Jump to content

Միխայիլ Չիգորին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միխայիլ Չիգորին
Պետություն(ներ) Ռուսական կայսրություն
Ծննդյան ամսաթիվհոկտեմբերի 31 (նոյեմբերի 12), 1850
ԾննդավայրԳատչինա, Ցարսկոսելսկիյ ուեզդ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահվան ամսաթիվհունվարի 12 (25), 1908 (57 տարեկան)
Մահվան վայրԼյուբլին, Լյուբլինի գավառ, Լուբլինի նահանգ, Warsaw general-governorate, Ռուսական կայսրություն[1]
365chessMikhail_Chigorin
Chesstempo համար238246
ICCF համար238246
Մասնակցել էSt. Petersburg 1879?
 Mikhail Chigorin Վիքիպահեստում

Միխայիլ Իվանովիչ Չիգորին (ռուս.՝ Михаи́л Ива́нович Чиго́рин, հոկտեմբերի 31 (նոյեմբերի 12), 1850, Գատչինա, Ցարսկոսելսկիյ ուեզդ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] - հունվարի 12 (25), 1908, Լյուբլին, Լյուբլինի գավառ, Լուբլինի նահանգ, Warsaw general-governorate, Ռուսական կայսրություն[1]), ռուս շախմատիստ, համարվել է 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին Ռուսաստանի ամենաուժեղ շախմատիստը, եղել է աշխարհի չեմպիոնի կոչման համար մրցաշարին մասնակցած առաջին ռուս շախմատիստը։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չիգորինը ծնվել է Գատչինսկի շրջանի Գատչինա քաղաքում, որոշ ժամանակ անց տեղափոխվել է մոտակա Սանկտ Պետերբուրգ։ Հայրն աշխատել է Օխտա գետի ափին կառուցված վառոդի արտադրության գործարանում։ Չիգորինը վեց տարեկանում կորցրել է մորը, ինը տարեկանում՝ հորը։ Նա մեծացել է Գատչինայի մանկատանը, որտեղ էլ ուսուցիչ Շումանից սովորել է շախմատի քայլերը։ 17 տարեկանում Չիգորինին հեռացրել են մանկատնից (աշակերտները խմբակային ծեծի են ենթարկել տնօրեն Օսիպ Դոլիվո-Դոբրովոլսկուն)։

1871-1883 թվականներին ծառայության է անցել Սանկտ Պետերբուրգի ոստիկանությունում։ Սանկտ Պետերբուրգի «Դոմինիկ» սրճարանում փողի դիմաց նա հաճախ է շախմատ խաղացել և ունեցել բավականին հաջողություններ։ 1874 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում նա առաջին անգամ մասնակցել է գերմանական ասամբլեայի հանդիկապ մրցաշարին և գրավել երրորդ տեղը։ Մրցաշարում նա զիջել է Իլյա Շումովին և Էմանուել Շիֆերսին։

1875 թվականին Չիգորինը հանդիպել է լեհ ուժեղագույն շախմատիստ Շիմոն Վինավերին և դրանից հետո զբաղվել շախմատայի տեսությամբ։

1879 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում տեղի ունեցած Ռուսաստանի ուժեղագույն մրցաշարում Միխայիլ Չիգորինը լրացուցիչ մենամարտում հաղթել է Սեմյոն Ալապինին և ճանաչվել մրցաշարի հաղթող։

Չիգորինն իր առաջին միջազգային մրցաշարին մասնակցել է 1881 թվականին՝ Բեռլինում։ Ռուս շախմատիստը երրորդ-չորրորդ տեղերը կիսել է լեհ շախմատիստ Շիմոն Վինավերի հետ[2]։

1889 թվականին Չիգորինը Նյու Յորքում տեղի ունեցած վեցերորդ ամերիկյան շախմատային մրցաշարում կիսել է առաջին տեղը Մաքս Վայսի հետ։

1895 թվականին Չիգորինը Հասթինգսի մրցաշարում գրավել է երկրորդ տեղը՝ իրենից հետ թողնելով Էմանուել Լասկերին, Զիգբերտ Տառաշին և Վիլհելմ Ստեյնիցին։

