Լայոշ Պորտիշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լայոշ Պորտիշ
հունգ.՝ Lajos Portisch
Lajos Portisch grandmaster.jpg
Լայոշ Պորտիշը 2005 թվականին
Պետություն(ներ){{{2}}} Հունգարիա
Ծննդյան ամսաթիվապրիլի 4, 1937(1937-04-04) (86 տարեկան)
ԾննդավայրԶալաեգերսեգ, {{{2}}} Հունգարիա
ԿոչումԳրոսմայստեր (1961)
Միջազգային վարպետ (1958)
Ներկայիս վարկանիշ2467
ՖԻԴԵ համար700037
365chessLajos_Portisch
Chesstempo համար167240
ICCF համար167240
Մասնակցել էՇախմատային օլիմպիադա 1956[1], Շախմատային օլիմպիադա 1958[1], Շախմատային օլիմպիադա 1960[1], Շախմատային օլիմպիադա 1962[1], Շախմատային օլիմպիադա 1964[1], Շախմատային օլիմպիադա 1966[1], Շախմատային օլիմպիադա 1968[1], Շախմատային օլիմպիադա 1970[1], Շախմատային օլիմպիադա 1972[1], Շախմատային օլիմպիադա 1974[1], Շախմատային օլիմպիադա 1978[1], Շախմատային օլիմպիադա 1980[1], Շախմատային օլիմպիադա 1982[1], Շախմատային օլիմպիադա 1984[1], Շախմատային օլիմպիադա 1986[1], Շախմատային օլիմպիադա 1988[1], Շախմատային օլիմպիադա 1992[1], Շախմատային օլիմպիադա 1994[1], Շախմատային օլիմպիադա 1996[1] և Շախմատային օլիմպիադա 2000[1]
Պարգևներ և մրցանակներ
Commons-logo.svg Lajos Portisch Վիքիպահեստում

Լայոշ Պորտիշ (հունգ.՝ Lajos Portisch, ապրիլի 4, 1937(1937-04-04), Զալաեգերսեգ, Հունգարիա), հունգարացի շախմատիստ, գրոսմայստեր (1961)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շախմատ խաղալ սովորել է 12 տարեկանում՝ այդ տարիքից անընդհատ բարելավելով իր հմտությունները։ 1955 թվականին մասնակցել է Անտվերպենում կայացած պատանիների աշխարհի առաջնությանը և զբաղեցրել 4-րդ տեղը։ 1958 թվականին Պորտիշը դարձել է միջազգային վարպետ։

1958-1981 թվականներին 9 անգամ հաղթել է Հունգարիայի առաջնությունում։ 1961 թվականից գրոսմայստեր է։ 1956-2000 թվականներին Հունգարիան ներկայացրել է շախմատի համաշխարհային օլիմպիադաներում[2] և սահմանել է բազմաթիվ ռեկորդներ. օլիմպիադաներին նա մասնակցել է 20 անգամ, խաղացել 260 պարտիա, վաստակել 176½ միավոր։

1978 թվականի օլիմպիադայում Հունգարիայի հավաքականը (1-ին խաղատախտակ՝ Լ. Պորտիշ) աննախադեպ մարզական սխրանք գործեց՝ առաջ անցնելով ԽՍՀՄ հավաքականից և զբաղեցնելով 1-ին տեղը։

Պորտիշը աշխարհի չեմպիոններին հաղթողների Միխայիլ Չիգորինի անվան խորհրդանշական ակումբի անդամ է։ Նա երեք անգամ հաղթել է աշխարհի չեմպիոն Տիգրան Պետրոսյանին (Զագրեբ, 1965, Սանտա Մոնիկա, 1966, Մոսկվա, 1967), և մեկ անգամ՝ աշխարհի չեմպիոն Անատոլի Կարպովին (Թիլբուրգ, 1982)։

Խիստ դիրքային ոճի և տեսական խոր գիտելիքների համար Պորտիշին տվել էին «հունգարական Բոտվիննիկ» մականունը։

Պորտիշը Հունգարիայում 2004 թվականին արժանացել է մարզական ամենաբարձր մրցանակին և դարձել Ազգի մարզիկ[3]։

