Թեհրանի նահանգ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Թեհրան (այլ կիրառումներ)
 պարս.՝ استان تهران | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Իրան |
| Կարգավիճակ | օսթան (նահանգ) |
| Մտնում է | Իրան |
| Վարչկենտրոն | Թեհրան |
| Բնակչություն | ▲13 267 637 մարդ (2016)[1] |
| Տարածք | 18 814 կմ² |
 | |
| Սահմանակցում է | Ղոմի նահանգ, Սեմնան և Ալբորզի նահանգ |
| Ժամային գոտի | UTC+3:30 |
| ISO 3166-2 կոդ | IR-23 |
| Հեռախոսային կոդ | 021 |
Թեհրան (պարս.՝ استان تهران, Օսթան-է Թեհրան), օսթան (նահանգ) Իրանի իսլամական հանրապետության կենտրոնական-հյուսիսային մասում, Իրանի 31 օսթաններից մեկը։ Հյուսիսից սահմանակից է Մազանդարան, արևելքից` Սեմնան, հարավից` Ղոմ, հարավ-արևմուտքից` Մարքազի (Կենտրոնական), հյուսիս-արևմուտքից` Ալբորզ օսթաններին։ Օսթանի տարածքը կազմում է 18 814 կմ², բնակչությունը վերջին մարդահամարի տվյալներով` ▲13 267 637 մարդ (2016)[1]։ Վարչական կենտրոնը Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանն է։
1950 թվականի Իրանի վարչական ռեֆորմներից հետո օսթանի տարածքը մտել է Մազանդարան օսթանի կազմի մեջ։ Հետագայում մտել է Մազանդարանից անջատված Մարքազի (Կենտրոնական) օսթանի կազմի մեջ, որն իր հերթին 1986 թվականին բաժանվել է նոր Մարքազի և Թեհրան օսթանների։ 1995 թվականին օսթանից անջատվել են հարավային շրջանները, որտեղ ձևավորվել է Ղոմ օսթանը։ 2010 թվականին օսթանից անջատվել են հյուսիս-արևմտյան շրջանները, որտեղ ձևավորվել է Ալբորզ օսթանը[2]։ 2014 թվականից օսթանը մասն է կազմում Իրանի 1-ին տարածաշրջանի[3], որի կենտրոնն է Թեհրանը։
Բնակչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2006 թվականի մարդահամարի տվյալներով օսթանի բնակչությունը կազմում էր 13 281 858 մարդ` 3 729 010 տնային տնտեսություններում[4]։ Մարքազի օսթանի անջատումից հետո 2011 թվականի մարդահամարը հաշվառել էր 12 183 391 մարդ, որոնք կազմում էին 3 731 480 տնտեսություն[5]։ Ըստ վերջին` 2016 թվականի մարդահամարի տվյալների` բնակչությունը կազմում էր արդեն 13 267 637 մարդ` 4 288 563 տնտեսություններում[6]։
Քսան հազարից ավել բնակչություն ունեցող քաղաքներն են Թեհրանը (բնակչությունը 2016 թվականի դրությամբ` 8 693 706 մարդ), Իսլամշեհրը (448 129 մարդ), Շահրիարը (309 607 մարդ), Ղոդսը (309 605 մարդ), Մալարդը (281 027 մարդ), Գոլեսթանը (239 556 մարդ), Պաքդեշտը (236 319 մարդ), Գարչակը (231 075 մարդ), Վարամինը (225 628 մարդ), Նասիմշահրը (200 393 մարդ), Անդիշեն (116 062 մարդ), Ռոբաթքարիմը (105 393 մարդ), Փարանդը (97 464 մարդ), Բաղեսթանը (83 934 մարդ), Բումահենը (79 034 մարդ), Փարդիսը (73 363 մարդ), Բաղերշահրը (65 388 մարդ), Փիշվան (59 184 մարդ), Սալեհիեն (58 683 մարդ), Սաբաշահրը (53 971 մարդ), Չահարդանգեն (49 950 մարդ), Դամավանդը (48 380 մարդ), Հասանաբադը (43 922 մարդ), Քահրիզաքը (37 527 մարդ), Ֆերդոուսիեն (34 221 մարդ), Վահիդեն (33 249 մարդ), Սաֆադաշտը (32 476 մարդ), Նասիրշահրը (28 644 մարդ), Ռուդեհեն (28 533 մարդ), Շահեդշահրը (25 544 մարդ), Ֆերունաբադը (21 682 մարդ)[7]։ Ընդհանուր առմամբ 2016 թվականի դրությամբ քաղաքներում ապրում էր 12 452 230 մարդ կամ օսթանի բնակչության 93,9%-ը[6]։
Վարչական բաժանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեհրան օսթանը բաժանված է 16 շահրեստանների (գավառների).
| Շահրեստան | Բնակ. 2006[4] | Բնակ. 2011[5] | Բնակ. 2016[6] | Վարչ. կենտրոն |
|---|---|---|---|---|
| Բահարեսթան շահրեստան1 | — | 523 636 | 536 329 | Նասիմշահր |
| Գարչակ շահրեստան2 | — | — | 269 138 | Գարչակ |
| Դամավանդ շահրեստան | 96 860 | 100 690 | 125 480 | Դամավանդ |
| Թեհրան շահրեստան | 7 882 843 | 8 293 140 | 8 737 510 | Թեհրան |
| Իսլամշեհր շահրեստան | 447 192 | 485 688 | 548 620 | Իսլամշեհր |
| Ղոդս շահրեստան3 | — | 290 663 | 316 636 | Ղոդս |
| Մալարդ շահրեստան3 | — | 373 994 | 377 292 | Մալարդ |
| Նազարաբադ շահրեստան4 | 128 666 | — | — | Նազարաբադ |
| Շահրիար շահրեստան | 1 044 707 | 624 440 | 744 210 | Շահրիար |
| Շեմիրանաթ շահրեստան | 37 778 | 44 061 | 47 279 | Շեմիրան |
| Պաքդեշտ շահրեստան | 240 841 | 291 397 | 350 966 | Պաքդեշտ |
| Ռեյ շահրեստան | 292 016 | 319 305 | 349 700 | Ռեյ |
| Ռոբաթքարիմ շահրեստան | 608 530 | 195 917 | 291 516 | Ռոբաթքարիմ |
| Սավոջբոլաղ շահրեստան4 | 215 086 | — | — | Հաշտգերդ |
| Վարամին շահրեստան | 540 442 | 526 294 | 283 742 | Վարամին |
| Փարդիս շահրեստան5 | — | — | 169 060 | Փարդիս |
| Փիշվա շահրեստան2 | — | 75 454 | 86 601 | Փիշվա |
| Քարաջ շահրեստան4 | 1 709 481 | — | — | Քարաջ |
| Ֆիրուզքուհ շահրեստան | 37 416 | 38 712 | 33 558 | Ֆիրուզքուհ |
| Ընդհանուր | 13 281 858 | 12 183 391 | 13 267 637 | |
| 1Առանձնացվել է Ռոբաթքարիմ շահրեստանից 2Առանձնացվել է Վարամին շահրեստանից 3Առանձնացվել է Շահրիար շահրեստանից 4Անջատվել է Թեհրան օսթանից 5Առանձնացվել է Թեհրան շահրեստանից | ||||
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.) — 1965.
- ↑ Iran Provinces
- ↑ «استانهای کشور به ۵ منطقه تقسیم شدند». همشهری آنلاین (պարսկերեն). 2014 թ․ հունիսի 22. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ. սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 թ. սեպտեմբերի 25-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (Excel) (պարսկերեն). Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2021 թ. դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ Իրանի քաղաքների բնակչությունն ըստ մարդահամարների արդյունքների (անգլ.)
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] |
Վիքիճամփորդն ունի Tehran (province)ին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեհրանի նահանգ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
| |||||||||||||
