Կապանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 177 հուշարձան (21 միավոր)։

Կապանի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Ամրոց Կատարավանք	10-18 դդ.	քաղաքից 5 կմ ամ, Ողջի գետի աջ ափին, նախկին Ջրախոր գյուղի մոտ, «Տանձու լենջ» վայրում	—	9.1/1	Հ	կիսավեր	Լուսանկար վերբեռնել
Դիտակետ	10-12 դդ.	Ողջի գետի ձախ ափին	—	9.1/1.1	Հ	կիսավեր	Լուսանկար վերբեռնել
Շինություններ օժանդակ	10-11 դդ.	ամրոցի տարածքի ամ և հվ-ամ կողմերում	—	9.1/1.2	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Պալատական համալիր	10-12 դդ.		—	9.1/1.3	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Արձան «Մտորում»	1978 թ.	Լեռնագործ հյուրանոցի դիմաց	—	9.1/2	Հ	քանդ.` Ստեփան Դավթյան	Լուսանկար վերբեռնել
Արձան «Քաջարանի բանալին»	1966 թ.	Կապան - Քաջարան մայրուղու ձախ կողմում, Ողջի գետի աջ ափին	—	9.1/3	Հ	քանդ.՝ Մ. Նուրիջանյան	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակատեղի	մ.թ.ա. 1 հզ	քաղաքից 5 կմ հս-ամ, Ողջի գետի ձախ ափին, ձորում	—	9.1/4	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Աչաղու «Համլետավան»		քաղաքից 5-6 կմ հս-ամ	—	9.1/5		նախկին գյուղը մտել է քաղաքի շրջագծի մեջ	Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց Կկոց քար	10 դ.	Բաղաբերդ ամրոցից աե	—	9.1/5.1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Աչաղու	10-18 դդ.	թաղամասի հս կողմում, անտառապատ լեռնալանջին	—	9.1/5.2	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	13-14 դդ.		—	9.1/5.2.1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	17-18 դդ.	գերեզմանոցի տարածքում	—	9.1/5.2.2	Հ	միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան ազատամարտիկ Համլետ Քոչարյանի	1991 թ.	թաղամասի ամ եզրին	—	9.1/5.3	Տ	թաղամասը Համլետավան է վերանվանվել ի հիշատակ Հ. Քոչարյանի	Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	17-18 դդ.	Դ. Հարությունյանի տնամերձ հողամասում	—	9.1/5.4	Հ	կիսավեր	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Բաղաբուրջ		քաղաքից հվ-ամ, բարձրադիր վայրում	—	9.1/6		նախկին գյուղը քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1958 թ.	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	11-17 դդ.	թաղամասից 1.5 կմ ամ, անտառապատ վայրում	—	9.1/6.1	Հ	գյուղատեղի Ղուշչի «Ղուրճիկ», ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	11 դ.		—	9.1/6.1.1	Հ	փոքր, ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11 դ.	եկեղեցու մոտ	—	9.1/6.1.2	Հ	տեղահանված	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	11 դ.	եկեղեցու մոտ	—	9.1/6.1.3	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Վանք	միջնադար	թաղամասից 2 կմ հվ, անտառապատ բարձունքի վրա	—	9.1/6.2	Հ	տարածքի մեծ մասը մելիորացված է	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	17-18 դդ.		—	9.1/6.2.1	Հ	պատերը տեղ-տեղ պահպանվել են մինչև 2.5 մ բարձրությամբ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1462 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.1/6.2.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	եկեղեցու ամ պատի մոտ	—	9.1/6.2.2	Հ	վերնամասը բացակայում է	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	մ.թ.ա. 1 հզ	թաղամասի տարածքում	—	9.1/6.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե	1891 թ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/6.4	Հ	կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	13-15 դդ., 19-20 դդ.	եկեղեցու շուրջը	—	9.1/6.4.1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Արղունի	1436 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, հորիզոնական դիրքով	—	9.1/6.4.2	Հ	հին եկեղեցին կառուցողի տապանաքարն է	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր Երկրորդ աշխարհամարտում Բաղաբուրջ և Բարաբաթում գյուղերի զոհվածներին	2001 թ.	թաղամասից 1.6 կմ հվ-ամ, անտառապատ վայրում, ճանապարհի եզրին	—	9.1/6.5	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Գարեգին Նժդեհի	2001 թ.	թաղամասից 1 կմ հվ-ամ, սարալանջին, անտառի բացատում	—	9.1/6.6	Հ	Գևորգ Գևորգյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Գարեգին Նժդեհի	2001 թ.	թաղամասից 1.5 կմ հվ-ամ, դաշտամիջյան ճանապարհի եզրին	—	9.1/6.