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 9-10 դդ. 5.13/18.2 Հ դրված գլխիվայր, վերնամասը` չի պահպանվել Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար 12-13 դդ. 5.13/18.3 Հ մատուռի ներսում Լուսանկար վերբեռնել


Խաչքար Տիրոսի 1291 թ. 5.13/18.4 Հ կանգնեցված ժայռաբեկորին Լուսանկար վերբեռնել


Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]