Օսմանյան սուլթանների ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ստորև ներկայացված է Օսմանյան սուլթանների ցանկը։ Թեև Օսմանյան հարստության հիմնադիրն է համարվում օղուզ թյուրքերի կայը ցեղի առաջնորդ Էրթողրուլը, որն Իկոնիայում ստեղծել էր սուլթանության հիմքը, այնուամենայնիվ իր որդի Օսմանն էր, որն իրեն առաջինը «սուլթան» հռչակեց։ Այս Օսմանի անվամբ կոչվեց հարստությունը, իսկ հետագայում՝ նաև ամբողջ կայսրությունը։

Ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

№ Սուլթան Պատկեր Կառավարման սկիզբ Կառավարման ավարտ Տուղրա Նշումներ
Օսմանյան կայսրության կազմավորում
(1299 – 1453 թվականներ)
1 Օսման I
ĠĀZĪ (Զինվոր)
 մոտ 1299 մոտ 1326[1] —
  • Էրթուղրուլ Բեյի և անհայտ կնոջ որդի[2][3]։
  • Կառավարել է մինչև իր մահը։
2 Օրհան I
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		մոտ 1326[1] 1362 Օրհան I-ի տուղրան (ստորագրություն)
3 Մուրադ I
SULTAN-İ AZAM (Ամենավսեմ Սուլթան)
HÜDAVENDİGÂR
(Աստծու հետևորդ)
ŞEHÎD (Նահատակ) [5] 		1362 1389 թվականի հունիսի 15 Մուրադ I-ի տուղրան (ստորագրություն)
4 Բայազիդ I
SULTAN-İ RÛM (Հռոմեական կայսրության սուլթան)
YILDIRIM (Կայծակ) 		1389 թվականի հունիսի 15 1402 թվականի հուլիսի 20 Բայազիդ I-ի տուղրան (ստորագրություն)
Օսմանյան միջթագավորություն
(1402 թվականի հուլիսի 20 – 1413 թվականի հուլիսի 5)
— Իսա Չելեբի
Անատոլիայի փոխսուլթան 		1403–1405
(արևմտյան Անատոլիայի սուլթան) 		1406 —
  • Անկարայի ճակատամարտից հետո՝ 1402 թվականի հուլիսի 20-ին, Իսա Չելեբին հաղթանակ է տոնևոմ Մուսա Չեկեբիի հանդեպ և իր իշխանության ներքո ներառում արևմտյան Անատոլիայի տարածքները՝ գահակալելով մոտ երկու տարի։
  • 1405 թվականին՝ Ուլուբադի ճակատամարտում պարտություն է կրել Մեհմեդ Չելեբիից։
  • Սպանվել է 1406 թվականին։
— Սուլեյման Չելեբի
Ռումելիայի առաջին սուլթան 		1402 թվականի հուլիսի 20 1411 թվականի փետրվարի 17[8] —
— Մուսա Չելեբի
Ռումելիայի երկրորդ սուլթան 		1411 թվականի փետրվարի 18 1413 թվականի հուլիսի 5[10] —
— Մահմեդ Չելեբի
Անատոլիայի սուլթան 		1403–1406
(արևելյան Անատոլիայի սուլթան)

1406–1413
(Անատոլիայի սուլթան) 		1413 թվականի հուլիսի 5 —
  • 1402 թվականի հուլիսի 20-ին՝ Անկարայի ճակատամարտից անմիջապես հետո որպես փոխսուլթան ստանձնել է արևելյան Անատոլիայի իշխանությունը։
  • 1405 թվականին Ուլաբատի ճակատամարտում հաղթանակ է տոնել Իսա Չելեբիի նկատմամբ։
  • 1406 թվականից ի վեր, երբ զոհվեց Իսա Չեբելին, դարձել է Անատոլիայի ամբողջ տարածքի միանձնյա կառավարիչ։
  • 1413 թվականի հուլիսի 5-ից ի վեր, երբ զոհվեց Մուսա Չելեբին, ձեռք է բերել Օսմանյան Սուլթան Մահմեդ I Խան կոչումը։
Սուլթանության շարունակում
5 Մեհմեդ I
ÇELEBİ (Բարյացակամ)
KİRİŞÇİ 		1413 թվականի հուլիսի 5 1421 թվականի մայիսի 26 Մահմեդ I-ի տուղրա (ստորագրություն
6 Մուրադ II
KOCA (Մեծ)
 1421 թվականի հունիսի 25 1444 Մուրադ II- տուղրա (ստորագրություն)
7 Մեհմեդ II
FĀTİḤ (Նվաճող)
فاتح‎ 		1444 1446 Մեհմեդ II-ի տուղրա (ստորագրություն)
  • Մուրադ II-ի և Հյումա Խաթունի որդին[3]։
  • Գահը հետ է վերադարձրել հորը, երբ սկսել է աճել ենիչերիների սպառնալիքը[14]։
(6) Մուրադ II
KOCA (Մեծ) 		1446 1451 թվականի փետրվարի 3 Մուրադ II-ի տուղրա (ստորագրություն)
  • Կառավարման երկրորդ փուլ
  • Ենիչերիների ապստամբության պատճառով ստիպված վերահաստատվել է գահի վրա[15]"։
  • Կառավարել է մինչև մահ։
Օսմանյան կայսրության հզորացում
(1453 – 1550)
(7) Մեհմեդ II
KAYSER-İ RÛM (Հռոմեական կայսրության կեսար)
FĀTİḤ (Նվաճող)
فاتح‎ 		1451 թվականի փետրվարի 3 1481 թվականի մայիսի 3 Մեհմեդ II-ի տուղրա (ստորագրություն)
8 Բայազիդ II
VELÎ (Արդար) 		1481 թվականի մայիսի 19 1512 թվականի ապրիլի 25 Tughra of Բայազիդ II-ի տուղրա (ստորագրություն)
9 Սելիմ I
YAVUZ (Հզոր)
Hadim'ul Haramain'ish-Sharifain
(Մեքքայի և Մեդիայի սպասավոր) 		1512 թվականի ապրիլի 25 1520 թվականի սեպտեմբերի 21 Սելիմ I-ի տուղրա (ստորագրություն)
10 Սուլեյման I
MUHTEŞEM (Հրաշալի)

կամ KANÛNÎ (Օրենսդիր)
قانونى‎

1520 թվականի սեպտեմբերի 30 1566 թվականի սեպտեմբերի 6 կամ 7 Սուլեյման I-ի տուղրա (ստորագրություն)
Օսմանյան կայսրության փոխակերպում
(1550 – 1700)
11 Սելիմ II
SARI (Շիկահեր)

MEST (Հարբեցող)

