Բարձրավանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)
Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Բարձրավան գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 31 հուշարձան (8 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Գերեզմանոց | միջնադար | գյուղից 1 կմ ամ | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11-12 դդ. | գերեզմանոցի կենտրոնում | — | Հ | ընկած է | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | միջնադար - 20 դ. | գյուղի հս-ամ եզրին | — | Հ | գործող | բեռնել պատկեր
| |
Գյուղատեղի Հին Բարձրավան | 10-20 դդ. | գյուղի հս-աե եզրին, Որոտանի աջ ափին | — | Հ | ավերվել է 1931 թ. երկրաշարժից | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի | վերակառ. 1866 թ. | գյուղատեղիի հս-աե եզրին | — | Հ | միանավ սրահ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 13 դ. | եկեղեցու մեջ | — | Հ | արձանագիր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1324 թ. | կանգնեցված է եկեղեցու կտուրին | — | Հ | արձանագիր պատվանդանի վրա | բեռնել պատկեր
| |
Քարավանատուն | 17-18 դդ. | գյուղատեղիի հս եզրին | — | Հ | կիսավեր |
| |
Գյուղատեղի Պաշարաջուր «Բաշարաջուր» | 14-19 դդ. | գյուղից մոտ 3 կմ հս-աե | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Գերեզմանոց | 14-18 դդ. | գյուղատեղիի եկեղեցու շուրջը | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1454 թ. | գերեզմանոցում, եկեղեցուց մոտ 30 մ հվ-աե | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 17-18 դդ. | գյուղատեղիում | — | Հ | կանգուն |
| |
Եկեղեցի Քրատակի Սբ. Մինաս | 1321 թ. | գյուղից 1.5 - 2 կմ հս-ամ, Որոտան իջնող ձորալանջի անտառածածկ հարթության վրա | — | Հ | կանգուն |
| |
Գերեզմանոց | 14-16 դդ. | եկեղեցու շուրջը | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 10-11 դդ. | եկեղեցուց հս-աե | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | եկեղեցուց 8 մ հս-ամ | — | Հ | հենած է քարաբեկորին, քիվն արձանագիր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 1261 թ. | եկեղեցուց 15 մ հս-աե | — | Հ |
| ||
Խաչքար | 1305 թ. | եկեղեցուց 2 մ հս | — | Հ | պատվիրատու` Անանիա | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 14 դ. | եկեղեցու մուտքի մոտ | — | Հ | արձանագիր է, ընկած |
| |
Խաչքար | 14 դ. | եկեղեցու հս կողմում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | հենած է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | արձանագիր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 14-15 դդ. | հենած է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | արձանագիր | բեռնել պատկեր
| |
Կառույցներ՝ օժանդակ | 14-16 դդ. | եկեղեցուց ամ | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Հուշաղբյուր | 1954 թ. | գյուղի կենտրոնում | — | Տ | բեռնել պատկեր
| ||
Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1974 թ. | գյուղից 1 կմ հվ-աե, բլրի վրա | — | Տ | ![]()
| ||
Վանական համալիր Բղենո Նորավանք | 936-1062 թթ. | գյուղից 3 կմ աե, Շուռնուխ տանող ճանապարհից ձախ, եռանկյունաձև հրվանդանի վրա | 39°23′18″ հս․. լ. 46°21′37″ ավ. ե.HGЯO | Հ | 1957-1962 թթ. կատարվել են վերականգնման աշխատանքներ | ![]()
| |
Գավիթ | 1062 թ. | կից է եկեղեցուն ամ-ից | — | Հ |
| ||
Եկեղեցի | 1058-1062 թթ. | — | Հ | ճակատները հարդարված են Հիսուս Քրիստոսի կյանքը պատկերող բարձրաքանդակներով |
| ||
Խաչքար | 13-14 դդ. | հենած է եկեղեցու հվ պատին | — | Հ |
| ||
Մատուռ - դամբարան | 1058-1062 թթ. | կից է եկեղեցուն հս-ից | — | Հ |
| ||
Մատուռ - դամբարան | 1058-1062 թթ. | կից է եկեղեցուն հվ-ից | — | Հ |
|
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]