Ջենիֆեր Կապրիատի

Ջենիֆեր Կապրիատի
Սեռ	իգական
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Բնակվելու վայր	Wesley Chapel? և Նյու Յորք
Ծննդյան ամսաթիվ	մարտի 29, 1976 (48 տարեկան)
Ծննդավայր	Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Հասակ	170 սանտիմետր սմ
Քաշ	73 կիլոգրամ կգ
Կարիերայի սկիզբ	1990 թվականի մարտի 5
Կարիերայի ավարտ	2004 թվական
Աշխատող ձեռք	աջլիկություն
Հարված ձախից	երկձեռքանի
Մարզիչ	Harold Solomon?
Պարգևավճար, USD	10 206 639
Մենախաղ
Խաղեր Հ/Պ	430–176
Տիտղոսներ	14
Ամենաբարձր վարկանիշ	1 (2001 թվականի հոկտեմբերի 15)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
Ավստրալիա	Հաղթանակ (2001, 2002)
Ֆրանսիա	Հաղթանակ (2001)
Ուիմբլդոն	1/2 եզրափակիչ (1991, 2001)
ԱՄՆ	1/2 եզրափակիչ (1991, 2001, 2003, 2004)
Օլիմպիական խաղեր	Ոսկի Բարսելոնա 1992
Զուգախաղ
Խաղեր Հ/Պ	66–50
Տիտղոսներ	1
Ամենաբարձր վարկանիշ	28 (1992 թվականի մարտի 2)
Մեծ Սաղավարտի մրցաշարեր
Ավստրալիա	3 շրջան (2000)
Ֆրանսիա	3 շրջան (2000, 2001)
Ուիմբլդոն	3 շրջան (1991, 2000)
ԱՄՆ	1/4 եզրափակիչ (2001)
	Ավարտել է կարիերան

Ջենիֆեր Մարիա Կապրիատի^[7] (անգլ.՝ Jennifer Maria Capriati, մարտի 29, 1976(1976-03-29)^[3]^[4]^[5], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ^[3]), ամերիկացի նախկին պրոֆեսիոնալ թենիսիստուհի։ Թենիսի փառքի միջազգային սրահի անդամ, նա հաղթել է Մեծ Սաղավարտի մենախաղի երեք մրցաշարերում, ոսկե մեդալ է նվաճել 1992 թվականի Օլիմպիական խաղերում, հասել է աշխարհի թիվ մեկ ռակետի կոչման և համարվում է բոլոր ժամանակների ամենամեծագույն թենիսիտուհիներից մեկը^[8]^[9]։

Կապրիատին իր կարիերայի սկզբում մի քանի ռեկորդներ է սահմանել թենիսի պատմության մեջ։ Նա իր պորֆեսիոնալ նորամուտը սկսել է 1990 թվականին, 13 տարեկան և 11 ամսական հասակում, դուրս գալով Ֆլորիդայի նահանգի Բոկա Ռատոնի մրցաշարի կանանց մենախաղի եզրափակիչ։ Կապրիատին Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում հասնում է մինչև կիսաեզրափակիչ իր նորամուտում, իսկ այնուհետև դառնում է ամենաերիտասարդ թենիսիտուհին, ով հասնում է Թոփ-10-յակ 14 տարեկան 235 օրական հասակում, նույն տարվա հոկտեմբերին։ 1993 թվականի ԱՄՆ բաց առաջնության առաջին շրջանում պարտությունից հետո Կապրիատին վերցնում է 14-ամսյա դադար։ Այդ ժամակաընթացքում նրա անձնական պայքարը (այդ թվում ձերբակալություններ խանութում գողության և մարիխուանա պահելու համար) բավականին լավ փաստագրված են մամուլում։

1998 թվականին Կապրիատին իր առաջին հաղթանակն է տանում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարի մենախաղում վերջին հինգ տարիների ընթացքում, Ուիմբլդոնի մրցաշարում։ Հեիավա երկու տարիների ընթացքում կապրիատին աստիճանաբար վերադառնում է նախկին մարզավիճակի և 1999 թվականին շահում է վերջին վեց տարիների ընթացքում իր առաջին տիտղոսը՝ Ստրասբուրգի մրցաշարում և վերականգնվում է դասակարգման Թոփ-20-ում։ 2001 թվականին Ավստրալիայի բաց առաջնությունում Կապրիատին դառնում է ամենացածր դասակարգված թենիսիտուհին, ով երբևիցե հաղաթանակ է տարել մրցաշարում, երբ եզրափակիչում նա երկու սեթում հաղթում է Մարտինա Հինգիսին և խշահում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում իր առաջին տիտղոսը։ Այդ նույն թվականին նա նաև հաղթում է Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում և համաշխարհային դասակարգման աղյուսակում առաջին հորիլոնականն է գրավում հոկտեմբերին։ 2002 թվականին Ավստրալիայի բաց առաջնությունում տիտղոսի պաշտպանումից հետո Կապրիատին պահպանում է իր դիրքերը Թոփ-10-յակում մինչ 2004 թվականին վնասվածք ստանալը։ Նա իր ամբողջ կարիերայի ընթացքում հաղթում է մենախաղի 14 պրոֆեսիոնալ մրցաշարերում և զուգախաղի 1 մրցաշարում։

Մարզական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990-1991 թվականներ. Ռեկորդներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին իր պրոֆեսիոնալ նորամուտը սկսել է 13 տարեկանում, եզրափակիչ հասնելով իր առաջին երեք պրոֆեսիոնալ մրցաշարերից երկուսում, պարտվելով Գաբրիելա Սաբատինիին և Մարտինա Նավրատիլովային Բոկա Ռատոնում և Հիլթոն Հեդում, համապատասխանաբար, վաստակելով իր առաջին երկու հաղթանակները Թոփ-10-յակի թենիսիստուհիների նկատմամբ (№ 10 Հելենա Սուկովա և համար հինգ Արանչա Սանչես-Վիկարիո)։ Նա դասակարգման աղյուսակ է մտնում ապրիլին՝ 23 համարի տակ։ Կապրիատին Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում իր նորամուտը կատարում է Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում։ Նա մրցաշարում հասնում է մինչև կիսաեզրափակիչ, որտեղ պարտվում է մրցաշարի ապագա հաղթող Մոնիկա Սելեշին։ Այնուհետև նա հասնում է մինչև Ուիմբլդոնի մրցաշարի չորրորդ շրջան, այնտեղ պարտվելով Շտեֆի Գրաֆին։ Ավելի ուշ, նույն տարում, Կապրիատին շահում է կարիերայում իր առաջին տիտղոսը, Պուերտո Ռիկոյում, հաղթելով Զինա Հարիսոնին։ Այդ հաղթանակից հետո Կապրիատին մտնում է համաշխարհային դասակարգման Թոփ -10-յակ և որակավորվում WTA առաջնության՝ տարվա ամփոփիչ մրցաշարի, որտեղ առաջին շրջանում երեք սեթում պարտվում է Շտեֆի Գրաֆին։ Նա պրոֆեսիոնալի կարգավիճակում իր առաջին մրցաշրջանն ավարտում է դասակարգման աղյուսակի 8-րդ հորիզոնականում։

Ամբողջ մրցաշարջանի ընթացքում Կապրիատին սահմանում է մի քանի «երիտասարդ» ռեկորդներ։ Նա դառնում է ամենաերիտասարդ թենիսիտուհին, ով կարողացել է հասնել մրցաշարի եզրափակիչ, ամենաերիտասարդը, ով հասել է Ֆրանսիայի բաց առաջնության կիսաեզրափակիչ, երբևիցե ամենաերիտասարդ դասակարգվածը Ուիմբլդոնի մրցաշարում և ամենաերիտասարդը, ով հավակնել է տարվա ամփոփիչ մրցաշարում։ Նա նաև եղել է չորրորդ ամենաերիտասարդ թենիսիտուհին, ով հաղթել է WTA տիտղոս։

Որպես պրոֆեսիոնալ թենիսիտուհի իր առաջին մրցաշրջանում կապրիատին իրեն դրսևորում է որպես Թոփ-10-յակի խաղացող։ Նա շահում է երկու տիտղոս մենախաղում, ամառային հարդի շրջանում, հաղթելով աշխարհի թիվ մեկ ռակետ Մոնիկա Սելեշին Սան Դիեգոյի մրցաշարի եզրափակիչում երեք սեթում, թայ-բրեյքում և Կատերինա Մալեևային Տորոնտոյի մրցաշարի եզրափակիչում, երկու սեթում։ Բացի այդ, նա հասնում է Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի երկու կիսաեզրափակիչներ՝ Ուիմբլդոնում է ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Ուիմբլդոնում 15-ամյա Կապրիատին պայքարից դուրս է թողնում մրցաշարի իննակի հաղթող Մարտինա Նավրատիլովային, քառորդ եզրափակիչում հաղթելով նրան երկու սեթում^[10]։ Կապրիատին դառնում է ամենաերիտասարդ թենիսիտուհին, ով երբևիցե հասել է մրցաշարի կիսաեզրափակիչ, որտեղ պարտվում է Գաբրիելա Սաբատինիին։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում Կապրիատին Սաբատինիին հաղթում է քառորդ եզրափակիչում, սակայն կիսաեզրափակիչում պարտվում է մրցաշարի ապագա հաղթող Մոնիկա Սելեշին՝ երկու մատչ-բոլ ետ շահելուց հետո։ Տարվա վերջին Կապրիատին կրկին որակավորվում է WTA Tour-ի եզրափակիչ, որտեղ դուրս է մնում քառորդ եզրափակիչում, երկու սեթում կրկին պարտվելով Գաբրիելա Սաբատինիին։ Նա տարին ավարտում է դասակարգման աղյուսակի 6-րդ հորիզոնականում, որը նրա կարիերայում ամենաբարձրն էր մինչև 2001 թվականը։

1991 թվականին Կապրիատին նաև շահում է կարիերայում իր միակ զուգախաղային տիտղոսը, Մոնիկա Սելեշի հետ զույգով հաղթանակ տանելով Իտալիայի բաց առաջնությունում^[11]։