Հիմնական մարզական արդյունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվական Մրցաշար Արդյունք Տեղ
1958 Հունգարիայի 13-րդ առաջնություն 11 18-ից 1
1958 Հունգարիայի 14-րդ առաջնություն 11 17-ից 1-3
1959 Հունգարիայի 15-րդ առաջնություն 13,5 18-ից 1-3
1960 Մադրիդ, փնջային մրցաշար 10,5 15-ից 1-4
1961 Հունգարիայի 16-րդ առաջնություն 13,5 17-ից 1-2
1962 Սարաևո 8 11-ից 1-2
1963 Սարաևո 7 11-ից 1
1963 Հալլե, փնջային մրցաշար 14 19-ից 1
1963 Ամստերդամ 6 9-ից 1
1964 Հունգարիայի 19-րդ առաջնություն 14,5 17-ից 1
1965 Բևերվեյկ 10,5 15-ից 1
1967 Հալլե, փնջային մրցաշար 15,5 19-ից 1
1967 Ամստերդամ 8 11-ից 1
1968 Սկոպիե-Օհրիդ 14,5 19-ից 1
1969 Մոնտե Կառլո 8 11-ից 1-2
1969 Ամստերդամ 11,5 15-ից 1
1969/1970 Հաստինգս 7 9-ից 1
1970/1971 Հաստինգս 6 9-ից 1
1971 Հունգարիայի 27-րդ առաջնություն 11 16-ից 1
1972 Վեյկ ան Զեյ 10,5 15-ից 1
1972 Լաս Պալմաս 12 15-ից 1
1972 Սան Անտոնիո 10,5 15-ից 1-3
1973 Լյուբլյանա-Պորտորոժ 12,5 17-ից 1
1973 Պետրոպոլիս, միջփնջային մրցաշար 11,5 17-ից 2-4
1975 Վեյկ ան Զեյ 10,5 15-ից 1
1975 Միլան 7 11-ից 1
1975 Հունգարիայի 31-րդ առաջնություն 12,5 18-ից 1
1976 Բիլ, միջփնջային մրցաշար 12 19-ից 2-4
1978 Վեյկ ան Զեյ 8 11-ից 1
1978 Թիլբուրգ 7 11-ից 1
1979 Ռիո դե Ժանեյրո, միջփնջային մրցաշար 11,5 17-ից 1-3
1981 Հունգարիայի 37-րդ առաջնություն 1
1982 Տոլուկա, միջփնջային մրցաշար 8,5 13-ից 1-2
1984/85 Ռեջո նել Էմիլիա 7,5 11-ից 1
1985 Պորտորոժ-Լյուբլյանա 7 11-ից 1-3
1986 Սարաևո 7,5 12-ից 1-3

Մրցախաղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվական Քաղաք Մրցակից + − = Արդյունք
1965 Բլեդ Միխայիլ Տալ (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 1 4 3 2,5:5,5
1968 Պորեչ Բենտ Լարսեն (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 2 3 5 4,5:5,5
1974 Պալմա դե Մալյորկա Տիգրան Պետրոսյան (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 2 3 8 6:7
1975 Միլան Անատոլի Կարպով 0 1 5 2,5:3,5
1977 Ռոտերդամ Բենտ Լարսեն (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 5 2 3 6,5:3,5
1977 Ժնև Բորիս Սպասկի (հավակնորդների կիսաեզրափակիչ մրցախաղ) 2 4 9 6,5:8,5
1980 Խալապա Բորիս Սպասկի (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 1 1 12 7:7
1980 Աբանո Տերմե Ռոբերտ Հյուբներ (հավակնորդների կիսաեզրափակիչ մրցախաղ) 0 2 9 4,5:6,5
1983 Բադ Կիսինգեն Վիկտոր Կորչնոյ (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 1 4 4 3:6
1988 Սենտ Ջոն Ռաֆայել Վահանյան (հավակնորդների 1/8 եզրափակիչ մրցախաղ) 1 0 5 3,5:2,5
1989 Անտվերպեն Յան Թիման (հավակնորդների քառորդ եզրափակիչ մրցախաղ) 1 2 3 2,5:3,5

Վարկանիշի փոփոխության գծապատկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլոյի վարկանիշի փոփոխություններ[4]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 OlimpBase
  2. ↑ OlimpBase :: Men ' s Chess Olympiads :: Lajos Portisch
  3. ↑ «Լայոշ Պորտիշը դարձել է Ազգի մարզիկ»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-05-08-ին։ Վերցված է 2016-09-22 
  4. ↑ Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Хайтун Й. Гроссмейстер Портиш. Москва : Физкультура и спорт, 1977. 221 с (Выдающиеся шахматисты мира)
  • Шахматы : энциклопедический словарь / гл. ред. А. Е. Карпов. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — С. 312—313. — 624 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-85270-005-3.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լայոշ_Պորտիշ&oldid=8087078» էջից