Եռագույն
Եռագույն (ֆր.՝ tricolore — «եռագույն»), դրոշ՝ կազմված երեք տարբեր գույների շերտերից[1]։
Համարվում է, որ առաջին եռագույնը[2], այսպես կոչված արքայազնի դրոշը, ստեղծվել է Նիդերլանդներում Յոթ գավառների՝ հանուն անկախության մղած պատերազմի ժամանակ։ Այն եղել է պաստառ՝ կազմված նարնջագույն, սպիտակ ու կապույտ հորիզոնական շերտերից, որոնց եղել են արքայազն Վիլհելմ Օրանցու հերալդիկ գույները։ Ստույգ հայտնի է, որ դրոշն օգտագործվել է 1573 թվականին Լեյդենի պաշարման ժամանակ[3]։ Այդ դրոշի հիման վրա են ստեղծվել Նիդերլանդների ու Լյուքսեմբուրգի ներկայիս դրոշները, ինչպես նաև 1928-1994 թվականներին օգտագործված Հարավաֆրիկյան Հանրապետության դրոշը[4][5]։ Նաև համարվում է, որ Օրանցի արքայազնի դրոշն է ոգեշնչել ստեղծել եռագույններ Ֆրանսիայում ու Ռուսաստանում[2]։
Հավանաբար ամենահայտնի եռագույնը Ֆրանսիայի դրոշն է։ Այն կազմված է երեք ուղղահայաց շերտերից՝ կապույտ, սպիտակ և կարմիր, և ստեղծվել է Ֆրանսիական հեղափոխության ժամանակ։ Դրա համար հիմք է ծառայել նիդերլանդական եռագույնը, բայց ոչ միայն։ Հեղափոխության սկզբում՝ 1789 թվականին, հին դրոշը չեղարկվել է, սակայն նորը չի հաստատվել։ Ժողովուրդն օգտագործել է ամենատարբեր գույների ու դրանց համադրություններով գլխարկանշաններ՝ սպիտակ ու կարմիր, սպիտակ ու կանաչ, սև։ Քաղաքացիների շրջանում տարածված էին կապույտ ու կարմիր գլխարկանշանները, որոնք Փարիզի հերալդիկ գույներն էին։ Նույն 1789 թվականի վերջին թագավոր Լյուդովիկոս XVI-ը որպես հաշտության նշան ավելացրել է սպիտակը՝ ֆրանսիացի միապետների ավանդական գույնը[6]։ 1790 թվականի հոկտեմբերի 21-ին նոր եռագույն դրոշը հաստատվել է Ազգային խորհրդի դեկրետով։ Ֆրանսիական դրոշի գույների հերթականությունն սկզբնական շրջանում փոփոխվել է, սակայն անփոփոխ է մնում 1812 թվականից[7]։
Հետագայում եվրոպական բազմաթիվ երկրներ, ինչպես նաև արևմտյան ու կենտրոնական Աֆրիկայի երկրները, որ նախկինում եղել էին Ֆրանսիայի գաղութներ, որպես պետական դրոշներ հաստատել են եռագույններ[8]։
Տարբերում են ուղղահայաց (Ֆրանսիա, Մեքսիկա, Ռումինիա, Բելգիա, Իտալիա, Մոլդովա) և հորիզոնական (Հայաստան, Նիդերլանդներ, Գերմանիա, Ռուսաստան) եռագույններ։
Եռագույնների օրինակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
.svg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Триколор // Большой толковый словарь русского языка / Гл. ред. С. А. Кузнецов. — Санкт-Петербург: Норинт, 1998; Публикуется в авторской редакции 2014 года.
- ↑ 2,0 2,1 Hans Slomp Europe, a Political Profile: An American Companion to European Politics. — Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2011. — Т. Volume I. — P. 736. — 868 p. — ISBN 978-0-313-39181-1
- ↑ Jean Rey Histoire du drapeau, des couleurs et des insignes de la Monarchie française, précédée de l'histoire des enseignes militaires chez les anciens. — Paris: Techener, 1837. — Т. 2. — С. 503, 514—515.
- ↑ Whitney Smith։ «Flag of the Netherlands»։ Encyclopædia Britannica (անգլերեն)։ Վերցված է 2017-06-05
- ↑ Elirea Bornman Post-Apartheid South Africa: a Inited or s Divided Nation? // Symbols that Bind, Symbols that Divide: The Semiotics of Peace and Conflict / Editors: Scott L. Moeschberger, Rebekah A. Phillips DeZalia. — Springer, 2014. — P. 186. — ISBN 978-3-319-054463-6
- ↑ Ferdinand Pouy Histoire des cocardes: blanches, noires, vertes et tricolores. — Paris: Baur et Détaille, 1872. — С. 10—11.
- ↑ drapeau tricolore // Франция. Большой лингвострановедческий словарь / Под общей редакцией доктора филологических наук, профессора Л. Г. Ведениной. — Москва: АСТ-Пресс, 2008. — С. 308. — 976 с. — ISBN 978-5-462-00894-8
- ↑ Whitney Smith։ «Flag of France»։ Encyclopædia Britannica (անգլերեն)։ Վերցված է 2017-06-05