Jump to content

Քենթ (կոմսություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Կենտ (կոմսություն)ից)
Քենթ
Դրոշ Զինանշան


ԵրկիրՄիացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
Կարգավիճակարարողական կոմսություն
Մտնում էՀարավարևելյան Անգլիա[1][2]
ՎարչկենտրոնՄեյդսթոուն
Բնակչություն▼1 855 842 մարդ (2021)[3]
Տարածք3738,4799 կմ² (2016)[4]
Սահմանակցում էԷսեքս[5], Արևելյան Սասիքս[1], Սըրրի[1], Մեծ Լոնդոն[1] և Լոնդոնի կոմսություն
Ժամային գոտիUTC+0
ISO 3166-2 կոդGB-KEN
kent.gov.uk​(անգլ.)

Քենթ (անգլ.՝ Kent /kɛnt/, լատին․՝ Cantium, Canthia) կոմսություն Անգլիայում։ Մտնում է Հարավարևելյան Անգլիայի կազմի մեջ։ Վարչական կենտրոնը և խոշոր քաղաքը Մեյդստոնն է։ Բնակչությունը՝ 1,359 մլն մարդ (առաջին տեղը կեմսությունների շարքում, 2004 թվականի տվյալներ)։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեռևս Կեսարի ժամանակներից Մեծ Բրիտանիայի հարավում զգալի տարածք, որը ներառում է Քենթը, գրավել է Գալիայից եկած բելգների ցեղերից մեկը։ Այս ժամանակաշրջանից պահպանվել են Գիլսֆորդի մոտակայքում գտնվող հրաշալի դրուիդյան հուշարձանները, ինչպես նաև բազմաթիվ հողային կառույցներ, ամրոցներ, քարե շրջանակներ և ջրասամույրներ, որոնց ներկայումս ընդունված է դիտել որպես հնագույն կավճե հանքեր։

Վիլյամ Լոմբարդի գրքի տիտղոսաթերթը Քենթի պատմության վերաբերյալ

Տեղանքը, որտեղ Կեսարը վայրէջք է կատարել, մեծամասնության կարծիքով, եղել է Ուոլթերի և Թանետի միջև եղած ափի մի մասը։ Durovernum (Քենթերբերի) տանող ճանապարհը բաժանված էր երկու մասի, որոնցից մեկը տանում էր դեպի Portus Amanus, իսկ մյուսը՝ Regulbium: Առաջին ճանապարհի հետքերը մինչ օրս դեռ լավ են պահպանվել ամբողջ ընթացքում, սակայն երկրագործական մշակույթը ամբողջովին ավերել է երկրորդի հետքերը։ Հռոմեական բերդերի բազմաթիվ մնացորդներ պահպանվել են Դովերում, Ռիչբորոյում և Ռեկոլվերում, պահպանվել են հռոմեական առանձնատների բազմաթիվ հետքեր, հռոմեական շինությունների մասերը օգտագործվել են եկեղեցիներ և այլ շենքեր կառուցելու համար։ Հռոմեական շրջանի իրերից հայտնաբերվել են հսկայական քանակությամբ կավե սպասք` կարմիր և սև, կապարե դագաղներ, ջանասիրաբար զարդանախշված, ապակյա և բրոնզե սպասք։

Առաջին անգլոսաքսոնները, որոնք Կենտում հայտնվեցին Հենգիստի և Խորսայի ղեկավարության օրոք, այստեղ հիմնեցին թագավորությունը:597 թվականին Քենթերբուրին դարձավ կղզու քրիստոնեական մետրոպոլիսը։ Կենտի արևելյան և արևմտյան մասերը, ըստ երևույթին, հիմնականում ղեկավարվում էին տարբեր թագավորների կողմից:Այս շրջանից պատմության հիմնական հնագիտական հուշարձանները գերեզմանոցներ են, որտեղ հայտնաբերվել են բազմաթիվ մնացորդներ:823 թվականին Քենթը Էքբերտի կողմից միացվեց Արևմտյան Սաքսոնների թագավորությանը (Ուեսեքս)։

