Սուրինամի տնտեսություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուրինամի տնտեսություն
ԱրժույթՍուրինամյան գուլդեն (SRG)
Ֆիսկալ տարիՕրացուցային տարի
Առևտրային կազմակերպություններԱՀԿ, CARICOM, Unasur, Mercosur
Վիճակագրություն
ՀՆԱ
  • $3.470 միլիարդ(անվանական, 2023 թ. դրությամբ)[1]
  • $11.508 միլիարդ(PPP, 2023 թ. դրությամբ)[1]
ՀՆԱ-ի աճ
  • -15.9%&nbsp,(2020թ) -2.7% (2021 թ.)
  • 1.3%&nbsp,(2022թ) 2.3% (2023 թ.)[1]
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով
  • $5,557 (անվանական, 2023 թ. դրությամբ)[1]
  • $18,427 (PPP, 2023 թ. դրությամբ)[1]
ՀՆԱ֊ն ըստ սեկտորիգյուղատնտեսություն՝ 10.4%, արդյունաբերություն՝ 36.6%, Ծառայություններ։ 52.9% (2012 թ. դրությամբ)
Գնաճ (ՍԳԻ)22 % (2020)[2]
Աղքատության շեմից ցածր բնակչություն70% (2002 թ.)
Մարդկային զարգացման ինդեքս
Աշխատուժ220,600 (2020)[5]
Աշխատուժ ըստ մասնագիտությանգյուղատնտեսության մեջ՝ 8%, արդյունաբերության մեջ՝ 14%, ծառայություններ մատուցող՝ 78% (2004)
Գործազրկություն7.47% (2020)
Հիմնական արտադրություններբոքսիտ և ոսկու արդյունահանում, ալյումինի արտադրություն, նավթ, անտառահատում, սննդի արդյունաբերություն, ձկնորսություն
Արտաքին
Արտահանում$2.51 միլիարդ (2018)
Արտահանվող ապրանքներոսկի, ալյումին, փայտանյութ, հում նավթ, անտառանյութ, ծովախեցգետին և ձուկ, բրինձ, բանան
Արտանհանման հիմնական գործընկերներ
Ներկրում$1.84 միլիարդ (2018)
Ներկրվող ապրանքներկապիտալ սարքավորումներ, նավթ, սննդամթերք, բամբակ, սպառողական ապրանքներ
Ներկրման հիմնական գործընկերներ
Համախառն արտաքին պարտք$504.3 միլիոն (2005 թ. դրությամբ)
Պետական ֆինանսներ
Եկամուտ$826.6 միլիոն (2010 թ. դրությամբ)
Ծախսեր$939.7 միլիոն (2010 թ. դրությամբ)
Տնտեսական օգնությունՆիդեռլանդները՝ 37 միլիոն դոլար, Եվրոպական զարգացման հիմնադրամը՝ 4 միլիոն դոլար, Բելգիան՝ 2 միլիոն դոլար (2003)
Արտաքին պաշարներ$647.3 միլիոն (2019)[8]

Սուրինամի տնտեսությունը մեծապես պայմանավորված է ալյումինի օքսիդի արտահանումից և երկրում արդյունահանվող բոքսիտներից ստացված փոքր քանակությամբ ալյումինից։ Սակայն, Alcoa-ի հեռանալուց հետո տնտեսությունը կախված է հում նավթի և ոսկու արտահանումից։ Euromoney-ի 2011 թվականի մարտ ամսվա երկրի ռիսկերի վարկանիշում Սուրինամը ներդրումների անվտանգության գծով աշխարհում զբաղեցրել է 124-րդ տեղը.[9]

Գյուղատնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

CARICOM-ի անդամ Սուրինամը փոքր քանակությամբ արտահանում է բրինձ, մանր ծովախեցգետին, անտառանյութ, բանան, մրգեր և բանջարեղեն։ Fernandes Group-ը ամբողջ աշխարհում Կոկա-Կոլա-ի կողմից շշալցված ոչ ալկոհոլային խմիչքներ արտադրող ընկերություն է[10]։

Սուրինամի այլ գյուղատնտեսական արտադրանքներն են՝ արմավենու միջուկներ, կոկոս, գետնանուշ, տավարի միս, հավ, անտառային արտադրանք, ծովախեցգետին։

Բրինձ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականին Սուրինամում արտադրվել է 273 հազար տոննա բրինձ, 125 հազար տոննա շաքարեղեգ, ի լրումն գյուղատնտեսական այլ ապրանքների՝ ավելի փոքր արտադրությամբ՝ նաև բանան (48 հազար տոննա), նարինջ (19 հազար տոննա) և կոկոս (14 հազար տոննա)[11]։

Կարծր փայտանյութ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ խոշոր ընկերություններ ջունգլիներից դուրս են բերում կարծր փայտանյութ։ Այնուամենայնիվ, երկրի անձրևային անտառների և չզարգացած ներքին տարածքների շահագործման առաջարկները, որոնք ավանդաբար բնակեցված են բնիկ ժողովուրդներով և մարոնների համայնքներով, առաջացրել են բնապահպանների և իրավապաշտպանների մտահոգությունը ինչպես Սուրինամում, այնպես էլ արտերկրում։ Այս հակառակորդ «կուսակցությունները» դեռ կշիռ չունեն Սուրինամում։

Բանան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանան արտադրող պետական Surland-ը փակել է իր դռները 2002 թվականի ապրիլի 5-ին այն բանից հետո, երբ երկրորդ ամիսն անընդմեջ չկարողացավ վճարել աշխատակիցների աշխատավարձերը. դեռ պարզ չէ, թե արդյո՞ք Surland-ը կդիմանա այս ճգնաժամին[12]։

Բանան արտադրող Surland ընկերությունը վերակազմավորվել է Սուրինամի Stichting Behoud Bananen Sector-ի (SBBS): Լուրեր էին շրջանառվում, որ քաղաքական տարաձայնությունների պատճառով է Surland-ը ստիպված եղել դադարեցնել իր գործունեությունը։ 20 տարվա մեջ առաջին անգամ SBBS ընկերությունը բանանը շահութաբեր է դարձրել[13]։ Սուրինամում լայնորեն աճեցվում է նաև պլանտան։

Լեռնահանքային արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոքսիտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրինամի տնտեսության հիմքը ալյումինի օքսիդի (կավահող) և երկրում արդյունահանվող բոքսիտներից ստացված փոքր քանակությամբ ալյումինի արտահանումն էր:1999 թվականին Պարանամայում ալյումինի գործարանը փակվեց[14]։ 2015 թվականի նոյեմբերին Suralco-ն ամբողջությամբ դադարեցրել է բոքսիտների արդյունահանումը[15]։

Նավթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավթը այստեղ հեռանկարային ռեսուրս է։ Staatsolie պետական նավթային ընկերությունը 2012 թվականին օրական արդյունահանել է 16 200 բարել (2580 մ3) նավթային արտադրանք[16]։ Ներկայումս Staatsolie-ն Վանիցա շրջանի Tout Lui Faut գործարանում վերամշակում է օրական 7,350 բարել նավթ (1,169 մ 3,) և կարողությունները կարող է զարգացնել օրական մինչև 15,000 բարել (2,400 մ 3) հզորություն[17]։

Արժույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2002 թվականի հունվարին կառավարությունը վերանայեց պետական ծառայողների վարձատրության պայմանները (աշխատուժի և պետական ծախսերի զգալի մասը)՝ համաձայնելով բարձրացնել այն մինչև 100%։ Աշխատավարձի բարձրացման ակնկալիքով և այն մտավախությունների պատճառով, որ կառավարությունը կարող է ի վիճակի չլինել ծածկել այդ ավելացված ծախսերը, տեղական արժույթի փոխարժեքը 2002 թվականի հունվարին 2200 շվեյցարական ֆրանկից նվազեց՝ 2002 թվականի ապրիլին դառնալով գրեթե 2500։ 2003 թվականի մարտի 26-ին Սուրինամի Կենտրոնական բանկը (CBvS) ճշգրտեց ԱՄՆ դոլարի փոխարժեքը։ Այս որոշումը հանգեցրեց Սուրինամի գուլդենի հետագա արժեզրկմանը։ ԱՄՆ դոլարի պաշտոնական փոխարժեքը վաճառքի համար 2650 շվեյցարական ֆրանկ էր, իսկ գնման համար՝ 2600: Օգտագործելով պաշտոնական փոխարժեքը՝ CBvS-ը այն մոտեցրեց շուկայում առկա փոխարժեքին, որտեղ ԱՄՆ դոլարը վաճառվում էր 3250 շվեյցարական ֆրանկով։

2004 թվականի սկզբից շրջանառության մեջ է դրվել Սուրինամի դոլարը (SRD)՝ 1 Սուրինամի դոլարի դիմաց 1000 գուլդենի փոխարժեքով։ Մինչև 2004 թվականը Սուրինամի գուլդենը (SRG) 100 ցենտ արժեր, 1 Սուրինամի դոլարը՝ 1000 գուլդեն (SRG): Մետաղադրամներն ունեին չափազանց ցածր պաշտոնական արժեք և շատ ավելի բարձր հավաքածուի արժեք. այժմ դրանց պաշտոնական արժեքը բազմապատկվում է 1000-ով. SRG ցենտների արժեքը հավասար է SRG ցենտների նախկին արժեքին։ Նույնը վերաբերում է «արժույթի գրառումներին» (1 և 2.50 SRG-ին)։

Սուրինամյան գուլդենները ԱՄՆ դոլարով՝ 2,346.75 (2002), 2,178.5 (2001), 1,322.47 (2000), 859.44 (1999), 401 (1998)
Ծանոթություն՝ 1999 թվականի հունվարին կառավարությունը գուլդենի լողացող փոխարժեք հաստատեց, բայց հետագայում ամրագրեց այն, երբ սև շուկայում փոխարժեքը կտրուկ ընկավ. այնուհետև կառավարությունը թույլատրեց առևտուրը 500 շվեյցարական ֆրանկի սահմաններում պաշտոնական փոխարժեքով։

2004-2022 թվականներին Կենտրոնական բանկը սուրինամյան դոլարի (SRD) նոր արժեք է սահմանել։ Սուրինամի Կենտրոնական բանկը իր արտարժութային պահուստների մեծ մասը ծախսում է պաշտոնական փոխարժեքները պահպանելու համար, քանի որ գնաճը և այլ գործոններ հանգեցնում են սուրինամյան դոլարի իրական արժեքի նվազմանը այլ պահուստային արժույթների նկատմամբ։ Ինչպես նախորդ՝ սուրինամյան գուլդենի դեպքում, պաշտոնական փոխարժեքի և արժույթի անկման իրական արժեքի միջև տարբերությունը թույլ տվեց զարգացնել արտարժույթի առևտուրը սև շուկայում։ 2021 թվականի հունիսին Կենտրոնական բանկը 33%-ով արժեզրկեց SRD-ն և հայտարարեց, որ արժույթն ազատ շրջանառության մեջ կլինի[18]։ 2022 թվականի հունիսին պաշտոնական փոխարժեքները սկսեցին արտացոլել իրական լողացող փոխարժեքը[19]։

Արտաքին պարտք և վերակազմավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականի փետրվարի դրությամբ Սուրինամի արտաքին պարտքը կազմում է 4 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։ Այդ գումարից երկիրը փորձել է 675 միլիոն ԱՄՆ դոլարի վարկեր տրամադրել։ Սուրինամը վերակառուցման ընթացքում ներգրավել է ֆրանսիական Lazard ներդրումային բանկին որպես ֆինանսական խորհրդատու[20]։

Ֆոնդային բորսա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրինամի ֆոնդային բորսան (SSX) հիմնադրվել է 1994 թվականին Սուրինամի արժեթղթերի առևտրի ասոցիացիայի (VvES) կողմից, որը, իր հերթին, հիմնադրվել է 1994 թվականի հունվարի 1-ին[21]։ Բորսայական առևտուրն անցկացվում է ոչ թե ամեն օր, այլ ամիսը երկու անգամ՝ առաջին և երրորդ հինգշաբթի օրերին։ Բորսայում ցուցակված են տասներկու ընկերություններ[22]։

Առևտրի պալատներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրինամի դեսպանատանը կից Սուրինամ-Նիդերլանդական պալատը Հաագայում

Առևտրի և արդյունաբերության գլխավոր պալատը (KKF) գտնվում է Պարամարիբոյում։ Այն հիմնադրվել է 1910 թվականի մայիսի 1-ին և 2019 թվականի դրությամբ ունի մոտ 30,000 անդամ՝ ապահովելով ավելի քան 150,000 աշխատատեղ[23]։ Բացի այդ, կան մի քանի միջազգային պալատներ։ Դրանցից մեկը Սուրինամ-Նիդերլանդական առևտրի պալատն է, որը ստեղծվել է Հաագայում Սուրինամի դեսպանատանը կից[24][25]։ Բացի այդ, գործում է Սուրինամ-Գայանայի առևտրի պալատը[26], Սուրինամ-Հնդկաստան Առևտրաարդյունաբերական պալատը[27] ը Գանա-Սուրինամի առևտրի պալատը[28]։

Վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հետևյալ աղյուսակում ներկայացված են 1980-2021 թվականների հիմնական տնտեսական ցուցանիշները (հաշվի առնելով ԱՄՀ-ի 2020-2028 թվականների գնահատականները)։ 5%-ից ցածր գնաճը նշված է կանաչ գույնով[29]՝

Տարի ՀՆԱ

(մլրդ US$)

Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ

( US$ )

ՀՆԱ

(մլրդ US$ անվանական)

Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ

(US$ անվանական)

ՀՆԱ-ի աճ

(իրական)

Գնաճի մակարդակ

(տոկոսներով)

Գործազրկություն

(տոկոսներով)

Պետական պարտք

(ՀՆԱ-ի %-ով)

