Զահա Հադիդ

Զահա Հադիդ; արաբ․՝ زها حديد‎‎
	Zaha Mohammad Hadid
Ի ծնե	Զահա Մոհամադ Հադիդ
Ծնվել է	1950 թ. հոկտեմբերի 31
Ծննդավայր	Բաղդադ, Իրաք
Մահացել է	2016 թ. մարտի 31
Վախճանի վայր	ԱՄՆ
Ազգություն	Իրաք Միացյալ Թագավորություն
Ոճ(եր)	Դեկոնստրուկտիվիզմ(անգլ.)
Ճյուղ(եր)	ճարտարապետություն
Գործունեություն	ճարտարապետ
Կրթություն	Ճարտարապետական ասոցիացիայի ճարտարապետական դպրոց և Բեյրութի ամերիկյան համալսարան
Աշխատավայր	Հարվարդի համալսարան և Իլինոյսի համալսարան Չիկագոյում
Ուշագրավ աշխատանքներ	Sheikh Zayed Bridge?, London Aquatics Centre?, Հեյդար Ալիևի կենտրոն, Guangzhou Opera House?, Contemporary Arts Center?, Dubai Opera House?, BMW Central Building?, Bridge Pavilion?, Lilium Tower?, Bergiselschanze?, Phaeno Science Center?, CMA CGM Tower?, Riverside Museum?, MAXXI – National Museum of the 21st Century Arts?, one-north?, CityLife?, Port House? և Capital Hill Residence?
Պարգևներ	Ստիռլինգի մրցանակ, Բրիտանական կայսրության կին կոմանդոր շքանշան, Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակ, Կայսերական մրցանակ, Թագավորական ոսկե մեդալ, Ստիռլինգի մրցանակ, «Ավստրիայի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» մեծ ոսկե մեդալ, Jane Drew Prize?, Եվրամիության մրցանակ ժամանակակից ճարտարապետության համար, Ֆորբսի աշխարհի ամենահզոր 100 կանանց ցանկ, Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտի անդամ, Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար» և Distinguished Guest of Mexico City?
Ազդվել է	Ռիմ Քոոլհաասից
	Zaha Hadid Վիքիպահեստում

Զահա Մոհամադ Հադիդ` (արաբ․՝ زها حديد‎‎ ; անգլ.՝ Zaha Mohammad Hadid հոկտեմբերի 31, 1950(1950-10-31)^[10]^[11]^[12]^[6]^[7]^[13]^[8]^[9]^[14], Բաղդադ, Իրաքի թագավորություն^[15] - մարտի 31, 2016(2016-03-31)^[4]^[1]^[5]^[6]^[7]^[8]^[9], Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ^[16]^[1]^[5]), ծնունդով իրաքցի բրիտանացի ճարտարապետ և դիզայներ։ 2004 թ. դարձել է Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակին արժանացած առաջին կին ճարտարապետը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1950 թ. Բաղդադում, Իրաք: Մաթեմատիկական կրթություն է ստացել Բեյրութի ամերիկյան համալսարանում, իսկ 1972-ից 1977-ը սովորել է Լոնդոնի ճարտարապետական ասոցիացիայում։ Գործունեությունն սկսելով նշանավոր հոլանդացի ճարտարապետ Րիմ Քոոլհաասի ստուդիայում, 1980 թվականին Զահա Հադիդը հիմնում է իր սեփական ճարտարապետական Zaha Hadid Architects ֆիրման։

Ստեղծագործական կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր ասելով, Զահա Հադիդի ստեղծագործությունների հանդեպ հետաքրքրությունն սկսվել է 1997 թ. Ֆրենք Գերիի նախագծով Բիլբաո քաղաքում Գուգենհայմի թանգարանի շենքի կառուցումից հետո։ Իսկ ահա, ԱՄՆ Սինսինաթի քաղաքում Րոզենթալի ժամանակակից արվեստի կենտրոնի շինարարությանը մասնակցելուց հետո նրա գաղափարները դառնում են իսկապես պահանջված։

Իր ստեղծագործություններին բնորոշ են սովորական տարածության ընդարձակված շրջանակները, աղավաղված հեռանկարները և կորագծերը։

Հեղինակած շինությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զահա Հադիդի նախագծով կառւցված գրադարան և կրթական կենտրոն

