Ռյազան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
ռուս.՝ Рязань
Դրոշ Զինանշան
Flag of Ryazan.svg Coat of Arms of Ryazan large.png

Фестиваль воздухоплавания в Рязани.jpg
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Հիմնադրված է1095 թ.
Առաջին հիշատակում1301
Մակերես224 կմ²
ԲԾՄ130 մետր
Բնակչություն538 962 մարդ (հունվարի 1, 2018)[1]
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ4912
Փոստային դասիչ390000–390048
Պաշտոնական կայքadmrzn.ru
##Ռյազան (Ռուսաստան)
Red pog.png

Ռյազան (ռուս.՝ Ряза́ньարտասանությունը ) (մինչև 1778 թվականը՝ Պերեյասլավլ Ռյազանսկի (Переясла́вль-Ряза́нский), քաղաք Ռուսաստանի Դաշնությունում։ Նույնանուն մարզի և համայնքային շրջանի վարչական կենտրոնն է[2]։ Մտնում է Ռուսաստանի երեսուն խոշորագույն քաղաքների ցանկի մեջ։

2019 թվականի տվյալներով Ռյազանի բնակչության թվաքանակը եղել է 539 789։ Զբաղեցնում է 224 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Գտնվում է Արևելաեվրոպական հարթավայրի կենտրոնական հատվածում, Օկա գետի աջ ափին, ՌԴ մայրաքաղաք Մոսկվայից 180 կիլոմետր դեպի հարավ-արևելք, ծովի մակերևույթից 130 մետր բարձրության վրա։ Մարզային նշանակության քաղաք է, գիտական, ռազմական, արդյունաբերական խոշոր կենտրոն։ Ունի երկուական օդանավակայան, երկաթուղային կայարան, ավտոբուսային կայան, գետային նավահանգիստ (ի դեպ, այդ նավահանգիստները նրան կապում են Ատլանտյան ու Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսների և Կասպից ծովի ավազանների հետ)։

Օկա գետի հոսանքով 50 կիլոմետր ցած նավարկելով՝ կարելի է հասնել «Հին Ռյազան» պատմա-երկրագիտական թանգարան-արգելոցին. միջին դարերում այստեղ է գտնվել Ռյազանի մեծ իշխանության մայրաքաղաքը։

Սլավոնական ցեղերը Ռյազանի ներկայիս տարածքում բնակություն են հաստատել մոտավորապես վեցերորդ դարում[3]։

Անվանի անձինք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արվեստագետներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիտնականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այլք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գործընկեր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Köppen climate classification-ի դասակարգման՝ Ռյազանի կլիման խոնավ մայրցամաքային է (Dfb)[7]: Գրանցված ամենաբարձր ջերմաստիճանը եղել է 2010 թվականի օգոստոսին՝ 39.5 C, ամենացածրը՝ −40.9 °C (−41.6 °F) 1940 թվականի հունվարին[8]։

Ռյազանի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 6.3
(43.3)
7.8
(46)
17.8
(64)
29.0
(84.2)
33.5
(92.3)
36.7
(98.1)
38.9
(102)
39.5
(103.1)
33.0
(91.4)
24.2
(75.6)
15.8
(60.4)
8.9
(48)
39.5
(103.1)
Միջին բարձր °C (°F) −4.6
(23.7)
−4.4
(24.1)
1.5
(34.7)
11.8
(53.2)
19.9
(67.8)
23.2
(73.8)
25.1
(77.2)
23.3
(73.9)
16.9
(62.4)
9.2
(48.6)
0.7
(33.3)
−3.5
(25.7)
9.9
(49.8)
Միջին օրական °C (°F) −7.5
(18.5)
−7.9
(17.8)
−2.4
(27.7)
6.6
(43.9)
13.5
(56.3)
17.2
(63)
19.2
(66.6)
17.3
(63.1)
11.6
(52.9)
5.4
(41.7)
−1.8
(28.8)
−6.2
(20.8)
5.4
(41.7)
Միջին ցածր °C (°F) −10.5
(13.1)
−11.2
(11.8)
−5.6
(21.9)
2.4
(36.3)
8.1
(46.6)
12.0
(53.6)
14.1
(57.4)
12.4
(54.3)
7.6
(45.7)
2.4
(36.3)
−4.0
(24.8)
−9.0
(15.8)
1.6
(34.9)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −40.9
(−41.6)
−34.8
(−30.6)
−28.6
(−19.5)
−18.6
(−1.5)
−5.0
(23)
−1.8
(28.8)
3.5
(38.3)
0.4
(32.7)
−7.3
(18.9)
−14.7
(5.5)
−24.5
(−12.1)
−39.7
(−39.5)
−40.9
(−41.6)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 42
(1.65)
36
(1.42)
28
(1.1)
40
(1.57)
37
(1.46)
73
(2.87)
88
(3.46)
62
(2.44)
54
(2.13)
66
(2.6)
49
(1.93)
46
(1.81)
621
(24.45)
Միջ. անձրևոտ օրեր 4 4 5 11 13 15 14 13 14 15 11 5 124
Միջ. ձնառատ օրեր 23 20 13 4 1 0 0 0 0.4 4 14 22 101
% խոնավություն 85 82 76 67 61 70 72 74 77 82 86 85 76
աղբյուր: Pogoda.ru.net[8]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 годаFederal State Statistics Service.
  2. Горячко М.Д., Павлинов П.С. и др Ряза́нь / председ. Ю.С. Осипов и др., отв. ред. С.Л. Кравец. — Большая Российская Энциклопедия (в 35 т.). — Москва: Научное издательство «Большая российская энциклопедия», 2015. — Т. 29. Румыния - Сен-Жан-де-Люз. — С. 161-163. — 766 с. — 35 000 экз. — ISBN 978-5-85270-366-8
  3. «Ryazan city, Russia travel guide»։ russiatrek.org։ Վերցված է 2018-09-06 
  4. У Рязани появился ещё один город-побратим — Новый Афон
  5. «Рязань и Брест стали городами-побратимами»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-10-14-ին։ Վերցված է 2019-08-24 
  6. «Рязань стала партнёром с другим областным центром России – Калугой» (ռուսերեն)։ Комсомольская правда։ Վերցված է 2019-03-28 
  7. Peel, M. C., Finlayson, B. L., McMahon, T. A. (2007)։ «Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification»։ Hydrol. Earth Syst. Sci. 11: 1633–1644։ ISSN 1027-5606։ doi:10.5194/hess-11-1633-2007 
  8. 8,0 8,1 «Weather and Climate-The Climate of Ryazan» (Russian)։ Weather and Climate (Погода и климат)։ Վերցված է 8 December 2019 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]