1980 2.19 հասանելի չէ 1.28 հասանելի չէ Decrease-6.5% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1981 2.44 հասանելի չէ 1.43 հասանելի չէ 1.9% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1982 2.43 հասանելի չէ 1.47 հասանելի չէ Decrease-6.3% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1983 Decrease2.39 հասանելի չէ Decrease1.42 հասանելի չէ -5.1% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1984 2.41 հասանելի չէ Decrease1.39 հասանելի չէ Decrease-3.0% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1985 2.46 հասանելի չէ 1.40 հասանելի չէ -0.9% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1986 Decrease2.45 հասանելի չէ 1.43 հասանելի չէ Decrease-2.4% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1987 Decrease2.29 հասանելի չէ 1.57 հասանելի չէ Decrease-8.8% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1988 2.63 հասանելի չէ 1.86 հասանելի չէ 10.8% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1989 2.79 հասանելի չէ 2.18 հասանելի չէ Decrease2.3% n/a հասանելի չէ հասանելի չէ
1990 2.85 6,984.2 Decrease0.58 Decrease1,413.6 Decrease-1.5% n/a հասանելի չէ negative increase72.9%
1991 Decrease2.54 Decrease6,132.3 0.64 1,536.0 Decrease-13.8% negative increase14.0% հասանելի չէ negative increase75.7%
1992 2.70 6,440.0 Decrease0.59 Decrease1,406.6 3.9% negative increase33.0% հասանելի չէ positive decrease64.4%
1993 2.70 Decrease6,352.8 Decrease0.47 Decrease1,093.1 Decrease-2.2% negative increase139.1% հասանելի չէ positive decrease51.1%
1994 Decrease2.57 Decrease5,963.0 0.52 1,213.3 Decrease-7.0% negative increase255.8% negative increase12.4% positive decrease30.5%
1995 2.92 6,676.7 0.99 2,270.8 11.3% negative increase-49.3% positive decrease8.4% positive decrease16.3%
1996 3.31 7,470.8 1.23 2,790.0 Decrease11.2% 4.2% negative increase10.9% positive decrease11.8%
1997 3.60 8,012.7 1.32 2,945.3 Decrease7.0% negative increase17.0% positive decrease9.8% negative increase16.8%
1998 3.72 8,182.7 1.59 3,495.3 Decrease2.2% negative increase14.9% negative increase10.6% negative increase21.6%
1999 3.74 8,103.4 Decrease1.31 Decrease2,837.2 Decrease-0.9% negative increase71.9% negative increase12.0% negative increase32.3%
2000 3.82 8,180.0 1.36 2,904.5 Decrease-0.1% negative increase44.7% negative increase13.8% negative increase35.7%
2001 4.09 8,646.6 Decrease1.17 Decrease2,464.8 4.9% 0.9% positive decrease13.7% negative increase37.2%
2002 4.31 9,001.5 1.47 3,075.4 Decrease3.7% negative increase28.4% positive decrease9.7% positive decrease35.6%
2003 4.67 9,650.7 1.73 3,571.6 6.1% negative increase13.1% positive decrease6.5% positive decrease31.3%
2004 5.15 10,444.0 2.0 4,057.7 7.4% negative increase9.1% negative increase8.4% positive decrease29.5%
2005 5.57 11,171.8 2.39 4,800.8 Decrease4.9% negative increase20.1% negative increase11.1% positive decrease27.1%
2006 6.07 12,042.7 2.81 5,577.1 5.8% 4.8% negative increase12.3% positive decrease22.5%
2007 6.56 12,853.2 3.14 6,165.5 Decrease5.1% negative increase8.3% positive decrease10.7% positive decrease16.4%
2008 6.96 13,456.3 3.78 7,316.5 Decrease4.1% negative increase9.4% positive decrease9.4% positive decrease14.8%
2009 7.21 13,762.5 4.15 7,917.3 Decrease3.0% 1.3% positive decrease8.7% positive decrease14.6%
2010 7.68 13,453.2 4.68 8,806.0 5.2% negative increase10.3% positive decrease7.2% negative increase17.3%
2011 8.30 15,363.4 4.74 Decrease8,770.3 5.8% negative increase5.2% negative increase7.5% negative increase18.7%
2012 9.15 16,889.6 5.33 9,844.7 Decrease2.7%Decrease 4.3% negative increase8.1% negative increase20.1%
2013 9.85 17,908.8 5.51 10,013.7 2.9% 0.6% positive decrease6.6% negative increase27.9$
2014 10.23 18,301.2 5.61 10,042.7 Decrease0.3% 3.9% positive decrease5.5% 25.2%
2015 Decrease9.62 Decrease16,962.5 Decrease5.13 Decrease9,036.3 Decrease-3.4% negative increase25.1% negative increase7.0% negative increase41.1%
2016 Decrease8.51 Decrease14,777.8 Decrease3.32 Decrease5,761.8 Decrease-4.9% negative increase52.4% negative increase10.0% negative increase74.8%
2017 10.23 17,879.6 3.59 6,156.5 1.6% negative increase9.3% positive decrease7.0% positive decrease71.5%
2018 Decrease9.62 18,997.3 4.00 6,772.1 4.9% negative increase5.4% negative increase9.0% positive decrease66.1%
2019 Decrease8.51 19,292.1 Decrease3.98 Decrease6,662.9 Decrease1.1% 4.2% positive decrease8.8% negative increase80.8%
2020 9.83 Decrease16,311.2 Decrease2.88 Decrease4,786.8 Decrease-15.9% negative increase60.7% negative increase11.1% negative increase143.8%
2021 9.99 16,379.9 2.99 Decrease4,896.1 -2.7% negative increase60.7% negative increase11.2% positive decrease117.0%
2022 10.83 17,549.9 3.52 5,705.7 1.3% negative increase54.6% positive decrease10.9% negative increase123.2%
2023 11.51 18,427.1 Decrease3.47 Decrease5,556.5 2.3% negative increase28.2% positive decrease10.6% positive decrease112.2%
2024 12.11 19,871.4 3.78 5,980.7 3.0% negative increase15.1% positive decrease10.3% positive decrease103.2%
2025 12.71 Decrease19,163.2 3.96 6,198.4 3.0% negative increase11.1% positive decrease10% positive decrease96.2%
2026 13.33 19,871.4 4.19 6,468.5 3.0% negative increase8.3% positive decrease9.9% positive decrease89.6%
2027 13.98 20,601.6 4.44 6,772.2 3.0% negative increase6.0% positive decrease9.0% positive decrease83.6%
2028 14.68 22,138.3 4.69 7,070.5 3.0% negative increase5.0% positive decrease8.5% positive decrease78.9%

Էներգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստորև բերված է Սուրինամի էներգետիկ վիճակագրությունը[30]՝

Էլեկտրաէներգիայի հասանելիություն
ընդհանուր բնակչության էլեկտրաֆիկացում՝ 97.4% (2018)
eքաղաքային տարածքների էլեկտրաֆիկացում՝ 99% (2018)
գյուղական էլեկտրաֆիկացում՝ 94.3% (2018)
Էլեկտրական հզորություն
տեղադրված արտադրող հզորություն՝ 542,000 կՎ (2020 թ. դրությամբ)
սպառում՝ 2,938,391,000 կՎՏ (2019 թ. դրությամբ)
արտահանում՝ 0 կՎՏ (2019 թ. դրությամբ)
ներմուծում՝ 808 միլիոն կՎՏ (2019 թ. դրությամբ)
էլեկտրաէներգիայի փոխանցման/բաշխման կորուստներ՝ 234 միլիոն կՎՏ (2019 թ. դրությամբ)
Էլեկտրաէներգիայի արտադրության աղբյուրներ
հանածո վառելիք՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 40,5%-ը (2020 թ. դրությամբ)
ատոմային էներգետիկա՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 0% (2020 թ. դրությամբ)
արևային էներգիա՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 0,4%-ը (2020 թ. դրությամբ)
հոսանք՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 0% (2020 թ. դրությամբ)
հիդրոէներգիա՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 58.8% (2020 թ. դրությամբ)
մակընթացություններ և ալիքներ. տեղադրված ընդհանուր հզորության 0% (2020 թ. դրությամբ)
երկրաջերմային էներգիա՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 0% (2020 թ. դրությամբ)
Կենսազանգված և թափոններ՝ տեղադրված ընդհանուր հզորության 0.3% (2020 թ. դրությամբ)
Ածուխ և գազ
Արտադրության, սպառման, արտահանման և ներմուծման պաշարների բացակայություն (2020 թ. դրությամբ)
Նավթ
նավթի ընդհանուր արտադրություն՝ օրական 14,800 բարել (2021 թ. դրությամբ)
զտված նավթի սպառում՝ օրական 15,800 բարել (2019 թ. դրությամբ)
հում նավթի և գազի կոնդենսատի արտահանում ՝ օրական 0 բարել (2018 թ. դրությամբ)
հում նավթի և կոնդենսատի ներմուծում լիզինգով՝ օրական 200 բարել (2018 թ. դրությամբ)
հում նավթի գնահատված պաշարները՝ 89 միլիոն բարել (2021 թ. դրությամբ)
Նավթի վերամշակման արտադրանք՝ արտադրություն օրական 7,571 բարել (2015)՚ Աշխարհում՝ 101-րդ տեղը
Նավթամթերքի արտահանում օրական 14,000 բարել (2015 թ. դրությամբ) աշխարհում՝ 74-րդ տեղը
Նավթամթերքի ներմուծում օրրական 10,700 բարել (2015 թ. դրությամբ). աշխարհում 145-րդ տեղը
Ածխաթթու գազի արտանետումներ

