Շինուհայրի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)
Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Շինուհայր գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 551 հուշարձան (8 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Գերեզմանոց | 11-18 դդ. | գյուղից մոտ 6 կմ ամ, Հին Շինուհայր - Հին Հալիձոր ճանապարհի երկու կողմում | — | Հ | ավերված է, տարածքը` սեփականաշնորհված | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 11-12 դդ. | Ս. Ապրեսյանի հողամասում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 11-12 դդ. | Ս. Ապրեսյանի հողամասում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | Ս. Ապրեսյանի հողամասում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | Ժ. Գրիգորյանի հողամասում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար «Մկնատամու խաչ» | 11-12 դդ. | Ժ. Գրիգորյանի հողամասում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Գյուղատեղի Շինուհայր | 10 դ. սկիզբ-1964 թ. | գյուղից 3 կմ հվ, Որոտանի ձորում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Գերեզմանոց Խաչեր | 13-18 դդ. | գյուղատեղիում, Սբ. Ստեփանոս եկեղեցուց 200 մ հվ-աե | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1274 թ. | — | Հ | բեռնել պատկեր
| |||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | ընկած | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար - կոթող | 1261 թ. | — | Հ | եզակի է ձևով, պատվիրատու` Վարսիլ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Վասակի և Օվասաբի | 1252 թ. | — | Հ | բեռնել պատկեր
| |||
Խաչքար Փանոս բեկի | 16-17 դդ. | — | Հ | բեռնել պատկեր
| |||
Տապանաքար | 16-17 դդ. | — | Հ | խոյաձև | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Նասիպի | 17 դ. | — | Հ | կենցաղային տեսարանով | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար Վրթանեսի | 1725 թ. | — | Հ | օրորոցաձև է | բեռնել պատկեր
| ||
Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս | 17 դ. | գյուղատեղիի կենտրոնում | — | Հ | եռանավ բազիլիկ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 13-14 դդ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1366 թ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 14 դ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից վեր | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 15 դ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16 դ. | ագուցված է եկեղեցու աե ճակատին | — | Հ | ստորին եզրը կոտրված է | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 16 դ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Տապանաքար | 16-17 դդ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Վանական համալիր Կուսանաց անապատ | 17 դ. | գյուղատեղիի հվ կողմում, ձորեզրին | — | Հ | ![]()
| ||
Գավիթ | 17 դ. | կից է եկեղեցուն հվ-ից | — | Հ | թաղածածկ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 13 դ. | ագուցված է գավթի աե ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 15 դ. | ագուցված է գավթի հվ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 1676 թ. | ագուցված է գավթի հվ ճակատին, մուտքի մոտ | — | Հ | ջարդոտված | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1676 թ. | — | Հ | եռանավ բազիլիկ, կառ.` մահտեսի Ազարիա Ագուլեցի, ճարտ.` վասպուրականցի Մուրադ, վերանորոգվել է 1720 թ. | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 15 դ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից ձախ | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար՝ Խոցադեղի | 1281 թ. | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար Սմբատի և Թամամի | 1281 թ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Շենք դպրոցի | 19 դ. վերջ | համալիրի հս-աե կողմում, պարսպին կից | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Պարիսպ | 17 դ. 2-րդ կես | համալիրի աե և հս կողմերում | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 12-13 դդ. | ագուցված է պարսպապատին, արտաքուստ | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | 13 դ. | ագուցված է աե պարսպապատին, արտաքուստ | — | Հ | արձանագիր է, պատվիրատու` Վասակ | բեռնել պատկեր
| |
Սեղանատուն | 1720 թ. | համալիրի հվ կողմում | — | Հ | կառ.` ցղնեցի Հովհաննես և որդի Աստվածատուր | բեռնել պատկեր
| |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 1 հզ | գյուղից մոտ 6 կմ ամ, հին Շինուհայր-հին Հալիձոր ճանապարհից աջ | — | Հ | ավերված | բեռնել պատկեր
| |
Եկեղեցի «Վանք» | ուշ միջնադար | գյուղից մոտ 5 կմ հվ, Որոտան գետի ձախ ափին | — | Հ | վերափոխվել է բերդ-ամրոցի, կիսավեր | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | ուշ միջնադար | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից վեր | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | ուշ միջնադար | ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, լուսամուտից վեր | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Խաչքար | ուշ միջնադար | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին | — | Հ | բեռնել պատկեր
| ||
Պարիսպ | ուշ միջնադար | եկեղեցու շուրջը | — | Հ | ավերված է, տեղ-տեղ պահպանվել է 1.5-2.5 մ բարձրությամբ | բեռնել պատկեր
| |
Հնձան | 18-19 դդ. | գյուղից 3.5 կմ հվ-աե | — | Տ | երկրորդ հարկն ավերված է | բեռնել պատկեր
| |
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1968 թ. | գյուղի կենտրոնում, գյուղապետարանի մոտ | — | Տ | քանդ.՝ Վ. Մկրտչյան | ![]()
| |
Մառան | 17-18 դդ. | գյուղից 2.5 կմ հվ-աե, Թ. Անտոնյանի հողամասում | — | Հ | թաղածածկ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 17-18 դդ. | ագուցված է մառանի հվ ճակատին | — | Հ | պարզունակ | բեռնել պատկեր
| |
Խաչքար | 17-18 դդ. | մառանից 5 մ հվ | — | Հ | պարզունակ | բեռնել պատկեր
| |
Մատուռ | 17 դ. | գյուղից 1.2 կմ հվ-ամ, հին Շինուհայր տանող ճանապարհից աջ, «Մեծ նովեր» վայրում | — | Հ | բեռնել պատկեր
|
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]