1566 թվականի սեպտեմբերի 29 1574 թվականի դեկտեմբերի 21 Սելիմ II-ի տուղրա (ստորագրություն)
12 Մուրադ III 1574 թվականի դեկտեմբերի 22 1595 թվականի հունվարի 16 Tughra of Murad III
  • Սելիմ II-ի և Նուրբանու սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև մահ[21]։
13 Մեհմեդ III
ADLÎ (Արդար) 		1595 թվականի հունվարի 27 1603 թվականի դեկտեմբերի 20 կամ 21 Մեհմեդ III-ի տուղրա (ստորագրություն)
14 Ահմեդ I
BAḪTī (Բախտավոր) 		1603 թվականի դեկտեմբերի 21 1617 թվականի նոյեմբերի 22 Ահմեդ I-ի տուղրա
15 Մուստաֆա I
DELİ (Խելագար) 		1617 թվականի նոյեմբերի 22 1618 թվականի փետրվարի 26 Մուստաֆա I-ի տուղրա
16 Օսման II
GENÇ (Երիտասարդ)
ŞEHÎD (Նահատակ)
شهيد‎ 		1618 թվականի փետրվարի 26 1622 թվականի մայիսի 19 Օսման II-ի տուղրա
  • Ահմեդ I-ի և Մահֆիրուզ Խադիջա Սուլթանի որդին։
  • 1622 թվականի մայիսի 19-ին ենիչերների ապտամբության հետևանքով գահընկեց է արվել։
  • Սպանվել է 1622 թվականի մայիսի 20-ին՝ մեծ վեզիր Կարա Դավուդ Փաշայի կողմից[25]։
(15) Մուստաֆա I
DELİ (Խելագար) 		1622 թվականի մայիսի 20 1623 թվականի սեպտեմբերի 10 Մուստաֆա I-ի տուղրա
  • Երկրորդ կառավարման շրջան
  • Գահի վրա վերահստատվել է իր եղբորորդի Օսման II-ի սպանությունից հետո
  • Իր հոգեկան անառողջ վիճակի պատճառով գահընկեց է արվել և 1639 թվականի հունվարի 20-ին բանտարկվել Ստամբուլում[24]։
17 Մուրադ IV
SAHİB-Î KIRAN
Բաղդադի նվաճող
ĠĀZĪ (Զինվոր)
غازى‎ 		1623 թվականի սեպտեմբերի 10 1640 թվականի փետրվարի 8 կամ 9 Tughra of Murad IV
  • Ահմեդ I-ի և Քյոսեմ Սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահը[26]
18 Իբրահիմ I
DELİ (Խելագար)
Կրետեի նվաճող
ŞEHÎD 		1640 թվականի փետրվարի 9 1648 թվականի օգոստոսի 8 Tughra of Ibrahim
  • Ահմեդ I-ի և Քյոսեմ Սուլթանի որդին
  • 1648 թվականի օգոստոսի 8-ին Շեյք ալ-Իսլամի կողմից կազմակերված հեղափոխությունը տապալել է նրա իշխանությունը
  • 1648 թվականի օգոստոսի 18-ին[27] Ստամբուլում խեղդամահ է արվել մեծ վեզիր Մեվլևի Մեհմեդ փաշայի հրամանով
19 Մուհամմեդ IV
AVCI (Որսորդ)
ĠĀZĪ (Զինվոր)
غازى‎ 		1648 թվականի օգոստոսի 8 1687 թվականի նոյեմբերի 8 Tughra of Mehmed IV
  • Իբրահիմի և Թուրհան Սուլթանի որդին
  • Մոհաչեի ճակատամարտից հետո՝ 1687 թվականի նոյեմբերի 8-ին նրա իշխանությունը տապալվել է
  • Մահացել է Ադրիանապոլսում 1693 թվականի հունվարի 6-ին[28]
20 Սուլեյման II
ĠĀZĪ (Զինվոր)
 1687 թվականի նոյեմբերի 8 1691 թվականի հունիսի 22 Tughra of Suleiman II
  • Իբրահիմի և Աշուբ Սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[29]
21 Ահմեդ II
ḪĀN ĠĀZĪ (Զինվոր արքայազն) 		1691 թվականի հունիսի 22 1695 թվականի փետրվարի 6 Tughra of Ahmed II
  • Իբրահիմի և Մուազզեզ Սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[30]
22 Մուստաֆա II
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		1695 թվականի փետրվարի 6 1703 թվականի օգոստոսի 22 Tughra of Mustafa II
  • Մուհամեդ IV-ի և Գյուլնուշ Սուլթանի որդին
  • 1703 թվականի օգոստոսի 22-ին նրա իշխանությունը տապալվել է Ենիչերիների կողմից․ այդ իրադարձությունները հայտնի են որպես Ադրիանապոլսի դեպքեր
  • Մահացել է Ստամբուլում՝ 1704 թվականի հունվարի 8-ին[31]
Օսմանյան կայսրության լճացման և բարեփոխումների ժամանակաշրջան
(1700 – 1827)
23 Ահմեդ III
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		1703 թվականի օգոստոսի 22 1730 թվականի հոկտեմբերի 1 կամ 2 Tughra of Ahmed III
