Jump to content

Նիժնի Նովգորոդ

Փոխել հղումները
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
Նիժնի Նովգորոդ
Нижний Новгород
Դրոշ Զինանշան


Купно за едино, All together for one, Todos juntos para uno, Tutti insieme per uno և Tous ensemble pour un
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ՄարզՆիժնի Նովգորոդի մարզ
ՇրջանՆիժնի Նովգորոդի շրջան
ՀամայնքNizhny Novgorod Urban Okrug?[1]
Ներքին բաժանում8
ՔաղաքապետՕլեգ Սորոկին
Հիմնադրված է1221 թ.
Առաջին հիշատակում1221
Մակերես410,68[2][3] - 466,5[4] կմ²
ԲԾՄ200 մ
Կլիմայի տեսակբարեխառն
Պաշտոնական լեզուռուսերեն
Խոսվող լեզուներռուսերեն
Բնակչություն1 263 873 մարդ (2010)
Խտություն3077.51 մարդ/կմ²
Ազգային կազմռուսներ — 93,93 %
թաթարներ — 1,33 %
մորդվաներ — 0,58 %
ուկրաինացիներ — 0,53 %
հայեր — 0,40 %
и другие[5][6]
Կրոնական կազմուղղափառ
Ժամային գոտիUTC+3, ամառը UTC+4
Հեռախոսային կոդ831
Փոստային ինդեքս603000-603999
Փոստային դասիչ603000–603999
Ավտոմոբիլային կոդ52, 152 և 252
Պաշտոնական կայքadmgor.nnov.ru​(ռուս.)​(ֆր.)​(գերմ.)​(իսպ.)​(անգլ.)
Նիժնի Նովգորոդ (Ռուսաստան)##
Նիժնի Նովգորոդ (Ռուսաստան)
Նիժնի Նովգորոդ (Նիժնի Նովգորոդի մարզ)##
Նիժնի Նովգորոդ (Նիժնի Նովգորոդի մարզ)

Նիժնի Նովգորոդ[7] (ռուս.՝ Нижний Новгород, խոսակցականում հաճախ անվանվում է Нижний[8], 1932 թվականի օգոստոսի 7-ից մինչև 1990 թվականի օգոստոսի 22-ը կոչվել է Го́рький)՝ քաղաք Ռուսաստանում, Մերձվոլգյան դաշնային շրջանի ու Նիժնի Նովգորոդի մարզի վարչական կենտրոն։

Գտնվում է Արևելա-Եվրոպական հարթավայրի կենտրոնում Օկա և Վոլգա գետերի միախառնման վայրում. Оկան քաղաքը բաժանում է 2 մասի՝ Վերին և Ստորին։

Քաղաքը հիմնադրվել է 1221 թվականին Յուրի Վսեվոլոդովիչի կողմից։ 1500-1518 թթ կառուցվել է քարե Կրեմլը, որը ողջ պատմության ընթացքում ոչ մի անգամ չի գրավվել։ 1817 թվականին Մակարսևկոյ շուկայի տեղափոխումից հետո այն դարձել է Ռուսաստանի ամենամեծ առևտրական կենտրոններից մեկը։ 1930-ական թվականների ինդրուստացման տարիներին քաղաքում կառուցվեց մեքենաշինական գործարան, այդ թվում՝ Գորկիի ավտոմոբիլային գործարանը[9]։ Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին՝ 1941-1945 թվականներին, քաղաքը եղել է ռազմական տեխնիկայի մատակարարման կենտրոններից մեկը[10], ինչի պատճառով էլ ռմբակոծվել է։ Պատերազմից հետո քաղաքը պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։ 1985-ի նոյեմբերի 20-ին բացվեց մետրոյի առաջին հատվածը։ 2013-ի հունիսի 24-ին բացի մետրոյից գործարկվեց քաղաքային գնացքի առաջին գիծը։ 2018-ին քաղաքում տեղի ունեցավ ՖԻՖԱ-ի աշխարհի գավաթը։ 2021 թվականին քաղաքը դառնում է 800 տարեկան։ Ռուսաստանում այս տարին Նիժնի Նովգորոդի տարին է։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչության թվաքանակը
1811[11]1840[11]1856[11]1863[11]1897[12]1913[11]1914[11]
14 400↗31 900↗35 800↗41 500↗90 000↗111 400↗111 600
1923[11]1926[12]1931[13]1933[14]1939[15]1956[16]1959[17]
↗135 400↗222 000↗350 251↗451 500↗643 689↗876 000↗941 962
1962[11]1967[11]1970[18]1973[11]1975[19]1976[20]1979[21]
↗1 025 000↗1 120 000↗1 170 133↗1 238 000↗1 305 000→1 305 000↗1 344 474
1982[22]1985[23]1986[20]1987[24]1989[25]1990[26]1991[20]
↗1 373 000↗1 405 000↘1 401 000↗1 425 000↗1 438 133↘1 404 000↗1 445 000
1992[20]1993[20]1994[20]1995[23]1996[23]1997[27]1998[23]
↘1 441 000↘1 433 000↘1 425 000↘1 379 000↘1 372 000↘1 371 000↘1 364 000
1999[28]2000[29]2001[23]2002[30]2003[31]2004[32]2005[33]
↗1 364 900↘1 357 000↘1 343 300↘1 311 252↘1 309 000↘1 296 800↘1 289 500
2006[34]2007[35]2008[36]2009[37]2010[38]2011[39]2012[40]
↘1 283 600↘1 278 300↘1 274 700↘1 272 527↘1 250 619↘1 250 600↗1 254 592
2013[41]2014[42]2015[43]2016[44]2017[45]2018[46]2019[47]
↗1 259 921↗1 263 873↗1 267 760↘1 266 871↘1 264 075↘1 259 013↘1 253 511

