Jump to content

Զահա Հադիդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զահա Հադիդ
արաբ․՝ زها حديد‎‎
Zaha Mohammad Hadid
Ի ծնեԶահա Մոհամադ Հադիդ
Ծնվել է1950 թ. հոկտեմբերի 31
ԾննդավայրԲաղդադ, Իրաք
Մահացել է2016 թ. մարտի 31
Վախճանի վայրԱՄՆ
Ազգություն

Իրաք

Միացյալ Թագավորություն
Ոճ(եր)Դեկոնստրուկտիվիզմ(անգլ.)
Ճյուղ(եր)ճարտարապետություն
Գործունեությունճարտարապետ
ԿրթությունՃարտարապետական ասոցիացիայի ճարտարապետական դպրոց (1977), Բեյրութի ամերիկյան համալսարան և Բերքհամստեդի դպրոց
ԱշխատավայրՀարվարդի համալսարան, Իլինոյսի համալսարան Չիկագոյում և Կիրառական արվեստի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներԼոնդոնի ջրաշխարհ, Հեյդար Ալիևի կենտրոն[1], Գուանչժոուի օպերա[2], Ցինցինատիի ժամանակակից արվեստի կենտրոն[3], Dubai Opera House?, BMW Central Building?, Bridge Pavilion?, Lilium Tower?[4], Bergiselschanze?, Phaeno Science Center?, CMA CGM Tower?, Riverside Museum?, 21-րդ դարի արվեստի ազգային թանգարան, one-north?, CityLife?, Havenhuis?, Capital Hill Residence?[5] և Vitra Fire Station?
Պարգևներ
ԱնդամությունԳեղարվեստի թագավորական ակադեմիա
Ազդվել էՌիմ Քոոլհաասից
 Zaha Hadid Վիքիպահեստում

Զահա Մոհամադ Հադիդ` (արաբ․՝ زها حديد‎‎ ; անգլ.՝ Zaha Mohammad Hadid հոկտեմբերի 31, 1950(1950-10-31)[18][19][17][…], Բաղդադ, Իրաքի թագավորություն[20][21][22] - մարտի 31, 2016(2016-03-31)[15][16][17][…], Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ[23][1][24][…]), ծնունդով իրաքցի բրիտանացի ճարտարապետ և դիզայներ։ 2004 թ. դարձել է Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակին արժանացած առաջին կին ճարտարապետը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1950 թ. Բաղդադում, Իրաք։ Մաթեմատիկական կրթություն է ստացել Բեյրութի ամերիկյան համալսարանում, իսկ 1972 թվականից 1977 թվականը սովորել է Լոնդոնի ճարտարապետական ասոցիացիայում։ Գործունեությունն սկսելով նշանավոր հոլանդացի ճարտարապետ Րիմ Քոոլհաասի ստուդիայում, 1980 թվականին Զահա Հադիդը հիմնում է իր սեփական ճարտարապետական Zaha Hadid Architects ֆիրման։

Ստեղծագործական կյանքը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր ասելով, Զահա Հադիդի ստեղծագործությունների հանդեպ հետաքրքրությունն սկսվել է 1997 թ. Ֆրենք Գերիի նախագծով Բիլբաո քաղաքում Գուգենհայմի թանգարանի շենքի կառուցումից հետո։ Իսկ ահա, ԱՄՆ Սինսինաթի քաղաքում Րոզենթալի ժամանակակից արվեստի կենտրոնի շինարարությանը մասնակցելուց հետո նրա գաղափարները դառնում են իսկապես պահանջված։

Իր ստեղծագործություններին բնորոշ են սովորական տարածության ընդարձակված շրջանակները, աղավաղված հեռանկարները և կորագծերը։

Հեղինակած շինությունները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զահա Հադիդի նախագծով կառւցված գրադարան և կրթական կենտրոն

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://nyti.ms/22S2VgZ
  2. ↑ Guangzhou Opera House, Guangzhou, China
  3. ↑ https://www.archdaily.com/786968/ad-classics-rosenthal-center-for-contemporary-art-zaha-hadid-architects-usa
  4. ↑ Lilium tower
  5. ↑ Zaha Hadid's only house finally completes in Russian forest
  6. ↑ MAXXI de Zaha Hadid ganador del RIBA Stirling Prize 2010 — 2010.
  7. ↑ Kimmelman M. Zaha Hadid, Groundbreaking Architect, Dies at 65 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1851. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  8. ↑ 8,0 8,1 Zaha Hadid, Groundbreaking Architect, Dies at 65
  9. ↑ Premium Imperiale All Laureates
  10. ↑ Zaha Hadid devient la première femme à recevoir la médaille d’or royale pour l’architecture
  11. ↑ https://riba-prd-assets.azureedge.net/-/media/Files/Awards/2024/Royal-Gold-Medal-winners-1980-to-2024.pdf?rev=1f3606d7f48c4000917cd54d46036f68
  12. ↑ https://www.architectsjournal.co.uk/archive/exclusive-zaha-hadid-wins-jane-drew-prize
  13. ↑ Londres : Zaha Hadid reçoit la médaille d'or royale d'architecture
  14. ↑ https://www.architecture.com/awards-and-competitions-landing-page/awards/riba-charles-jencks-award
  15. ↑ 15,0 15,1 Architect Dame Zaha Hadid dies after heart attack
  16. ↑ 16,0 16,1 Zaha Hadid, Groundbreaking Architect, Dies at 65
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Discogs — 2000.
  18. ↑ RKDartists (նիդերլ.)
  19. ↑ Zaha Hadid — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  20. ↑ 20,0 20,1 http://www.nytimes.com/2016/04/01/arts/design/zaha-hadid-architect-dies.html
  21. ↑ 21,0 21,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  22. ↑ 22,0 22,1 Artnet — 1998.
  23. ↑ 23,0 23,1 http://www.bbc.com/news/entertainment-arts-35936768
  24. ↑ 24,0 24,1 建築家ザハ・ハディドさん死去　新国立の旧計画デザイン (яп.) — 朝日新聞社, 2017.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զահա Հադիդ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Զահա_Հադիդ&oldid=9960155» էջից