Ժամանակակից արվեստի թանգարան (Բարսելոնա)

Ժամանակակից արվեստի թանգարան
Տեսակ	պատկերասրահ, կրթօջախ և ստեղծագործական նստավայր
Երկիր	Իսպանիա
Տեղագրություն	Էլ Ռավալ
Կազմված է	Ràdio Web MACBA? և MACBA's library?
Ղեկավարության նստավայր	Բարսելոնա, Իսպանիա և Բարսելոնա, Իսպանիա
Հասցե	Plaça dels Àngels 1
Հիմնադրվել է	նոյեմբերի 28, 1995
Մակերես	14 300 քառակուսի մետր
Այցելուներ	715 745 մարդ (2014)
Տնօրեն	Elvira Dyangani Ose?
Կայք	macba.cat/ca(կատ.)

Ժամանակակից արվեստի թանգարան (կատ.՝ Museu d’Art Contemporani de Barcelona, կրճատ` MACBA), գեղարվեստական թանգարան Կատալոնիայի մայրաքաղաք Բարսելոնայում։

Թանգարանի շենքը կառուցվել է ճարտարապետ Ռիչարդ Մեյերի նախագծով, բացումը կայացել է 1995 թվականի նոյեմբերի 28-ին։ Թանգարանի հավաքածուն հիմնականում ներկայացնում է XX դարի երկրորդ կեսի արվեստը, ինչպես նաև ժամանակակից արվեստագետների գործեր։ Թանգարանում ցուցադրությունները փոխվում են ամեն 3-4 ամիսը մեկ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1959 թվականին արվեստագետ Ալեքսանդր Չիրիչի Պելիցերի գլխավորությամբ ձևավորվում է ժամանակակից նկարիչների խումբ։ Նկարիչները ներկայացնում են իրենց աշխատանքները 23 ցուցահանդեսից բաղկացած շարքում` հույս ունենալով ստեղծել հավաքածու Բարսելոնայի ժամանակակից արվեստի նոր թանգարանի համար։ Սակայն միայն 1986 թվականին է Բարսելոնայի քաղաքային խորհուրդը որոշում բացել թանգարան` շենքի նախագիծը պատվիրելով ամերիկացի ճարտարապետ Ռիչարդ Մեյերին։ Գեղարվեստական արվեստի քննադատներ Ֆրանչեսկա Միրալյեսային և Ռոզա Կվերալտին հանձնարարվում է սահմանել ու հստակեցնել թանգարանի առաքելությունն ու ուղղվածությունը։ 1987 թվականին ստեղծվում է MACBA ֆոնդը, իսկ հաջորդ տարի ֆոնդը Բարսելոնայի քաղաքային խորհրդի հետ թանգարանի կառուցման նախագիծը հանձնարարում է Ռիչարդ Մեյերին^[2]։ Դա տարակույսի առիթ էր տալիս, քանի որ շինարարության ժամանակ ապագա թանգարանի հավաքածուն դեռևս գոյություն չուներ։ Թանգարանը բացվել է 1995 թվականին 1992 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերից հետո, մինչդեռ նախագծվել էր բացել այդ խաղերից առաջ^[3]^[4]։

2014 թվականին թանգարանը ձեռք է բերում լրացուցիչ տարածքներ, որի մեջ մտնում են 15-րդ դարի մատուռը և ընդարձակ երկու սրահներ` 21.500 ֆուտ² մակերեսով։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեյերի համար դժվար խնդիր էր նախագծել շենք, որում պետք է ցուցադրվեին ժամանակակից արվեստի գործեր, որոնք շենքի նախագծման փուլում դեռևս հայտնի չէին։ Շենքը պետք է համապատասխաներ նաև Բարսելոնայի ամենահին փողոցներում գտնվելու պահանջներին։

35 միլիոն դոլար արժողությամբ շենքի ավարտից հետո տեղի ԶԼՄ-ները թանգարանն անվանեցին «մարգարիտ» հին ճարտարապետության և նեղ փողոցների մեջ^[5]։ Թանգարանի շենքը մոդեռնիզմի ոճով է։ 120 մ երկարությամբ և 35 մ լայնությամբ հսկայական սպիտակ շենքի զգալի մասն ապակեպատ է, ինչը թույլ է տալիս այցելուին տեսնել ամբողջ հրապարակը և շենքի ներսում բնական լուսավորություն ապահովել։ Թանգարանն ունի երեք հիմնական ցուցասրահ, որոնք կարելի է բաժանել, ինչպես նաև 5 ոչ մեծ պատկերասրահներ, որոնցից մեկը գտնվում է աշտարակում^[4]։

Հավաքածու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանի մշտական հավաքածուն բաղկացած է 5.000 աշխատանքներից (թանգարանի բացման ժամանակ` 1995 թվականին, եղել է 1.100 աշխատանք), որոնք հիմնականում 20-րդ դարի երկրորդ կեսն են ներկայացնում^[3]^[4]։ Ներկայացված են ժամանակակից արվեստի երեք շրջանները։ Առաջինն ընդգրկում է մինչև 60-ական թվականների գործերը, երկրորդը` 60-70-ական թվականները, իսկ երրորդը` ժամանակակից շրջանը։ Հավաքածուներում հիմնական ուշադրությունը հատկացված է 1945 թվակականին հաջորդող շրջանի իսպանական ու կատալոնյան արվեստին։ Ներկայացված են նաև արտասահմանյան որոշ արվեստագետներ։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ archINFORM (գերմ.) — 1994.
↑ MACBA website,
↑ ^3,0 ^3,1 Belen Palanco (July 24, 2015), Beleaguered Barcelona museum gets a new director The Art Newspaper.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Alan Riding (May 10, 1995), A Modern 'Pearl' Inside Old Barcelona New York Times.
↑ Riding, Alan. “A Modern ‘Pearl’ Inside Old Barcelona.” New York Times, May 10, 1995.