Հորմոզգան
 պարս.՝ استان هرمزگان | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Իրան |
| Կարգավիճակ | օսթան (նահանգ) |
| Մտնում է | Իրան |
| Վարչկենտրոն | Բանդար Աբբաս |
| Բնակչություն | ▲1 776 415 մարդ (2016)[1] |
| Տարածք | 70 697 կմ² |
 | |
| Սահմանակցում է | Բուշեր, Ֆարս, Քերմանի նահանգ և Սիստան և Բելուջիստան |
| ISO 3166-2 կոդ | IR-22 |
Հորմոզգան օսթան (պարս.՝ استان هرمزگان, Օսթան-է Հորմոզգան) օսթան (նահանգ) ժամանակակից Իրանի հարավում։ Օսթանի տարածքը կազմում է 70 697 կմ², բնակչությունը՝ ▲1 776 415 մարդ (2016)[1]։ Մայրաքաղաքը նավահանգստային Բանդար Աբբաս քաղաքն է։
Օսթանը գտնվում է երկրի հարավային մասում, ծայր արևմուտքում սահմանակից է Բուշեհր, հյուսիս-արևմուտքից` Ֆարս, հյուսիս-արևելքից` Քերման, արևելքից` Սիստան և Բելուջիստան օսթաններին։ Հարավից օսթանը ծովափնյա է. արևմուտքից Պարսից ծոցն է, արևելքից` Արաբական ծովը, նրանց միջև` Հորմուզի նեղուցը։ Օսթանի կազմի մեջ են մտնում մի շարք կղզիներ, որոնցից ամենախոշորը Քեշմն է։ Հայտնի է նաև զբոսաշրջության կենտրոն Քիշ կղզին։
Օսթանը ձևավորվել է Քերման օսթանի հարավային մերձափնյա շրջանների անջատման արդյունքում։ Մինչև 1977 թվականը կրել է Բանադեր վա Ջազայեր-է Բահր-է Օման (թարգմանանաբար` Օմանի ծովի նավահանգիստներ և կղզիներ) անվանումը[2]։ 2014 թվականից օսթանը մասն է կազմում Իրանի 2-րդ տարածաշրջանի[3], որի կենտրոնն է Սպահան քաղաքը։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2006 թվականի մարդահամարի տվյալներով օսթանի բնակչությունը կազմում էր 1 365 377 մարդ` 303 323 տնային տնտեսություններում[4]։ 2011 թվականի մարդահամարը հաշվառել էր 1 578 183, որոնք ապրում էին 396 927 տնտեսություններում[5]։ Ըստ վերջին` 2016 թվականի մարդահամարի տվյալների` բնակչությունը կազմում էր արդեն 1 776 415 մարդ` 493 660 տնտեսություններում[6]։
Խոշոր քաղաքներն են Բանդար Աբբասը (բնակչությունը 2016 թվականի դրությամբ` 526 648 մարդ), Մինաբը (73 170 մարդ), Քեշմը (40 678 մարդ), Քիշը (39 853 մարդ), Ռուդանը (36 121 մարդ), Բանդար Լենգեն (30 435 մարդ), Հաջիաբադը (28 977 մարդ)[7]։ Ընդհանուր առմամբ քաղաքներում է ապրում օսթանի բնակչության գրեթե 55%-ը[6]։
Հորմոզգանում մարդիկ հիմնականում խոսում են պարսկերենի բարբառներով, որոշակի տարածում ունեն նաև բելուջերենը, արաբերենը.
| Բնակչության բաժանումն ըստ լեզվի[8] | ||||
|---|---|---|---|---|
| Լեզու | Տոկոս | |||
| Պարսկերեն | 83.41 % | |||
| Բելուջերեն | 7.31 % | |||
| Արաբերեն | 2.00 % | |||
| Այլ, խառը, անհայտ | 7.27 % | |||
Վարչական բաժանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օսթանը բաժանված է 13 շահրեստանների (գավառների).
| Շահրեստան | Բնակ. 2006[4] | Բնակ. 2011[5] | Բնակ. 2016[6] | Վարչ. կենտրոն |
|---|---|---|---|---|
| Աբումուսա շահրեստան | 1 860 | 5 263 | 7 402 | Աբու Մուսա |
| Բանդար Աբբաս շահրեստան | 498 644 | 588 288 | 680 366 | Բանդար Աբբաս |
| Բանդար Լենգե շահրեստան | 113 625 | 134 713 | 159 358 | Բանդար Լենգե |
| Բաշագարդ շահրեստան1 | — | 40 007 | 35 085 | Սարդաշտ |
| Բաստաք շահրեստան | 65 716 | 80 119 | 80 492 | Բաստաք |
| Խամիր շահրեստան | 47 545 | 52 968 | 56 148 | Բանդար Խամիր |
| Հաջիաբադ շահրեստան | 62 442 | 65 889 | 69 625 | Հաջիաբադ |
| Մինաբ շահրեստան | 254 304 | 235 705 | 259 221 | Մինաբ |
| Ջասք շահրեստան | 75 769 | 52 882 | 58 884 | Ջասք |
| Ռուդան շահրեստան | 104 222 | 118 547 | 124 522 | Ռուդան |
| Սիրիք շահրեստան2 | — | 43 185 | 45 723 | Սիրիք |
| Փարսիան շահրեստան | 37 369 | 42 843 | 50 596 | Փարսիան |
| Քեշմ շահրեստան | 103 881 | 117 774 | 148 993 | Քեշմ |
| Ընդհանուր | 1 365 377 | 1 578 183 | 1 776 415 | |
| 1Առանձնացվել է Ջասք շահրեստանից 2Առանձնացվել է Մինաբ շահրեստանից | ||||
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.) — 1965.
- ↑ Iran Provinces
- ↑ «استانهای کشور به ۵ منطقه تقسیم شدند». همشهری آنلاین (պարսկերեն). 2014 թ․ հունիսի 22. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 27-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1385 (2006)» (պարսկերեն). էջ 22. Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2011 թ. սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2022 սեպտեմբերի 25-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1390 (2011)» (Excel) (պարսկերեն). էջ 22. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «Իրանի Իսլամական Հանրապետության մարդահամար, 1395 (2016)» (պարսկերեն). էջ 22. Արխիվացված է օրիգինալից (Excel) 2022 թ. մայիսի 5-ին. Վերցված է 2022 թ. դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ Իրանի քաղաքների բնակչություննը ըստ մարդահամարների արդյունքների (անգլ.)
- ↑ «Language distribution: Hormozgan Province (անգլ.)». 2020. Վերցված է 2023 թ. օգոստոսի 27-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հորմոզգան» հոդվածին։ |
| ||||||||||
| |||||||||||||