1992-1993 թվականներ. Հաջողության շարունակում, Օլիմպիական ոսկե մեդալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1992 թվականի մրցաշրջանը Կապրիատիի համար նշանավորվում է Օլիմպիական խաղերում հաղթանակով։ Նա կիսաեզրափակիչում հաղթում է երկրորդ դասակարգված Արանչա Սանչես-Վիկարիոյին և անցնում եզրափակիչ, որտեղ հաղթում է թոփ-դասակարգված Շտեֆի Գրաֆին և արժանանում Օլիմպիական խաղերի ոսկե մեդալի։ Այնուհետև Կապրիատին պաշտպանում է տիտղոսը Սան Դիեգոյի մրցաշարում, եզրափակիչում հաղթելով Կոնչիտա Մարտինեսին, մենախաղային կարիերայում առաջին անգամ անընդմեջ հաղթելով միևնույն մրցաշարում։ Նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ Ավստրալիայի բաց առաջնությունում (մրցաշարում իր նորամուտում), Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում և Ուիմբլդոնում, իսկ այնուհետև նա պարտվում է ԱՄՆ բաց առաջնության երրորդ շրջանում։ Մայամիում կապրիատին ընդհատում է Մոնիկա Սելեշի 21 անընդմեջ եզրափակիչների շարքը, հաղթելով նրան քառորդ եզրափակիչում։ Կապրիատին մրցաշրջանն ավարտում է Թոփ-10-յակում, երրորդ տարին անընդմեջ, տեղ գրավելով 7-րդ հորիզոնականում։ Նա նաև դառնում է ամենաերիտասարդ թենիսիստուհին, ով գերազանցել է 1 միլիոն դոլլար մրցանակային գումարի սահմանը (հետագայում Մարտինա Հինգիսը գերազանցում է այդ ռեկորդը)^[11]։ Բացի այդ, 1992 թվականին Sega Genesis տեսախաղերի ընկերությունը թողարկում է «Jennifer Capriati Tennis» անվանումով տեսախաղ^[12]։

1993 թվականի մրցաշարջանի իր առաջին մրցաշարում՝ Սիդնեյում, Կապրիատին կիսաեզրափակիչում հաղթում է 3-րդ դասակարգված Գաբրիելա Սաբատինիին և եզրափակիչում առավելության հասնում Անկե Հուբերի նկատմամբ։ Արդեն երկրորդ տարին անընդմեջ նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ Մեծ Սաղավարտի առաջին երեք մրցաշարերում՝ բոլորում էլ պարտվելով Շտեֆի Գրաֆին։ Մոնրեալի Ռոջերսի գավաթի մրցաշարում նա հասնում է եզրափակիչ՝ կրկին պհարտվելով Շտեֆի Գրաֆին։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում 7-րդ դասակարգված Կապրիատին առաջին շրջանում պարտվում է նախկին Թոփ-15-ի թենիսիստուհի Լեյլա Մեսխիին, նրա առաջին պարտությունը ցանկացած մրցաշարի առաջին շրջանում։ Այդ պարտությունից հետո Կապրիատին որոշում է հանգստանալ թենիսից։ Նա տարին ավարտում է դասակարգման աղյուսակի 9-րդ հորիզոնականում^[11]։

1994-95 թվականներ. Ընդմիջում մրցաշարերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին 1994 թվականին խաղում է ընդամենը մեկ մրցախաղ, Ֆիլադելֆիայի մրցաշարի առաջին շրջանում պարտվելով Անկե Հուբերին։ Նա դասակարգման աղյուսակի առաջին հարյուրյակից դուրս է մնում հունիսին։ 1995 թվականին Կապրիատին ընդհանրապես չի մասնակցում որևէ մրցաշարի^[11]։

1996 թվական. Վերադարձ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին, չդասակարգված, 15 ամսվա ընթացքում իր առաջին խաղն անց է կացնում Էսսենում, որտեղ նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ, երեք սեթում պարտվելով Յանա Նովոտնային։ Նա երեք տարիների ընթացքում իր առաջին եզրափակիչին հասնում է Չիկագոյի մրցաշարում, ճանապարհին հաղթելով Մոնիկա Սելեշին, մինչ կրկին պարտություն է կրում Յանա Նովոտնայից երեք սեթում։ Կապրիատին աշնանը նաև հասնում է Ցյուրիխի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, առաջին շրջանում պարտության մատնելով Գաբրիելա Սաբատինիին, որը վերջինիս համար վերջին մրցախաղն էր մենախաղային կարիերայում։ Կապրիատին մասնակցում է 1993 թվականից ի վեր Մեծ Սաղավարտի իր առաջին մրցաշարերին, առաջին շրջանում պարտվելով ինչպես Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, այնպես էլ ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Կապրիատին վարկանիշային աղյուսակում կրկին հայտնվում է ապրիլին, զբաղեցնելով 103-րդ հորիզոնականը և տարին ավարտում է Թոփ-25-ում, զբաղեցնելով 24-րդ հորիզոնականը^[11]։

1997-98 թվականներ. Անկում վարկանիշում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1997 թվականի հունվարին Կապրիատին դուրս է գալիս Սիդնեյի մրցաշարի եզրափակիչ, երկրորդ անգամ կարիերայի ընթացքում, ճանապարհին հաղթելով աշխարհի թիվ 9 ռակետ Լինդսեյ Դևենպորտին՝ տարվա ընթացքում միակ հաղթանակը Թոփ-10-ը ներկայացնող թանիսիստուհու նկատմամբ, սակայն եզրափակիչում պարտվում է Մարտինա Հինգիսին։ Մրցաշրջանում նա կարողանում է միայն դուրս գալ Օկլահոմա Սիթիի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, որտեղ պարտվում է Լինդսեյ Դևենպորտին։ Կապրիատին տարին եզրափակում է դասակարգման աղյուսակի 66-րդ հորիզոնականում՝ խաղալով ընդամենը երեք մրցաշարում։