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1970 թ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/6.8	Տ	տարածքը պատնեշվել է տեղում եղած և ավերված գերեզմանոցի տապանաքարերով	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Բարաբաթում			—	9.1/7			Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	19-20 դդ.	թաղամասից 300 մ աե, «Խաչի խութ» վայրում	—	9.1/7.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե	17-18 դդ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/7.2	Հ	միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	17-19 դդ.	եկեղեցու շուրջը	—	9.1/7.2.1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1968 թ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/7.3	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Արցախյան պատերազմում զոհված ազատամարտիկներին	1994 թ.		—	9.1/7.3.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Բեխ		քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին	—	9.1/8		նախկին գյուղը քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1963 թ.	Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց Հալիձոր (Հալիձորի բերդ)	10-18 դդ.	Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին, ՀԷԿ-ի մոտ	—	9.1/8.1	Հ	կառուցվել է որպես կուսանոց անապատ. բերդի դիմաց եղել են Բեխ գյուղի Մելիք-Փարսադանյանների պղնձահանքն ու պղնձաձուլարանը	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարան	17 դ.	ամրոցի հս կողմում	—	9.1/8.1.1	Հ	քառամույթ, գմբեթավոր	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին	17 դ.		—	9.1/8.1.2	Հ	1723 թ. վերակառուցվել է Դավիթ Բեկի կողմից	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար հայր Վարդանի	982 թ.	ամրոցի տարածքում	—	9.1/8.1.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Շինություններ բնակելի	17 դ.	Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն կից են հվ-ից և հս-ից	—	9.1/8.1.4	Հ	երկհարկ	Լուսանկար վերբեռնել
Սեղանատուն	17 դ.	ամրոցի հս կողմում	—	9.1/8.1.5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Հալիձոր	միջնադար	Հալիձորի բերդի հվ-աե կողմում	—	9.1/8.2	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-18 դդ.	գյուղատեղիի եկեղեցու մոտ	—	9.1/8.2.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	17 դ.	գյուղատեղիում, Հալիձորի բերդից մոտ 25 մ աե	—	9.1/8.2.2	Հ	միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.	ագուցված է եկեղեցու աե պատին	—	9.1/8.2.2.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Շինություն տնտեսական	19 դ.	գյուղատեղիում	—	9.1/8.2.3	Հ	կանգուն է	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ	17 դ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/8.3	Հ	միանավ սրահ` վերակառ. 1903 թ.	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	17-19 դդ.	եկեղեցու շուրջը	—	9.1/8.3.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	17-18 դդ.		—	9.1/8.3.1.1	Տ	պարզունակ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Բալի զորավարի	1791 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.1/8.3.2	Հ	Բալի Մելիք -Փարսադանյան` Դավիթ Բեկի զորավարներից	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Դավիթ-Բեկ Փարսադանյանցի	1864 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.1/8.3.3	Հ	Դավիթ-Բեկ Փարսադանյանց` ռուսական բանակի զորավար	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար տեր Սարգիս Մելիք-Փարսադանյանցի	1842 թ.	ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին	—	9.1/8.3.4	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Մինաս	17-18 դդ.	թաղամասի գործող գերեզմանոցի աե մասում, մուտքի մոտ	—	9.1/8.4	Հ	պահպանվել է աե պատը` 70 սմ բարձրությամբ	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1975 թ.	գյուղի մեջ	—	9.1/8.5	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	10-11 դդ.	թաղամասից 1 կմ ամ, Վահանավանքից մոտ 2 կմ հվ	—	9.1/8.6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Տիկնանունի	1019 թ.	մատուռի մոտ	—	9.1/8.6.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Շինություն	17-19 դդ.	թաղամասի գործող գերեզմանոցի հս-ամ կողմում, ձորեզրին	—	9.1/8.7	Տ	թաղածածկ	Լուսանկար վերբեռնել
