Մարտին Սկորսեզե

Մարտին Սկորսեզե Martin Marcantonio Luciano Scorsese
Մարտին Սկորսեզե
Ծնվել է	նոյեմբերի 17, 1942(1942-11-17)[…] (81 տարեկան)
Ծննդավայր	Քուինս, Նյու-Յորք
Կրթություն	Թիշչ արվեստի դպրոց և Cardinal Hayes High School?
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և  Իտալիա
Գործունեության տարիներ	1959 -
Ազգություն	իտալացի
Կրոն	կաթոլիկություն
Մասնագիտացում	կինոռեժիսոր, կինոդերասան, կինոպրոդյուսեր, սցենարիստ, մոնտաժող, հնչյունավորող, հեռուստառեժիսոր, ռեժիսոր, դերասան, գրող, film historian, հեռուստատեսային պրոդյուսեր և պրոդյուսեր
Ոճ(եր)	դրամա, քրեական ֆիլմ, թրիլեր, մարտաֆիլմ, գանգստերային ֆիլմ, հոգեբանական թրիլեր ֆիլմ, նեո նուառ, ֆենթեզի ֆիլմ, էպիկական ֆիլմ, կենսագրական ֆիլմ, վեստեռն, միստիկ ֆիլմ, վավերագրական ֆիլմ, սպորտային ֆիլմ, արկածային ֆիլմ, կինոկատակերգություն, պատմական ֆիլմ, historical drama film?, ռազմական ֆիլմ, ֆիլմ նուար, comedy horror film?, psychological horror film? և սարսափ ֆիլմ
Ամուսին	Լառեին Մարի Բռենան Իզաբելա Ռոսելինի Հելեն Մորիս Ջուլիա Կամերոն Բարբարա Դե Ֆինա
Պարգևներ	Ամերիկայի ռեժիսորների համքարության մրցանակ Ճշմարդության Լույս մրցանակ Կոնգրեսի գրադարանի կենդանի լեգենդ «Ոսկե գլոբուս» Սեսիլիա Բ․ Դե Միլի մրցանակ AFI կյանքի նվաճումներ մրցանակ Կայսերական մրցանակ Փրինսթոնի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Britannia Awards? Ոսկե արմավենի Կաննի մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար Արծաթե առյուծ «Գրեմմի» մրցանակ լավագույն երաժշտական ֆիլմի համար «Սեզար» մրցանակ կինեմատոգրաֆում ակնառու վաստակի համար BAFTA մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար BAFTA մրցանակ լավագույն սցենարի համար Բրիտանական ակադեմիայի կինոմրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար BAFTA Academy Fellowship Award Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ ԱՄՆ կինոքննադատների ազգային խորհրդի մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղ Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Director? Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Director? Էմմի մրցանակ դրամատիկական հեռուստասերիալում լավագույն ռեժիսուրայի համար Evelyn F. Burkey Award? Ջորջ Պալի հիշատակի մրցանակ և Ոսկե արջ
IMDb	ID 0000217
Մարտին Սկորսեզե՝ Վիքիպահեստ
Մրցանակներ Օսկար 2007 - Հանգուցյալները Ոսկե Գլոբուս 2003 - Նյու Յորքի ավազակախմբերը, 2007 - Հանգուցյալները, 2012 - Ժամանակի պահապանը Վենետիկյան միջազգային կինոփառատոն 1990 - Արծաթե առյուծ լավագույն ռեժիսորական աշխատանքի համար Փառավոր Տղաներ, 1995 - Ոսկե առյուծ կինեմատոգրաֆի մեջ ներդրում ունենալու համար Այլ մրցանակներ Բրիտանական ակադեմիա՝ 2012 - լավագույն ռեժիսոր (Ժամանակի պահապանը)

Մարտին Սկորսեզե (անգլ.՝ Martin Marcantonio Luciano Scorsese, նոյեմբերի 17, 1942(1942-11-17)^[…], Քուինս, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի ռեժիսոր, պրոդյուսեր և սցենարիստ։

Կենսագրություն

Մարտին Սկորսեզեն ծնվել և մեծացել է ԱՄՆ-ի Նյու Յորքում։ Նրա ծնողները երկրորդ մասնագիտությամբ դերասաններ էին։ Հայրը՝ Շառլ Սկորսեզեն նաև հագուստի վաճառող էր, իսկ մայրը՝ Քեթրին Սկորսեզեն դերձակ։ Նրա հոր նախնիները գաղթել էին Իտալիայից, Սիցիլիայի Պալերմո քաղաքից։ Նրա ծնողները կաթոլիկ էին, նա մեծացել է խիստ կաթոլիկական ընտանիքում և փոքր ժամանակ շատ շփում չի ունեցել իր տարիքի երեխաների հետ։ Նրա մեծ եղբայրը հաճախ է նրան տարել կինոթատրոն, որտեղից էլ ծնվել է նրա մեծ սերը կինոյի հանդեպ։

