Էսսեն

Էսսեն
Բնակավայր
	Էսսեն
	գերմ.՝ Essen
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Գերմանիա
Մակերես	210,34 կմ²
ԲԾՄ	116 մետր
Բնակչություն	▼583 109 մարդ (սեպտեմբերի 30, 2019)
Հեռախոսային կոդ	0201 և 02054
Փոստային ինդեքսներ	45359 և 45001
Ավտոմոբիլային կոդ	E
Պաշտոնական կայք	essen.de(գերմ.)
	Էսսեն Վիքիպահեստում

Էսսեն (գերմ.՝ Essen, Էսսըն), քաղաք Գերմանիայի Հյուսիսային Հռենոս-Վեստֆալիա Ռուր շրջանի կենտրոնական մասում։ Հանդիսանում է երկրի 9-րդ ամենամեծ քաղաքը, որի բնակչությունը կազմում է մոտ 567 000 (2012 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ)։

Հիմնադրվել է 845 թվականին՝ մետաղների արդյունահանման մեջ մասնագիտացված Կրուպների դինաստիայի կողմից։ Մինչև 1970-ականները Էսսենը համարվում էր երկրի ածխի և պողպատի արդյունահանման գլխավոր կենտրոններից, ինչի արդյունքում բազմաթիվ մարդիկ երկրի տարբեր ծայրերից տեղափոխվում և հաստատվում էին այստեղ։ 1929-1988 թվականներին Էսսենը մեծությամբ Գերմանիայի 5-րդ քաղաքն էր, ընդ որում՝ 1962 թվականին բնակչության թվաքանակն հասել է 730 000-ի։

Գերմանիայի 100 խոշորագույն կորպորացիաներից 13-ը տեղակայված են Էսսենում։

1958 թվականին Էսսենն ընտրվում է որպես Ռուրի կաթոլիկ թեմի առաջնորդի նստավայր։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի բնակչությունը 2011 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ (հաշվի առնելով 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները) կազմել է 565 900 բնակիչ (իսկ նույն ամսաթվին ավելի վաղ այն գնահատվում էր 573 468 բնակիչ): 2000 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ քաղաքում ապրում էր 595,243 մարդ, 1990-ին՝ 626,973 մարդ, 1970-ին՝ 696,419 մարդ:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

800 թվականին հիմնադրվեց Վերդունի աբբայությունը, որից սկսվում է Էսսենի պատմությունը: Բացի այդ, Ռուրի ավազանի քաղաքների միավորումը, ներառյալ Էսսեն քաղաքը:

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էսսենը գազի վաճառքի և գազի փոխանցման խոշորագույն գերմանական E.ON Ruhrgas ընկերության կենտրոնակայանն է:

Messe Essen ցուցահանդեսային կենտրոնում ամեն տարի անցկացվում է սեղանի խաղերի աշխարհի ամենամեծ ցուցահանդեսը՝ Internationale Spieltage։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էսսենը Deutsche Bundesbahn երկաթուղու տնօրինություններից մեկն էր: Ըստ գերմանական դասակարգման համակարգի՝ Էսսենի երկաթուղային կայարանը 1-ին կարգի կայարան է, որն այն դասում է երկրի 20 հիմնական կայանների շարքում:

Քաղաքն ունի տրամվայի ցանց: Տրամվայի ցանցը բաղկացած է երեք արագընթաց տրամվայի գծերից (գերմանական stadtbahn)՝ U-11, U-17, U-18 և տրամվայի յոթ կանոնավոր գծեր (գերմանական Stradtbahn)՝ 101, 103, 104, 105, 106, 107, 109, որոնք մասամբ օգտագործում են ընդհանուր ուղիներ: U-11, 101, 103, 105, 106, 109 երթուղիները ներքաղաքային ուղիներ են: U-17 և 107 երթուղիները կապում են Էսսենը Գելզենկիրխենի հետ: U-18 և 107 երթուղիները Էսսենը կապում են Մյուլհայմ ան Ռըռի հետ: Էսսենի տրամվայի ցանցն ունի ստորգետնյա հատվածներ՝ 19 կայարաններով: Միևնույն ժամանակ, ստորգետնյա կայարաններն ունեն ինչպես ստադտբանային երթուղիներ, այնպես էլ պայմանական տրամվայի երթուղիներ:

Էսսենը Եվրոպայի ամենամեծ ավտոշուկաներից մեկն է: