Կապանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Ստորև ներկայացվում է Կապանի շրջանի վանական համալիրների, եկեղեցիների և մատուռների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]
| # | Պատկեր | Անուն | Կառուցման տարեթիվ | Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից | Լրացուցիչ տվյալներ |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | .jpg) |
Եկեղեցի | 1795 թ. | Կապան քաղաքից 5-6 կմ հս-աե, Բաշքենդ գյուղատեղիում | Հունական, կիսավեր։ |
| 2 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17 դ. | Կապան քաղաքի հվ-ամ կողմում, բարձրադիր անտառապատ վայրում, Վերին Վաչագան բնակելի թաղամասի կենտրոնում | Միանավ սրահ։ | |
| 3 | Եկեղեցի | 10-11 դդ. | Կապան քաղաքի հվ-ամ կողմում, բարձրադիր անտառապատ վայրում, Վերին Վաչագան բնակելի թաղամասում | Կանգուն է։ | |
| 4 |  |
Վանական համալիր Վահանավանք | 10-11 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Շղարշիկ «Շհարջիկ» բնակելի թաղամասի դիմաց, Ողջի գետի աջափնյա անտառապատ սարալանջին | Վերանորոգվել է, հիմնադրել է Սյունյաց Ձագիկ իշխանի որդի Վահանը։ |
| 5 | Եկեղեցի «Խնկոց վանք» | 17 դ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Շղարշիկ «Շհարջիկ» բնակելի թաղամասից 1 կմ աե, Խնկանց գյուղատեղիի կենտրոնում | Եկեղեցի Կարաքիլիսե, միանավ սրահ։ | |
| 6 |  |
Վանական համալիր Բեխի անապատ (Տանձափարախի անապատ, Արիստակես անապատ) | 10-17 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասից 4 կմ հվ-աե, բարձր լեռան աե լանջին, անտառի մեջ | Վերակառուցվել է 17 դ. 20-ական թթ. Արիստակես վարդապետի կողմից. ավերված,. կարծիք կա, որ Փառարտովանքն է։ Ներկայումս իրականացվում է պեղումներ։ |
| 7 | Մատուռ | 10-11 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասից 1 կմ ամ, Վահանավանքից մոտ 2 կմ հվ | ||
| 8 | Եկեղեցի Սբ. Մինաս | 17-18 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասի գործող գերեզմանոցի աե մասում, մուտքի մոտ | Պահպանվել է աե պատը` 70 սմ բարձրությամբ։ | |
| 9 | Եկեղեցի Սբ Գևորգ | 17 դ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում | Միանավ սրահ` վերակառ. 1903 թ.։ | |
| 10 | ,.jpg) |
Եկեղեցի | 17 դ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասում, Հալիձոր գյուղատեղիում, Հալիձորի բերդից մոտ 25 մ աե | Միանավ սրահ։ |
| 11 | |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17 դ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բեխ» բնակելի թաղամասում, Ողջի գետի բարձրադիր աջ ափին, ՀԷԿ-ի մոտ, Հալիձորի բերդում | 1723 թ. վերակառուցվել է Դավիթ Բեկի կողմից։ |
| 12 | Եկեղեցի Սբ Հռիփսիմե | 17-18 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բարաբաթ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում | Միանավ սրահ։ | |
| 13 |  |
Եկեղեցի Սբ Հռիփսիմե | 1891 թ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասի կենտրոնում | Կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա։ |
