«1999»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:07, 17 Հուլիսի 2018-ի տարբերակ

Տարիներ
1995 · 1996 · 1997 · 1998 — 1999 — 2000 · 2001 · 2002 · 2003
Տասնամյակներ
1970‑ականներ · 1980‑ականներ — 1990‑ականներ — 2000‑ականներ · 2010‑ականներ
Դարեր
19-րդ դար — 20-րդ դար — 21-րդ դար

1999 թվականն
այլ օրացույցներով
Գրիգորյան օրացույց	1999 MCMXCIX
Հուլյան օրացույց	1998—1999 (հունվարի 14 -ից)
Հուլյան օրացույց բյուզանդական շրջան	7507—7508 (սեպտեմբերի 14-ից)
Հռոմի հիմնադրումից սկսած	2751—2752 (մայիսի 4-ից)
Հայկյան տոմար	4491—4492 (օգոստոսի 11-ից) ՏՆՂԱ—ՏՆՂԲ
Հրեական օրացույց	5759—5760 ה'תשנ"ט — ה'תש"ס
Իսլամական օրացույց	1420—1421
Չինական օրացույց	4695—4696 戊寅 — 己卯 դեղին վագր — դեղին ճագար
Եթովպական օրացույց	1991—1992
Հին հնդկական օրացույց
- Վիկրամ սամվատ	2055—2056
- Շակա սամվատ	1921—1922
- Կալի յուգա	5100—5101
Իրանական օրացույց	1377—1378
Բուդդայական օրացույց	2542

1999 թվական, ոչ նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է ուրբաթ օրը։ Սա մեր թվարկության 1999 թվականն է, XX դարի 99-րդ տարին։

Դեպքեր

Հունվար

Հունվարի 1 – Հիմնադրվեց եվրոն:
Հունվարի 3 – Տիեզերք ուղարկվեց Mars Polar Lander-ը ՆԱՍԱ-ի կողմից:
Հունվարի 4 – Գնդացիրը կրակ բացեց Շիա իսլամիստ հավատացյալների վրա Պակիստանի Իսլամաբադ քաղաքի մզկիթում` սպանելով 16 և վիրավորելով 25 մարդու:
Հունվարի 25 – 6,2 մագնիտուտով երկրաշարժ արևմտյան Կոլումբիայում, զոհվեց 1.900 մարդ:

Փետրվար

Փետրվարի 4 – Անզեն գվինեացի ներգաղթյալ Ամադու Դիալոն սպանվեց Նյու Յորքի ոստիկանության կողմից, ինչը բերեց ռասայական բողոքների քաղաքում^[1]:
Փետրվարի 7 – Հորդանանի թագավոր Հուսեյն I Իբն Թալալը մահացավ քաղցկեղից և նրա որդի Աբդալլահ II-ը փոխարինեց նրան գահին:
Փետրվարի 11 – Պլուտոնն իր ուղեծրով ավել հեռվացավ Արևից քան Նեպտունը: Այն եղել է Նեպտունից մոտիկ 1979 թվականից և նորից կլինի 2231 թվականին:
Փետրվարի 12 – ԱՄՆ նախագահ Բիլ Քլինտոնը արդարացվեց ինպիչմենտի գործողություններում ԱՄՆ-ի սենատի կողմից:
Փետրվարի 16
- Ուզբեկստանում մահափորձ իրականացվեց նախագահ Իսլամ Կարիմովի դեմ^[2]
- Ամբողջ Եվրոպայում քուրդ ցուցարարները շրջափակեցին դեսպանատներ և պատանդներ վերցրեցին, երբ Թուրքիան ձերբակալեց նրանց առաջնորդներից մեկին:
Փետրվարի 21 – Ֆինլանդիայի հրաձգարանում Սաննա Սիլլանպան գնդակահարեց չորս մարդու:
Փետրվարի 22 – Իրաքի Շիա նվիրապետ Մոհամմադ Մոհամմադ Սադաք ալ Սադրը սպանվեց:
Փետրվարի 23
- Քուրդ ապստամբների առաջնորդ Աբդուլլահ Օջալանը դատապարտվեց պետական դավաճանության մեջ Անկարայում:
- Ռասիստ Ջոն Վիլիամ Քինգը մեղավոր ճանաչվեց աֆրոամերիկացի Ջեյմս Բիրդի առևանգման և սպանության մեջ:
- Ձնահյուսը ավստրալիայի Գալտուր գյուղում սպանեց 31 մարդու:

