Աստղաձորի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Գեղարքունիքի մարզ)
Արտաքին տեսք
Այս հոդվածը ներկայացնում է Գեղարքունիքի մարզի Աստղաձոր գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 118 հուշարձան (18 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամրոց «Վանքի բերդ» | մ.թ.ա. 2-1 հզ | 3 կմ հվ | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2-1 հզ | — | Հ | ամրոցի հս և աե լանջերին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գյուղատեղի «Վանքի բերդ» | 9-17 դդ. | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| |||
Եկեղեցի | 9-10 դդ. | — | Հ | բարձունքին, խաչաձև հատակագծով, կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Եկեղեցի | 9-10 դդ. | — | Հ | միանավ, ավերված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 9-10 դդ. | — | Հ | կիսավեր եկեղեցու շուրջը | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | եկեղեցու հվ պատի մոտ, վերին աջ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 9-11 դդ. | ամ մասում | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | հվ եզրին, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | հվ եզրին, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | հս եզրին, խրված հողի մեջ, վերին ձախ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | հվ եզրին, ստորին ձախ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | հվ եզրին, ընկած գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 9-17 դդ. | ամ մասում | — | Տ | «Ձորի թաղում», «Խանգարուկ ժամ»-ի շուրջը | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 12 դ. | — | Հ | կանգնեցված գետնին, երկթեք վերնամասով | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 9-20 դդ. | գ. մ. | — | Տ | շրջապատված տնամերձ հողամասերով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար Զոհեի | 1270 թ. | — | Հ | Վանիկ Հայրապետյանի տնամերձում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 19-20 դդ. | ամ կողմում | — | Տ | Զոլաքար տանող ճանապարհին, գյուղի արոտատեղեր տանող ճանապարհի ձախ կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գյուղատեղի | 9-17 դդ. | 8 կմ հվ | — | Տ | «Սաքոյի վար» տեղամասում | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Եկեղեցի Սբ. Պողոս - Պետրոս | 19 դ. | գ. մ. | — | Տ | ![]()
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | ներսում, ամ պատի մոտ, ընկած, եզրերը` ջարդոտված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 1472 թ. | — | Հ | ագուցված ձախակողմյան ավանդատան առաստաղին, թվակիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 15-16 դդ. | — | Հ | ագուցված ավանդատան մուտքից վեր, հորիզոնական դիրքով | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 15-16 դդ. | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| |||
Խաչքար Ստեփանոսի | 1512 թ. | — | Հ | ագուցված խորանում, ստորին մասը չի պահպանվել | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Մատթեոս քահանայի | 1512 թ. | — | Հ | ագուցված խորանում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Շահի | 16 դ. | — | Հ | ագուցված հս պատին, արտաքուստ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | ագուցված հս պատին, մկրտության ավազանում, քիվը կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | — | Հ | ագուցված հս պատին, մկրտության ավազանում, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| |||
Տապանաքար` Տիրունի | 16 դ. | — | Տ | ագուցված աե պատին, արտաքուստ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1678 թ. | — | Տ | եկեղեցու հս պատի շարվածքում, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1692 թ. | — | Տ | տեղադրված է որպես մուտքի բարավոր, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Գերեզմանոց | 9-20 դդ. | — | Տ | եկեղեցու շուրջը, 1982-1983 թթ. տարածքում կատարվել են Խաչքարերի ամրացման աշխատանքներ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | ցածր պատվանդանին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | հս-աե կողմում, ամրացված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10 դ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | խրված հողի մեջ, եզրերը` ջարդոտված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | հս-աե կողմում, ամրացված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին, վերնամասը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 13-14 դդ. | — | Հ | աե կողմում, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 13-14 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 13-14 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | եկեղեցուց հս, ցածր պատվանդանին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | հվ կողմում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | եկեղեցուց հս-աե, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | հս կողմում, 3 խաչքարերից ձախակողմյանը | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Վարդանի և զավակների | 1426 թ. | — | Հ | հվ-աե կողմում, կանգնեցված գետնին, երկթեք վերնամասով | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Սուքիասի | 1451 թ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, պատվանդանին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Շահնադարի, Խոշնադարի | 15 դ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, պատվանդանին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 15 դ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, պատվանդանին, քիվի աջ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Զոհրապի | 1545 թ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, ցածր պատվանդանին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 1551 թ. | — | Հ | հս կողմում, կանգնեցված գետնին պատվիրատու՝ Ստեփանոս | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Ըսկանդարի | 15-16 դդ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 15-16 դդ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին, վերին աջ անկյունը` կոտրված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | եկեղեցուց հվ, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16 դ. | — | Հ | հս կողմում, զույգ խաչքարերից աջակողմյանը | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1481 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 35 մ հվ, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1551 թ. | — | Տ | հս-ամ կողմում, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Թադոսի | 1551 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 25 մ հս | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Միրզի | 1551 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 35 մ հվ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Մեսրոպի | 1551 թ. | — | Տ | եկեղեցուց ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Լավանդի | 1551 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 40 մ հս-ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1552 թ. | — | Տ | հվ-ամ եզրին, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Անդրիասի | 16 դ. | — | Տ | հս կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16 դ. | — | Տ | հվ կողմում, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16 դ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ աե, խիստ մամռապատ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16 դ. | — | Տ | եկեղեցուց 35 մ աե | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16 դ. | — | Տ | եկեղեցուց 20 մ հվ, տեղահանված | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16-17 դդ. | — | Տ | եկեղեցուց 20 մ հվ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 16-17 դդ. | — | Տ | եկեղեցուց 60 մ հս-ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1603 թ. | — | Տ | հս-ամ կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1605 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ հվ-աե, արձանագիր, պատվիրատու՝ Դովլադ խանում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Պալասանի | 1625 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 50 մ հս-ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Մխիթարի | 1651 թ. | — | Տ | հվ-աե կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Թազմամի | 1651 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 12 մ հվ-աե | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1651 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Կիրակոսի | 1652 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 15 մ ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Ասիմի | 1654 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 8 մ ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Ամիրպեկի | 1657 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 35 մ հվ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1671 թ. | — | Տ | հվ-աե եզրին, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Մկրտչի | 1672 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 20 մ հս | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1673 թ. | — | Տ | հվ-աե եզրին, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1681 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 15 մ ամ, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1685 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Նանի | 1688 թ. | — | Տ | ամ եզրին | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Բայասի | 1691 թ. | — | Տ | հվ-աե կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Գրիգորի | 1692 թ. | — | Տ | հս կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1693 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Սիմոնի | 1694 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 9 մ աե | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Ղազարի | 1698 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 20 մ հս | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Մխիթարի | 1698 թ. | — | Տ | հվ-աե կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Մարանի | 1699 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 25 մ հվ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Գոհարի | 17 դ. | — | Տ | եկեղեցուց 10 մ հվ-ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Արութինի | 1700 թ. | — | Տ | հս-աե հատվածում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Աղայպալի | 1704 թ. | — | Տ | եկեղեցուց 8 մ ամ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Գուլջահանի | 1711 թ. | — | Տ | հվ-աե կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Սարգսի | 1711 թ. | — | Տ | հս կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար Դավիթ վարդապետի | 1873 թ. | — | Տ | հս կողմում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Տապանաքար | 1886 թ. | — | Տ | հս-ամ կողմում, արձանագիր | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 9 դ. | 15 կմ հվ | — | Հ | ագուցված սրբատեղիի աե պատին, ներքուստ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար «Թաթոյի» | 9-10 դդ. | գ. մ. | — | Հ | գյուղի դպրոցի սպորտհրապարակում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 9-10 դդ. | ամ մասում | — | Հ | «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 10 դ. | ամ մասում | — | Հ | «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 10 դ. | ամ մասում | — | Հ | «Հոխեի խաչ» սրբատեղիի մոտ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար` Մխիթարի («Հոխեի խաչ», ««Ծակ քար»») | 1273 թ. | ամ մասում | — | Հ | Հոխե Օհանյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված բարձրադիր տեղում | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 14-15 դդ. | գ. մ. | — | Հ | Յուրա Ալեքսանյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 16 դ. | գ. մ. | — | Հ | Էդիկ Մկոյանի տնամերձ հողամասում, կանգնեցված գետնին | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Ձիթհան | 17-19 դդ. | ամ մասում | — | Տ | «Ձորի թաղ»-ում, Գվիդոն Սարոյանի տնամերձում | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Ձիթհան | 19-20 դդ. | կնտ | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Մատուռ Սբ. Հռիփսիմե («Անտոյի մատուռ») | 16-17 դդ., վրկնգ.՝ | 1958 թ. ամ մասում | — | Տ | ամ եզրին, գետի աջ ափին, բլրի վրա | ![]()
| |
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | դրված գլխիվայր, ստորին մասը չի պահպանվել | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 9-10 դդ. | — | Հ | դրված գլխիվայր, վերնամասը` չի պահպանվել | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | — | Հ | մատուռի ներսում | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Տիրոսի | 1291 թ. | — | Հ | կանգնեցված ժայռաբեկորին | Լուսանկար վերբեռնել
|
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|