Նինա Անանիաշվիլի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նինա Անանիաշվիլի
վրաց.՝ ნინო ანანიაშვილი
Ծնվել էմարտի 19, 1963(1963-03-19) (61 տարեկան)
ԾննդավայրԹբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունդերասանուհի, պարուսույց և բալետի պարող
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Վրաստան և  Ռուսաստան
ԿրթությունՄոսկվայի պարարվեստի պետական ակադեմիա
Պարգևներ
IMDbID 0025648
Պաշտոնական կայքէջananiashvili.com
 Nina Ananiashvili Վիքիպահեստ

Նինա Գեդևանովնա Անանիաշվիլի (վրաց.՝ ნინო ანანიაშვილი, մարտի 19, 1963(1963-03-19), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդային վրացի բալետի պարուհի, Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1988), Ռուսաստանի ժողովրդական արտիստ (1995)[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նինա Անանիաշվիլիի դիմանկարը երիտասարդության տարիներին, 1994 թվականի ապրիլ, լուսանկարը՝ Լև Մեդվեդևի

Նինա Անանիաշվիլին ծնվել է 1963 թվականի մարտի 19-ին, Թբիլիսիում։ 10 տարեկանում հաղթել է գեղասահքի առաջնությունում՝ մինչ Թբիլիսիի պարարվեստի ուսումնարան ընդունվելը։ Ուսումը շարունակել է Մոսկվայի պարարվեստի ուսումնարանում՝ հայտնի մանկավարժ Նատալյա Զոլոտովայի ղեկավարությամբ։

  • Նինա Անանիաշվիլին ստացել է չորս մրցանակ բալետի միջազգային մրցույթներում՝
  • Վառնայում (Բուլղարիա) X բալետի մրցույթի ոսկե մեդալ 1980,
  • Մոսկվայի բալետի IV մրցույթի գլխավոր մրցանակ, 1981,
  • Մոսկվայի V բալետի մրցույթի ոսկե մեդալ, 1985,
  • III միջազգային բալետի մրցույթի գլխավոր մրցանակ, Ջեքսոն, ԱՄՆ, 1986։

1981 թվականին Նինա Անանիաշվիլին ընդունվել է Մոսկվայի Մեծ թատրոնի թատերախումբ։ Այդ բոլոր տարիներին նա սովորել է այնպիսի լեգենդար բալերինաների ղեկավարությամբ, ինչպիսիք են Ռաիսա Ստրուչկովան և Մարինա Սեմյոնովան՝ աշխատելով Սվանիլդայի դերերգի վրա «Կոպելիա»-ում, Օդետ-Օդիլի դերերգի վրա «Կարապի լճում» (որտեղ նա հանդես է եկել որպես Մեծ թատրոնի բալերինա Համբուրգում հյուրախաղերի ժամանակ, 17 տարեկանում ներկայացումն ուղեկցվել է 30 րոպեանոց օվացիայով)։ Այլ դերերգեր՝ Ավրորան «Քնած գեղեցկուհի»-ում, Ժիզել, Ջուլիետ «Ռոմեո և Ջուլիետ»-ում (բեմադրել են Լեոնիդ Լավրովսկին և Յուրի Գրիգորովիչը), Ռայմոնդա, Կիտրի՝ «Դոն Կիխոտ»-ում, Մեդորան «Ծովահեն»-ում,Մարին «Մարդուկ-Ջարդուկը»-ում (ռեժիսոր՝ Յուրի Գրիգորովիչ), Նիկիյան «Բայադերկա»-ում, գլխավոր դերերգը «Սիլֆիդադ»-ում և Էլեոնորան Ա․ Բուրնովիլի «Տոնավաճառ Բրյուգեում» Ռիտան «Ոսկե դար»-ում, գլխավոր դերգերերը «Պախիտա»-ում, «Պա-դե-կատր»-ում, «Վարդի տեսիլք»-ում և այլն։ Օպերայի և բալետի Մեծ թատրոնում բեմադրված Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Մլադա» ներկայացման մեջ գլխավոր դերերգը բեմադրվել է հատուկ նրա համար։

Ելույթներ է ունեցել «Վարիացիաներ Ռայմոնդայից», «Ապոլոն», «Սիմֆոնիա Դո մաժոր» բալետներում Նյու Յորք Սիթի Բալետի հետ իր պատմական պարահրավերի ընթացքում։ Նինա Անանիաշվիլին հաճախ հանդես է եկել Լոնդոնի թագավորական բալետում, որտեղ 1990 թվականից կատարել է արքայադուստր Ռոուզի դերերգը Կ. Մակմիլանի «Պագոդաների արքայազնը», Լիզայի դերերգը «Ապարդյուն նախազգուշացում» բալետում, գլխավոր դերերգեր Կ. Մակմիլանի «Ռոմեո և Ջուլիետ», Ֆրեդերիկ Աշտոնի «Մոխրոտը» և Միխայիլ Ֆոկինի «Հազարան բլբուլ»-ում , փերի Դրաժեն, Պ. Ռայթի «Մարդուկ-Ջարդուկը»-ում և այլն։ Անգլիացի քննադատները նշել են, որ բալերինան «ուղղակի հոյակապ էր» հանդես եկել։ Նինա Անանիաշվիլին դարձավ առաջին ռուս բալերինան, որը Դանիայի թագավորական բալետի կողմից հրավիրվել է Կոպենհագեն՝ պարելու Ա. Բուրնոնվիլի բալետներում՝ գլխավոր դերերգ «Սիլֆիդա» բալետում Հերման Սևերին ֆոն Լյովենսկոլդի երաժշտության ներքո, Թերեզինայի դերերգը «Նեապոլ, կամ ձկնորսը և նրա հարսնացուն» բալետում, Պա-դե–դեն «Ծաղիկների փառատոն Ջենզանոյում» և այլ բալետներում։ Նինա Անանիաշվիլին պարել է Մարիինյան բալետի արտիստների հետ, որտեղ հանդես է եկել Լ. Լավրովսկու «Ռոմեո և Ջուլիետ» լեգենդար բեմադրության վերականգնված պրեմիերայում, ինչպես նաև «Դոն Կիխոտ»-ում, «Կարապի լիճ»-ում և «Քնած գեղեցկուհի»-ում։

1992 թվականից Նինա Անանիաշվիլին եղել է Ամերիկյան բալետի թատրոնի մենակատար՝ հանդես գալով «Կարապի լիճ», «Սիլֆիդա», «Դոն Կիխոտ», «Քնած գեղեցկուհի», «Բայադերա» (Նատալյա Մակարովայի տարբերակ), «Ռոմեո և Ջուլիետ» և Կ. Մակմիլանի «Մանոն», Ռ. Հայդնի «Ուրախ այրին», Բ. Սթիվենսոնի «Մոխրոտը» բեմադրություններում։

Նինա Անանիաշվիլին որպես հրավիրյալ մենակատար հանդես է եկել Շվեդիայի թագավորական բալետում, Նորվեգիայի ազգային բալետում, Պորտուգալիայի ազգային բալետում, Ֆինլանդիայի ազգային բալետում, Բավարիայի ազգային բալետում, Մոնտե Կառլոյի մեծ բալետում, Բիրմինգհեմի ազգային բալետում, Բոստոնի բալետում, Տոկիոյի բալետում և այլն։ Աշխարհի առաջատար թատերախմբերում հանդես եկող պարուհիների հետ, նա ստեղծել է թատերախումբ, որը մեծ հաջողությամբ հյուրախաղեր է կատարել Մոսկվայում, Սանկտ Պետերբուրգում, Դանիայում, ԱՄՆ-ում, Նորվեգիայում, Չինաստանում և Ֆրանսիայում։

Նինա Անանիաշվիլին Ռուսաստանի և Վրաստանի ժողովրդական արտիստուհի է։ Նա դարձել է բալետի առաջին պարուհին, ով արժանացել է Ռուսաստանի «Տրիումֆ» ազգային մրցանակի պարարվեստի բնագավառում ակնառու նվաճումների համար, ինչպես նաև Վրաստանի պետական ​​մրցանակի` վրացական մշակույթում ունեցած ակնառու ավանդի համար։

2004 թվականին նա դառնում է Վրաստանի Զաքարիա Փալիաշվիլու անվան օպերայի և բալետի թատրոնի գեղարվեստական ​​ղեկավարը[1]։ 2013 թվականին եղել է «Լոզանի մրցանակ» բալետային մրցույթի ժյուրիի անդամ։

2021 թվականի սկզբին Նինա Անանիաշվիլին հայտարարել է, որ նախատեսում է գլխավորել Նովոսիբիրսկի օպերայի և բալետի թատրոնի բալետային խումբը[2]։ Այդ հաղորդագրությունից և նրա հարցազրույցի հրապարակումից հետո թատրոնի ղեկավարությունը հայտարարել է պայմանագիրը խզելու մասին՝ պատճառաբանելով առաջիկա նշանակման մասին անբարեբարո հայտարարությունը, նոր տնօրենին թատերախմբին ներկայացնելուց առաջ[3]։

2021 թվականից Անանիաշվիլի Թբիլիսիի Զաքարիա Պալիաշվիլու անվան օպերայի և բալետի պետական ​​թատրոնի բալետային խմբի ղեկավարն է (գլխավոր պարուսույցը)։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1988 թվականին ամուսնացել է ԽՍՀՄ արտաքին գործերի նախարարության դիվանագետ Գրիգոլ Վաշաձեի հետ (2008-2012 թվականներին եղել է Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարը)։ 2006 թվականի փետրվարին ծնվել է նրանց դուստրը՝ Ելենան։ Նույն թվականին Նինան դարձել է Միխեիլ Սաակաշվիլու որդու կնքամայրը։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ (1986),
  • Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1988),
  • Ռուսաստանի Դաշնության ժողովրդական արտիստ (1995) - արվեստի ոլորտում մեծ նվաճումների համար,
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» IV աստիճանի շքանշան (2001)՝ հայրենական երաժշտական ​​և թատերական արվեստի զարգացման գործում մեծ ավանդի համար[4],
  • Պատվո շքանշան (Վրաստան, 22 հունվարի, 2003),
  • Նախագահական Փայլ շքանշան (Վրաստան, 2010)[5],
  • Իտալիայի աստղի շքանշանի ասպետ (Իտալիա, 2010)[6],
  • «Ծագող արևի» շքանշան (Ճապոնիա, 2017)[7],
  • Վրաստանի պետական ​​մրցանակ՝ վրացական մշակույթի մեջ ակնառու ավանդի համար,
  • «Տրիումֆ» մրցանակ (1992)։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բալետային ներկայացումների և համերգների տեսագրություններ
Ներկայացումներ
Համերգներ (հավաքածուներ)
  • 1993 - «Ռուսական բալետի աստղեր» (Essential Ballet. Stars Of Russian Ballet) - ադաջիո Պյոտր Չայկովսկու «Քնած գեղեցկուհին» բալետի III ակտից (գործընկեր Ալեքսեյ Ֆադեեչև) և պա-դե-դե Լյուդվիգ Մինկուսի «Դոն Կիխոտ» բալետից (գործընկեր՝ Կադեր Բելարբի),
  • 1993 - «Նինա Անանիաշվիլին և համաշխարհային բալետի աստղերը», մաս 3 (Nina Ananiashvili And International Star, P. 3) - Ցեզար Պունիի «Պա-դե-կատր», Անտոն Դոլինի խորեոգրաֆիան (կատարողներ՝ Նինա Անանիաշվիլի, Տատյանա Տերեխովա, Դարսի Կիսթլեր, Ռոզ Գադ), պա-դե-կատր Ալեքսանդր Գլազունովի «Ռայմոնդա» բալետի I գործողությունից, Մարիուս Պետիպայի խորեոգրաֆիան, Յու. Գրիգորովիչի խմբագրությամբ (գործընկեր՝ Ալեքսեյ Ֆադեեչև),
  • 1993 - «Նինա Անանիաշվիլին և համաշխարհային բալետի աստղերը», մաս 4 (Nina Ananiashvili And International Star, P. 4) – գրան դիվերսիմենտ Լյուդվիգ Մինկուսի «Դոն Կիխոտ» բալետից, խորեոգրաֆիան՝ Մարիուս Պետիպայի (կատարողներ՝ Նինա Անանիաշվիլի, Ալեքսեյ Ֆադեեչև, Տատյանա Տերեխովա, Էլիզաբեթ Պլատել, Նիկոլյա լը Ռիշ)։
Վավերագրական կինո
  • 1989 - «Նինա Անանիաշվիլի, Անդրիս Լիեպա - «Այսպիսի կարճ դար ...» - 1989, 57 րոպե, ռեժիսորներ Ն. Վորոնովա, Ս. Վիշեգորոդցև,
  • 1989 - «To the Limit»[8] - վավերագրական ֆիլմ IMAX-ից, 1989, 35 րոպե, ռեժիսորներ Մայք Հուվեր, Գրեգ ՄակԳիլիվրեյ և Դերեկ Գարտ,
  • 2003 - «Ներկայացման նախորդ օրը» - վավերագրական ֆիլմ, 2003, 39 րոպե, ռեժիսոր՝ Նիկիտա Տիխոնով,
  • 2008 - «Վիվատ, Նինա, վիվատ» - վավերագրական ֆիլմ, 2008, 39 րոպե, ռեժիսոր՝ Նիկիտա Տիխոնով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
  2. «Нино Ананиашвили возглавит балетную труппу Новосибирского театра оперы и балета». Эхо Кавказа (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  3. «Знаменитая балерина Ананиашвили поруководила Новосибирским театром рекордно короткий срок». www.mk.ru (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  4. Указ Президента РФ от 22 марта 2001 г. № 325 Արխիվացված 2012-01-05 Wayback Machine
  5. Саакашвили вручил ордена деятелям культуры, чиновникам, военным и бизнесменам Արխիվացված 2010-06-08 Wayback Machine
  6. «Le onorificenze della Repubblica Italiana». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 4-ին.
  7. Граждане России награждены японским орденом Восходящего солнца
  8. To the Limit(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նինա Անանիաշվիլի» հոդվածին։