Չիգորինը հեռագրի միջոցով երկու պարտիա է անցկացրել Վիլհելմ Ստեյնիցի հետ և տարել հաղթանակ։

1889 և 1892 թվականներին Հավանայում աշխարհի թագի համար մրցել է Վիլհելմ Ստեյնիցի հետ և տանուլ տվել 10½-6½ և 12½- 10½ հաշիվներով։

1899, 1901 և 1903 թվականներին Չիգորինը ճանաչվել է Համառուսական մրցաշարերի հաղթող։

Չիգորինը հաղթել է նաև 1896 թվականի Բուդապեշտի միջազգային մրցաշարում․ նա լրացուցիչ խաղում 3։1 հաշվով առավելության է հասել հունգարացի Ռուդոլֆ Խարուզեկի նկատմամբ։

Ռուսաստանում Միխայիլ Չիգորինը կազմակերպել է շախմատայի մրցաշարեր, հեռակա խաղացել շախմատ, հրատարակել «Շախմատային թերթիկ» (1876-1881) և «Շախմատի տեղեկագիր» (1891-1897) ամսագրերը։ Նրա շախմատային թեմաներով հոդվածները տպագրվել են ամենօրյա թերթերում։

1907 թվականին Կառլսբադում կայացած իր վերջին մրցաշարում Չիգորինը զբաղեցրել է 17-րդ տեղը։

Միխայիլ Իվանովիչ Չիգորինը մահացել է 1908 թվականի հունվարի 12-ին (25) Լյուբլինում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմը սկսվելուց մեկ ամիս առաջ նրա մոխիրը Լյուբլինից տեղափոխվել է Սանկտ Պետերբուրգ և թաղվել Նովոդևիչի գերեզմանատանը (թիվ 18 հողամաս)։

Միխայիլ Չիգորինը համարվում է ռուսական շախմատի դպրոցի հիմնադիրներից մեկը։ Նա մեծ ներդրում է ունեցել շախմատային սկզբնախաղերի տեսության մեջ։ Թագուհու գամբիտ, Իսպանական սկզբնախաղ, Սլավոնական պաշտպանություն և այլ սկզբնախաղեր իրենց մեջ ներառում են Չիգորինի տարբերակը[3]։

  • 1958 թվականին թողարկվել է ԽՍՀՄ փոստային նամականիշ՝ նվիրված Չիգորինին
  • Մ. Ի. Չիգորինի ծննդյան 150-ամյակի կապակցությամբ Ռուսաստանի կենտրոնական բանկը 2000 թվականին թողարկել է 2 ռուբլի անվանական արժեքով արծաթե մետաղադրամ
  • Չիգորինի անունն է կրում Սանկտ Պետերբուրգի Բոլշայա Կոնյուշեննայա 25 հասցեում գտնվող շախմատի ակումբը
  • Կիսելևսկ քաղաքում գործում է Չիգորինի անվան շախմատի և գծագրության ակումբ
  • 1909 թվականից (պարբերաբար ընդատումներով) «Չիգորինի հուշամրցաշար»
  • Կիևում, Կազանում, Նովոսիբիրսկում կա Չիգորինի անունով փողոց
  • Միխայիլ Չիգորինի խորհրդանշական ակումբում ընդգրկված են բոլոր երկրների շախմատիստները, որոնք պաշտոնական մրցումներում հաղթել են աշխարհի չեմպիոնին։
  • Գատչինայի մանկատան շենքի պատին նրա հիշատակին տեղադրվել է հուշատախտակ

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Adams, Jimmy (1987). Mikhail Chigorin: The Creative Chess Genius. Caissa Editions. ISBN 0-939433-05-2.
  • Hooper, David and Kenneth Whyld (1996). The Oxford Companion To Chess. Oxford University. ISBN 0-19-280049-3.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Чигорин Михаил Иванович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Joseph Henry Blackburne gewinnt das Meisterturnier 1881 in Berlin
  3. Морозевич, Александр Сергеевич, [Барский, Владимир Леонидович Защита Чигорина по Морозевичу. — М.: Русский шахматный дом, 2007. — 240 с. — (Шахматный Университет). — ISBN 5-94693-159-8

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միխայիլ Չիգորին» հոդվածին։