| 14 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասից 2 կմ հվ, անտառապատ բարձունքի վրա, Վանք գյուղատեղիում | Պատերը տեղ-տեղ պահպանվել են մինչև 2.5 մ բարձրությամբ։ | |
| 15 | Եկեղեցի | 11 դ. | Կապան քաղաքից հս-ամ, Խուստուփ լեռան լանջին, «Բաղաբուրջ» բնակելի թաղամասից 1.5 կմ ամ, անտառապատ վայրում, Ղուշչի «Ղուրճիկ» գյուղատեղիում | Փոքր, ավերված։ | |
| 16 | Մատուռ | 17-18 դդ. | Կապան քաղաքից 17-18 կմ հս-ամ, Աչաղու «Համլետավան» բնակելի թաղամասում, Դ. Հարությունյանի տնամերձ հողամասում | Կիսավեր։ | |
| 17 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Կապան քաղաքից 17-18 կմ հս-ամ, Աչաղու «Համլետավան» բնակելի թաղամասի հս կողմում, անտառապատ լեռնալանջին, Աչաղու գյուղատեղիի գերեզմանոցի տարածքում | Միանավ սրահ։ | |
| 18 | Եկեղեցի | 1902 թ. | Քաջարան քաղաքի Վերին Հանդ թաղամասից 1 կմ հս, Շլորուտ գյուղատեղիում | Կառուցվել է հին եկեղեցու հիմքերի վրա։ | |
| 19 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1830 թ. | Ագարակ գյուղի կենտրոնում | Միանավ սրահ։ | |
| 20 | Եկեղեցի | 17 դ. | Ագարակ գյուղից 1 կմ ամ, գերեզմանոցում | Միանավ, կիսավեր սրահ։ | |
| 21 | Եկեղեցի Սարդարանց | 10-11 դդ. | Ագարակ գյուղից 1 կմ աե | Միանավ, կիսավեր սրահ։ | |
| 22 | Մատուռ - սրբատեղի Ջուխտակ մանդուռ | Ագարակ գյուղից 3 կմ հվ, բարձր | Մատուռում առկա է արձանագիր 2 պարզունակ խաչքարեր։ | ||
| 23 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Աղվանի գյուղի ամ մասում, կառուցապատված միջավայրում | Ավերված է։ | |
| 24 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Աղվանի գյուղի հվ եզրին | Ավերված է։ | |
| 25 | Եկեղեցի | Անտառաշատ գյուղից 3 կմ ամ | |||
| 26 |  |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 10 դ. | Անտառաշատ գյուղից ամ | |
| 27 | Եկեղեցի | 17 դ. | Աջաբաջ գյուղի կենտրոնում | Եռանավ բազիլիկ։ | |
| 28 |  |
Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս | 1430 թ. | Առաջաձոր գյուղի մեջի գերեզմանոցում | |
| 29 |  |
Մատուռ | 19 դ. | Առաջաձոր գյուղի հս եզրին, գերեզմանոցում | Կառ.՝ Սմբատ Մելիք-Ստեփանյան։ |
| 30 | Եկեղեցի | 10 դ. | Առաջաձոր գյուղից 1 կմ ամ, Կռապաշտ գյուղատեղիում | ||
| 31 |  |
Վանական համալիր Երիցավանք | 6-11 դդ. | Արծվանիկ գյուղից 3 կմ աե, բարձր սարահարթի վրա | Կիսավեր է, հիմնադրել է Սյունյաց Երիցակ մետրոպոլիտը։ |
| 32 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 13 դ. | Արծվանիկ գյուղից 0.5 կմ հվ-ամ, գերեզմանոցում | Միանավ սրահ։ | |
| 33 | Եկեղեցի | 1855 թ. | Արծվանիկ գյուղի մեջ | Եռանավ բազիլիկ։ | |
| 34 | Մատուռ | 11 դ. | Արծվանիկ գյուղից 3 կմ հվ-աե | Ժայռափոր։ | |
| 35 | Մատուռ «Ճգնավորի» | 11-13 դդ. | Արծվանիկ գյուղից 3 կմ հվ-ամ | ||
| 36 |  |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 1870 թ. | Գեղանուշ գյուղի աե կողմում, գերեզմանոցում | Եռանավ բազիլիկ, վերանորոգված 1987 թ.: |
| 37 | Եկեղեցի | միջնադար | Գեղանուշ գյուղից 1.5 կմ հվ-աե, «Շինատեղ» վայրում, գյուղատեղիում | Պահպանվել են հիմքերը։ | |
| 38 | Եկեղեցի «Կարմիր» | 10-13 դդ. | Գեղանուշ գյուղից 4 կմ ամ, Գեղանուշ գետի ձախ ափին, լեռան հարավահայաց լանջին, Սրհակ «Սրհակ, Վերին Սրհակ» գյուղատեղիի ամ մասում | Ավերված միանավ սրահ է։ | |
| 39 | Եկեղեցի «Հանգած Եկեղեցի» | 17 դ. | Գեղանուշ գյուղից 4 կմ ամ, Գեղանուշ գետի ձախ ափին, լեռան հարավահայաց լանջին, Սրհակ «Սրհակ, Վերին Սրհակ» գյուղատեղիի աե մասում | Կիսավեր միանավ սրահ է` ներքուստ հնգանիստ խորանով։ | |
| 40 | Եկեղեցի | միջնադար | Գեղանուշ գյուղից 2 կմ ամ, Տանձուտ գյուղատեղիում | ||
| 41 | Եկեղեցի | 9-10 դդ., վերակառ. 17 դ. | Գեղանուշ գյուղի աե մասում | Միանավ սրահ` վերանորոգված 1986-1988 թթ., նախ. հեղ.` Ա. Հովսեփյան։ | |
| 42 | Եկեղեցի | 17 դ. | Գեղի գյուղի հվ-աե եզրին | Ավերված է, կառուցվել է 10 դ. եկեղեցու հիմքերի վրա։ | |
| 43 |  |
Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս | 1868 թ. | Դավիթ Բեկ գյուղի հս-աե մասում | Միանավ սրահ։ |
| 44 |  |
Եկեղեցի Սբ. Գայանե | 20 դ. | Դավիթ Բեկ գյուղի մեջ | |
| 45 | Եկեղեցի | 9-10 դդ. | Դավիթ Բեկ գյուղից 4 կմ ամ, անտառապատ վայրում, Բերդիկ գյուղատեղիում, բարձր բլրի գագաթին | Միանավ փոքր կիսավեր սրահ է։ | |
| 46 | Եկեղեցի | 17 դ. | Դավիթ Բեկ գյուղից 4 կմ ամ, անտառապատ վայրում, Բերդիկ գյուղատեղիի կենտրոնում | Միանավ մեծ կիսավեր սրահ է։ | |
| 47 | Եկեղեցի | 15-17 դդ. | Դավիթ Բեկ գյուղից 3 կմ հվ, անտառապատ վայրում, Տախն (Դախ) գյուղատեղիի աե մասում, գերեզմանոցում | Միանավ կիսավեր սրահ է։ | |
| 48 | Եկեղեցի | 17 դ. | Դավիթ Բեկ գյուղից 6 կմ հս-ամ | ||
| 49 | Եկեղեցի Կարանի | 9-10 դդ. | Դավիթ Բեկ գյուղից 1 կմ հս | Միանավ սրահ է։ | |
| 50 | Եկեղեցի «Սպիտակ խաչի աղբյուր» | միջնադար | Եղվարդ գյուղից 1 կմ հս | Ավերված։ | |
| 51 |  |
Եկեղեցի Սբ Աստվածածին | 1700 թ. | Եղվարդ գյուղի կենտրոնում | Եռանավ բազիլիկ։ |
| 52 | Եկեղեցի | 17 դ. | Լեռնաձոր գյուղից 4 կմ հվ-աե, անտառապատ լեռնալանջին, Կաթնառատ գյուղատեղիում | Ավերված եռանավ սրահ է։ | |
| 53 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1661 թ. | Լեռնաձոր գյուղից 1-2 կմ հս-ամ, Հին Լեռնաձոր գյուղատեղիում | Ավերված եռանավ սրահ է։ | |
| 54 | Եկեղեցի Սբ. Գայանե | 12 դ. | Լեռնաձոր գյուղի մոտ, Ողջի և Փախրուտ գետերի միախառնման վայրում, Քոլագեղ գյուղատեղիում | Ավերված է։ | |
| 55 |  |
Եկեղեցի | 1899 թ. | Խդրանց գյուղի մեջ | 2019 թվականի Զատիկի տոնին եկեղեցու պատը փլվել է։ |
| 56 | Վանք «Չորեքդռնի» («Չորեքդռնե») | 10-11 դդ. | Խդրանց գյուղից 2 կմ աե | Ունեցել է 3 եկեղեցի, որոնցից 2-ն ավերված են։ | |
| 57 |  |
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 17-18 դդ, վերակառ. 1907 թ.. | Ծավ գյուղի մեջ | Միանավ սրահ։ |
| 58 | Եկեղեցի | միջնադար | Ծավ գյուղից 5 կմ հեռու, բարձրադիր անտառապատ վայրում, Սանալու գյուղատեղիում | Ավերված։ | |
| 59 | Եկեղեցի «Թարգմանչաց» | 10-11 դդ. | Ծավ գյուղից 1 կմ հս, անտառում, Թարգմանչանց գյուղատեղիում | Կիսավեր է, թաղածածկ։ | |