9-րդ, 10-րդ և 11-րդ դարերում Քենթը մեծապես տուժեց դանիացիների ավերածությունից:Նորմանների նվաճումից հետո այն Վիլհելմ I-կողմից նվիրվելե իր եղբորը` Օդոնին։ Քենթի Բլեքհեթ սարահարթը Կենտ կոմսությունում հիշարժան է Անգլիայի պատմության մեջ. այստեղ 1384 թվականին Ուոթ Թայլերը հավաքեց ապստամբ գյուղացիներին Քենթի բնակիչներին, Լոնդոն մեկնելու համար։ Տասնչորսերորդ և տասնհինգերորդ դարերում Կենտը Ուոթ Թայլերի և Քադի ապստամբությունների գլխավոր թատրոնն էր։ 1889 թվականին, Լոնդոնի կոմսության կազմավորման ժամանակ, նրան է անցել Կենտայի տարածքի մի մասը, այդ թվում՝ Գրինվիչը, Դետֆորդը և Վուլիջը։

Ժողովրդագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2001 թվականի մարդահամարի տվյալներով ՝ կոմսության բնակչությունը կազմում է 1 579 206 մարդ։ 100 կանանց բաժին է ընկնում 93.9 տղամարդ։ Մեծ Բրիտանիայի սահմաններից դուրս ծնված անձինք կազմում են 5,8 տոկոս, այդ թվում՝ 0,7 տոկոս՝ Իռլանդիայում, 0,5 տոկոս՝ Գերմանիայում, 0,9 տոկոսը՝ Արևմտյան Եվրոպայի այլ երկրներում, 0,3 տոկոսը՝ Արևելյան Եվրոպայում, 0,8 տոկոսը՝ Աֆրիկայում, 1,7 տոկոսը՝ Ասիայում, 0,4 տոկոսը՝ Հյուսիսային Ամերիկայում, 0,1 տոկոսը՝ Հարավային Ամերիկայում և 0,3 տոկոսը՝ Օվկիանիայում։ Ռասայական կազմը ներկայացված է սպիտակներով (96,5%), երկու և ավելի ռասայի ներկայացուցիչներ (0,9%), ասիացիներ (2%) և սև (0.8%) ներկայացուցիչներ:Կրոնական կազմը՝ քրիստոնյաներ՝ 74,6%, սիկհի՝ 0,7%, մուսուլմաններ՝ 0,6%, հինդուիստներ՝ 0,4%, բուդդայականներ ՝ 0,2 %, հրեաներ՝ 0,1%, միևնույն ժամանակ բնակչության 15,2%-ը հայտարարել է իրենց ոչ կրոնական պատկանելության մասին, 7,8%-ը չի նշել կրոնը, 0,3%-ը հայտարարել է այլընտրանքային կրոնական հայացքների մասին։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ժայռեր Դովերի մոտ

Կենտը գտնվում է Անգլիայի ծայրահեղ հարավարևելյան անկյունում։ Տարածքը կազմում է 3 736 կմ։ Ամենանեղ վայրում Ֆրանսիան գտնվում է ընդամենը 34 կմ հեռավորության վրա՝ նեղուցի մյուս ափին։ Ռելիեֆը իրենից ներկայացնում է լեռնոտ լեռնաշղթաների և հովիտների փոփոխում արևմուտքից արևելք։

Սեյսմիկ ակտիվությունը ժամանակ առ ժամանակ արձանագրվում է Կենտում, բայց երկրաշարժի էպիկենտրոնները միշտ ծովում են։ Այսպիսով, 1382 և 1580 թվականներին Ռիխտերի սանդղակով 6.0 բալ ուժգնությամբ 2 երկրաշարժ է եղել, իսկ 1776, 1950 և 2007 թվականների ապրիլի 28-ին Ռիխտերի սանդղակով գրանցվել են շուրջ 4.3 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժեր։ Ափամերձ հատվածը ժամանակի ընթացքում ենթարկվել է ուժեղ փոփոխությունների՝ տեկտոնական վերելակների և ափամերձ էրոզիայի պատճառով։ Կոմսության հիմնական գետը Մեդուեյն է, այլ գետերից կարելի է նշել Սթաուր և Դարեն։ Առավել խոշոր քաղաքները` Քենթերբերի, Մեյդսոն, Աշֆորդ, Դուվր, Ռոչեսթեր, Չատեմ, Սանուիդժ, Ռամսգիտ, Մարգիտ, Գրեյվզենդ։

Կլիման

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենտի կլիման Բրիտանիայի ամենատաքերից մեկն է:2003 թվականի օգոստոսի 10-ին Բրոգդեյլ գյուղում գրանցվել է երկրի ամենաբարձր ջերմաստիճանը (38,5 °C): Տարեկան տեղումների մակարդակը կազմում է մոտ 730 մմ առավելագույնը հոկտեմբեր-հունվար ամիսներին։ Տարվա անձրևոտ օրերի միջին քանակը 116 է։

Վարչական բաժանումը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոմսության կազմի մեջ մտնում են 12 վարչական շրջան և 1 ունիտար միավոր։

  1. Սեվենոկս
  2. Դարտֆորդ
  3. Գրեյվշեմ
  4. Թոնբրիջ-էնդ-Մալինգ
  5. Մեդուեյ
  6. Մեյդսոն
  7. Թանբրիջ-ՈՒելս
  8. Սուեյլ
  9. Աշֆորդ
  10. Սիթի-օֆ-Քենթերբերի
  11. Շելուեյ
  12. Թանեթ
  13. Դուվր

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հյուսիսային Կենտում լավ զարգացած է արդյունաբերությունը, այն ներկայացված է Նորտֆլիտում և Կուկստոնում ցեմենտի արտադրությամբ, Սիտինգբորնում` աղյուսի, Մեդուեյ և Թե-Սուեյլ գետերի վրա նավաշինությամբ, Դարտֆորդում` քիմիական կոմբինատներով և Սուոնլիում թղթի արտադրությամբ։ Դանգնես հրվանդանի վրա գտնվում է գործող ատոմակայանը (նախկինում եղել է երկու)։

A2, B2068, A28 ժամանակակից մայրուղիները իրենց գոյությամբ պարտական են հենց նրանց:Բացի այդ, Կենտը հատվում է մի քանի խոշոր մայրուղիների` M2, M20, M25 և M26 հետ։

500 տարի շահագործման հանձնված ջրային հաղորդակցությունը դարձել է ավելի քիչ ակտիվ, չնայած բեռների նավահանգիստները դեռ առկա են Ռամսգիտի Թամեսպորտի քաղաքներում։ Կենտը երբեմն կոչվում է «Անգլիայի պարտեզ»՝ իր բազմաթիվ այգիների և տնկարկների պատճառով։ Հատուկ շենքեր-բավականին հաճախ կարելի է գտնել տեղական գյուղերում, չնայած նրանցից շատերը այժմ դարձել են սովորական տներ։ Լոնդոնի մերձակայքում կան բավականին շատ բանջարանոցներ[6]։

Մշակույթ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենտ կոմսությունում՝ Դարտֆորդ քաղաքում, ծնվել, մեծացել և ստեղծել են աշխարհահռչակ "The Rolling Stones" ռոք խումբը՝ Միք Ջագերը և Քիթ Ռիչարդսը։

Կոմսությունում գտնվող Լիդդ օդանավակայանը և Քենթի միջազգային օդանավակայանը (2014[7]) — ին փակ են) բազմաթիվ չարտերային չվերթներ են տրամադրում, բայց Հարավարևելյան տարածաշրջանի ուղևորների մեծ մասը նախընտրում են օգտվել ավելի մեծ օդանավակայաններ` Հիթրոու և Գեթվիք։