Ծառայել է ԱՄՆ-ի բանակում ծովային հետևակների շարքերում, աշխատելով որպես խոհարար։ Ծառայությունն ավարտելուց հետո սովորել է Նյու Յորքի համալսարանում։ Հենց համալսարանում սովորելու տարիներին էլ սկսել է նկարահանել կարճամետրաժ ֆիլմեր։

Սկորսեզեն 5 անգամ ամուսնացած է եղել։ Առաջին կինը Լարինա Մարի Բրեննան էր, ումից ունեցել է մեկ դուստր՝ Կատարինե։ Երկրորդ կինը՝ Ջուլիա Քեմերոնը, ումից նույնպես ունեցել է մեկ աղջիկ։ Երրորդը դերասանուհի Իզաբելլա Ռոսսելինին էր, ում հետ ամուսանցել էր 1979 թվականին և բաժանվել 1983 թ.-ին։ Չորրորդ անգամ ամուսնացած եղել է ռեժիսոր Բարբարա Դե Ֆինայի հետ՝ 1985-1991 թ.։ 1999 թվականից մինչ օրս ամուսնացած է Հելեն Մորրիսի հետ, նրանք ունեն մի աղջիկ։

Կարիերա

Առաջին ռեժիսորական աշխատանքը 1959 թվականին «Վեզուվ» կարճամետրաժ ֆիլմն էր, որին հաջորդեցին 4-5 կարճամետրաժ ֆիլմեր։ Առաջին լիամետրաժ ֆիլմը նկարահանել է 1967 թվականին «Ես կզանգեմ առաջինը» անվամբ, սակայն ֆիլմի նկարահաւոմների ավարտից հետո որոշել է այն վերանվանել «Ո՞վ է թակում իմ դուռը» անվամբ։ Ֆիլմում հանդես է գալիս ապագայում հայտնի դերասան Հարվի Քեյթլը, ով խաղում է նաև նրա մյուս մի քանի ֆիլմերում։

Առաջին հաջողված աշխատանքը կարելի է համար «Չար փողոցներ» ֆիլմը, որտեղ Հարվի Քեյթլին միանում է ևս մի շատ հայտնի դերասան, այդ ֆիլմում նորեկ Ռոբերտ Դե Նիրոն, ով մինչև այդ աշխատել էր Բրայան դե Պալմայի հետ։ Հաջորդ ֆիլմերից մեկի՝ «Ալիսան այստեղ այլևս չի ապրում» գլխավոր դերակատարուհի Էլլեն Բերստինը Օսկար է ստանում Օսկար լավագույն դերասանուհու համար անվանակարգում։

1977 թվականին Մարտին Սկորսեզեն նկարահանում է իր ամենահայտնի ֆիլմերից մեկը՝ «Տաքսիստը», որում գլխավոր դերը փայլուն ձևով կատարում է Ռոբերտ Դե Նիրոն, դառնալով այդ դերասանի լավագույն դերակատարումներից մեկը։

1988 թվականին Նիկոս Կազանտակիսի գրվածքի հիման վրա նկարահանած «Քրիստոսի վերջին փորձությունը» ֆիլմը դառնում է համաշխարհային կինոյի ամենասկանդային աշխատանքներից մեկը, քննադատվելով նաև եկեղեցու կողմից։ Շատ բարձր է գնահատվում նրա 1990 թվականին նկարահանված «Փառավոր տղաներ» գանգստերական ֆիլմը, որը մշտապես ներառվում է բարձրակարգ գանգստերական ֆիլմերի վարկանիշային ցանկերում։ 2002 թվականին էկրան է բարձրանում իր լավագույն գործերից մեկը՝ Նյու Յորքի ավազակախմբերը (գլխավոր դերերում Լեոնարդո ԴիԿապրիո, Դանիել Դեյ-Լյուիս, Քեմերոն Դիազ), որի համար նա ստանում է Ոսկե Գլոբուս լավագույն ռեժիսորի համար մրցանակը։

2006 թվականին Ուրացողները (գլխավոր դերերում Ջեք Նիկոլսոն, Լեոնարդո ԴիԿապրիո, Մեթ Դայմոն, Մարկ Ուոլբերգ, Ալեք Բոլդուին, Մարտին Շին) ֆիլմի համար ստանում է Օսկար մրցանակ Օսկար լավագույն ռեժիսորի համար անվանակարգում և Ոսկե Գլոբուս լավագույն ռեժիսորի համար։

Սկորսեզեի սիրած դերասաններն են Ռոբերտ Դե Նիրոն, Լեոնարդո ԴիԿապրիոն, ովքեր հանդես են եկել նրա շատ ֆիլմերում։ Նրա ֆիլմերում հաճախ են նկարահանվում նաև Հարվի Քեյթլը, Ուիլյամ Դեֆոն, Ջո Պեշին, Ջուդի Ֆոսթերը։

Մրցանակներ և փաստեր

Ընդհանուր թվով 90 կինոմրցանակ է ստացել և ներկայացված է եղել ևս 72 մրցանակի, այդ թվում Օսկար, Ոսկե Գլոբուս, Ոսկե Արմավենու ճյուղ, Գրեմմի, Վենետիկի կինոփառատոնի մրցանակ, Ոսկե Արջ, GILDA, BAFTA և այլ մրցանակներ։

• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 100 լավագույն ֆիլմերի ցանկում առկա է նրա 4 ֆիլմ։
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 10 լավագույն ֆիլմեր ըստ 10 ժանրերի ցանկում ընդգրկված է նրա 2 ֆիլմ՝ «Կատաղած ցուլ» որպես լավագույն սպորտային ֆիլմ և «Փառավոր տղաներ» ֆիլմը լավագույն գանգստերական ֆիլմերի ցանկում 2-րդ տեղում, զիջելով միայն հանրահայտ «Կնքահայրը» ֆիլմին։
• IMDb վարկածի 250 լավագույն ֆիլմերի ցանկում ներկայացված է 6 ֆիլմով։

Ֆիլմերը

Ընդհանուր թվով 50-ից ավելի ֆիլմեր ռեժիսոր է, 13 ֆիլմի սցենարի հեղինակ, 40 ֆիլմի պրոդյուսեր։ Որպես դերասան հանդես է եկել 13 ֆիլմում։

Առավել նշանավոր ֆիլմերն են

տարեթիվ	ֆիլմի անվանում	բնօրինակ անվանում	դերասաններ
1973	Չար փողոցներ	Mean Streets	Ռոբերտ Դե Նիրո Հարվի Քեյթլ
1974	Ալիսան այլևս այստեղ չի ապրում	Alice Doesn’t Live Here Anymore	Հարվի Քեյթլ Էլլեն Բերստին Ջուդի Ֆոսթեր
1976	Տաքսու վարորդ	Taxi Driver	Ռոբերտ Դե Նիրո Հարվի Քեյթլ Ջուդի Ֆոսթեր Մարտին Սկորսեզե
1977	Նյու Յորք, Նյու Յորք	New York, New York	Ռոբերտ Դե Նիրո Լայզա Մինելլի
1980	Կատաղած ցուլ	Raging Bull	Ռոբերտ Դե Նիրո Ջո Պեշի
1986	Փողերի գույնը	The Color of Money	Փոլ Նյուման Թոմ Քրուզ Ջոն Թուրթուրո Ֆորեսթ Ուայթաքեր
1988	Քրիստոսի վերջին փորձությունը	The Last Temptation Of Christ	Ուիլյամ Դեֆո Հարվի Քեյթլ
1990	Փառավոր տղաներ	Goodfellas	Ռոբերտ Դե Նիրո Ջո Պեշի Ռեյ Լիոտա
1991	Վախի հրվանդանը	Cape Fear	Ռոբերտ Դե Նիրո Նիկ Նոլթի Ջեսիկա Լենգ Գրեգորի Պեք
1993	Անմեղության դարաշրջան	The Age of Innocence	Դանիել Դեյ-Լյուիս Միշել Պֆայֆեր
1995	Կազինո	Casino	Ռոբերտ Դե Նիրո Ջո Պեշի Շերոն Սթոուն Ջեյմս Վուդս
1997	Կունդուն	Kundun
1999	Մեռածներին հարություն տալով	Bringing Out the Dead	Նիկոլաս Քեյջ Ջոն Գուդման Մարտին Սկորսեզե
2002	Նյու Յորքի ավազակախմբերը	Gangs of New York	Լեոնարդո ԴիԿապրիո Դանիել Դեյ-Լյուիս Քեմերոն Դիազ
2004	Ավիատորը	The Aviator	Լեոնարդո ԴիԿապրիո Ալեք Բոլդուին Ուիլյամ Դեֆո Ջուդ Լոու Քեյթ Բլանշետ Քեյթ Բեքինսեյլ
2006	Ուրացողները	The Departed	Լեոնարդո ԴիԿապրիո Ջեք Նիկոլսոն
2010	Անիծվածների Կղզին	Shutter Island	Լեոնարդո ԴիԿապրիո Բեն Քինգսլի
2011	Ժամանակի պահապանը	Hugo
2013	Լռություն	Silence	Դանիել Դեյ-Լյուիս Բենիսիո դել Տորո
2013	Ուոլ Սթրիթի գայլը	The Wolf of WallStreet	Լեոնարդո ԴիԿապրիո Ջոնա Հիլ Մեթյու Մակքոնահի Մարգո Ռոբի
2019	Իռլանդացի	The Irishman	Ռոբերտ Դե Նիրո

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարտին Սկորսեզե» հոդվածին։