Կապրիատին չի խաղում 1998 թվականի առաջին կեսի ընթացքում։ Գարնան մոտ նա տեղ է զբաղեցնում վարկանիշային աղյուսակի առաջին 200-յակում։ Նա ուայլդ-քարտ է ստանում գերմանական Համբուրգ քաղաքի գրունտային մրցաշարին, որտեղ հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ, սակայն այնտեղ պարտվում է Մարտինա Հինգիսին։ Կապրիատին նաև հասնում է Պալերմոյի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ։ Ուիմբլդոնի մրցաշարի առաջին շրջանում Կապրիատին հինգ տարվա ընթացքում հաղթում է Մեծ Սաղավարտի մրցաշարի մենախաղի առաջին խաղը, սակայն երկրորդ շրջանում պարտվում է Լորի Մակնիլին։ Կապրիատին 1998 թվականի մրցաշարջանն ավարտում է 101-րդ հորիզոնականում^[11]։

1999-2000 թվականներ. Վերելք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1999 թվականի մրցաշրջանը Կապրիատիի համար լավագույնն էր մի քանի տարվա ընթացքում։ Նա վերջին վեց տարիների ընթացքում իր առաջին տիտղոսն է նվաճում Ստրասբուրգում, քառորդ եզրափակիչում հաղթելով դասակարգման աղյուսակի իններորդ համար Նատալի Տոզիային, որը նրա առաջին հաղթանակն էր Թոփ-10-յակի թենիսիտուհու նկատմամբ վերջին երկու տարիների ընթացքում։ Եզրափակիչում նա հաղթանակ է տանում ռուսաստանցի Ելենա Լիխովցևայի նկատմամբ։ Նա տարվա ընթացքում երկրորդ տիտղոսն է նվաճում Քվեբեկում, հաղթելով ամերիկուհի Չանդա Ռուբինին եզրափակիչում։ Բացի այդ, նա մտնում է 16 լավագույնների մեջ Մեծ Սաղավարտի երկու մրցաշարերում՝ Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում և ԱՄՆ բաց առաջնությունում։ Նա տարին ավարտում է 23-րդ հորիզոնականում։

2000 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում կապրիատին հասնում է իր առաջին Մեծ Սաղավարտի կիսաեզրափակիչին վերջին ինը տարիների ընթացքում, սակայն այնտեղ երկու սեթում պարտվում է Լինդսեյ Դևենպորտին։

Մայամիի մրցաշարում Կապրիատին հաղթում է աշխարհի 6-րդ ռակետ Սերենա Ուիլյամսին, ինչը նրա առաջին հաղթանակն էր Թոփ-6-ի թենիսիստուհու նկատմամբ վերջին չորս տարիների ընթացքում և հասնում մինչև քառորդ եզրափակիչ։ Դրանից քիչ անց՝ ապրիլին, Կապրիատին աջ աքիլեսյան մկանի վնասվածք է ստանում, իսկ հունիսին՝ արմունկի։

Կապրիատին բավականին ուժեղ շրջան է անց կացնում աշնանը, շահելով իր իններորդ տիտղոսը Լյուքսեմբուրգում, հաղթելով Մագդալենա Մալեևային։ Նա նաև եզրափակիչ է հասնում Քվեբեկում՝ պարտվելով Չանդա Ռուբինին, և կիսաեզրափակիչ Ցյուրիխում։ Այդ արդյունքները Կապրիատիին վերադարձնում են Թոփ-20, առաջին անգամ 1994 թվականից ի վեր։ Նա որակավորվում է տարվա ամփոփիչ մրցաշարին՝ առաջին անգամ վերջին յոթ տարվա ընթացքում, որտեղ առաջին շրջանում պարտվում է Աննա Կուրնիկովային։ Տարվա վերջին նա զբաղեցնում է վարկանիշային աղյուսակի 14-րդ հորիզոնականը՝ նրա ամենափարձր ցուցանիշը վերջին յոթ տարիներին։ Կապրիատին ԱՄՆ ազգային հավաքականի անդամն էր Ֆեդերացիայի գավաթի մրցաշարում, հաղթանակ տանելով Իսպանիայի ազգային հավաքականի հետ եզրափակիչ խաղի մենախաղում և զուգախաղում^[11]։

2001 թվական. Մեծ Սաղավարտի չեմպիոն և Աշխարհի թիվ 1[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին 12-րդ «դասակարգվածն էր» 2001 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում։ Նա քառորդ եզրափակիչում հաղթում է Մոնիկա Սելեշին և երկրորդ տարին անընդմեջ տասնում է կիսաեզրափակիչ, որտեղ առավելության է հասնում աշխարհի երկրորդ ռակետ Լինդսեյ Դևենպորտի նկատմամբ։ Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի իր առաջին եզրափակիչում նա հաղթանակ է տանում վերին «դասակարգված» և աշխարհի թիվ մեկ ռակետ Մարտինա Հինգիսին՝ երկու սեթում, և արժանանում Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերի մենախաղի իր առաջին տիտղոսին։ Նա երբևիցե ամենացածր «դասակարգված» թենիսիտուհին էր, ով երբևիցե շահել էր տիտղոսը և առաջին թենիսիտուհին՝ 1979 թվականին Թրեյսի Օստինից հետո, ով կարողանում է հաղթել երկու վերին «դասակարգվածներին» երկու սեթում միևնույն գլխավոր մրցաշարում։ Այդ հաղթանակի արդյունքում Կապրիատին կրկին մտնում է Թոփ-10-յակ՝ 7-րդ համարի տակ, դառնալով Թոփ-10-ի ամենաշատ բացակայողը (համարյա ութ տարի) WTA պատմության մեջ։