Վանական համալիր Բեխի անապատ (Տանձափարախի անապատ, Արիստակես անապատ)	10-17 դդ.	թաղամասից 4 կմ հվ-աե, բարձր լեռան աե լանջին, անտառի մեջ	—	9.1/8.8	Հ	վերակառուցվել է 17 դ. 20-ական թթ. Արիստակես վարդապետի կողմից. ավերված,. կարծիք կա, որ Փառարտովանքն է	Լուսանկար վերբեռնել
Գավիթ	17 դ.	կից է եկեղեցուն ամ-ից	—	9.1/8.8.1	Հ	պահպանվել են հիմքերը	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	11-18 դդ.	համալիրի աե կողմում, լեռնալանջին	—	9.1/8.8.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	17 դ.	համալիրի կենտրոնում	—	9.1/8.8.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	եկեղեցու մեջ	—	9.1/8.8.3.1	Հ	երկատված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար տեր Հակոբի	1757 թ.	եկեղեցու մեջ	—	9.1/8.8.3.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Միաբանության խցեր	17 դ.	կից են ամ պարսպապատին	—	9.1/8.8.4	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Պարիսպ	17 դ.	համալիրի շուրջը	—	9.1/8.8.5	Հ	պահպանվել են հիմքերը	Լուսանկար վերբեռնել
Սեղանատուն	17 դ.	կից է եկեղեցուն հվ-ից	—	9.1/8.8.6	Հ	կիսավեր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1116 թ.		—	9.1/8.8.6.1	Հ	ստորին կես	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Մակարի	1054 թ.		—	9.1/8.8.6.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Սրահ	17 դ.	կից է սեղանատան ամ պատին	—	9.1/8.8.7	Տ	պահպանվել են հիմքերը	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Շղարշիկ «Շհարջիկ»		քաղաքից հս-ամ	—	9.1/9		պատմական Շեկք գյուղն է, քաղաքի շրջագծի մեջ է մտել 1970-ական թթ.	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	15-16 դդ.	թաղամասի հվ կողմում	—	9.1/9.1	Հ	ավերված է, տարածքում մուսուլմանները կառուցել են սրբավայր` օգտագործելով հայկական տապանաքարերը	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	10-13 դդ.	թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ ձորակում, Վահանավանքի աե կողմում	—	9.1/9.2	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Խնկանց	10-17 դդ.	թաղամասից 1 կմ աե	—	9.1/9.3	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-13 դդ.		—	9.1/9.3.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի «Խնկոց վանք»	17 դ.	գյուղատեղիի կենտրոնում	—	9.1/9.3.2	Հ	եկեղեցի Կարաքիլիսե, միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.	տեղադրված է եկեղեցու հս ավանդատան լուսամուտի մեջ	—	9.1/9.3.2.1	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	14-15 դդ.	ընկած է եկեղեցու մեջ	—	9.1/9.3.2.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	մ.թ.ա. 7-6 դդ.	Վահանավանքից 1 կմ հս-ամ, «Էլեկտրոն» ճամբարի տարածքում	—	9.1/9.4	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Կամուրջ	17-18 դդ.	թաղամասից 1 կմ հվ-ամ, Վահանավանք տանող կամրջից 500 մ ամ, Ողջի գետի վրա	—	9.1/9.5	Հ	պահպանվել է աջափնյա խելը	Լուսանկար վերբեռնել
Մետաղաձուլարան	մ.թ.ա. 14-13 դդ.	Վահանավանքից մոտ 1 կմ հս	—	9.1/9.6	Հ	հայտնաբերվել է դաշույնի կաղապար	Լուսանկար վերբեռնել
Վանական համալիր Վահանավանք	10-11 դդ.	թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ սարալանջին	39°13′04″ հս․. լ. 46°19′55″ ավ. ե.	9.1/9.7	Հ	կիսավեր է, հիմնադրել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը	Լուսանկար վերբեռնել
Աղբյուր Խիկարի	10-11 դդ.	համալիրից մոտ 200 մ աե	—	9.1/9.7.1	Հ	վերանորոգվել է 1968 թ.	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար հայր Խիկարի	970 թ.	տեղադրված է աղբյուրի վրա	—	9.1/9.7.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Աղբյուր Վահանի	10-11 դդ.	համալիրից 70 մ աե, ճանապարհի աջ կողմում	—	9.1/9.7.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11 դ.	ագուցված է աղբյուրի պատին	—	9.1/9.7.2.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գավիթ	10 դ.	կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցուն ամ-ից	—	9.1/9.7.3	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գևորգ Պահլավունու	1101 թ.	գավթում	—	9.1/9.7.3.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Խուշուշի	11 դ.	գավթի աե մուտքի մոտ	—	9.1/9.7.3.2	Հ	հարթ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Կատայի	10-11 դդ.	գավթում	—	9.1/9.7.3.3	Հ	Կատա` դուստր Աշոտի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Կյուրիկեի	1099 թ.	գավթում, եկեղեցու մուտքի մոտ	—	9.1/9.7.3.4	Հ	Կյուրիկե` որդի Սենեքերիմ թագավորի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Հովհաննեսի	1317 թ.	գավթի աե որմնասյան մոտ	—	9.1/9.7.3.5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Վահան նախաշինողի	10 դ.	գավթում	—	9.1/9.7.3.6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գավիթ	10-11 դդ.	կից է Սբ. Աստվածածին եկեղեցուն ամ-ից	—	9.1/9.7.4	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշակոթող	11 դ. 2-րդ կես	գավթից եկեղեցի տանող մուտքի աջակողմում	—	9.1/9.7.4.1	Հ	Աղվանից Ստեփանոս կաթողիկոսի արձանագրությամբ	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-13 դդ.	վանքի բակում և շրջակայքում	—	9.1/9.7.5	Հ	տարածքում կան մ.թ.ա. 13-11 դդ. դամբարաններ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	957 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.1	Հ	բեկոր. պատվիրատու` Ստեփանոս	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Աղվանից Սոփի թագուհու	1081 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 25 մ աե	—	9.1/9.7.5.2	Հ	վերին աջ անկյունը կոտրված է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Անդրեաս քահանայի	1007 թ.	վանքի բակի հս կողմում	—	9.1/9.7.5.3	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Գրիգորի և Սմբատիկի	12 դ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց հս-աե	—	9.1/9.7.5.4	Հ	Սենեքրիմ թագավորի որդիներ Գրիգորն ու Սմբատիկը մահացել են 1166 թ.	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Գևորգ երեցի	1056 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց 10 մ հս-աե	—	9.1/9.7.5.5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Գևորգ քահանայի	1051 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.6	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Դլվստահի	1084 թ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Հակոբ երեցի	998 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.8	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Համամի	10 դ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.9	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար հայր Եղուտի	1094 թ.	վանքի բակում, ավերված շինության մոտ	—	9.1/9.7.5.10	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Հովհաննես վանահոր	997 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Հրահատի	954 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.12	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Մուսեի	1049 թ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.13	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Ստեփանոսի	965 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.14	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Ստեփանոսի	966 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.15	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Ստեփանոս եկեղեցպանի	1033 թ.	վանքի բակի հս կողմում	—	9.1/9.7.5.16	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Վահանիկի	1100 թ.	վանքի բակի հս կողմում	—	9.1/9.7.5.17	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	11 դ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 10 մ հս, ընկուզենու տակ	—	9.1/9.7.5.18	Հ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գրիգոր Երիցու-վանեցու	1102 թ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.19	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գևորգ եկեղեցպանի	1091 թ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց մոտ 17 մ հս-աե	—	9.1/9.7.5.20	Հ	հարթ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Զուիթայի	1101 թ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.21	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Խատատունի	11 դ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.22	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Հասանի	11 դ. վերջ	սյունասրահի հվ ճակատի մոտ	—	9.1/9.7.5.23	Հ	հարթ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Մամուկի	1050 թ.	վանքի բակի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.24	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Պետրոսի	10 դ.	Սբ. Գրիգոր եկեղեցուց աե, սարալանջին	—	9.1/9.7.5.25	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Ռահիբի	11 դ. վերջ	սյունասրահի մոտ	—	9.1/9.7.5.26	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Սողոմոն Մարեջրեցու	1084 թ.	համալիրի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.27	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Վարդուկի	11 դ.	համալիրի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.28	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Քուրդիկ Մարեջրեցու	1076 թ.	համալիրի հվ կողմում	—	9.1/9.7.5.29	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր	911 թ.	համալիրի հս կողմում	—	9.1/9.7.6	Հ	գլխավոր եկեղեցին է, կառուցել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը, ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի - տապանատուն Սբ. Աստվածածին	1086 թ.	համալիրի բակի հվ մասում	—	9.1/9.7.7	Հ	երկհարկ է, կառուցել են Շահանդուխտ թագուհին և իր քույր Կատան	Լուսանկար վերբեռնել
Շինություն	10-11 դդ.	կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցու հս-աե անկյանը	—	9.1/9.7.8	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Շինություն	10-11 դդ.	սյունասրահից մոտ 2 մ հվ-ամ	—	9.1/9.7.9	Հ	կիսավեր է, ենթադրվում է, որ վանքի սեղանատունն է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1042 թ.	ագուցված է շինության ամ լուսամուտի մեջ	—	9.1/9.7.9.1	Հ	պարզունակ է, պատվիրատու` Սարգիս կրոնավոր	Լուսանկար վերբեռնել
Սյունասրահ	10 դ.	կից է Սբ. Գրիգոր եկեղեցուն և գավթին հվ-ից	—	9.1/9.7.10	Հ	ավերված է, կառուցել է Վահան Բ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Աղվանից Սոփի թագուհու	1081 թ.	սյունասրահի հվ-աե անկյան մոտ, ներքուստ	—	9.1/9.7.10.1	Հ	հարթ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Աշոտիկ իշխանի	10 դ.	սյունասրահի հվ մասում	—	9.1/9.7.10.2	Հ	Աշոտիկ` Սմբատ Բ և Գրիգոր Ա Սյունյաց թագավորների հայր	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գրիգոր թագավորի	1072 թ.	սյունասրահի հս պատի մոտ	—	9.1/9.7.10.3	Հ	Գրիգոր Ա` Սյունյաց թագավոր, որդի Աշոտիկ իշխանի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գրիգորի	11 դ.	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.4	Հ	ենթադրվում է, որ Սյունյաց Գրիգոր եպիսկոպոսի տապանաքարն է	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Գևորգի	11 դ. վերջ	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.5	Հ	Գևորգ` որդի Մեհևանի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Դինարի	11 դ.	սյունասրահի հս պատի մոտ	—	9.1/9.7.10.6	Հ	հարթ	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Խաղբակի	1061 թ.	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.7	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Կատայի	11 դ. վերջ	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.8	Հ	Կատա` քույր Շահանդուխտ թագուհու	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Հրանուշի	11 դ.	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.9	Հ	ենթադրվում է, որ Հրանուշը Սյունյաց Սմբատ Բ թագավորի կինն է	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Ջվանշերի	10 դ.	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.10	Հ	Ջվանշեր` ավագ որդի Ձագիկ գահակալ իշխանի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Սմբատ Բ թագավորի	1051 թ.	սյունասրահի հվ պատի մոտ, ներքուստ	—	9.1/9.7.10.11	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար Սևադայի	11 դ.	սյունասրահում	—	9.1/9.7.10.12	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի թաղամաս Վերին Վաչագան		քաղաքի հվ-ամ կողմում, բարձրադիր անտառապատ վայրում	—	9.1/10			Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	17-20 դդ.	թաղամասի հվ-ամ եզրին	—	9.1/10.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1968 թ.		—	9.1/10.1.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի Վաչագան	միջնադար	թաղամասից 4 կմ ամ, Խուստուփ լեռան ստորոտին	—	9.1/10.2	Հ	գյուղատեղի Քոլվա	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	10-11 դդ.		—	9.1/10.2.1	Հ	կանգուն է	Լուսանկար վերբեռնել