2,372 միլիոն մետրային տոննա CO2 (2019 թ. դրությամբ)

ածուխից և մետալուրգիական կոքսից՝ 0 մետրային տոննա CO2 (2019 թ. դրությամբ)
նավթից և այլ հեղուկներից՝ 2,361 միլիոն մետրային տոննա CO2 (2019 թ. դրությամբ)
սպառված բնական գազից՝ 11,000 մետրային տոննա CO2 (2019 թ. դրությամբ). աշխարհում՝ 156-րդ տեղը
Էներգիայի սպառումը մեկ շնչի հաշվով

82.356 միլիոն Բջմ/անձ (2019 թ. դրությամբ). աշխարհում 71-րդ տեղը

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «World Economic Outlook Database, April 2023». IMF.org. International Monetary Fund. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 26-ին.
  2. «SRD - Surinamese Dollar». Xe.currency. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  3. «Human Development Index (HDI)». hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  4. «Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI)». hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  5. «Suriname: Labor force». theglobaleconomy. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  6. «Where does Suriname export to? (2018)».
  7. «Where does Suriname import from? (2018)».
  8. «Total reserves». World bank. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  9. «Euromoney Country Risk». Euromoney Institutional Investor PLC. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  10. «Fernandes on the move : market screening tool for Fernandes». University of Twente. 2009 թ․ հունիս. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 8-ին.
  11. «Suriname production in 2018, by FAO».
  12. «Hét branchemedium voor de AGF-sector». Agf.nl. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
  13. «Parbode Surinaams opinie maandblad». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 12-ին.
  14. «Alcoa in Surinam». Alcoa. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 21-ին.
  15. CIA Factbook, Suriname - Economie, geraadpleegd juli 2019
  16. «Annual Report 2012» (PDF). Staatsolie. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  17. «Company Profile» (PDF). Staatsolie. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  18. «Surinam devalues its currency by 33%». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 7-ին.
  19. «Surinamese Dollar to US Dollar Exchange Rate Chart | Xe».
  20. Suriname taps Lazard to advise on debt restructuring plan, Reuters, October 8, 2020
  21. Dagblad Suriname, Vereniging voor Effectenhandel in Suriname herdenkt 25-jarig bestaan, 13 January 2019 (nl)
  22. SSX, Bulletins (nl)
  23. United News, KKF viert 109-jarig bestaan, 18 juli 2019 (nl)
  24. STVS, Suriname-Nederland Kamer van Koophandel opgericht Արխիվացված 2022-08-16 Wayback Machine, 11 May 2018 (nl)
  25. De Ware Tijd, Handelskamer moet ondernemerschap Suriname en Nederland bevorderen, 12 April 2018 (nl)
  26. Suriname Herald, Suriname en Guyana slaan handen ineen voor oprichting Kamer van Koophandel, 31 August 2023 (nl)
  27. De Ware Tijd, ‘Bedrijfsleven gaat mee met hechtere relaties Suriname-India’, Ivan Cairo, 6 November 2018 (nl)
  28. Dagblad Suriname, Surinaamse Diaspora Dr. Barryl Biekman benoemd tot voorzitter van de Ghana Suriname Kamer van Koophandel, 17 August 2020 (nl)
  29. «Report for Selected Countries and Subjects». IMF (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 25-ին.
  30. «Suriname», The World Factbook (անգլերեն), Central Intelligence Agency, 2023 թ․ մայիսի 16, Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 26-ին This article incorporates text from this source, which is in the public domain.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]