Jump to content

Նոգինսկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Նոգինսկ
ռուս.՝ Ногинск
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ՀամայնքՔաղաքային բնակավայր Նոգինսկ[1]
Հիմնադրված է1389 թ.
Մակերես52,09 կմ²
ԲԾՄ150 մետր
Բնակչություն102 392 մարդ (2024)[2]
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ49651
Փոստային դասիչ142400
Պաշտոնական կայքgorod-noginsk.ru
Նոգինսկ (Ռուսաստան)##
Նոգինսկ (Ռուսաստան)

Նոգինսկ (մինչև 1930 թ․ — Բոգորոդսկ), քաղաք Ռուսաստանի Մոսկվայի մարզում, Բոգորոդսկի քաղաքային շրջանի վարչական կենտրոն։ Քաղաքը գտնվում է Կլյազմա (Օկա գետի վտակ) գետի վրա, Մոսկվայից 51 կմ (35 կմ ՄՕԱՃ-ից) արևեք, Մեշչերայան ցածրադիր գոտու հյուսիս-արևմտյան սահմանին։ Բնակչությունը – 103967 մարդ (2020):

2013 թվականին Նոգինսկ քաղաքը ստացավ պատմական բնակավայրի կարգավիճակ[3]։

Պատմությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այսօրվա Նոգինսկի տեղում ի սկզբանե գտնվում էր Ռոգոժ գյուղը (հին ռուսերեն՝ Рогожъ), որն առաջին անգամ հիշատակվում է Իվան Կալիտայի երկրորդ հոգևոր գրության մեջ (1339 թվական)։ Մեծ իշխանը նրան կտակել է իր երկրորդ կնոջը՝ Ուլյանային, "փոքր երեխաների հետ"։

Բնակավայրի մասին հաջորդ հիշատակումը թվագրվում է Իվան III-ի (1504 թ․) հոգևոր գրության մեջ, որը Ռոգոժը փոխանցեց իր որդի Վասիլի III-ին։ 1506 թվականին Վասիլի III-ը առանձնացրեց Նիկոլայ Հրաշագործի տաճարը, որը գտնվում էր գյուղի տարածքում, եկեղեցական հողը և հարակից Միշինսկայա (Սև) գյուղը։ 1540 թվականին հողերի փոխանցման ակտը լրացուցիչ հաստատվեց Իվան IV-ի կողմից, որը նույնպես բնակավայրը դասեց Ռոգոժայի կառապանային /յամշչիկային/ բնակավայր։ Միխայիլ Ֆյոդորովիչի կառավարման ժամանակաշրջանին վերաբերող ձեռագրային գրքերաում նշված են Ռոգոժա գյուղ (Ռոգոժի) և Հին Ռոգոժսկի փոսը և հաղորդում են հետևյալ տեղեկությունները․ «Եվ Ռոգոժա գյուղի 38 բակեր- որսորդները կային Մոսկվայի կառապնային բնակավայրերի, իսկ նրանցում հին լքված կառապններ իրենց երեխաներով 92 մարդ, իսկ կառապնային մրցավազքը Մոսկվայում քշում են ռոգոժսկի յամշչիկների հետ միասին։ 1646 թվականին յամշչյան բակերի թիվը հասավ 44-ի, նրանցից բացի աղբյուրներն հաշվում են "բոբիլյան 6 բակեր"»։

2018 թվականի հունիսի 30-ից այն մարզային ենթակայության քաղաք է[4]։

Նոգինսկի կլիման
Ցուցիչ Հունվ․ Փետր․ Մարտ Ապրիլ Մայիս Հուն․ Հուլ․ Օգոս․ Սեպտ․ Հոկտ․ Նոյ․ Դեկ․ Տարի
Միջին առավելագույնը, °C −6,1 −4,1 1 10,3 18,2 21,8 23,7 21,6 15,4 7,9 0,3 −4 8,8
Միջին ջերմաստիճանը, °C −9,2 −8,6 −3 5,4 12,5 16,4 18,4 16,3 10,7 4,5 −2 −6,6 4,6
Միջին փոքրագույնը, °C −12,6 −12,5 −6,8 0,9 6,8 10,9 13,2 11,4 6,5 1,5 −4,4 −9,5 0,5
Տեղումների նորման, մմ 40 32 30 33 50 71 81 75 58 57 47 44 618
Աղբյուր[5]

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գտնվելու վայրը

Նոգինսկից խոշորագույն քաղաքներ հեռավորությունը (կարճ ավտոճանապարհներով)[6][7]
Ֆինլանդիա Ֆինլանդիա Հելսինկի ~ 1145 կմ
Էստոնիա Էստոնիա Տալլին ~ 1089 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Պսկով ~ 800 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սանկտ-Պետերբուրգ ~ 753 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Մեծ Նովգորոդ ~ 583 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Տվեր ~ 234 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Միտիշչի ~ 60 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Մուրմանսկ ~ 1857 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Պետրոզավոդսկ ~ 998 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Ուգլիչ ~ 233 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սերգեև Պոսադ ~ 75 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Չերնոգոլովկա ~ 21 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Արխանգելսկ ~ 1224 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սիկտիվկար ~ 1276 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Վոլոգդա ~ 460 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Կոստրոմա ~ 313 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Իվանովո ~ 243 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Յարոսլավլ ~ 262 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Պերեսլավ-Զելեսսկի ~ 139 կմ
Լատվիա Լատվիա Ռիգա ~ 987 կմ
Լիտվա Լիտվա Վիլնյուս ~ 1012 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Կալինինգրադ ~ 1297 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սմոլենսկ ~ 470 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Մոսկվա ~ 54 կմ (կենտրոն)
Բելառուս Բելառուս Մինսկ ~ 825 կմ
Լեհաստան Լեհաստան Վարշավա ~ 1368 կմ
Գերմանիա Գերմանիա Բեռլին ~ 1942 կմ
Գերմանիա Գերմանիա Մայնի Ֆրանկֆուրտ ~ 2453 կմ
Ֆրանսիա Ֆրանսիա Փարիզ ~ 2995 կմ
Կողմնացույց - 16
Կողմնացույց - 16
Ռուսաստան Ռուսաստան Մագադան 10134 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Բրատսկ ~ 4987 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Եկատերինբուրգ ~ 1748 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Նիժնի Նովգորոդ ~ 367 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Կազան ~ 753 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Նովոսիբիրսկ ~ 3293 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Մագնիտոգորսկ ~ 1640 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Վլադիվոստոկ ~ 8987 կմ
Ուկրաինա Ուկրաինա Լվով ~ 1462 կմ
Ուկրաինա Ուկրաինա Կիև ~ 918 կմ
Ռումինիա Ռումինիա Բուխարեստ ~ 1817 կմ
Բուլղարիա Բուլղարիա Բուրգաս ~ 2325 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Էլեկտրոստալ ~ 9 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Վոլգոգրադ ~ 1013 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Կրասնոդար ~ 1378 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Անապա ~ 1513 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սամարա ~ 1048 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Սարատով ~ 848 կմ
Ռուսաստան Ռուսաստան Աստրախան ~ 1435 կմ

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ОКТМО. 179/2016. Центральный ФО
  2. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsx (ռուս.)Росстат, 2024.
  3. «Մերձմոսկվյան 20 քաղաք ստացել է պատմական բնակավայրի կարգավիճակ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
  4. «Մոսկվայի մարզի № 82/2018-ОЗ օրենքը «Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ քաղաքը Մոսկվայի մարզի Նոգինսկ շրջանին դասելու, Մոսկվայի մարզի Նոգինսկի շրջանի Նոգինսկի շրջանի լուծարման և Մոսկվայի մարզի օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին «Մոսկվայի մարզի վարչատարածքային կառուցվածքի մասին»» (ռուսերեն). www.mosoblduma.ru. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  5. Climatebase.ru, climatcities
  6. «Расчёт расстояний между городами». Транспортная компания «КСВ 911». Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 5-ին.
  7. «Google Maps» (ռուսերեն). Google Maps. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 22-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 334