Բելգրադի գրքի տոնավաճառ
| Բելգրադի գրքի տոնավաճառ | |
|---|---|
 Բելգրադի տոնավաճառի ցուցասրահի համալիր շինություն Սավա գետի ափին | |
| Երկիր |  Սերբիա |
| Գտնվելու վայր | Բելգրադ |
| Ցուցահանդեսի տեսակ | պարբերական իրադարձություն |
| Բացվել է | 1957 |
| Սկիզբ | 1956 |
| Կայք | beogradskisajamknjiga.com |
Բելգրադի գրքի միջազգային տոնավաճառ, տարածաշրջանի ամենահին և կարևոր գրական իրադարձություններից մեկը Սերբիայում։ Դրա հիմնական նպատակն է հնարավորություն տալ հրատարակիչներին, հեղինակներին, գրավաճառներին, գրադարանավարներին, գրքեր տարածողներին, մուլտիմեդիա ընկերություններին և այլ մասնակիցների կապեր հաստատել, փորձի փոխանակում կատարել, բիզնես գործարքներ կնքել և ստեղծել բիզնես և մշակութային համագործակցության այլ ձևեր։ Սերբիայի բոլոր հրատարակիչները և տարածաշրջանի ամենահայտնի հրատարակիչները Տոնավաճառում հանդես են գալիս իրենց ամենամյա հրատարակչական արտադրանքով։
Բացի հրատարակչական ծրագրից, Տոնավաճառում կազմակերպվում է նաև լայնածավալ այլ միջոցառում՝ կոնֆերանսներ, կլոր սեղան կոնֆերանսներ, հանդիպումներ հեղինակների հետ, հանրային քննարկումների վահանակներ և աշխատաժողովներ։ Գրքի տոնավաճառն այցելուներին է տալիս իրենց հետաքրքրող գրքերը մեկ վայրում գտնելու և հատուկ գներով գնելու հնարավորություն, ինչպես նաև հանդիպելու իրենց սիրելի հեղինակներին և բացահայտելու նորերը՝ բազմաթիվ ծրագրերից որևէ մեկին մասնակցեով։
Գրքի տոնավաճառը Սերբիայի ամենաշատ այցելվող մշակութային իրադարձությունն է։ 2016 թվականին տոնավաճառին եղել է 188409 այցելու[1][2]։ Իսկ 2022 թվականին՝ 163616 այցելու[3]։ Կազմակերպչի տվյալներով՝ 2019 թվականին տոնավաճառին հետևել է 1300 հավատարմագրված լրագրող[1]։
2010 թվականին Բելգրադի քաղաքացիների շրջանում Strategic Marketing ընկերության անցկացված հետազոտության համաձայն՝ Գրքի տոնավաճառը հռչակվել է Բելգրադի ամենամեծ ապրանքանիշը։
Հիմնադրման վաթսունամյա հոբելյանի առթիվ, Բելգրադի գրքի տոնավաճառը դարձել է Բելգրադի կրթամշակութային համայնքի «Ոսկե օղակ 2015» մրցանակի դափնեկիր` Բելգրադի մշակույթի մեջ մշտական ներդրման համար։
Բելգրադի գրքի տոնավաճառը ստեղծվել է Բելգրադի քաղաքապետարանի կողմից, այն ղեկավարվում է Գրքի տոնավաճառի խորհուրդը, իսկ գործադիր կազմակերպիչը Belgrade Fair ընկերությունն է։ Տոնավաճառն ավանդաբար անցկացվում է հոկտեմբերին, Բելգրադի 1, 1A, 2 և 4 տոնավաճառների սրահներում, մոտ 30000 քառակուսի մետր տարածքում և տևում է ութ օր։
2021 թվականին Բելգրադի Գրքի տոնավաճառը տեղի է ունեցել սեպտեմբերի 11-ից 19-ը։
2023 թվականին Բելգրադի գրքի տոնավաճառը տեղի է ունենալու հոկտեմբերի 21 - 29[4]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարավսլավական գրքի առաջին տոնավաճառը տեղի է ունեցել 1956 թվականին Զագրեբի տոնավաճառում՝ նախագահ Իոսիպ Բրոզ Տիտոյի հովանու ներքո։ Դրան մասնակցում էին երկրի կարևորագույն գրողները, որոնց թվում էին նաև Իվո Անդրիչը և Միրոսլավ Կրլեժան։ Այնտեղ ցուցադրվել են Հարավսլավիայի բոլոր հրատարակիչների մոտ 12000 գրքեր, ինչպես նաև Ավստրիայից, Չեխոսլովակիայից, Նիդեռլանդներից, Մեծ Բրիտանիայից, Ֆրանսիայից, Իտալիայից, Չինաստանից, Հունգարիայից, Արևելյան և Արևմտյան Գերմանիայից, Լեհաստանից, Ռումինիայից, ԱՄՆ-ից, Խորհրդային Միությունից և Շվեյցարիայից։
Հաջորդ 1957 թվականին տոնավաճառը տեղափոխվել է Բելգրադ, որտեղ ավարտվել էր ժամանակակից տոնավաճառի շինարարությունը։ Ցուցադրվել են շուրջ 60 տեղական և 36 միջազգային հրատարակիչների գրքեր՝ Եվրոպայի, Ամերիկայի և Ասիայի 16 երկրներից։ Պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ Գրքի միջազգային ցուցահանդեսը պետք է ներառի կատալոգ և տևի վեց օր։ Տոնավաճառն անցկացվել է հոկտեմբերի վերջին, Բելգրադի տոնավաճառ 3-րդ սրահում և տոնավաճառի կապակցությամբ նախաձեռնվել է նաև «Գիրք և աշխարհ» ամսագիրը։ Բելգրադի գրքի առաջին տոնավաճառը բացել է այն ժամանակ Դաշնային գործադիր խորհրդի փոխնախագահ պարոն Ռոդոլյուբ Չոլակովիչը։
