Նոյեմբերյանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Արտաքին տեսք
Ստորև ներկայացվում է Նոյեմբերյանի շրջանի վանական համալիրների, եկեղեցիների և մատուռների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]
# | Պատկեր | Անուն | Կառուցման տարեթիվ | Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից | Լրացուցիչ տվյալներ |
---|---|---|---|---|---|
1 | Եկեղեցի «Ջուխտակեղցի» | 13-14 դդ. | Նոյեմբերյան քաղաքից 1.8 կմ հվ-ամ, սարի վրա | ||
2 | Մատուռ | վերակառ. 20 դ. սկզբին | Նոյեմբերյան քաղաքից 10 կմ ամ | ||
3 | Եկեղեցի Սբ Հակոբ | 19 դ. | Արճիս գյուղի մեջ | Կիսավեր է, եռանավ բազիլիկ։ | |
4 | Մատուռ | 19 դ. | Արճիս գյուղի մեջ, եկեղեցուց հվ-ամ | ||
5 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 4-5 դդ. | Բաղանիս գյուղի հս եզրի բլրալանջին | Պահպանվել են խորանի հատվածը, հս պատը և հս-ամ անկյունաշարը։ | |
6 | Եկեղեցի Սբ. Նշան | 17-18 դդ. | Բերդավան գյուղից 1 կմ աե, «Ղալինջաքար» ամրոցի և բրոնզեդարյան բնակատեղիի միջակայքում ընկած գյուղատեղիում | Եռանավ բազիլիկ, ավերված։ | |
7 | Մատուռ | 12-13 դդ. | Բերդավան գյուղից 1 կմ աե, «Ղալինջաքար» ամրոցի և բրոնզեդարյան բնակատեղիի միջակայքում ընկած գյուղատեղիում | Պահպանվել են պատերը 1-1.5 մ բարձրությամբ։ | |
8 | Մատուռ | 16-17 դդ. | Բերդավան գյուղի հվ եզրին | ||
9 | Վանական Համալիր Սբ. Սարգիս | 16-19 դդ. | Դովեղ գյուղից 4 կմ հվ-աե, ձորալանջին | Վերակառուցվել է 1845-1849 թթ., խորանում ագուցված են խաչքարերի բեկորներ։ | |
10 | Եկեղեցի | 19 դ. | Լճկաձոր գյուղի մեջ | Կիսավեր է, պահպանվել են պատերը 3 մ բարձրությամբ։ | |
11 | Մատուռ «Խեչի ձոր» | 18 դ. | Լճկաձոր գյուղից 3 կմ հս-աե, նույնանուն տեղամասում | Փլված են տանիքը և պատերի վերնամասերը։ | |
12 | Եկեղեցի «Կոնդոխավանք» | 13-14 դդ. | Կողբ գյուղից 13 կմ հվ-ամ, «Կոնդոխավանք» ամրոցի տարածքում | ||
13 | Եկեղեցի | 12-13 դդ. | Կողբ գյուղից 1 կմ հվ, գերեզմանոցում | Քանդված են ծածկը, ամ պատը և հվ պատի մի մասը։ | |
14 | Մատուռ | 12-13 դդ. | Կողբ գյուղից 1 կմ հվ, գերեզմանոցում, եկեղեցուց 10 մ հվ | Պահպանվել է խորանի հատվածը։ | |
15 | Մատուռ | 12-13 դդ. | Կողբ գյուղից 1.5 կմ ամ, նույնանուն վայրում, գերեզմանոցի կենտրոնում | Պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ։ | |
16 | Եկեղեցի «Ագեղցի» | վերակառ. 17 դ. | Կողբ գյուղից 1 կմ հվ-ամ | Քանդված են թաղը և հվ պատը, խորանում ագուցված են խաչքարերի բեկորներ։ | |
17 | Եկեղեցի «Տվարաեղցի» | 6-7 դդ. | Կողբ գյուղից 2.5-3 կմ հվ-ամ, «Տվարաեղցի» («Տվարագեղցի») գյուղատեղիում | Եռանավ բազիլիկ, կիսավեր, վերակառուցվել է 1258 թ.: | |
18 | Մատուռ | 10-12 դդ. | Կողբ գյուղից 2.5-3 կմ հվ-ամ, «Տվարաեղցի» («Տվարագեղցի») գյուղատեղիից 0.5 կմ հս, սարի գագաթին | Ավերված։ | |
19 | Մատուռ | 17-18 դդ. | Կողբ գյուղից 3 կմ հս-ամ, հանդամիջյան ճանապարհից աջ, սարալանջին, «Վարդգեղ» գյուղատեղիի կենտրոնական մասում | Պահպանվել են պատերը` 1.5 մ բարձրությամբ։ | |
20 | Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 14-15 դդ. | Կողբ գյուղից 3 կմ հս-աե | ||
21 | Եկեղեցի «Վարդապետի» | 7 դ. | Կողբ գյուղի մեջ, հրապարակից 300 մ հս-ամ, տնամերձ հողամասում | Պահպանվել են հիմքերը։ | |
22 | Վանական համալիր Մշկավանք (Մշակավանք) | 12-13 դդ. | Կողբ գյուղից 3-4 կմ հվ-ամ, անտառապատ սարավանդի վրա | Վերանորոգված է։ | |
23 | Մատուռ | 12-13 դդ. | Կողբ գյուղից 4 կմ հվ-աե, սարալանջին, «Գեղատեղ» գյուղատեղիում | ||
24 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 7 դ. | Ոսկեպար գյուղից 1 կմ հս-աե, Ոսկեպար գետակի ձախ կողմում, բլրալանջին | Կենտրոնագմբեթ, խաչաձև։ | |
25 | Վանական համալիր «Ջուխտակ Եղցի» | 12-13 դդ. | Ոսկեպար գյուղից 18 կմ ամ | 3 եկեղեցիներից և և 1 մատուռից կազմված վանական համալիր է։ | |
26 | Վանական համալիր «Բերդավանք» | 12-13 դդ. | Ոսկեպար գյուղից 10 կմ ամ | Պարսպապատ, աղյուսաշեն վանական համալիր է։ | |
27 | Եկեղեցի «Անտառամուտի» | ուշ միջնադար | Ոսկեպար գյուղի հվ-ամ մասում | Պահպանվել է խորանի հատվածը։ | |
28 | Եկեղեցի Սբ. Գայանե | վերականգն. 2003 թ. | Ոսկեվան գյուղի մեջ | Վերանվանվել է 2003 թ.: | |
29 | Սրբատեղի «Խեչ» | 19-20 դդ. | Պտղավան գյուղից 2 կմ աե, դամբանաբլրից 300 մ հվ | ||
30 | Եկեղեցի | 17-18 դդ. | Ջուջևան գյուղի կենտրոնում | ||
31 | Մատուռ | 16-17 դդ. | Ջուջևան գյուղի հվ-ամ եզրին, քարհանքից 50 մ հս-աե | Կիսաժայռափոր, կիսավեր։ |
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՀՀ վանական համալիրների ցանկ
- Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ
- ՀՀ տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկ
- Արցախի վանական համալիրների ցանկ
- Սիսիան համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Ստեփանավանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Գորիս համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Մեղրի համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Թալինի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տաշիրի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Մարալիկի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տավուշի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Թումանյանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
- ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան