Դաշնություն

Շարքի մաս
Քաղաքականություն
Գլխավոր թեմաներ Քաղաքականության վերաբերյալ հոդվածների ինդեքս Քաղաքականություն ըստ երկրի Քաղաքականություն ըստ երկրի վարչատարածքային միավորի Քաղաքատնտեսություն Քաղաքական պատմություն Համաշխարհային քաղաքական պատմություն Քաղաքական փիլիսոփայություն
Քաղաքական համակարգեր Անարխիա Քաղաք-պետություն Ժողովրդավարություն Դաշնություն Ֆեոդալիզմ Դիկտատուրա Դիրեկտորիա Մերիտոկրատիա Միապետություն Խորհրդարանական Նախագահական Հանրապետություն Կիսախորհրդարանական Կիսանախագահական Կրոնապետություն
Ակադեմիական առարկաներ Քաղաքագիտություն (քաղաքագետներ) Միջազգային հարաբերություններ (տեսություն) Համեմատական քաղաքագիտություն
Հանրային կառավարում Բյուրոկրատիա (փողոցային) Ադհոկրատիա
Կառավարում Պետական քաղաքականություն (դոկտրին) Ներքին և Արտաքին քաղաքականություն Քաղաքացիական հասարակություն Ընդհանուր բարօրություն
Կառավարության օրգաններ Իշխանությունների բաժանում Օրենսդիր իշխանություն Գործադիր իշխանություն Դատական համակարգ Ընտրական հանձնաժողով
Կապված թեմաներ Ինքնիշխանություն Քաղաքական վարքի տեսություններ Քաղաքական հոգեբանություն Կենսաբանական և քաղաքական կողմնորոշում Քաղաքական կազմակերպություններ Օտարերկրյա ընտրական միջամտություն
Ենթաճյուղեր Ընտրական համակարգեր Ընտրություններ (քվեարկություն) Ֆեդերալիզմ Կառավարություն Գաղափարախոսություն Քարոզարշավ Քաղաքական կուսակցություններ

     Ունիտար պետություններ      Ֆեդերացիաներ

Դաշնությունը (նաև հայտնի որպես ֆեդերալ պետություն) քաղաքական միավոր է, որը բնութագրվում է ինքնակառավարվող պրովինցիաների, նահանգների կամ այլ տարածաշրջանների միությամբ, որոնք գտնվում են կենտրոնական (դաշնային) կառավարության վերահսկողության ներքո: Դաշնությունում վարչական միավորների ինքնակառավարման կարգավիճակը, ինչպես նաև իշխանության բաժանումը նրանց և կենտրոնական կառավարության միջև ամեն երկրում ունի իր յուրահատկությունը և հիմնականում սահմանվում է սահմանադրորեն: Այսպիսով դաշնությունը կառավարման ձև է, որտեղ իշխանությանը բաժանված է կենտրոնական կառավարության և որոշակի թվով դաշնային նահանգների միջև, որոնք ունեն որոշակի իրավունքներ և պարտականություններ:

Դաշնության կառավարման մեխանիզմը կոչվում է դաշնային, որը ֆեդերալիզմի օրինակ է համարվում: Դաշնությանը հակադրվող մեկա այլ համակարգ է համարվում ունիտար պետությունը: Օրինակ Ֆրանսիան երկար դարեր ունիտար պետություն է: Ավստրիան երկար տարիներ եղել է ունիտար պետություն, սակայն Ավստրո-Հունգարիայի փլուզումից հետո 1918 թվականի սահմանադրությամբ դարձավ դաշնություն: Գերմանիան իր 16 մարզերով դաշնության վառ օրինակ է:

Դաշնությունները սովորաբար բազմաէթնիկ պետություններ են մեծ տարածքներով (ինչպիսիք են Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն, Կանադան, Հնդկաստանը կամ Բրազիլիան), սակայն դա անհրաժեշտ պայման չէ:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Վիքիբառարան

Ընթերցե՛ք «դաշնություն» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։