Տ-72

Տ-72;
Հիմնական տվյալներ
Դասակարգ	tank family?
Երկիր	ԽՍՀՄ
Քաշ, տ.	41
Անձնակազմ	3
Պատմություն
Նախագծող	Ուրալվագոն գործարան
Արտադրող	Ուրալվագոն գործարան
Արտադրման թվականներ	1973-ից մինչ օրս
Շահագործման սկիզբ	1973
Արտադրվածների քանակ	25 000
Օգտագործող	Ռուսաստան; Հնդկաստան; Ուկրաինա; Բելառուս
Անվանված է	1972
Չափեր
Կորպուսի երկարություն, մմ	6860
Երկարությունը թնդանոթով, մմ	9530
Կորպուսի լայնություն, մմ	3460
Բարձրություն, մմ	2190
Կորպուսի կող, մմ/աստ.	200-400
Այլ սպառազինություն	2А46

Տ-72-ը (ռուս.՝ Т-72) խորհրդային արտադրության հիմնական մարտական տանկ։

Ընդհանուր բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագծման աշխատանքները սկսվել են դեռևս 1967 թվականին, սակայն արտադրությունը սկսվել է 1973 թվականին։ Արտադրությունը կազմակերպվել է Նիժնի Տագիլի ՈՒրալվագոնզավոդ գործարանում։ Գլխավոր կոնստրուկտորն է Վ. Ն. Վենեդիկտովը։ Տ-72 տանկը սկզբնական հատվածում արտահանվել է Վարշավայի Պայմանագրի կազմակերպության երկրներ, Հարավսլավիա, Ֆինլանդիա, Իրան, Իրաք և Հնդկաստան հետագայում նաև այլ երկրներ։

Մարտավարատեխնիկական տվյալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տ-72 տանկի երկարությունը կազմում է 6.86 մ (թնդանոթով 9.53 մ), լայնությունը՝ 3.46 մ, իսկ բարձրությունը՝ 2.19 մ։ Այս տանկը բավականին ծանր է. նրա քաշը կազմում է ավելի քան 41 տ։ Տ-72 տանկն ունի 125 մմ-անոց թնդանոթ։ Տանկի ամենավերին հատվածում տեղադրված է 7.62 և 12.7 մմ-անոց գնդացիրներ։ Տ-72 տանկը սնուցվում է 780 ձիաուժ հզորությամբ V-46 դիզելային շարժիչով՝ զարգացնելով 60 կմ/ժ արագություն, տանկի վառելիքի պաշարը կազմում է 500 կմ։ Տ-72 տանկը պողպատե զրահապատված է։ Այն պաշտպանում է փոքր զենքերից և հրետանային արկերից։ Տ-72 տանկը կարող է կրակել որոշակի անկյան տակ։ Տանկն արձակում է ցանկացած ստանդարտ 125 մմ-անոց արկեր։ Տ-72 տանկը մեկ րոպեում արձակում է մի քանի արկեր։ Կրակի առավելագույն հեռավորությունը կազմում է շուրջ 5 կմ։ Տ-72 տանկը խոցում է նաև շարժվող տրանսպորտային միջոցներ։

Համեմատություն Տ-55, Տ-62, Տ-64, Տ-80 և Տ-90 տանկերի հետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տանկ	Տ-55^[1]	Տ-62^[2]	Տ-64^[3]	Տ-72^[4]	Տ-80^[5]	Տ-90^[6]
Պատկեր
Քաշ	36 տ	41.5 տ	39 տ	41 տ	42 տ	46.5 տ
Երկարություն	6 մ	6.6 մ	6.54 մ	6.86 մ	6.78 մ	6.86 մ
Լայնություն	3.27 մ	3.6 մ	3.41 մ	3.46 մ	3.53 մ	3.46 մ
Բարձրություն	2.4 մ	3 մ	2.17 մ	2.19 մ	2.3 մ	2.23 մ
Շարժիչի տեսակ	դիզելային	դիզելային	դիզելային	դիզելային	գազատուրբինային	դիզելային
Շարժիչի հզորություն	520 ձիաուժ	580 ձիաուժ	700 ձիաուժ	780 ձիաուժ	1000 ձիաուժ	840 ձիաուժ
Առավելագույն արագություն	50 կմ/ժ	50 կմ/ժ	60 կմ/ժ	60 կմ/ժ	70 կմ/ժ	60 կմ/ժ
Թնդանոթի տրամագիծ	100 մմ	115 մմ	125 մմ	125 մմ	125 մմ	125 մմ

Տ-72 տանկը Հայաստանի Զինված ուժերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2012 թվականի Հայաստանի և Ռուսաստանի մինչև կնքվեց պայմանագիր, որի համաձայն Հայաստանը Ռուսաստանից պետք է գներ Տ-72 տանկեր։ Տանկերի մատակարարման գործընթացը տեղի ունեցավ 2013 թվականին։ Այսպիսով Ռուսաստանը Հայաստանի զինված ուժերին մատակարարեց 35 միավոր Տ-72 տանկ, որոնք մինչ այդ օգտագործվել են ռուսաստանյան զինված ուժերում։ «Զենքի համաշխարհային առևտրի վերլուծության կենտրոնի» գնահատմամբ՝ հայկական կողմը գնել է տանկերը մոտավորապես 50 մլն ԱՄՆ դոլարով (1,4 մլն դոլար մեկ միավորի համար)։ Հայկական զինված ուժերի տանկային սպառազինության հիմնական մասը հենց Տ-72 տանկերն են՝ 530-540 միավոր տանկ (ներառյալ Պաշտպանության բանակը)^[7]։