Այնուհետև Կապրիատին հասնում է Օկլահոմա Սիթիի մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ պարտվում է Մոնիկա Սելեշին։ «Դասակարգվելուց» հետո չմասնակցելով 2001 թվականի Ինդիանա Ուելսի մրցաշարին, Կապրիատին դուրս է գալիս Մայամիի մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ պարտվում է Վենուս Ուիլյամսին՝ ութ հաղթանակային միավոր չիրացնելուց հետո։

Այնուհետև Կապրիատին ձեռնամուխ է լինում չափազանց հաջող գրունտային շրջանին։ Նա հաղթում է տարվա ընթացքում իր երրորդ տիտղոսը Չարլստոնում, երեք սեթում հաղթելով Մարտինա Հինգիսին եզրափակիչում։ Այնուհետև նա պարտվում է Բեռլինի մրցաշարի եզրափակիչում՝ Ամելի Մորեսմոյին, նույնպես երեք սեթում։ 4-րդ համարի տակ դասկարգված լինելով Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, Կապրիատին քառորդ եզրափակիչում պայքարից դուրս է թողնում Սերենա Ուիլյամսին, իսկ թոփ-դասակարգված Մարտինա Հինգիսին հաղթում է կիսաեզրափակիչում։ Եզրափակիչում նրա հակառակորդն էր 12-րդ դասակարգված Կիմ Կլեյստերսը, որին հաղթելուց հետո նա տիրում է Մեծ Սաղավարտի երկրորդ անընդմեջ տիտղոսին։ Նրա 1-6, 6-4, 12-10 հաշվով հաղթանակը Կլեյստերսի նկատմամբ ամենաերկարն էր Ֆրանիսայի բաց առաջնության կանանց մենախաղի մրցաշարերի երրորդ սեթերի պատմության մեջ։ Կապրիատիին յորս անգամ երկու միավոր էր բաժանում պարտությունից։ Նա ընդամենը հինգերերորդ կինն է պատմության մեջ, ով հաջորդաբար հաղթում է Ավստրալիայի և Ֆրանիսայի բաց առաջնություններում։

Ուիմբլդոնի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչում նա 7-6, 5-3, 30-0 հաշվի դեպքում՝ հօգուտ Սերենա Ուիլյամսի, համախմբվում է և հաղթանակ տանում։ Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում 19 անընդմեջ հաղթանակի Կապրիատիի շարքը ընդհատվում է կիսաեզրափակիչում, 8-րդ դասակարգված Ժյուստին Էնենի ձեռքով։ Կապրիատին վերականգնվում է Տորոնտոյի մրցաշարում, որտեղ եզրափակչում նա պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին։ Այնուհետև Կապրիատին պարտվում է ԱՄՆ բաց առաջնության կիսաեզրափակիչում՝ Վենուս Ուիլյամսին։ Չնայած վերջին անհաջողությանը, Կապրիատին 2001 թվականին անց է կացնում Մեծ Սաղավարտի իր լավագույն մրցաշրջանը և նա միակ թենիսիտուհին էր, ով մրցաշարջանի ընթացքում նվազագույնը հասնում է Մեծ Սաղավարտի բոլոր չորս մրցաշարերի կիսաեզրափակիչ։

Չնայած վերջին շատ փոքր անկումներին, այնուամենայնիվ Կապրիատին հոկտեմբերի 15-ին հասնում է համաշախարհային դասակարգման առաջին հորիզոնական, սակայն WTA Tour-ի մրցաշարի առաջին շրջանում հաղթելով Մագդալենա Մալեևային, նա քառորդ եզրափակիչում զիջում է Սանդրին Թեստուդին և զիջում է աղյուսակի առաջին հորիզոնականը։ Կապրիատին տարին կավարտեր առաջին հորիզոնականում, եթե հասներ մրցաշարի կիսաեզրափակիչ։ Դրա փոխարեն նա տարին ավարտում է 2-րդ հորիզոնականում՝ Լինդսեյ Դևենպորտից հետո, հաղթանակների և պարտությունների 56-14 հարաբերակցությամբ^[11]։

2002 թվական. Մեծ Սաղավարտի երրորդ տիտղոս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայի բաց առաջնությունում վնասվածքի պատճառով Լինդսեյ Դևենպորտի դուրս մնալուց հետո Կապրիատին վերին «դասակարգվածն» է դառնում։ Նա հաղթում է 6-րդ դասակարգված Ամելի Մորեսմոյին և 4-րդ դասակարգված Կիմ Կլեստերսին և ճանապարհ է հարթում դեպի երկրորդ անընդմեջ եզրափակիչ այդ մրցաշարում։ Եզրափակիչում նրա հակառակորդ էր Մարտինա Հինգիսը։ Խաղն անց էր կացվում շատ շոգ պայմաններում, ըստ Ցելսիուսի 35-ից բարձր ջերմաստիճանի պայմաններում։ Կապրիատին պաշտպանվում էր 6-4, 4-0 հաշվի և չորս հաղթական միավորի ժամանակ, սակայն վերջնական արդյունքում հաղթանակ է տանում՝ 4-6, 7-6 (7), 6-2։ Դա Կապրիատիի երրորդ և վերջին տիտղոսն էր Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում։

