Բռնակոթի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Բռնակոթ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2005 թվականին հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից^[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 68 հուշարձան (17 միավոր)։

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Աղբյուր «Թումի»	1640 թ., վերակառ. 1989 թ.	գյուղի մեջ	—	9.23/1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	աղբյուրի մոտ	—	9.23/1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց Որձաբերդ - 1	մ.թ.ա. 1 հզ կեսեր	գյուղից 500 մ հս	—	9.23/2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց Որձաբերդ - 2 (Ծաղկավան)	մ.թ.ա. 1 հզ 2-րդ կես - միջնադար	գյուղից 1.5 կմ հս-աե	—	9.23/3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի քարայրներ	ուշ միջնադար	գյուղից 1-2 կմ հս-աե, «Ծակերի ձոր» վայրում	—	9.23/4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար - 20 դ.	գյուղի ամ կողմում	—	9.23/5	Հ	աե կողմում Ադոնցների, կենտրոնում` Մելիք-Թանգյանների տոհմական գերեզմանատներն են	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11 դ.		—	9.23/5.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար - 20 դ.	գյուղի հս եզրին, բարձունքի վրա	—	9.23/6	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	9.23/6.1	Հ	ընկած	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Կիլիի	1683 թ.		—	9.23/6.2	Հ	խնջույքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Սիլիմանի	1683 թ.		—	9.23/6.3	Հ	խնջույքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար- 20 դ.	գյուղի հս-աե կողմում, Բռնակոթ - Սիսիան ճանապարհից ձախ	—	9.23/7	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.	գերեզմանոցի կենտրոնում	—	9.23/7.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Կլեվանս	15-19 դդ.	գյուղից 2 կմ հս	—	9.23/8	Հ	այլ անվանումներ` Գայլոց վանք, Կիլեվանց	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Կորովի	միջնադար - 19 դ. սկիզբ	գյուղից 1 կմ ամ	—	9.23/9	Հ	այլ անվանում` Կրով, ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր	1704 թ.	գյուղի կենտրոնում	—	9.23/10	Հ	եռանավ բազիլիկ	Լուսանկար վերբեռնել
Գավիթ	1848 թ.	կից է եկեղեցուն հվ-ից	—	9.23/10.1	Հ	կառ.` Մելիք Թանգի Բ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1358 թ.	ագուցված է գավթի աե պատին, ներքուստ	—	9.23/10.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է գավթի աե պատին, ներքուստ	—	9.23/10.1.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է գավթի ամ պատին, ներքուստ	—	9.23/10.1.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է գավթի հս պատին, ներքուստ	—	9.23/10.1.4	Հ	կենցաղային տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	19 դ.	եկեղեցուց հվ	—	9.23/10.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11 դ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին	—	9.23/10.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12 դ.	ագուցված է եկեղեցու հս ճակատին	—	9.23/10.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, մուտքից աջ	—	9.23/10.5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	եկեղեցու երկրորդ հարկի հվ-աե ավանդատան հվ խորշում	—	9.23/10.6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1554 թ.	եկեղեցու հվ-աե ավանդատնից թաքստոց տանող բացվածքում	—	9.23/10.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու երկրորդ հարկի հվ-աե ավանդատան հս խորշում	—	9.23/10.8	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու հվ-աե ավանդատնից թաքստոց տանող բացվածքում	—	9.23/10.9	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու երկրորդ հարկի հվ-աե ավանդատան հվ խորշում	—	9.23/10.10	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու երկրորդ հարկի հվ-աե ավանդատան հս խորշում	—	9.23/10.11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու երկրորդ հարկի հվ-աե ավանդատան հս խորշում	—	9.23/10.12	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու հս-աե ավանդատնից թաքստոց տանող բացվածքում	—	9.23/10.13	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու հս-աե ավանդատնից թաքստոց տանող բացվածքում	—	9.23/10.14	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու խորանի հվ խորշում	—	9.23/10.15	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու խորանի հվ խորշում	—	9.23/10.16	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	եկեղեցու խորանի հվ խորշում	—	9.23/10.17	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հվ պատին	—	9.23/10.18	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մուտքից ձախ	—	9.23/10.19	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մուտքից ձախ	—	9.23/10.20	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Աղամի	1551 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ պատին, մուտքից ձախ	—	9.23/10.21	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Աղաջանի	16-17 դդ.	եկեղեցու խորանի հս խորշում	—	9.23/10.22	Հ	բեկոր	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1428 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ պատին	—	9.23/10.23	Հ	բարձր է, քանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1541 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ պատին	—	9.23/10.24	Հ	որսի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1563 թ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին, մուտքից աջ	—	9.23/10.25	Հ	խաչաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1571 թ.	ագուցված է եկեղեցու հս պատին	—	9.23/10.26	Հ	բարձր է, խաչաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս պատին	—	9.23/10.27	Հ	վար ու ցանքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս պատին	—	9.23/10.28	Հ	արձանագիր է, խաչաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս պատին	—	9.23/10.29	Հ	որսի և խնջույքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս ճակատին	—	9.23/10.30	Հ	խնջույքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս ճակատին	—	9.23/10.31	Հ	վար ու ցանքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.23/10.32	Հ	որսի և խնջույքի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.23/10.33	Հ	առյուծի և ցլի մարտի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.23/10.34	Հ	քանդակազարդ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին	—	9.23/10.35	Հ	արձանագիր է, խաչաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու ամ ճակատին	—	9.23/10.36	Հ	արձանագիր է, խաչաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու աե ճակատին	—	9.23/10.37	Հ	որսի տեսարանով	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1946 թ.	գյուղի կենտրոնում	—	9.23/11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան՝ Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1950 թ.	գյուղի մեջ	—	9.23/12	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	հուշարձանի մոտ	—	9.23/12.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11 դ.	հուշարձանի մոտ	—	9.23/12.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.	հուշարձանի մոտ	—	9.23/12.3	Հ	խոյաձև	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1988 թ.	գյուղի կենտրոնում	—	9.23/13	Հ	ճարտ.` Ա. Իսրայելյան, քանդ.` Գ. Բաղդասարյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Կոմիտասի		գյուղի մեջ, բլրագագաթին	—	9.23/14	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Սամսոն Մկրտումյանի և Լիպարիտ Իսրայելյանի	1970-ական թթ.	գյուղի մեջ	—	9.23/15	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	միջնադար	գյուղից մոտ 2 կմ աե, «Խաչեր» վայրում	—	9.23/16	Հ	ընդգծվում են աե, հվ և մասամբ` հս պատերի հիմքերը	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	ավերված մատուռում	—	9.23/16.1	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Շենք դպրոցի	1882 թ.	գյուղի մեջ	—	9.23/17	Հ	շրջանի առաջին դպրոցն է	Լուսանկար վերբեռնել