1994` Դիզայներական կահույք արտադրող «Վիթրա» ընկերության հրշեջ մասը, Հռենոսի Վայլ, Գերմանիա
1998` Րոզենթալի ժամանակակից արվեստի կենտրոնը Սինսինաթիում, Օհայո, ԱՄՆ
2001` Hoenheim-North կայարան և ավտոկայանատեղի, Սթրասբուր, Ֆրանսիա
2002` Bergisel ցատկահարթակ, Ինսբրուք, Ավստրիա
2005`
- Օրդրուփգաարդ արվեստների թանգարանի շենքի նոր թևը, Քոփենհագեն, Դանիա
- Ճոպանուղու կայան, Ինսբրուք, Ավստրիա
- «Ֆենո» գիտական կենտրոն, Վոլֆսբուրգ, Գերմանիա
- BMW-ի գործարանի կենտրոնական շենք, Լայփցիգ, Գերմանիա
2006` «Պուերտա Ամերիկա» հյուրանոց, Մադրիդ, Իսպանիա
2008` Կամրջի տաղավար, Սարագոսա, Իսպանիա
2010`
- XXI դարի արվեստի ազգային թանգարան, Հռոմ, Իտալիա
- Galaxy SOHO, Բեյջին, Չինաստան
2012` Հեյդար Ալիևի կենտրոն, Բաքու, Ադրբեջան
2014` Dominion Tower բիզնես կենտրոն, Մոսկվա, Ռուսաստանի Դաշնություն

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 http://nyti.ms/22S2VgZ
↑ http://www.zaha-hadid.com/architecture/lilium-tower/
↑ https://www.dezeen.com/2018/04/12/zaha-hadid-architecture-vladislav-doronin-capital-hill-residence-moscow-russia/
↑ ^4,0 ^4,1 http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-35936768
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 建築家ザハ・ハディドさん死去　新国立の旧計画デザイン — 朝日新聞社, 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q444649"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ Zaha Hadid — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Structurae — Ratingen.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3791"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1061861"></a>
↑ Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^15,0 ^15,1 http://www.nytimes.com/2016/04/01/arts/design/zaha-hadid-architect-dies.html
↑ ^16,0 ^16,1 http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35936768

[[http://nyti.ms/22S2VgZ_http://nyti.ms/22S2VgZ]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 http://nyti.ms/22S2VgZ

[[http://www.zaha-hadid.com/architecture/lilium-tower/_http://www.zaha-hadid.com/architecture/lilium-tower/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] ttp://www.zaha-hadid.com/architecture/lilium-tower/

[[https://www.dezeen.com/2018/04/12/zaha-hadid-architecture-vladislav-doronin-capital-hill-residence-moscow-russia/_https://www.dezeen.com/2018/04/12/zaha-hadid-architecture-vladislav-doronin-capital-hill-residence-moscow-russia/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-3] ttps://www.dezeen.com/2018/04/12/zaha-hadid-architecture-vladislav-doronin-capital-hill-residence-moscow-russia/

[[http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-35936768_http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-35936768]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] 4,0 ^4,1 http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-35936768

[[https://archive.fo/acKYz_建築家ザハ・ハディドさん死去　新国立の旧計画デザイン]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ja:朝日新聞社|朝日新聞社]],_2017.</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q444649"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 建築家ザハ・ハディドさん死去　新国立の旧計画デザイン — 朝日新聞社, 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q444649"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=160291251_Find_A_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q59825643_citetype_Q847959"_data-entity-id="Q504063">Discogs<span_class="wef_low_priority_links">_—_2000.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q61356138">FemBio<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">[https://rkd.nl/explore/artists/228250_RKDartists]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-10] RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q24255573">[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00082298_Zaha_Hadid]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2006._—_ISBN_978-0-19-977378-7,_978-0-19-989991-3</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a></div>-11] Zaha Hadid — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-12] SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q1061861">Structurae<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:en:Ratingen|Ratingen]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3791"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1061861"></a></div>-13] Structurae — Ratingen.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3791"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1061861"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Brockhaus_Enzyklopädie]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-14] Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[[http://www.nytimes.com/2016/04/01/arts/design/zaha-hadid-architect-dies.html_http://www.nytimes.com/2016/04/01/arts/design/zaha-hadid-architect-dies.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-15] 15,0 ^15,1 http://www.nytimes.com/2016/04/01/arts/design/zaha-hadid-architect-dies.html

[[http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35936768_http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35936768]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-16] 16,0 ^16,1 http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35936768

[1]

[2]

[3]

[10]

[11]

[12]

[6]

[7]

[13]

[8]

[9]

[14]

[15]

[4]

[5]

[16]

Զահա Հադիդ

Բովանդակություն

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստեղծագործական կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեղինակած շինությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով