Հիթրոու օդանավակայան

Լոնդոնի Հիթրոու օդանավակայան London Heathrow Airport
Լոնդոնի Հիթրոու օդանավակայան
IATA: LHR – ԻԿԱՕ: EGLL
Ամփոփում
Օդակայանի տեսակ		Քաղաքացիական
Սեփականատեր/Օպերատոր		Ryanair
Տեղագրություն		Հիլինգդոն, Լոնդոն Մեծ Բրիտանիա
Կառուցված		1929
Բարձրացում ԲԾՄ		83 ֆտ / 25 մ
Տեղական ժամանակ		UTC -0
Աշխատանքի ժամերը		շուրջօրյա
Կայք		Պաշտոնական կայք
Թռիչքի ուղի
Ուղղություն	Երկարություն		Ծածկ
	մ	ֆտ
09L/27R	3,902
09R/27L	3,660		Ասֆալտ
Վիճակագրություն (2015)
Ուղևոր			74,985,748
Passenger change 14–15			2.2%
Aircraft movements			474,087
Movements change 14–15			2.7%

Լոնդոնի Հիթրոու օդանավակայան (անգլ.՝ London Heathrow Airport; IATA: LHR, ICAO: EGLL, FAA LID: EGLL), Լոնդոնի ամենամեծ միջազգային օդանավակայանն է։ Ուղևորափոխադրման ծավալներով համարվում է աշխարհի թվով երկրորդ ամենածանրաբեռնված օդանավակայանը (2014 թվական, 68,1 միլիոն մարդ) և առաջինը Եվրոպայում։ Գտնվում է կենտրոնական Լոնդոնից 24 կմ դեպի արևմուտք։ Ունի հինգ ուղևորատար և մեկ բեռնատար տերմինալներ։

Պատմություն

Այն վայրը, որտեղ այսօր գտնվում է օդանավակայանը ավիացիայի կարիքների համար սկսել է օգտագործվել Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։ 1930-ական թվականներին զինվորական օդանավակայանը օգտագործվում էր ավիացոն տեխնիկայի հավաքման և փորձարկման նպատակով։ 1943 թվականին Հիթրոուն սկսեց վերահսկվել ավիացիայի նախարարության կողմից։

Թռիչքուղիների շինարարությունը սկսվել է 1944 թվականին։ Նոր օդանավակայանը անվանվել է Հիթրոու գյուղի անունով, որը կործանվել էր օդանավակայանի կառուցման ժամանակ։

Առաջին քաղաքացիական չվերթը կայացել է 1946 թվականի հունվարի 1-ին։ Որպես ամբողջությամբ քաղաքացիական օդանավակայան սկսել է գործել 1946 թվականի մայիսի 31-ից և 1947 թվականին արդեն ուներ երեք թռիչքուղի և ևս երեքը կառուցվում էր։

Հիթրուուն այսօր

Լոնդոնի Հիթրոու օդանավակայանն աշխարհում ամենածանրաբեռնվածներից է։ Այն ամեն տարի ընդունում և ճանապարհում է մոտ կես միլիոն չվերթ։ Հիթրոու օդանավակայանը Մեծ Բրիտանիայի գլխավոր դարպասն է դեպի արտաքին աշխարհ և էներգիայի հսկայական աղբյուր երկրի էկոնոմիկայի համար։

5-րդ տերմինալ

Վերջին հինգերորդ տերմինալի բացումը տեղի է ունեցել 2008 թվականի մարտի 14-ին Եղիսաբեթ II թագուհու կողմից։ Ութ միլիարդ դոլար արժողությամբ 5-րդ հսկա տերմինալի շնորհիվ օդանավակայանը դարձել է ավելի մեծ ու հարմարավետ։ Կառուցումը տևել է 19 տարի։