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ ОКТМО. 185/2016. Volga Federal District
  2. ↑ Федеральная служба государственной регистрации, кадастра и картографии. Доклад О состоянии и использовании земель Нижегородской области в 2010 году(չաշխատող հղում). Приложение 10. стр. 136
  3. ↑ «БД ПМО Нижегородской области. Город Нижний Новгород». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  4. ↑ Генеральный план города Нижнего Новгорода. Пояснительная записка Արխիվացված 2016-03-06 Wayback Machine стр. 4
  5. ↑ «Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 15-ին.
  6. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Официальные итоги с расширенными перечнями по национальному составу населения и по регионам. Արխիվացված 2021-12-09 Wayback Machine: см. Արխիվացված 2012-10-18 Wayback Machine
  7. ↑ Հիմնադրման ժամանակ 1221 թվականին, անվանումը գրվել է որպես Новград Нижний (հայերեն՝ Նովգորոդ Նիժնի) (Татищев В. Н. История Российская. — М.-Л., 1964. — Т. IV. — С. 360.
  8. ↑ «Орфографический словарь». gramota.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 18 сентября 2008-ին.
  9. ↑ Группа ГАЗ (30.11.2014). ««Группа ГАЗ» – крупнейший производитель коммерческого транспорта в России». www.gaz.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  10. ↑ Открытый текст (30.11.2014). «ГОРЬКОВСКАЯ ОБЛАСТЬ В ГОДЫ ВЕЛИКОЙ ОТЕЧЕСТВЕННОЙ ВОЙНЫ 1941-1945 ГГ». www.opentextnn.ru. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  11. ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 «Народная энциклопедия «Мой город». Нижний Новгород». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-21-ին. Վերցված է 2013-10-21-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Города с численностью населения 100 тысяч и более человек». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-08-17-ին. Վերցված է 2013-08-17-ին.
  13. ↑ Административно-территориальное деление Союза ССР : [Районы и города СССР на 1931 год]. — Москва: Власть советов, 1931. — XXX, 311 с.
  14. ↑ Административно-территориальное деление Союза ССР. На 15 июля 1934 года.
  15. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность городского населения СССР по городским поселениям и внутригородским районам» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2013-12-24-ին. Վերցված է 2013-11-30-ին.
  16. ↑ «Народное хозяйство СССР в 1956 г. (Статистический сборник). Государственное статистическое издательство. Москва. 1956». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-10-26-ին. Վերցված է 2013-10-26-ին.
  17. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-28-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  18. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  19. ↑ Российский статистический ежегодник, 1998 год
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 «Российский статистический ежегодник. 1994». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-05-18-ին. Վերցված է 2016-05-18-ին.
  21. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  22. ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 «Российский статистический ежегодник. Госкомстат, Москва, 2001». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-05-12-ին. Վերցված է 2015-05-12-ին.
  24. ↑ Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 հունիսի 2016] / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.
  25. ↑ «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
  26. ↑ Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.
  27. ↑ «Российский статистический ежегодник. 1997 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-05-22-ին. Վերցված է 2016-05-22-ին.
  28. ↑ «Российский статистический ежегодник. 1999 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-14-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
  29. ↑ «Российский статистический ежегодник. 2000 год». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-13-ին. Վերցված է 2016-06-13-ին.
  30. ↑ «Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-03-ին.
  31. ↑ «Города с численностью населения 100 тысяч и более человек». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-07-ին. Վերցված է 2016-05-07-ին.
  32. ↑ «Российский статистический ежегодник. 2004 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-09-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին.
  33. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2005 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-09-ին. Վերցված է 2016-05-09-ին.
  34. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2006 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-10-ին. Վերցված է 2016-05-10-ին.
  35. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2007 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-11-ին. Վերցված է 2016-05-11-ին.
  36. ↑ «Российский статистический ежегодник, 2008 год». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-12-ին. Վերցված է 2016-05-12-ին.
  37. ↑ «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-18-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
  38. ↑ «Перепись населения 2010. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений» (ռուսերեն). Федеральная служба государственной статистики. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-06-ին. Վերցված է 2013-ին.
  39. ↑ «Города с численностью населения 100 тысяч человек и более на 1 января 2011 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-08-ին. Վերցված է 2016-05-08-ին.
  40. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-16-ին. Վերցված է 2014-05-31-ին.
  41. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года» (ռուսերեն). М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-12-ին. Վերցված է 2013-11-16-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ location (link)
  42. ↑ «Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-10-ին. Վերցված է 2014-08-02-ին.
  43. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-08-06-ին. Վերցված է 2015-08-06-ին.
  44. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  45. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года». 2017-07-31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-31-ին. Վերցված է 2017-07-31-ին.
  46. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-26-ին. Վերցված է 2018-07-25-ին.
  47. ↑ «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-07-31-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիժնի Նովգորոդ» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 179)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նիժնի_Նովգորոդ&oldid=9423529» էջից