Արթուր Չիլինգարով

Արթուր Չիլինգարով Артур Чилингаров
Ծնվել է	սեպտեմբերի 25, 1939(1939-09-25) (79 տարեկան) Սանկտ Պետերբուրգ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսաստան  ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	ճանապարհորդ հետազոտող, քաղաքական գործիչ և գրող
Պաշտոն(ներ)	Պետական Դումայի անդամ և Ֆեդերացիայի խորհրդի անդամ
Անդամակցություն	Դաշնային Խորհուրդ
Ալմա մատեր	Ադմիրալ Մակարովի անվան ծովային պետական ակադեմիա
Գիտական աստիճան	աշխարհագրական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ռուսերեն
Պարգևներ	ԽՍՀՄ պետական մրցանակ Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Լենինի շքանշան Խորհրդային Միության հերոս «Ի հիշատակ Սանկտ Պետերբուրգի 300-ամյակին» մեդալ Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար 3-րդ աստիճանի շքանշան «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան մեդալ «ԽՍՀՄ պետական սահմանի պաշտպանության գործում աչքի ընկնելու համար» «Աշխատանքի վետերան» մեդալ Անանիա Շիրակացու մեդալ Ռուսաստանի Դաշնության հերոս «Ի հիշատակ Կազանի 1000-ամյակի» մեդալ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 60-ամյակ» հոբելյանական շքանշան Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 65-ամյակ» հոբելյանական շքանշան «Մոսկվայի 850-ամյակի հիշատակի» մեդալ Gold Star Gold Star Order of Naval Merit Q4375455? ՌԴ նախագահի պատվոգիր Order "Polar Star" (Yakutia) Q4188034? Q4419554? «Տարվա ռուսաստանցի» ազգային մրցանակ Բերնարդո Օ'Հիգինսի շքանշան Order of Friendship Order of St. Sergius of Radonezh 1st class և Order of Holy Prince Daniel of Moscow 2nd class
Կուսակցություն	Միասնական Ռուսաստան
Ստորագրություն
Artur Chilingarov Վիքիպահեստում

Արթուր Նիկոլայի Չիլինգարով (ռուս.՝ Артур Николаевич Чилингаров, 1939, սեպտեմբերի 25, Լենինգրադ), հայազգի մեծանուն բևեռախույզ, գիտնական, հասարակական-քաղաքական գործիչ։ Աշխարհագրական գիտությունների դոկտոր (2003)։ ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ (2003), Պետական ծովային ակադեմիայի պատվավոր պրոֆեսոր (2002)։ Խորհրդային Միության հերոս (1985, Անտարկտիդայի մոտ «Միխայիլ Սոմով» սառցահատի փրկարարական արշավախումբը ղեկավարելու համար)։

Կենսագրություն

1963 թ. ավարտել է Լենինգրադի բարձրագույն ճարտարագիտածովային ուսումնարանը։ 1963–1965 թթ. աշխատել է Արկտիկայի և Անտարկտիկայի ինստիտուտի Տիկսի ավանի աստղադիտարանում, 1974–1992 թթ. վարել ղեկավար պաշտոններ ԽՍՀՄ (ապա՝ ՌԴ) ջրօդերևութաբանության պետկոմում։ 1969-1971 թթ. եղել է «Հյուսիսային բևեռ-19», «Հյուսիսային բևեռ-22» դրեյֆող կայանների, 1971-1973 թթ.՝ Անտարկտիդայի «Բելինսհաուզեն» կայանի, 1974-1979 թթ.՝ Ամդերմայի ջրաօդերևութաբանության և բնական միջավայրի վերահսկման տարածքային վարչության պետ, 1986-1991 թթ.՝ ԽՍՀՄ ջրաօդերևութաբանության կոմիտեի փոխնախագահ։ 1987 թվականին ղեկավարել է «Սիբիր» ատոմային սառցահատի գիտարշավը Հյուսիսային բևեռ։

Արթուր Չիլինգարովն ընդգրկված է Գինեսի ռեկորդների գրքում՝ որպես միակ բևեռախույզը, որ 6 ամսվա ընթացքում եղել է Երկրի երկու բևեռներում։ Եղել է ՌԴ Պետդումայի հինգ գումարումների պատգամավոր, Պետդումայի փոխնախագահ։

Արթուր Չիլինգարովի կիսանդրին` տեղադրված նրա կենդանության օրոք, Սանկտ Պետերբուրգի հաղթանակների Մոսկովյան զբոսայգի

Անդամակցություն

• Ռուսաստանի Բնագիտության ակադեմիայի (1994) և Բրիտանական թագավորական աշխարհագրական ընկերության անդամ
• ՌԴ բնական Գիտությունների Ակադեմիայի թղթակից անդամ (29.05.2008)
• Ռուսաստանի բևեռախույզների ընկերակցության նախագահ (1991)
• ԱՍՆ-ի միջազգային հետախուզական ակումբի անդամ
• Մեծ Բրիտանիայի թագավորական աշխարհագրական ընկերության անդամ
• Անտարկտիդայի պահպանության միջազգային կազմակերպության նախագահ
• ՌԴ Պետական դումայի պատգամավոր (1993-ից), փոխնախագահ (1994-ից)

Գիտական գործունեություն

Հիմնական աշխատությունները վերաբերում են Արկտիկայի և Անտարկտիկայի յուրացման հիմնախնդիրներին, արկտիկական նավագնացության ապահովման նոր ձևերի ներդրմանը, ծովային ափամերձ սառցաշերտերի վրա բեռնման–բեռնաթափման աշխատանքների նոր մեթոդների մշակմանը։

Պարգևներ

«Հայրենիքի հանդեպ վաստակի» 4-րդ աստիճանի շքանշան, հուլիսի 31, 2014

• Գյումրու պատվավոր քաղաքացի (2015)
• «Հայրենիքի հանդեպ վաստակի» 4-րդ աստիճանի շքանշան (2014)
• ՌԴ Հերոսի կոչում, 2008
• Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանի ասպետ, 2008
• Անդրեյ Նախավկայի «Հանուն հավատի և հավատարմության» մրցանակի (2008) դափնեկիր
• «Հայրենիքի հանդեպ վաստակի» 3-րդ աստիճանի շքանշան (12.06.2007)
• «Ծովային վաստակի համար» շքանշան (27.01.2003)
• ԽՍՀՄ հերոս, 1986
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (04.1981)
• ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ (1981)
• «Պատվո նշան» շքանշան (04.1976)

Ընտանիք

• Կինը՝ Տատյանա Չիլիգարովա
• Որդին՝ Նիկոլայ Չիլինգարով
• Դուստրը՝ Քսենյա Չիլինգարովա

Գրականություն

• Сорокажердьев В. В. Они служили в Заполярье: Герои Советского Союза, Герои России 1949-2008. - Мурманск: Типография «Бенефис-О», 2009. - С. 144-145. - 160 с. - 1000 экз. - ISBN 978-5-9900752-3-8.

Ծանոթագրություններ

Արթուր Չիլինգարով էջը Վիքիպահեստում

Արտաքին հղումներ

• Կենսագրական

 Արթուր Չիլինգարով «Երկրի հերոսներ» կայքում

Մեդիա ֆայլեր

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Արթուր Չիլինգարով կատեգորիայում։