Գարնանը Կապրիատին հասնում է Սքոթսդեյլի և Մայամիի մրցաշարերի եզրափակիչներ, որտեղ երկու դեպքում էլ պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին։ Կապրիատին նախապատրաստվելով Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում տիտղոսի պաշտպանմանը, մասնակցում է Չարլստոնի, Բեռլինի և Հռոմի մրցաշարերին, զիջելով բոլոր երեքի կիսաեզրափակիչներում։ Որպես վերին դասակարգված Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում, Կապրիատին հասնում է մինչև կիսաեզրափակիչ, որտեղ երեք սեթում զիջում է մրցաշարի վերջնական հաղթող Սերենա Ուիլյամսին։ Այդ պարտության արդյունքում Կապրիատին դասակարգման աղյուսակի առաջին հորզոնականը հանձնում է Վենուս Ուիլյամսին։ Մեծ Սաղավարտի մրցաշարերում Կապրիատիի վեց անընդմեջ կիսաեզրափակիչների շարքը ընդհատվում է Ուիմբլդոնի մրցաշարում, որտեղ նա քառորդ եզրափակիչում երեք սեթում պարտվում է Ամելի Մորեսմոյին։ Բացի այդ, նա Մորեսմոյին պարտվում է նաև Canadian Open-ի եզրափակիչում և ԱՄՆ բաց առաջնության քառորդ եզրափակիչում, այն դեպքում, որ հաղթանակի համար մատուցում ուներ։

Կապրիատին միայն մեկ հաղթանակ է տանում եվրոպական փակ մարզասրահներում մասնակցած մրցաշարերում։ Նա մասնակցում է տարվա ամփոփիչ մրցաշարին, առաջին անգամ հասնելով կիսաեզրափակիչ, որտեղ զիջում է Սերենա Ուիլյամսին։ Կապրիատին տարին եզրափակում է դասակարգման աղյուսակի 3-րդ հորիզոնականում^[11]։

2003 թվական. Նյու Հեյվենի հաղթող[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

WTA Tour-ի եզրափակիչ մրցաշարից մեկ շաբաթ անց Կապրիատին դիմում է վիրահատության, որպեսզի հեռացնի արևային պուտը երկու աչքերից։ Վիրահատությունից հետո վերականգնումը խոչընդոտում է Կապրիատիի նախապատրաստանը։

2003 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնության առաջին շրջանում Կապրիատին պարտվում է որակավորման փուլից անցած Մարլեն Վեյնգարտներին։ Կապրիատին առաջինն էր, ով հանդիսանալով մրցաշարի տիտղոսակիր, պարտվում է առաջին շրջանում։ Նա բաց է թողնում Pan Pacific Open մրցաշարը՝ վիրահատությունից հետո հետագա վերականգնման համար։

Կապրիատին վերականգնումից հետո հասնում է, նվազագույնը, մինչև կիսեզրափակիչ, հետագա հինգ մրցաշարերում, որոնց նա մասնակցում է։ Նա պարտվում է Լինդսեյ Դևենպորտին Ինդիան Ուելսի մրցաշարի կիսաեզրափակիչում։ Այնուհետև նա դուրս է գալիս Sony Ericsson Open մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ երրորդ անգամ անընդմեջ պարտվում է աշխարհի թիվ 1 ռակետ Սերենա Ուիլյամսին։ Կապրիատին Ֆրանսիայի բաց առաջնության չորրորդ շրջանում պարտվում է Նադեժդա Պետրովային։ Նա վեցերորդ անգամ հասնում է Ուիմբլդոնի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչ, որտեղ երեք սեթում զիջում է Սերենա Ուիլյամսին՝ հայրենակցուհուն զիջելով ութերորդ անգամ անընդմեջ։

Այնուհետև Կապրիատին հասնում է տարվա ընթացքում իր երկրորդ եզրափակիչին Սթենֆորդում, երեք սեթում պարտվելով Կիմ Կլեստերսին։ Ազդրի վնասվածքը կապրիատիին ստիպում է հրաժարվել Սան Դիեգոյի մրցաշարի առաջին շրջանի խաղից և բաց թողնել Մոնրեալի մրցաշարը։ 2003 թվականի իր առաջին տիտղոսը Կապրիատին նվաճում է Նյու Հեյվենում, եզրափակիչում հաղթելով Լինդսեյ Դևենպորտին։ Դրանով ավարտվում է Կապրիատիի 28-րդ «չոր» մրցաշարը և դա նրա առաջին հաղթանակն էր մրցաշարում՝ 2002 թվականի Ավստրալիայի բաց առաջնությունում հաղթանակից հետո։ Դասակարգված լինելով 6-րդ համարի տակ, ԱՄՆ բաց առաջնությունում Կապրիատին հասնում է մինչև կիսաեզրափակիչ, որտեղ նա հանդիպում է 2-րդ դասակարգված Ժյուստին Էնենին։ Կապրիատին երկու անգամ մատուցում էր հաղթանակի համար և տասնմեկ անգամ նրան երկուլ միավոր էր բաժանում հաղթանակից, սակայն Էնենը գերազանցում է նրան երեք ժամանոց մարաթոնում։

Կապրիատին չի մասնակցում մրցաշարերի մինչ WTA Tour-ի եզրափակիչ, որտեղ նա կիսաեզրափակիչում պարտվում է աշխարհի թիվ մեկ ռակետ Ժյուստին Էնենին^[11]։

2004 թվական. Վերջնական ամբողջական մրցաշրջան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վնասվածքները խաթարում են Կապրիատիի 2004 թվականի մրցաշրջանը։ 2003 թվականի WTA Tour-ի եզափակիչի ժամանակ ստացած մեջքի վնասվածքը Կապրիատիին ստիպում են դուրս գալ Ավստրալիայի բաց առաջնությունից և Տոկիոյի Toray Pan Pacific Open մրցաշարից։ Կապրիատին քառորդ եզրափակիչից այն կողմ շարժվում է չորս մրցաշարերից միայն Դոհայում, պարտվելով Անաստասիա Միսկինային կիսաեզրափակիչում։ Նրա մեջքի վնասվածքը խնդիրներ է առաջացնում, ստիպելով նրան հրաժարվել Ինդիան Ուելսի և Մայամիի մրցաշարերից։ Վնասվածքի պատճառով նրա վարկանիշը անկում է ապրում մինչև 10-րդ հորիզոնական։