Բելգրադի Գրքի միջազգային տոնավաճառը տարեկան հավաքում էր մեծ թվով հրատարակիչների նախկին Հարավսլավիայից և ամբողջ աշխարհից, այնպես որ Ֆրանկֆուրտի և Վարշավայի գրքի տոնավաճառներից հետո այն դարձել է Եվրոպայի, Ամերիկայի, Ասիայի և Աֆրիկայի հրատարակչական անձնակազմի ամենամեծ հավաքատեղին։ Արևելքի և արևմուտքի մշակույթները հանդիպել են Բելգրադում և շարունակում են հանդիպել այնտեղ[5]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բելգրադի գրքի տոնավաճառի ընթացքում շնորհվում են մի քանի մրցանակներ.
- Տարվա հրատարակիչ
- Տարվա հրատարակչական նախագիծ
- Լավագույն մանկական գիրք
- Ամենագեղեցիկ գիրք
- Ամենագեղեցիկ մանկական գիրք
- Լավագույն երիտասարդական գրքերի դիզայներ
- Լավագույն հրատարակիչ Սփյուռքից
- Հատուկ ճանաչում գիտության ոլորտում ունեցած ներդրման համար։
Սերբիայից և Սփյուռքից բոլոր հրատարակիչները, ովքեր ցուցադրվում են Տոնավաճառում, կարող են մրցել մրցանակների համար։
Բացի այս մրցանակներից, 2007 թվականից նաև միջազգային հրատարակչի շնորհվում էԴոսիտե Օբրադովիչի անվան մրցանակ՝ սերբական գրականության հրատարակման և առաջմղման գործում ունեցած շարունակական ավանդի համար։ Մինչ այժմ մրցանակի դափնեկիրներն էին ավստրիացի հրատարակիչ Վիսեր Վերլագը Կլագենֆուրտից (2007), ֆրանսիացի հրատարակիչ Գայիա Էդիշոնսը Բորդոյից (2008), հունգարացի հրատարակիչ Յելենկորը Պեչից (2009), իտալացի հրատարակիչ Զանդոնային Ռովերետոյից (2010), բուլղարացի հրատարակիչ Սիելան Սոֆիայից (2011) և սլովակ հրատարակիչ Կալգրամը Բրատիսլավայից (2012), ուկրաինական հրատարակիչ «Piramid» Լվովից (2013), մակեդոնական հրատարակիչ «Ikona» Սկոպյեից (2014), իսպանական հրատարակիչ «Acantilado» Բարսելոնայից (2015), ռուս հրատարակիչ «Գրքի կենտրոն Ռուդոմինո» Մոսկվայից (2016), ավստրիական հրատարակիչ «Pauls Zsolnay» Վիեննայից (2017), իտալական հրատարակիչ «Lit Edizioni» Հռոմից (2018) և հունական հրատարակիչ «Kostaniotis Editions» Աթենքից (2019)[6]։
Առանձնահատուկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատվավոր հյուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2002 թվականից Բելգրադի տոնավաճառն ունի նաև իր պատվավոր հյուրը՝ երկիր, որը հատուկ ներկայացված է իր գրականությամբ և հրատարակչական արտադրանքով։ «Պատվավոր հյուրը» գրքի տոնավաճառի 2-րդ սրահում նշանակալի տեղ է ստանում։ Պատվավոր հյուրը հնարավորություն ունի ներկայացնելու իր հրատարակությունը և մշակույթն իր ստենդում, ինչպես նաև Տոնավաճառի խթանման կոնֆերանսների սրահներում, հեղինակային հանդիպման ծրագրի, դասախոսությունների և առևտրային սեմինարների շրջանակներում։
Պատվավոր հյուրը կարող է Տոնավաճառում ներկայացնել իր երկրի հեղինակներին, թարգմանիչներին, հրատարակիչներին, դիստրիբյուտորներին, ինչպես նաև բոլոր նրանց, ովքեր տարբեր ձևերով կապված են գրքի հետ։ Ուժեղ և կենդանի մշակութային կապերի ստեղծումը միջոցառման կարևորագույն նպատակներից է, և այս առումով «Պատվավոր հյուր» ինստիտուտը չափազանց կարևոր է։
Պատվավոր հյուրեր եղ եղել Նորվեգիան (2002), Կանադան (2003), Ֆրանսիան (2004), Մեծ Բրիտանիան (2005), Միացյալ Նահանգները (2006), Իտալիան (2007), Ճապոնիան (2008), Հունաստանը (2009), Շվեդիան (2010), Պորտուգալերեն լեզուն (2011), Հունգարիան (2012), Լեհաստանը (2013), Չինաստանը (2014), Ռուսաստանը (2015) և Իրանը (2016), Գերմաներեն լեզվով գրականությունը (Գերմանիա, Ավստրիա, Շվեյցարիա և Լիխտենշտեյն) - 2017 թ., Մարոկկոյի Թագավորությունը (2018) և Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետությունը (2019)[7][8][9]։