Կոմսությունում կան երեք բուհեր:Քենթերբերիյսկի համալսարանը Կրաստ-Չերչ(Canterbury Christ Church University) համալսարանների հետ ամբողջ արևելյան Կենտում, Կենտի համալսարանով Քենթերբուրի և Մեդվեյթ քաղաքում գտնվող համալսարաններում, իսկ Գրինվիչի համալսարանը` Ուուլվիչի, Էլթամի, Լոնդոնի և Մեդվեյթի շենքերով։ Եվ չնայած Մեծ Բրիտանիայում գերազանցապես հանրակրթական դպրոցական համակարգ է գործում, Քենթում և Մեդվեդեյում մինչ այժմ ընտրական համակարգ են աշխատում,Կենտ արարողակարգային կենտրոնի տարածքում տեղակայված է Մեծ Բրիտանիայի 164 քերական դպրոցներից 38-ը (լիցեյներ):Բացի այդ, կոմսությունում կա 88 հանրային, 90 մասնավոր և ավելի քան 500 հիմնական դպրոց[6]։ Կոմսությունում կա անգլերենի սեփական բարբառը։

Տեսարժան վայրեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նոուլ Հաուս - Դորսետի Դուքսի նստավայր
  • Ռոչեստերական պալատ
  • Լիդսի պալատ
Քենթերբերի
Դուվր
  • The White Cliffs Experience
Տենտերդեն
  • Tenterden Steam Railway

Կենտը ոգեշնչել է հայտնի գրողներին և նկարիչներին։ Օրինակ, Քենթերբերիի կրոնական դերը ոգեշնչման աղբյուր է հանդիսացել անգլիական դասականի, բանաստեղծ Ջեֆրի Չոսերի համար, երբ նա գրել է իր "Քենթերբերիի պատմվածքները", որոնք գրական անգլերեն են ծնել:Չարլզ Դիքենսի հայրը աշխատել է նավահանգիստների վրա, և գրողի բազմաթիվ գրքերում հանդիպում են Չաթեմի, Ռոչեստերի և քլիֆյան ճահիճների տեսարաններ:Նկարիչ-բնանկարիչ Ուիլյամ Թերները իր մանկության մի մասն անցկացրել է Արևելյան Կենտի Մարգեյթ քաղաքում և իր կյանքի ընթացքում հաճախ վերադարձել է այնտեղ:Արևելյան Կենտի ափը պատկերված է նրա բազմաթիվ աշխատանքներում։

1930-ականների վերջին, Նոբելյան դափնեկիր գրող Ուիլյամ Գոլդինգը աշխատել է որպես ուսուցիչ Մայդսթոնի քերականական դպրոցում, որտեղ նա հանդիպել է իր ապագա կնոջը՝ Էն Բրուքֆիլդին։ 1945 թվականին Կենտում ծնվել է անգլիացի հայտնի բանաստեղծուհի Վենդի Քոուփը։ Բացի այդ, բավականին հաջող «Կինոմանիա» (Xenomania) ստուդիան, որը երաժշտություն է ստեղծել այնպիսի էստրադային նախագծերի համար, ինչպիսիք են Girls Aloud-ը, սկսել է իր աշխատանքը՝ հաստատվելով Կենտի վերասարքավորված պաստորական տանը։

Կենտի միակ պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային ակումբը, որը խաղում է լիգայում, «Ջիլինգհեմն» է (Gillingham F.C.): Կոմսությունում բավականին տարածված է կրիկետը, քանի որ իրականում այս մարզաձևը ծագել է Կենտում:Կենտի կրիկետի առաջնության թիմը «Քենթ կոմսության ծղրիդների ակումբ» (Kent County Cricket Club)[6] է։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://data.ordnancesurvey.co.uk/doc/7000000000018210
  2. ↑ http://statistics.data.gov.uk/doc/statistical-geography/E10000016
  3. ↑ 3,0 3,1 https://www.citypopulation.de/en/uk/admin/
  4. ↑ 4,0 4,1 http://ons.maps.arcgis.com/home/item.html?id=a79de233ad254a6d9f76298e666abb2b
  5. ↑ https://www.ordnancesurvey.co.uk/business-and-government/counties/
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Источник: «Аделанта-инфо»
  7. ↑ «Kent's Manston Airport to close on 15 May».

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղբյուրներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քենթ (կոմսություն)» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քենթ_(կոմսություն)&oldid=9736383» էջից