Կապրիատին մրցաշրջանի իր լավագույն արդյունքներին հասնում է եվրոպական գրունտային շրջանում։ Նա հասնում է մինչև Բեռլինի մրցաշարի կիսաեզրափակիչ, հաղթելով աշխարհի թիվ 5 ռակետ Անաստասիա Միսկինային և դա մրցաշրջանի ընթացքում նրա չորրորդ հաղթանակն էր Թոփ-5 թենիսիտուհու նկատմամբ։ Կիսաեզրափակիչում նա պարտվում է Ամելի Մորեսմոյին։ Հռոմում Կապրիատին հաղթում է 1-ին դասակարգված Սերենա Ուիլյամսին քառորդ եզրափակիչում, դա նրա առաջին հաղթանակն էր ամերիկուհու նկատմամբ 2001 թվականի Ուիմբլդոնի մրցաշարից ի վեր։ Կապրիատին դուրս է գալիս մրցաշարի եզրափակիչ, որտեղ նա 3 ժամանոց համառ պայքարում զիջում է Ամելի Մորեսմոյին։ Ֆրանսիայի բաց առաջնությունում 7-րդ դասակարգված Կապրիատին հասնում է կիսաեզրափակիչ, երկու սեթում պարտվելով 6-րդ դասակարգված Անաստասիա Միսկինային։

Ուիմբլդոնի մրցաշարում Կապրիատին չորրորդ տարին անընդմեջ հասնում է քառորդ եզրափակիչ, որտեղ նա 45 րոպեի ընթացքում պարտվում է Սերենա Ուիլյամսին, ամենա միակողմանի արդյունքը նրանց 17 խաղերից բաղկացած մրցակցությունում։ Ծնկահոդի մկանի վնասվածքը նրան ստիպում է հեռանալ Լոս Անջելեսի և Սան Դիեգոյի մրցաշարերից, սակայն նա հասնում է մինչև քառորդ եզրափակիչ ինչպես Մոնրեալում, այնպես էլ Նյու Հեյվենում։ ԱՄՆ բաց առաջնությունում 8-րդ համարի տակ դասակարգված Կապրիատին քառորդ եզրափակիչի համառ պայքարում հաղթում է Սերենա Ուիլյամսին, որպեսզի հասնի մրցաշարի չորրորդ կիսաեզրափակիչ։ Կիսաեզրափակիչում նա զիջում է 4-րդ դասակարգված Ելենա Դեմենտևային։

ԱՄՆ բաց առաջնությունից հետո Կապրիատին պարտվում է Ֆիլադելֆիայի մրցաշարի քառորդ եզրափակիչում, աշխարհի թիվ 11 ռակետ Վերա Զվոնարյովային։ Կապրիատին չի կարողանում հավակնել տարվա ամփոփիչ մրցաշարին՝ առաջին անգամ 1999 թվականից ի վեր, և տարին ավարտում է աշխարհի թիվ 10 ռակետի կարգավիճակում^[11]։

Մարզագույք և հագուստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990-ական թվականներին Կապրիատին հայտարարում է, որ թենիսի ռակետների համար $ 3 միլիոնի պայմանագիր է ստորագրել «Diadora» և $ 1 միլիոնի «Prince» ընկերությունների հետ^[13]։

2000-ական թվականների սկզբին մրցաշարերում Կապրիատիի հագուստը արտադրված էր Fila ընկերության կողմից^[14]։ Նա օգտագործում էր Prince Precision Retro 27 Midplus թենիսի ռակետը^[15]։

Ժառանգություն և փառք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին Թենիսի բառքի միջազգային սրահ է մտցվում 2012 թվականին և համարվում է բոլոր ժամանակների մեծագույն թենիսիստուհիներից մեկը^[8]^[9]։ «Jennifer Capriati Tennis» անվանումով տեսախաղը թողարկվել է 1992 թվականին Sega Genesis-ի համար^[12]։ 2001 թվականին ESPN-ը Կապրիատիին անվանում է աշխարհի ամենասեքսուալ մարզուհիներից մեկը^[16]։

Խաղաոճ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին եղել է 1990-ական թվականների ամենաուժեղ խաղացողներից մեկը, ի դեմս այնպիսի թենիսիստուհիների, ինչպիսին են Լինդսեյ Դևենպորտը, Մարի Պիրսը և Մոնիկա Սելեշը։ Նրա խաղը կառուցված էր աջից լավ դրված հարվածների վրա, որորնք, բավարար արագության դեպքում, կարող էին մնալ անպատասխան։ Երբ նա վերադառնում է 2001 թվականին, նա դառնում է ավելի արագ և ճարպիկ, քան նախկինում։ Ջենիֆերը սկսում է ետ մղել «անհավանական գնդակներ»։ Կապրիատիի թույլ կողմերից էին համարվում երկրորդ մատուցումը և կտրող հարվածները, ինչը առավել նկատելի էր պաշտպանությունից խաղալիս։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կապրիատին ծնվել է Նյու Յորքում, Դենիզ և Ստեֆանո Կապրիատիների ընտանիքում^[17]։ Նա ունի իտալական արմատներ։

