Բութիլեն
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Բութիլեն | |
|---|---|
| Ընդհանուր տեղեկություններ | |
| Դասական անվանակարգում | բութիլեն |
| Այլ անվանումներ | բութեն |
| Քիմիական բանաձև | C₄H₈ |
| Մոլային զանգված | 56,11 գ/մոլ գ/մոլ |
| Քիմիական հատկություններ | |
| Դասակարգում | |
| CAS համար | 25167-67-3 |
| EINECS համար | 246-689-3 |
| ЕС | 246-689-3 |
| Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) | |
Բութիլեն, C4H8, չհագեցած ածխաջրածին, α-բութիլեն-թմրանյութ, որը գրգռում է վերին շնչառական ուղիները։ Ունի վտանգավորության 4-րդ աստիճան։
Իզոմերներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]C4H8 բանաձևն ունեցող իզոմերներից 4ը ալկեններ են, բոլորը՝ ածխաջրածիններ, որոնց մոլեկուլներն ունեն 4 C ատոմ և 1 կրկնակի կապ, բայց ունեն տարբեր քիմիական կառուցվածքներ։
 |
 |
 | ||
 |
 |
 | ||
 |
 |
 | ||
 |
 |
 |
Ֆիզիկական հատկություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անգույն գազ է, ունի յուրօրինակ հոտ, եռման աստիճանը ՝-6․6 °C։ Բութիլենի և օդի խառնուրդը պայթունավտանգ է։ Գազի խտությունը (0 °C, և 0,1 ՄՊա ճնշում պայմաններում) 2503 կգ/մ3 է։
Ստացում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկզբնական շրջանում, բութիլեն ստացել են բութանի մասնիկներից՝ տարատեսակ նավթաքիմիական գործընթացների արդյունքում։ Բութիլենի պարունակությունը նրանցում կազմում է 15-25 տոկոս։ Սակայն բութանի մասնիկներից բութիլենի ստացումը հանգեցրել է դվարությունների, քանի որ բաղադրիչների եռման աստիճանները բավական մոտ են իրար։ Առավել հեշտ եղանակ է, բութիլենի ելային մասի ստացումը բութանի դեհիդրատացումից։ Այս դեպքում տեխնոլոգիական նախագծում ընդգրկում են 2-մեթիլ-պրոպենի և բութադիեն-1-3 խառնուրդից բութիլենի մաքրման համար սարքավորումներ։ Սովորաբար 2-մեթիլ-պրոպենը տարբերակում են ծծմբական թթվի էքստրակցիայով։ Ինչպես նաև, արդյունաբերության մեջ բութիլեն ստանում են բութանոլի կատալիտիկ դեհիդրատացումով, 300—350 °C ջերմության պայմաններում ՝բութանի դեհիդրատացումով, նավթի կրեկինգով և այլ եղանակներով։
Կիրառում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բութիլենը լայնորեն կիրառվում է բութադիենի, բենզինի, բութանոլի, իզոօկտանի և պոլիիզոբութիլենի սինթեզի համար։ Ինչպես նաև, գազային խառնուրդներում եղած բութիլենը կիրառվում է որպես վառելիք մետաղների կտրման մեջ։ Բութիլեն-1ը գործում է որպես սոմոնոմեր էթիլենի պոլիմերացման ժամանակ։
| ||||||