Քարայր - ուխտատեղի			—	9.1/10.2.2	Հ	մուտքի մոտ կան խաչքարեր	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին	17 դ.	թաղամասի կենտրոնում	—	9.1/10.3	Հ	միանավ սրահ	Լուսանկար վերբեռնել
Կամուրջ	871 թ.	թաղամասից 1 կմ աե	—	9.1/10.4	Հ	միաթռիչք, հետագայում քանիցս վերանորոգվել է	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր Արցախյան պատերազմում զոհվածներին	1995 թ.	թաղամաս կենտրոնում	—	9.1/10.5	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի	17-20 դդ.	քաղաքից 5-6 կմ հս-աե	—	9.1/11	Հ	Բաշքենդ գյուղն է` լքված 1957 թ., ապրել են հույն պղնձագործներ	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	1765 թ.		—	9.1/11.1	Հ	հունական	Լուսանկար վերբեռնել
Զանգակատուն	1765 թ.	կից է եկեղեցու ամ ճակատին	—	9.1/11.1.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարան	18 դ.	եկեղեցու ամ կողմում	—	9.1/11.2	Հ	եկեղեցու շինարարի դամբարանն է	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	մ.թ.ա. 2-1 հզ	քաղաքի գործող գերեզմանոցի տարածքում	—	9.1/12	Հ	սովխոզի գերեզմանոցի դամբարանադաշտն է. պարբերաբար ավերվում է նորագույն թաղումների հետևանքով	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ Թեղուտի	մ.թ.ա. 2 հզ կեսեր	քաղաքի Չերյոմուշկա թաղամասի տարածքում	—	9.1/13	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	1046 թ.	երկրագիտական թանգարանում	—	9.1/14	Հ	տեղափոխվել է Վահանավանքից	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Արցախում զոհված ազատամարտիկներին	1993 թ.	քաղաքի մեջ	—	9.1/15	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշահամալիր	1970-1990-ական թթ.	քաղաքից 200 մ հվ, Բաղաբուրջ տանող ճանապարհի ձախակողմյան բարձունքին	—	9.1/16	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց Արցախյան պատերազմում զոհված կապանցիների	1992-1994 թթ.	հուշահամալիրի երրորդ հարթակում	—	9.1/16.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար Անհայտ զինվորի	2005 թ.	հուշահամալիրի երկրորդ հարթակում	—	9.1/16.2	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաոթող Մեծ եղեռնի, 1988 թ. Սումգայիթի և Բաքվի զոհերին	1990 թ.	հուշահամալիրի առաջին հարթակում	—	9.1/16.3	Տ	հեղ.` Յու. Գևորգյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածների	1987 թ.	հուշահամալիրի չորրորդ հարթակում	—	9.1/16.4	Տ	հեղ.` Ց. Արմենյան, Ռ. Դանիելյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշահամալիր Գարեգին Նժդեհի	2001 թ.	քաղաքի ամ եզրին, Ողջի գետի աջ ափին	—	9.1/17	Հ	հեղ.` Գ. Գևորգյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշահամալիր Դավիթ Բեկի	1983 թ.	հրապարակի հս-աե եզրին	—	9.1/18	Հ	քանդակագործ.` Սարգիս Բաղդասարյան, ճարտարապետ` Վարուժան Սահակյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր Հայ -ադրբեջանական ընդհարումների ժամանակ զոհված երեխաներին	1992 թ.	քաղաքի մեջ	—	9.1/19	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Հունան Ավետիսյանի	1959 թ.	քաղաքի կենտր. զբոսայգում	—	9.1/20	Հ	քանդ.` Սարգիս Բաղդասարյան	Լուսանկար վերբեռնել
Քաղաքատեղի Կապան	5-11 դդ.	Կապան-Քաջարան ճանապարհին, Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին	—	9.1/21	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-12 դդ.	քաղաքատեղիում, «Գանձասար» ճամբարից մոտ 300 մ հս	—	9.1/21.1	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-12 դդ.	քաղաքատեղիում, «Տանձու լենջ» վայրում	—	9.1/21.2	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-15 դդ.	քաղաքատեղիում, «Գանձասար» ճամբարի հս-ամ եզրին	—	9.1/21.3	Հ	տարածքում նկատելի են մատուռի ավերակներ	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանաբլուր	մ.թ.ա. 2-1 հզ	«Գանձասար» ճամբարից մոտ 300 մ հս տարածվող գերեզմանոցում	—	9.1/21.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Կամուրջ	10-12 դդ.	քաղաքատեղիում, Ողջի գետի վրա	—	9.1/21.5	Հ	պահպանվել է ձախափնյա խելը	Լուսանկար վերբեռնել

Տես նաև

• Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