| 60 | Եկեղեցի | 19 դ. 2-րդ կես | Ծավ գյուղից 4.5 կմ ամ, Ծավ - Շիշկերտ ճանապարհից աջ, անտառի բացատում, Կեմանց գյուղատեղիի հս եզրին | Միանավ կիսավեր սրահ է։ | |
| 61 | Եկեղեցի | Ծավ գյուղից 3 կմ հվ-ամ, Ծավ գետի աջ ափին, Նավսաքար լեռան լանջին, Նավս գյուղատեղում | Կիսավեր։ | ||
| 62 | Եկեղեցի | միջնադար | Ծավ գյուղից 7 կմ հվ-ամ, Մթնաձորում | ||
| 63 | Եկեղեցի Անապատ | 17 դ. | Ծավ գյուղից 7 կմ աե | ||
| 64 | Եկեղեցի Սբ. Երրորդություն | 1830 թ. | Ձորաստան գյուղի մեջ | Կառ.` Մարտիրոս և Ավետիս Տեր-Մինասյաններ, Գրիգոր Մարտիրոսյան։ | |
| 65 | Եկեղեցի «Կոտրած եղցի» | 17 դ. | Ձորաստան գյուղից 0.5 կմ հս, «Սալինքար» հանդամասում | ||
| 66 | Մատուռ | 9-10 դդ. | Ձորաստան գյուղից 3.5 կմ հվ-ամ | ||
| 67 | Եկեղեցի | 11-13 դդ. | Մուսալլամ գյուղի մեջ | ||
| 68 | Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 18-19 դդ. | Ներքին Հանդ գյուղից հվ-ամ, Ներքին Հանդ լքված գյուղում | Միանավ սրահ։ | |
| 69 | Եկեղեցի | 10-12 դդ. | Նորեշիկ գյուղից 0.5 կմ աե, Հին Նորկ (Ներքին Նորաշենիկ) գյուղատեղիում | Կիսավեր։ | |
| 70 | Եկեղեցի | 17 դ. | Նորեշիկ գյուղից 0.5 կմ աե, Հին Նորկ (Ներքին Նորաշենիկ) գյուղատեղիում | Կիսավեր։ | |
| 71 | Եկեղեցի | 17 դ. | Նորեշիկ գյուղի մեջ | Վերանորոգ.` Բադալյաններ։ | |
| 72 | Եկեղեցի | 1884 թ. | Նորեշիկ գյուղի մեջ | Վերանորոգ. 1990-1993 թթ։ | |
| 73 | Եկեղեցի «Ձորի» (Ծերիգղեցի) | ուշ միջնադար | Շիկահող գյուղից 4 կմ հվ-աե, ձորալանջին, Գեղցահանդ գյուղատեղիում | Ավերված։ | |
| 74 | Եկեղեցի | ուշ միջնադար | Շիկահող գյուղի մեջ, բարձունքի վրա | Միանավ սրահ։ | |
| 75 | Եկեղեցի | 17 դ. | Շիշկերտ գյուղից 5 կմ հվ, Մազրա գյուղատեղիում | ||
| 76 | Եկեղեցի Սբ Հռիփսիմե | 17 դ. | Շիշկերտ գյուղից հս, սարալանջին, Շիշկերտ գյուղատեղիում, Մեղրի տանող ճանապարհին | Միանավ սրահ։ | |
| 77 | Եկեղեցի | 17 դ. | Շիշկերտ գյուղից 2 կմ հս-աե, գետի աջափնյակում, «Նատրի» վայրում | Միանավ սրահ։ | |
| 78 | Եկեղեցի | 19 դ. | Շրվենանց գյուղի ամ եզրին, գերեզմանոցում | Միանավ սրահ։ | |
| 79 | Եկեղեցի | 19 դ. | Շրվենանց գյուղի ամ եզրին, գերեզմանոցում, նախորդին կից | Միանավ սրահ։ | |
| 80 | Եկեղեցի | 1003 թ. | Շրվենանց գյուղից հս-աե | Դավիթ երեցի շինարարական արձանագրությամբ։ | |
| 81 | Վանք «Պողոսի» | միջնադար | Շրվենանց գյուղից 2 կմ ամ | ||
| 82 | Եկեղեցի | միջնադար | Չապնի գյուղ, Արծվանիկ - Եղեգ խճուղուց 1.5 կմ աջ, անտառապատ վայրում, Ըրկենաց գյուղատեղիի հս եզրին | ||
| 83 | Եկեղեցի | 1912 թ. | Չապնի գյուղի մեջ | Եռանավ բազիլիկ, կառուցվել է Խաչատուր Մելիք-Դադայանցի միջոցներով։ | |
| 84 |  |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 17-18 դդ | Սրաշեն գյուղի մեջ | Եռանավ բազիլիկ։ |
| 85 | Եկեղեցի | ուշ միջնադար | Սևաքար գյուղից 3 կմ հս, Հունուց Ձոր գյուղատեղիում | ||
| 86 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17-18 դդ. | Սևաքար գյուղի կենտրոնում | Եռանավ բազիլիկ։ | |
| 87 | Եկեղեցի | 17 դ. | Վանեք գյուղից 1 կմ հվ, Հոռոմանց գյուղատեղիում | Կանգուն։ | |