Հիթրոուի դիսպետչերական աշտարակ

5-րդ տերմինալը կազմված է երեք շինությունից, որոնք կառուցված են 80 հազար տոննա պողպատից, կառույցների բարձրությունը դիպեչտերներներին հնարավորություն չէին տալիս տեսնելու ինքնաթիռների թռիչքուղին, դրա համար որոշվում է բարձր աշտարակ կառուցել, ինչը կապահովեր դիսպետչերների տեսանելիությունը։ Օդանավակայանի կենտրոնում դիսպետչերական աշտարակ կառուցելու համար անհրաժեշտություն է առաջանում փակել այն սակայն դրանից խուսափելու համար աշտարակը կառուցել են օդանավակայանի եզրին և ապա հատուկ սարքավորումների միջոցով հազար տոննա կշռող աշտարակը հնարավոր է դարձել տեղափոխել կենտրոն ընդամենը հինգ ժամում։ Հիդրավլիկ սարքավորումների միջոցով աշտարակը տեղադրել են հիմքի վրա և բարձրացրել ութսուն մետր բարձրության վրա։

5-րդ տերմինալը թռչնի բարձրությունից

Գերծանր ինքնաթիռների թռիչքուղին կառուցել են բետոնի հատուկ տեսակից, ինչը կդիմակայեր նույնիսկ ամենածանր ինքնաթիռներին։ Տերմինալի շուրջ ավելի շատ ինքնաթիռներ տեղավորելու համար երեք կառույցն էլ նախագծվել է ուղղանկյուն ձևով, որպեսզի ինքնաթիռների տեղաշարժումը չխանգարի մեկը մյուսին։

5-րդ տերմինալ

Ուղևորների անվտանգության ապահովման համար 5-րդ տերմինալում տեղադրվել են գերժամանակակից հատուկ ռենտգեն սարքավորումներ։ Այժմ 5-րդ տերմինալի տրամադրության տակ է գտնվում ուղեբեռի մշակման ամենամեծ համակարգը, որը թաքնված է պատերի ներսում։ Միայն դրա արժեքը կազմում է մոտ կես միլիարդ դոլար և կարելի է ասել, որ ամբողջ տերմինալը կառուցված է հենց դրա շուրջ։ Ի տարբերություն այլ օդանավակայանների, այստեղ ուղեբեռի փոխադրիչը գտնվում է գրանցման սրահից մեկ հարկ ներքև և ընդամենը 15 րոպեում այն հայտնվում է ինքնաթիռում, դա նպաստում է ուղևորների արագ տեղաշարժմանը։

Այստեղ գրեթե ամեն 3-րդ ուղևորը տրանզիտային է և տրանզիտային ուղեբեռի ցուցակը շատ ծանրաբեռնված է։ Ժամանակավոր պահեստախուցը տեղավորում է մինչև չորս հազար ուղեբեռ և սպասարկվում է ռոբոտների օգնությամբ, որոնք ավտոմատ կերպով հանում են այնտեղից ճամպրուկները և ուղարկում համապատասխան չվերթ ինչի շնորհիվ 5-րդ տերմինալի բացումից հետո ուղեբեռի կորուստը բացառված է։

5-րդ տերմինալը մեկ հսկա սրահ է և կազմակերպված հնարավորինս պարզ, երևում է ամեն ինչ, անգամ կառույցի շուրջ տեղակայված բոլոր 16 ինքնաթիռները, համարվում է բարձր տեխնոլոգիական ճարտարապետության իսկական օրինակ և իր հասարակ ձևով դարձել է ապագա օդանավակայանների նախատիպը։ 2008 թվականից ի վեր օդանավակայանի 5-րդ տերմինալը համարվում է ամենաժամանակակից, նրբաճաշակ և հարմարավետ տերմինալներից մեկը ամբողջ աշխարհում։

Վիճակագրություն

Ուղևորների թվի աճը, չվերթները 1986 թվականից 2014 թվականը

Ամենազբաղված երթուղիները (2015)

Համար	Օդանավակայան	Մեկնող ուղևորները	% 2014 / 15
1	ԱՄՆ Ջ. Քենեդիի անվան միջազգային օդանավակայան	3,050,499	3
2	ԱՄԷ Դուբայի միջազգային օդանավակայան	2,451,738	1
3	Իսլանդիա Դուբլինի օդանավակայան	1,682,855	2
4	Նիդերլանդներ Ամստերդամի օդանավակայան]	1,587,605	7
5	Հոնկոնգ Հոնկոնգի օդանավակայան	1,584,486	1
6	Գերմանիա Մայնի Ֆրանկֆուրտ օդանավակայան	1,530,986	2
7	ԱՄՆ Լոս Անջելեսի Ց	1,518,903	12
8	Իսպանիա Մադրիդի օդանավակայան	1,321,558	4
9	Ֆրանսիա Փարիզի Շառլ դե Գոլ օդանավակայան	1,252,777	0
10	Գերմանիա Մյունխենի օդանավակայան	1,230,618	4
11	Սինգապուր Սինգապուրի Չանգի օդանավակայան	1,150,240	2
12	Շվեյցարիա Ցյուրիխի օդանավակայան	1,075,098	2
13	Կատար Դոհայի միջազգային օդանավակայան	1,072,031	20
14	ԱՄՆ Չիկագոյի օդանավակայան	1,059,686	9
15	ԱՄՆ Սան Ֆրանցիսկոյի միջազգային օդանավակայան	1,046,981	12
Source: UK Civil Aviation Authority

Հիթրոուի ուղևորների քանակը

Տարի	Մեկնող ուղևորները	Passenger % Change	Cargo (tonnes)	Cargo % Change	Aircraft movements	Aircraft % Change
1986	31,675,779	26	537,131	26	315,753
1987	35,079,755	02 10.7	574,116	09 6.9	329,977	4.3
1988	37,840,503	04 7.9	642,147	05 11.8	351,592	6.1
1989	39,881,922	08 5.4	686,170	10 6.9	368,429	4.6
1990	42,950,512	05 7.7	695,347	17 1.3	390,372	5.6
1991	40,494,575	24 5.7	654,625	23 5.9	381,724	2.3
1992	45,242,591	01 11.7	754,770	01 15.3	406,481	6.1
1993	47,899,081	07 5.9	846,486	04 12.2	411,173	1.1
1994	51,713,366	03 8.0	962,738	03 13.7	424,557	3.2
1995	54,461,597	10 5.3	1,031,639	08 7.2	434,525	2.3
1996	56,049,706	15 2.9	1,040,486	18 0.9	440,343	1.3
1997	58,185,398	13 3.8	1,156,104	06 11.1	440,631	0.1
1998	60,683,988	11 4.3	1,208,893	13 4.6	451,382	2.4
1999	62,268,292	16 2.6	1,265,495	12 4.7	458,300	1.5
2000	64,618,254	14 3.8	1,306,905	16 3.3	466,799	1.8
2001	60,764,924	25 6.0	1,180,306	25 9.6	463,567	0.7
2002	63,362,097	12 4.3	1,234,940	14 4.6	466,545	0.6
2003	63,495,367	19 0.2	1,223,439	20 0.9	463,650	0.6
2004	67,342,743	06 6.1	1,325,173	07 8.3	476,001	2.6
2005	67,913,153	17 0.8	1,305,686	21 1.5	477,887	0.4
2006	67,527,923	21 0.6	1,264,129	22 3.2	477,048	0.2
2007	68,066,028	18 0.8	1,310,987	15 3.7	481,476	0.9
2008	67,054,745	22 1.5	1,397,054	11 6.6	478,693	0.6
2009	66,036,957	23 1.5	1,277,650	24 8.5	466,393	2.6
2010	65,881,660	20 0.2	1,472,988	02 15.3	454,823	2.5
2011	69,433,230	09 5.4	1,484,351	19 0.8	480,906	5.4
2012	70,037,417	09 0.9	1,464,390	24 1.3	475,176	1.2
2013	72,367,054	09 3.3	1,422,939	23 2.8	471,936	0.7
2014	73,405,330	20 1.4	1,498,906	22 5.3	472,802	0.2
2015	74,985,748	20 2.2	1,496,551	22 0.2	474,087	2.7

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Արտաքին հղումներ

Հիթրոու օդանավակայան travel guide from Wikivoyage
Heathrow Airport travel guide from Wikivoyage

• http://www.heathrowairport.com Հիթրոու օդանավակայան. պաշտոնական կայք
• Heathrow Airport Consultative Committee
• Detailed maps of taxiways, stands etc Archived 2014-03-26 at the Wayback Machine.
• The building of Heathrow Video at the Internet Archive
• Heathrow Air Watch – Information on pollution levels around Heathrow
• Օդանավակայանի վիդեո ալիք YouTube
• 360° համայնապատկեր դիսպետչերական աշտարակից