Ապրիլ

Ապրիլի 20 - ԱՄՆ Կոլորադո նահանգի Ջեֆերսոն շրջանում գտնվող Կոլումբայնի ավագ դպրոցում աշակերտներ Էրիկ Հարիսը և Դիլան Կլեբոլդը զինված մուտք են գործում շինություն՝ սպանելով 12 աշակերտի, 1 ուսուցչի և վիրավորում ևս 23 աշակերտի, որից հետո ինքնասպանություն են գործում։

Սեպտեմբեր

Սեպտեմբեր - ՕՐԵՐ հայկական-եվրոպական անկախ ամսագիրը լույս է տեսնում Պրահայում (Չեխիա), որի հրատարակիչը ոչ կառավարական Կովկաս-Արևելյան Եվրոպա լրատվական կենտրոնն է՝ Հակոբ Ասատրյանի խմբագրությամբ։

Հոկտեմբեր

հոկտեմբերի 27 - Հայաստանի Ազգային ժողովի նիստերի դահլիճում տեղի ունեցած ահաբեկչական գործողության ժամանակ սպանվում են Կարեն Դեմիրճյանը, Վազգեն Սարգսյանը, ԱԺ հինգ պատգամավորներ և մեկ նախարար։

Ծնունդներ

Հունիսի 25 - Գալուստյան Անաստասիա, հայ գեղասահորդուհի
Հուլիսի 9- Վահան Բիչախչյան, հայազգի ֆուտբոլիստ:

Մահեր

Հունվարի 15 - Սուրեն Նազարյան, հայ քանդակագործ, Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական նկարիչ (1980)
Փետրվարի 5 - Ռուբեն Հովնաթանյան, հայ նկարիչ
Օգոստոսի 10 - Էդվարդ Ջրբաշյան, պրոֆեսոր (1967), ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս (1982), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1970), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ (1956)
Օգոստոսի 12 - Պավել Արսենով, հայ, խորհրդային դերասան և ռեժիսոր
Օգոստոսի 18 - Արթուր Փինաջյան, ամերիկացի հայազգի նկարիչ
Հոկտեմբերի 23 - Գևորգ Բաղջյան, կանադահայ պատմաբան, իրավագետ, սոցիոլոգիայի և իրավունքի դոկտոր
Նոյեմբերի 9 - Հրաչյա Անդրեասյան, ռազմական գործիչ։ Հայաստանի բանակի գեներալ-լեյտենանտ
Սեդա Հայկազի Ղարագյոզյան, հայ գեղանկարիչ
Հունվարի 29 - Մարո Մարգարյան, հայ բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի
Մայիսի 2 - Անահիտ Ցիցիկյան, հայ ջութակահարուհի (ծ. 1926)
Մայիսի 23 - Օուեն Հարթ, կանադացի պրոֆեսիոնալ ըմբշամարտիկ
Հունիս 26 - Լևոն Հակոբյան, քիմիկոս (ծ. 1938)
Հուլիսի 1 - Ջոշուա Նքոմո, ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ
Հոկտեմբերի 27 - Կարեն Դեմիրճյան, հայ քաղաքական և պետական գործիչ (ծ. 1932)
Հոկտեմբերի 27 - Վազգեն Սարգսյան, հայ քաղաքական և պետական գործիչ, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ, Հայաստանի Ազգային հերոս, Արցախի հերոս (ծ. 1959)
Նոյեմբերի 6 - Ռեգինա Ղազարյան, հայ նկարիչ

↑ The Diallo Verdict: The Overview; 4 Officers in Diallo Shooting Are Acquitted of All Charges The New York Times
↑ Cummings, Sally N. (2002). Power and change in Central Asia. էջ 130.

[1] The Diallo Verdict: The Overview; 4 Officers in Diallo Shooting Are Acquitted of All Charges The New York Times

[2] Cummings, Sally N. (2002). Power and change in Central Asia. էջ 130.

[1]

[2]

@@ Տող 12. / Տող 12. @@
 * [[Հունվարի 4]] &ndash; Գնդացիրը կրակ բացեց [[Շիա իսլամ]]իստ  հավատացյալների վրա Պակիստանի [[Իսլամաբադ]] քաղաքի մզկիթում` սպանելով 16 և վիրավորելով 25 մարդու:
 * [[Հունվարի 25]] &ndash; 6,2 մագնիտուտով երկրաշարժ արևմտյան [[Կոլումբիա]]յում, զոհվեց 1.900 մարդ:
+===Փետրվար===
+* [[Փետրվարի 4]] &ndash; Անզեն [[գվինեա]]ցի ներգաղթյալ Ամադու Դիալոն սպանվեց Նյու Յորքի ոստիկանության կողմից, ինչը բերեց ռասայական բողոքների քաղաքում<ref>[https://www.nytimes.com/2000/02/26/nyregion/diallo-verdict-overview-4-officers-diallo-shooting-are-acquitted-all-charges.html The Diallo Verdict: The Overview; 4 Officers in Diallo Shooting Are Acquitted of All Charges] The New York Times</ref>:
+* [[Փետրվարի 7]] &ndash; Հորդանանի թագավոր [[Հուսեյն I Իբն Թալալ]]ը մահացավ [[քաղցկեղ]]ից և նրա որդի [[Աբդալլահ II]]-ը փոխարինեց նրան գահին:
+* [[Փետրվարի 11]] &ndash; [[Պլուտոն]]ն իր ուղեծրով ավել հեռվացավ Արևից քան [[Նեպտուն]]ը: Այն եղել է Նեպտունից մոտիկ [[1979]] թվականից և նորից կլինի 2231 թվականին:
+* [[Փետրվարի 12]] &ndash; ԱՄՆ նախագահ [[Բիլ Քլինտոն]]ը արդարացվեց ինպիչմենտի գործողություններում [[ԱՄՆ-ի սենատ]]ի կողմից:
+* [[Փետրվարի 16]]
+** [[Ուզբեկստան]]ում մահափորձ իրականացվեց նախագահ [[Իսլամ Կարիմով]]ի դեմ<ref>{{cite book|last=Cummings|first=Sally N.|year=2002|title=Power and change in Central Asia|page=130}}</ref>
+** Ամբողջ Եվրոպայում [[քուրդ]] ցուցարարները շրջափակեցին դեսպանատներ և պատանդներ վերցրեցին, երբ [[Թուրքիա]]ն ձերբակալեց նրանց առաջնորդներից մեկին:
+* [[Փետրվարի 21]] &ndash; [[Ֆինլանդիա]]յի հրաձգարանում Սաննա Սիլլանպան գնդակահարեց չորս մարդու:
+* [[Փետրվարի 22]] &ndash; [[Իրաք]]ի [[Շիա իսլամ|Շիա]] նվիրապետ [[Մոհամմադ Մոհամմադ Սադաք ալ Սադր]]ը սպանվեց:
+* [[Փետրվարի 23]]
+** [[Քուրդ]] ապստամբների առաջնորդ [[Աբդուլլահ Օջալան]]ը դատապարտվեց պետական դավաճանության մեջ [[Անկարա]]յում:
+** Ռասիստ Ջոն Վիլիամ Քինգը մեղավոր ճանաչվեց աֆրոամերիկացի Ջեյմս Բիրդի առևանգման և սպանության մեջ:
+** [[Ձնահյուս]]ը ավստրալիայի Գալտուր գյուղում սպանեց 31 մարդու:
 ===Ապրիլ===