1993 թվականին Կապրիատին մեղադրվում է խանութում գողության համար, որկ նա նկարագրում է որպես պատահականություն^[18]։ 1994 թվականի մայիսի 16-ին նա ձերբակալվում է և մեղադրվում մարիխուանա պահելու համար։ Նա համաձայնվում է մասնակցել թմրանյութերից կախվածության կուրս անցնելու ծրագրին^[19]։

1994 թվականին Կապրիատին խոստովանում է, որ մտածել է ինքնասպանության մասին՝ թենիսային ծանրաբեռնվածության և իր արտաքին տեսքի և վերաբերմունքի համար^[20]։ 2010 թվականին նա բուժում է պահանջում թմրանյութի չափտց շատ մեծ դոզա ընդունելու պատճառով^[21]։

Կապրիատին հարաբերություններ է ունեցել բելգիացի թենիսիստ Քսավիե Մալիսի հետ^[22]։

2013 թվականին Կապրիատին մեղադրվում է ծեծի և վիրավորանքի մեջ այն բանից հետո, որ հայտարարվում է, որ հետապնդել և հարվածել է իր նախկին բոյֆրենդ Իվան Բրենանին Սուրբ Վալենտինի օրը^[23]։ Հետագայում մեղադրանքները հանվում են^[24]։ 2014 թվականին, կապված այդ մեղադրանքի հետ, Ֆլորիդայի նահանգի Պալմ Բիչ քաղաքի պետական դատախազությունը Կապրիատիին դատապարտում է 30 ժամյա հասարակական աշխատանքների և զայրույթի կառավարման համար 4-ժամյա խորհրդակցության^[24]։

Մասնակցություններ մրցաշարերի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ Սաղավարտի մենախաղի մրցաշարեր (3 տիտղոս)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունք	Թվական	Մրցաշար	Ծածկույթ	Մրցակից	Հաշիվ
Հաղթանակ	2001	Ավստրալիայի բաց առաջնություն	Հարդ	Մարտինա Հինգիս	6–4, 6–3
Հաղթանակ	2001	Ֆրանսիայի բաց առաջնություն	Գրունտ	Կիմ Կլեյստերս	1–6, 6–4, 12–10
Հաղթանակ	2002	Ավստրալիայի բաց առաջնություն (2)	Հարդ	Մարտինա Հինգիս	4–6, 7–6^(9–7), 6–2

Ամառային Օլիմպիական խաղերի մենախաղի մրցաշար (1 Ոսկե մեդալ)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունք	Թվական	Մրցաշար	Ծածկույթ	Մրցակից	Հաշիվ
Ոսկե	1992	Բարսելոնայի Օլիմպիական խաղեր	Գրունտ	Շտեֆի Գրաֆ	3–6, 6–3, 6–4

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ http://espn.go.com/blog/espnw/tag/_/name/jennifer-capriati
↑ http://www.nytimes.com/2012/07/15/sports/tennis/capriati-among-those-added-to-tennis-hall-of-fame.html
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Collins B. The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book — 2 — NYC: New Chapter Press, 2010. — P. 667. — ISBN 978-0-942257-70-0
↑ ^4,0 ^4,1 Internet Movie Database — 1990.
↑ ^5,0 ^5,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^6,0 ^6,1 WTA կայքէջ
↑ «Jennifer Capriati». britannica.com. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 17-ին.
↑ ^8,0 ^8,1 «100 Greatest of All Time». Yahoo. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ ^9,0 ^9,1 «Capriati into Hall of Fame». skysports.com. 2014 թ․ ապրիլի 12. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ Finn, Robin (1991 թ․ հուլիսի 4). «TENNIS; Navratilova Finds 15 Beats 34 at Wimbledon». The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
↑ ^11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 «Jennifer Capriati». wtatennis.com. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ ^12,0 ^12,1 «Jennifer Capriati Tennis». gamerankings.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ Horovitz, Bruce (1990 թ․ հունիսի 26). «Athletic Firms Going to the Net in Quest for Next Tennis Celebrity». The Los Angeles Times. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
↑ «WHAT THEY'RE WEARING (AND HITTING WITH) AT THE U.S. OPEN». SportsBusiness Journal. 2000 թ․ օգոստոսի 28. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
↑ «What they're wearing (and hitting with) at Wimbledon». SportsBusiness Journal. 2001 թ․ հունիսի 25. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
↑ «Jennifer Capriati». ESPN. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ Who's Who of American Women 1999-2000 - Google Books. Books.google.ca. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 17-ին.(չաշխատող հղում)
↑ Finn, Robin (1993 թ․ դեկտեմբերի 11). «Shoplifting an Accident, Capriati Says of Charge». The New York Times. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.
↑ «Capriati prepared to seek counseling». The Milwaukee Journal. 1994 թ․ հունիսի 14. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.(չաշխատող հղում)
↑ «Capriati thought of suicide». The Milwaukee Sentinel. 1994 թ․ սեպտեմբերի 26. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.(չաշխատող հղում)
↑ «Capriati recovering after 'accidental overdose'». abc.net.au. 2010 թ․ հունիսի 29. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.
↑ Tresniowski, Alex (2001 թ․ փետրվարի 12). «Jenny, Anyone?». People.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
↑ «Ivan Brannan - Former Tennis Player Jennifer Capriati's Boyfriend».
↑ ^24,0 ^24,1 Yan, Holly (2014 թ․ հունվարի 14). «Stalking charge against tennis star Jennifer Capriati dropped». CNN. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.