  • Մուհամեդ IV-ի և Գյուլնուշ Սուլթանի որդին
  • Իշխանությունը տապալվել է Ենիչերիների ապստամբության կողմից, որը ղեկավարում էր Պատրոն Հալիլը
  • Մահացել է 1736 թվականի հուլիսի 1-ին[32]
24 Մահմուդ I
ĠĀZĪ (Զինվոր)
KAMBUR (Կուզ) 		1730 թվականի հոկտեմբերի 2 1754 թվականի դեկտեմբերի 13 Tughra of Mahmud I
  • Մութաֆա II-ի և Սալիհա Սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[33]
25 Օսման III
SOFU (Բարեպաշտ) 		1754 թվականի դեկտեմբերի 13 1757 թվականի հոկտեմբերի 29 կամ 30 Tughra of Osman III
  • Մութաֆա II-ի և Շեխսուվար Սուլթանի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[34]
26 Մուստաֆա III
YENİLİKÇİ (Առաջին նորարար) 		1757 թվականի հոկտեմբերի 30 1774 թվականի հունվարի 21 Tughra of Mustafa III
  • Ահմեդ III-ի և Միհրիշահ Կադինի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[35]
27 Աբդուլ Համիդ I
Abd ūl-Hāmīd (Աստծո ծառա)
ISLAHATÇI (Բարելավիչ)
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		1774 թվականի հունվարի 21 1789 թվականի ապրիլի 6 կամ 7 Tughra of Abdul Hamid I
  • Ահմեդ III-ի և Շերմի Կադինի որդին
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[36]
28 Սելիմ III
BESTEKÂR (Երգահան)
NİZÂMÎ (Կարգավորիչ-Պատշաճ)
ŞEHÎD (Նահատակ) 		1789 թվականի ապրիլի 7 1807 թվականի մայիսի 29 Tughra of Selim III
29 Մուստաֆա IV 1807 թվականի մայիսի 29 1808 թվականի հուլիսի 28 Tughra of Mustafa IV
Օսմանյան կայսրության արդիականացման և անկման ժամանակաշրջան
(1827 – 1908)
30 Մահմուդ II
İNKILÂPÇI (Բարենորոգիչ)
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		1808 թվականի հուլիսի 28 1839 թվականի հուլիսի 1 Tughra of Mahmud II
  • Աբդուլ Համիդ I-ի և Նակշիդիլ Սուլթանի (խնամակալ) որդին
  • Բարենպաստ դեպքի հետևանքով 1826 թվականին վերացրել է Ենիչերական զորագնդերը
  • Կառավարել է մինչև իր մահ[39]
31 Աբդուլ Մեջիդ
TANZİMÂTÇI
(Հզոր կարգավորիչ կամ Վերակազմավորման փաստաբան)
ĠĀZĪ (Զինվոր) 		1839 թվականի հուլիսի 1 1861 թվականի հունիսի 25 Tughra of Abdulmejid I
32 Աբդուլ Ազիզ
BAḪTSIZ (Դժբախտ)
ŞEHĪD (Նահատակ) 		1861 թվականի հունիսի 25 1876 թվականի մայիսի 30 Tughra of Abdülaziz
  • Մահմուդ II-ի և Պերտևնիյալ Սուլթանի որդին
  • Տապալվել է իր նախարարների կողմից
  • Մահացած է հայտնաբերվել մահից 5 օր հետո (ինքնասպանություն կամ սպանություն)[41]
33 Մուրադ V 1876 թվականի մայիսի 30 1876 թվականի օգոստոսի 31 Tughra of Murad V
  • Աբդուլ Մեջիդ I-ի և Շևկեֆզա Կադինի որդին
  • Տապալվել է իր հոգեմաբական անառողջության հետևանքով
  • Ապրել է Չըրաղան պալատում մինչև իր մահը՝ 1904 թվականի օգոստոսի 29[42]
34 Աբդուլ Համիդ II
Ulû Sultân Abd ūl-Hāmīd Khan
(Վսեմ Խան) 		1876 թվականի օգոստոսի 31 1909 թվականի ապրիլի 27 Tughra of Abdul Hamid II
  • Աբդուլ Մեջիդ I-ի և Տիրիմյուժգան Կադինի որդին (դաստիարակվել է Պիրիստու Կադինի կողմից)
  • 1876 թվականի նոյեմբերի 23-ին դԺկամությամբ թույլատրել է առաջին սահմանադրական ժամանակաշրջանը, ապա 1878 թվականին դադարեցրեց այն և 1878 թվականի փետրվարի 13-ին վերադարձավ միապետական կարգերին
  • 1908 թվականի հուլիսի 3-ին ստիպված վերականգնեց սահմանադրական կարգը
  • 1894-96 թվականներին կազմակերպեց Հայոց ցեղասպանության առաջին փուլը, որի ժամանակ սպանվեց 300 հազար հայ
  • Տապալվել է Մարտի 31-ի միջադեպից հետո
  • Արգելափակվել է Բեյլերբեյի պալատում, որտեղ 1918 թվականի փետրվարի 18-ին մահացել է[43]
35 Մուհամմեդ V
REŞÂD (Rashād)

(Ճշգրիտ ուղու հետևորդ)

1909 թվականի ապրիլի 27 1918 թվականի հուլիսի 3 Tughra of Mehmed V
36 Մուհամմեդ VI
VAHDETTİN (Վահիդ ադ Դին) 		1918 թվականի հուլիսի 4 1922 թվականի նոյեմբերի 1 Tughra of Mehmed VI
Խալիֆը՝ հանրապետական կարգերի վերահսկողության տակ
(1922 թվականի նոյեմբերի 1 – 1924 թվականի մարտի 3)
— Աբդուլ Մեջիդ II 1922 թվականի նոյեմբերի 22 1924 թվականի մարտի 3 —
  • Աբդուլ Ազիզի և Հայրանիդիլ Կադինի որդին[46]
  • Խալիֆ է ընտրվել Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի՝ Մեջլիսի կողմից
  • Խալիֆայության անկումից հետո աքսորվել է[47]
  • Մահացել է Ֆրանսիայի մայրաքաղաք Փարիզում՝ 1944 թվականի օգոստոսի 23-ին[48]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Finkel, Caroline (2007). Osman's dream : the history of the ottoman empire. Basic Books. էջ 555. ISBN 9780465008506.
  2. ↑ Kafadar, Cemal (1995). Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. էջեր 60, 122.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Lowry, Heath (2003). The Nature of the Early Ottoman State. SUNY Press. էջ 153.
  4. ↑ «Sultan Orhan Gazi». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  5. ↑ Lambton, Ann; Lewis, Bernard (1995). The Cambridge History of Islam: The Indian sub-continent, South-East Asia, Africa and the Muslim west. Vol. 2. Cambridge University Press. էջ 320. ISBN 9780521223102. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 14-ին.
  6. ↑ «Sultan Murad Hüdavendigar Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  7. ↑ «Sultan Yıldırım Beyezid Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  8. ↑ Nicholae Jorga: Geschishte des Osmanichen (Trans :Nilüfer Epçeli) Vol 1 Yeditepe yayınları, İstanbul,2009,975-6480 17 3 p 314
  9. ↑ Nicholae Jorga: Geschishte des Osmanichen (Trans :Nilüfer Epçeli) Vol 1 Yeditepe yayınları, İstanbul, 2009, 975-6480 17 3 p 314
  10. ↑ Joseph von Hammer: Osmanlı Tarihi cilt I (condensation: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. p 58-60.
  11. ↑ Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye tarihi Cilt II, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 74-75
  12. ↑ Joseph von Hammer: Osmanlı Tarihi cilt I (condensation: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. p. 58-60.
  13. ↑ «Sultan Mehmed Çelebi Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  14. ↑ 14,0 14,1 «Chronology: Sultan II. Murad Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 7-ին.
  15. ↑ Kafadar 1996, p. xix
  16. ↑ «Chronology: Fatih Sultan Mehmed Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 15-ին.
  17. ↑ «Sultan II. Bayezid Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  18. ↑ «Yavuz Sultan Selim Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  19. ↑ «Kanuni Sultan Süleyman Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  20. ↑ «Sultan II. Selim Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  21. ↑ «Sultan III. Murad Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  22. ↑ «Sultan III. Mehmed Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  23. ↑ «Sultan I. Ahmed». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  24. ↑ 24,0 24,1 «Sultan I. Mustafa». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  25. ↑ «Sultan II. Osman Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  26. ↑ «Sultan IV. Murad Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  27. ↑ «Sultan İbrahim Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  28. ↑ «Sultan IV. Mehmed». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  29. ↑ «Sultan II. Süleyman Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  30. ↑ «Sultan II. Ahmed Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  31. ↑ «Sultan II. Mustafa Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  32. ↑ «Sultan III. Ahmed Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  33. ↑ «Sultan I. Mahmud Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  34. ↑ «Sultan III. Osman Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  35. ↑ «Sultan III. Mustafa Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  36. ↑ «Sultan I. Abdülhamit Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  37. ↑ «Sultan III. Selim Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  38. ↑ «Sultan IV. Mustafa Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  39. ↑ «Sultan II. Mahmud Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  40. ↑ «Sultan Abdülmecid Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  41. ↑ «Sultan Abdülaziz Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  42. ↑ «Sultan V. Murad Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  43. ↑ «Sultan II. Abdülhamid Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  44. ↑ «Sultan V. Mehmed Reşad Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  45. ↑ «Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han». Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 6-ին.
  46. ↑ As̜iroğlu 1992, p. 13
  47. ↑ As̜iroğlu 1992, p. 17
  48. ↑ As̜iroğlu 1992, p. 14
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օսմանյան_սուլթանների_ցանկ&oldid=9493592» էջից