Դպրոցական օր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տոնավաճառում 2005 թվականից կազմակերպվում է այսպես կոչված Դպրոցական օր, որը ներառում է աշակերտների, ուսանողների, դասախոսների և դպրոցների գրադարանավարների կազմակերպված այցելություններ, ինչպես նաև նրանց համար նախատեսված բազմաթիվ կողմնակի միջոցառումներ։
Կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Արդեն առաջին հայացքից նկատելի է ցանկությունը, որ տոնավաճառը լինի բաց պատուհան՝ կրկնակի հայացքով, մեր մարդու համար՝ դեպի օտար գրքի աշխարհ, իսկ օտարի համար՝ դեպի գրքի ուղին և զարգացումը մեր ժողովուրդների գրականության մեջ։ Բացի մեր բոլոր ազգերի և էթնիկ խմբերի լեզուներով հրատարակություններից, դրան մասնակցում են մոտ 70 ցուցահանդեսներ 18 երկրներից... Տոնավաճառի հետ կապված, փորձագետների համագործակցությամբ կազմակերպվել է ցուցահանդես՝ նվիրված Լենինի 100-ամյակին, ապա մեր տների ու բնակարանների սլավոնական հրատարակությունների միջազգային ցուցահանդես... - Իվո Անդրիչ, 1970 թվական
|
|
|
|
Նայեք ձեր շուրջը գտնվող այս հսկայական քանակությամբ գաղտնիքներին։ Գրքի տոնավաճառում ես միշտ տխուր եմ, քան ուրախ։ Եթե նույնիսկ հարյուրավոր տարիներ ապրեինք, մենք ժամանակ չէինք ունենա բացելու մարդկային մտքի մարգարիտների այս բոլոր պատյանները՝ լի սրտի կրակով և երևակայության փոթորիկներով... - Դեսանկա Մաքսիմովիչ, 1988 թվական
|
|
|
|
Մեր օրերում գրականությունն ապրում է մահացած դասականների և կենդանի ընթերցողների շնորհիվ՝ այժմ նոր հարցադրում անելով՝ կարո՞ղ ենք սիրել գիրքը։ Որքան ենք մենք այն գնահատումի փոխարեն` որքան գեղեցիկ է այն... Այսպիսով, այստեղ, այս երեկո փնտրեք մի գիրք, որը դուք կկարողանաք սիրել։ Դրանով, հավանաբար, դուք օգնում եք այս մոլորակին գոյատևել... - Միլոռադ Պավիչ, 1990 թվական
|
|
|
|
Գրքի տոնավաճառը հիանալի կենտրոնական վայր է, որտեղ ես կարող եմ հանդիպել միայն իմ ծանոթ ու տեսած գրողներին, ստուգել ու ծանոթանալ ամբողջ տեղական արտադրությանը։ Այսպիսով, Գրքի տոնավաճառն ինձ համար ամենահիասքանչ ժամանակն է Բելգրադում։ - Դավիթ Ալբահարի, 2004 թվական
|
|
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Ինչպես նշված է Բելգրադի գրքի 57-րդ միջազգային ցուցահանդեսի զեկույցում
- ↑ «61. Међународни београдски сајам књига – завршни текст». sajamknjiga.rs. 2016 թ․ նոյեմբերի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
- ↑ Р, К. «Сајам књига посетило 163.616 људи». Politika Online. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 18-ին.
- ↑ sarca. «Home». International Belgrade Book Fair (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 18-ին.
- ↑ Radovan Popovic: The First Book Fair Արխիվացված 18 Սեպտեմբեր 2011 Wayback Machine
- ↑ «„Награде Доситеј Обрадовић"». Задужбина Доситеј Обрадовић (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 18-ին.
- ↑ Политика:"Мађарска–земља почасни гост Сајма књига“ 28.9.2012, հասանելի` 11.3.2013.
- ↑ Свечано отворен 58. Сајам књига(Б92,20. октобар 2013)
- ↑ Предајом Отворене књиге Кини званично затворен Сајам књига (Политика, 27. октобар 2013)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Բելգրադի գրքի տոնավաճառ կատեգորիայում։ |
- «Belgrade Fair» [Բելգրադի գրքի տոնավաճառի պաշտոնական կայք]. Међународни београдски сајам књига (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 18-ին.