| 88 | Եկեղեցի | միջնադար | Վարդավանք գյուղից Կապան տանող մայրուղուց ձախ, «Ներքին Գյոդակլու» վայրում | Միանավ փոքր ավերված սրահ է։ | |
| 89 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 17-18 դդ. | Վերին Խոտավան գյուղի կենտրոնում | Եռանավ բազիլիկ, կանգուն է, ամ-ից կից է նոր շրջանում կառուցված գավիթը։ | |
| 90 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Վերին Խոտավան գյուղի ամ եզրին | Միանավ սրահ, ավերված։ | |
| 91 | Եկեղեցի | 17 դ. | Տանձավեր գյուղից 2 կմ հս-աե, սարալանջին, գոմերի մոտ, Գորիս-Կապան կարճ ճանապարհի վրա, Մաճ գյուղատեղիում | Միանավ սրահ, տանիքն ավերված։ | |
| 92 | Եկեղեցի | վաղ միջնադար | Տանձավեր գյուղից 500 մ հս, Տանձավեր գյուղատեղիի ամ մասում, անտառապատ ձորալանջին | Ավերված։ | |
| 93 | Եկեղեցի | վաղ միջնադար | Տանձավեր գյուղից 500 մ հս, Տանձավեր գյուղատեղիի ամ մասում, անտառապատ ձորալանջին | Ավերված է, պահպանվել են մնացորդները։ | |
| 94 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Տանձավեր գյուղապետարանի դիմաց | Պահպանվել են հս պատը և ամ պատի 1/4 մասը։ | |
| 95 |  |
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 1705 թ. | Տանձավեր գյուղի ամ եզրին, Քաշունի գետի ափին | Եռանավ բազիլիկ։ |
| 96 | Եկեղեցի | 1589 թ. | Ուժանիս գյուղից 3 կմ հս, բարձր բլրի հարավահայաց լանջին, Վաժունիք գյուղատեղիի գերեզմանոցում | Միանավ կիսավեր սրահ։ | |
| 96 | Եկեղեցի Հովհաննես | 1878 թ. | Ուժանիս գյուղի մեջ | Միանավ սրահ։ | |
| 97 | Եկեղեցի «Սպիտակ աղբյուրի խաչ» | Ուժանիս գյուղից 1 կմ աե | Միանավ սրահ։ | ||
| 98 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Փայահան գյուղի մեջ | Միանավ սրահ։ | |
| 99 | Եկեղեցի | 19 դ. | Քարուտ գյուղի հս եզրին | ||
| 100 | Եկեղեցի | 18 դ. | Քիրս գյուղի հս եզրին | Միանավ սրահ։ | |
| 101 | Եկեղեցի | 10 դ. | Օխտար գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, ավերված Հունուտ գյուղատեղիում | Թաղածածկ է, կանգուն։ | |
| 102 | Եկեղեցի «Քամու խաչ» | 10 դ. | Օխտար գյուղից 2 կմ հս, «Դուքան բազար» վայրում | Փոքր է, կանգուն։ |
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ՀՀ վանական համալիրների ցանկ
- Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ
- ՀՀ տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկ
- Արցախի վանական համալիրների ցանկ
- Սիսիան համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Ստեփանավանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Գորիս համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Մեղրի համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Թալինի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տաշիրի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Մարալիկի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տավուշի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Նոյեմբերյանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
- ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան