Jump to content

Զվարթնոց միջազգային օդանավակայան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տե՛ս նաև՝ Զվարթնոց (այլ կիրառումներ)
Զվարթնոց միջազգային օդանավակայան


Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանը

IATA: EVN – ԻԿԱՕ: UDYZ
EVN (Հայաստան)##
EVN (Հայաստան)
EVN
Օդանավակայանի գտնվելու վայրը
Ամփոփում
Օդակայանի տեսակ Քաղաքացիական
Սեփականատեր «ԱՐՄԵՆԻԱ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՕԴԱՆԱՎԱԿԱՅԱՆՆԵՐ» ՓԲԸ
Ծառայում է Երևան
Տեղագրություն Զվարթնոց, Հայաստան Հայաստան
Բարձրացում ԲԾՄ 2 838 ֆտ / 865 մ
Կոորդինատներ 40°08′58″ հս․. լ. 44°23′54″ ավ. ե.HGЯO
Մակերես 9,9 հա
Տեղական ժամանակ UTC +4
Աշխատանքի ժամերը շուրջօրյա
Կայք zvartnots.am
Թռիչքի ուղի
Ուղղություն Երկարություն Ծածկ
մ ֆտ
09/27 3849x56 12629x184 Ասֆալտ/Բետոն
Վիճակագրություն (2023)
Ճամփորդների թիվը 5.330.314[1]
Օդանավակայանին նոր վերջնակայանը
Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանը ՀՀ փոստային նամականիշի վրա

Զվարթնոց միջազգային օդանավակայան, Հայաստանի ամենամեծ օդանավակայանը։ Գտնվում է Զվարթնոցից ոչ հեռու, Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանից 10 կմ դեպի արևմուտք։

Տեղակայման հանգույց է հանդիսանում Հայկական Ավիաուղիներ, Armenia Airways, Էյր Դիլիջանս, FlyOne Armenia և Շիրակ Ավիա ավիաընկերությունների համար:

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օդանավակայանի շինարարության մասին որոշումն ընդունվել է դեռևս Անտոն Քոչինյանի օրոք։ Մրցույթին ներկայացված երեք նախագծերից ոչ մեկը ժյուրիի և ղեկավարության հավանությանը չէր արժանացել։ ՀԿԿ Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղար ընտրվելուց հետո Կարեն Դեմիրճյանը, ծանոթանալով նախագծերին, հանձնարարեց երեք նախագծերից ստեղծել մեկը՝ վերցնելով յուրաքանչյուրի հաջողված մասը[2]։

Իր հարցազրույցներից մեկում Կարեն Դեմիրճյանն ասել է.

Մի նախագծում տեխնոլոգիան էր լավը, մյուսում՝ ճարտարապետությունը, առաջարկեցի 3 նախագծերից ստեղծել մեկը։ Բայց այն, ինչ այժմ կառուցվել է ամբողջական նախագիծը չէ։ Այնտեղ պետք է լիներ երկրորդ հերթը՝ «Զվարթնոց» օդանավակայանը երկու այդպիսի ծաղկաթերթ է[2]:

Օդանավակայանի առաջին հերթը ապահովելու էր ներքին՝ միութենական չվերթները, իսկ երկրորդը՝ արտաքին միջազգային չվերթները։

«Զվարթնոց» օդանավակայանի կառուցումով Հայաստանն ունեցավ հանրապետության կապը արտաքին աշխարհի հետ ապահովող հզոր փոխադրամիջոց՝ միջազգային չափանիշներին համապատասխանող թռիչքուղիներով։ Խորհրդային Միությունում՝ այդ շրջանում, Զվարթնոց օդանավակայանի նման թռիչքուղիներ ունեին միայն Մոսկվա և Կիև քաղաքները։

«Զվարթնոց» օդանավակայանի ստեղծագործական խումբը՝ Արթուր Թարխանյանը, Սպարտակ Խաչիկյանը, Ժորժ Շխիյանը, Լևոն Չերքեզյանը, Մկրտիչ Մազմանյանը, Սերգեյ Բաղդասարյանը, Վլադիմիր Գրիգորյանը, 1985 թ. արժանացան ՀԽՍՀ պետական մրցանակի[3]։

Օդանավակայանը կառուցվեց շատ կարճ ժամկետում և մեծ հանդիսավորությամբ բացվեց 1982 թվականի փետրվարի 10-ին[3]։ Այն ժամանակ ընդունում էր միայն ներքին՝ ԽՍՀՄ-ի մեջ կատարվող չվերթեր։ 1985-ին ICAO-ն շնորհեց օդանավակայանին 2-րդ կարգ։ Նոր վերջնակայաններ (տերմինալներ) բացվել են 1998-ին՝ Բեռնային համալիրը, իսկ 2007-ին՝ Նոր միջազգային ուղևորափոխադրման վերջնակայանը։ 2002 թվականի հուլիսին Հայաստանի կառավարության և «Կորպորասիոն Ամերիկա» ընկերության միջև կնքվեց պայմանագիր, ըստ որի Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանը կոնցեսիոն կառավարման հանձնվեց «Արմենիա» միջազգային օդանավակայաններ ընկերությանը 30 տարի ժամկետով։

2011 թվականին օդանավակայանում բացվել է ուղևորների նոր տերմինալ 34 000 քառակուսի մետր ընդհանուր տարածքով՝ մեկնում և ժամանում սրահներով, գրանցման հարթակներով, VIP սրահներով և կայանատեղիով[4]։ 2019 թվականին «Զվարթնոցը» ռեկորդ է սահմանել տարվա ընթացքում սպասարկված ուղևորների թվով՝ ավելի քան 3 մլն մարդ։ 2022 թվականին օդանավակայանը սպասարկել է ավելի քան 3,5 մլն ուղևոր[5]։ Իսկ 2023 թվականին սպասարկել է ավելի քան 5,5 մլն ուղևորի:

Ավիաուղիներ և ուղղություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավիաընկերություն Նպատակակետ
Aegean Airlines Աթենք
Սեզոնային չարթեր: Լառնակա, Սալոնիկ[6]
Aeroflot Մոսկվա - Շերեմետևո, Սանկտ Պետերբուրգ, Սոչի - Ադլեր, Եկատերինբուրգ
Air Arabia Շարջա, Աբու Դաբի
Air Cairo Կահիրե[7], Շարմ էլ Շեյխ, Հուրգադա
Air France Փարիզ - Շառլ դը Գոլ
Air Montenegro Սեզոնային չարթեր: Պոդգորիցա[8]
airBaltic Սեզոնային: Ռիգա
Armenia Airways Թեհրան
Armenian Airlines Կազան[9], Միներալնիե Վոդի[10], Մոսկվա - Շերեմետևո, Սոչի - Ադլեր, Ուֆա[11], Դելի (նոյեմբերի 15-ից)
Սեզոնային: Բաթումի[12]
ASA Jet Թավրիզ
Austrian Airlines Վիեննա
Ազիմուտ Կալուգա, Միներալնիե Վոդի, Մոսկվա - Վնուկովո, Սոչի - Ադլեր[13], Ուֆա
Բելավիա Մինսկ
Brussels Airlines Բրյուսել
Bulgaria Air Սեզոնային չարթեր: Բուրգաս
Caspian Airlines Թեհրան
Cham Wings Airlines Հալեպ
China Southern Airlines Ուրումչի (Սեպտեմբերի 3-ից)[14]
Condor Սեզոնային: Ֆրանկֆուրտ
Eurowings Բեռլին[15], Դյուսելդորֆ[16]
Սեզոնային: Քյոլնի/Բոնի[17]
FitsAir Սեզոնային չարթեր: Կոլոմբո - Բանդարանաիկե[18], Մալե
Flydubai Դուբայ
FlyEgypt Սեզոնային: Հուրգադա[19], Շարմ էլ Շեյխ
FlyOne Armenia Քիշնև, Դյուսելդորֆ, Ստամբուլ, Լառնակա[20], Միլան - Մալպենսա, Միներալնիե Վոդի, Մոսկվա - Դոմոդեդովո, Մոսկվա - Վնուկովո, Նիցցա,Փարիզ - Շառլ դը Գոլ, Սանկտ Պետերբուրգ, Սոչի - Ադլեր, Թբիլիսի, Թել Ավիվ, Թեհրան
Սեզոնային: Բարսելոնա, Հուրգադա, Շարմ էլ Շեյխ[21], Տիվատ
Georgian Airways Թբիլիսի[22]
Iran Airtour Թեհրան
Iran Aseman Airlines Թեհրան
LOT Airlines Վարշավա
Lufthansa Ֆրանկֆուրտ[23]

Վիեննա

Middle East Airlines Բեյրութ
Nouvelair Սեզոնային չարթեր: Մոնաստիր
ՆովԷյր Կապան[24]
Pegasus Airlines Ստամբուլ - Սաբիհա Գյոքչեն
Qatar Airways Դոհա
Qeshm Air Թեհրան
Red Wings Airlines Չելյաբինսկ, Կազան, Միներալնիե Վոդի, Նիժնի Նովգորոդ, Սամարա, Սոչի - Ադլեր
Rossiya Airlines Միներալնիե Վոդի, Սանկտ Պետերբուրգ, Սամարա, Սոչի - Ադլեր[25], Վոլգոգրադ[26]
S7 Airlines Նովոսիբիրսկ[27]
SCAT Airlines Ակտաու[28]
Sepehran Airlines Թեհրան[29]
Shirak Avia Մոսկվա - Շերեմետևո, Մոսկվա - Վնուկովո[30], Նիժնի Նովգորոդ, Պերմ, Սարատով[31], Ուֆա
Սեզոնային: Մալե[32], Օրենբուրգ[33]
Transavia Փարիզ-Օռլի[34]
Սեզոնային: Լիոն[35],Մարսել
UR Airlines Սեզոնային: Էրբիլ, Բաղդադ
Ural Airlines Մոսկվա - Դոմոդեդովո[36], Եկատերինբուրգ
Utair Մոսկվա - Վնուկովո, Սուրգուտ, Տյումեն[37]
Wizz Air Աբու Դաբի[38][39], Բուդապեշտ[40], Դորտմունդ,[41], Լառնակա[42], Միլան - Մալպենսա[43], Հռոմ -Ֆիումչինո[44], Սոֆիա[41], Վենետիկ[45], Վիեննա[46]
Jazeera Քուվեյթ

Ուղևորների համարները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ուղևորների ծավալն ըստ ամիսների
հունվար փետրվար մարտ ապրիլ մայիս հունիս հուլիս օգոստոս սեպտեմբեր հոկտեմբեր նոյեմբեր դեկտեմբեր
2014 128.986 100.356 121.958 136.730 171.431 208.408 242.098 265.540 197.602 179.602 144.096 148.251
2015 131.916 99.275 117.288 144.400 158.292 176.171 212.999 227.607 171.659 155.611 130.707 153.122
2016 137.303 113.729 133.666 131.829 147.319 175.276 227.410 255.252 220.716 205.426 168.596 189.018
2017 168.741 132.039 165.512 183.108 198.182 211.252 270.751 281.345 245.364 220.726 178.748 192.482
2018 178.301 139.218 175.605 200.712 202.290 234.738 300.687 329.666 262.815 249.857 202.926 213.912
2019 200.731 156.550 188.946 205.419 229.974 270.818 347.462 373.053 312.241 286.231 223.396 226.786
2020 223.998 185.396 117.317 5.371 7.865 14.342 17.282 28.661 46.679 39.058 37.383 67.475
2021 61.069 84.265 106.681 122.496 151.761 185.736 292.674 350.765 274.637 247.140 193.949 207.039
2022 200.625 157.853 188.537 207.548 257.644 311.604 414.295 453.534 401.765 374.838 332.442 349.079
2023 357.413 313.065 357.544 399.745 426.264 507.534 591.086 637.735 534.350 473.601 358.703 373.268
2024 361.099 301.576 359.637 379.696 425.970 481.595 576.013 622.218 517.070 462.716 361.250 398.235
2025 382.916 286.080 358.196 405.463 545.789 521.477
Տարի Ուղևորների թիվը
2014 2.045.058
2015 1.879.667
2016 2.105.540
2017 2.448.250
2018 2.690.727
2019 3.021.608
2020 790.827
2021 2.278.212
2022 3.649.764
2023 5.330.308
2024 5.247.075

Բեռնափոխադրումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ավիաընկերություն Ուղղություն
ASL Airlines Լիեժ
Lufthansa Cargo Ֆրանկֆուրտ
Hayways (Հայվեյզ) Մոսկվա[47]

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նոր մասնաշենք
  • Օդանավակայանի նոր մասնաշենքը
    Օդանավակայանի նոր մասնաշենքը
  • Օդանավակայանի նոր մասնաշենքը
    Օդանավակայանի նոր մասնաշենքը
Հին մասնաշենք
  • Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանի հին մասնաշենքը
    Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանի հին մասնաշենքը
  • Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանի հին մասնաշենքը
    Զվարթնոց միջազգային օդանավակայանի հին մասնաշենքը
  • Օդանավակայանի հին մասնաշենքի մանրակերտը
    Օդանավակայանի հին մասնաշենքի մանրակերտը
  • Օդանավակայանի հին մասնաշենքի մանրակերտը
    Օդանավակայանի հին մասնաշենքի մանրակերտը
  • Օդանավակայանի հին մասնաշենքը
    Օդանավակայանի հին մասնաշենքը

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ https://hetq.am/hy/article/164838
  2. ↑ 2,0 2,1 Կաթիլներ մեծ ծովից, Երևան, 2007 թ.
  3. ↑ 3,0 3,1 Կարեն Բալյան, «Արթուր Թարխանյան, Սպարտակ Խաչիկյան, Հրաչյա Պողոսյան», Tatlin, 2012
  4. ↑ «Зал прибытия нового терминала ереванского аэропорта «Звартноц» сдан в среду в эксплуатацию» (ռուսերեն). Информационное агентство АРКА — новость. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 4-ին.
  5. ↑ «Ереванский аэропорт "Звартноц" побил рекорд по числу пассажиров в 2022 г.» (ռուսերեն). Sputnik Армения — новость. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 4-ին.
  6. ↑ «Չարթերային չվերթեր 2024 - Sputnik Travel».
  7. ↑ «Air Cairo Adds Yerevan Service From June 2024». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). 2024 թ․ մարտի 27. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 27-ին.
  8. ↑ «Air Montenegro to run regular Armenia charters». exyuaviation.com. 2022 թ․ փետրվարի 21.
  9. ↑ Liu, Jim (2024 թ․ հուլիսի 17). «Armenian Airlines Plans Kazan August 2024 Launch». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 17-ին.
  10. ↑ «Armenian Airlines Adds Mineralnye Vody From Dec 2023». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). 2023 թ․ նոյեմբերի 23. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
  11. ↑ «Armenian Airlines starts direct flights Yerevan ↔ Ufa». armenianairlines.am. Armenian Airlines. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 8-ին.
  12. ↑ «Armenian Airlines будет совершать рейсы между Ереваном и Батуми». Travel.ru (ռուսերեն). 2024 թ․ մարտի 5. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 6-ին.
  13. ↑ «Azimuth Expands Sochi Network in NS24». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). 2024 թ․ ապրիլի 2. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 2-ին.
  14. ↑ Liu, Jim (2024 թ․ հուլիսի 8). «China Southern Adds Yerevan Service From Sep 2024». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 8-ին.
  15. ↑ «Ab Mai 2024 gibt es einen Direktenflug aus Berlin nach Jerewan». germany.mfa.am. 2023 թ․ հոկտեմբերի 27.
  16. ↑ «Eurowings with new destinations from Düsseldorf, Hamburg and Stuttgart». 2023 թ․ փետրվարի 16.
  17. ↑ «Eurowings-ն առաջին անգամ չվերթեր կիրականացնի դեպի Հայաստան». zvartnots.aero.
  18. ↑ «Գործարկվել են Շրի Լանկայի «FitsAir» ավիաընկերության Կոլոմբո - Երևան - Կոլոմբո երթուղով չվերթերը».
  19. ↑ Liu, Jim (2024 թ․ հունիսի 5). «FlyEgypt Adds Hurghada – Yerevan From June 2024». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 5-ին.
  20. ↑ «FLYONE | Cheap flights from Chisinau and Yerevan». flyone.eu.
  21. ↑ «Նոր օդանավ, հինգ նոր ուղղություն. Fly One Armenia ավիաընկերությունն ընդլայնում է աշխարհագրությունը». armenpress.am.
  22. ↑ «Georgian Airways Flights to Yerevan from EUR 79.41».
  23. ↑ «Lufthansa enters Armenian market». armradio.am. 2021 թ․ հուլիսի 15.
  24. ↑ «Տրվել է Երևան-Կապան-Երևան երթուղով կանոնավոր չվերթերի մեկնարկը».
  25. ↑ «Aeroflot launches international network from Sochi, Russia». 2022 թ․ մարտի 26.
  26. ↑ «Aeroflot adds Volgograd - Yerevan service from late-July 2022». AeroRoutes. 2022 թ․ հուլիսի 14. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 15-ին.
  27. ↑ «S7 Airlines Increases Novosibirsk – Yerevan Flights in 3Q23». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). 2023 թ․ հունիսի 28. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 28-ին.
  28. ↑ «"SCAT" air company will start operating flights Aktau-Yerevan - Aktau - Zvartnots».
  29. ↑ «Tehran-Yerevan Sepehran flights launched». 2023 թ․ օգոստոսի 27.
  30. ↑ «Aviation» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2023 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 17-ին.
  31. ↑ «Shirak Avia Expands Russia Network in 4Q22». Aeroroutes (բրիտանական անգլերեն). 2022 թ․ նոյեմբերի 29. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  32. ↑ Liu, Jim (2024 թ․ հուլիսի 2). «Shirak Avia NS24 Armenia – Maldives Operations». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 3-ին.
  33. ↑ «Shirak Avia Resumes Orenburg Service From July 2024». AeroRoutes. 2024 թ․ հուլիսի 2. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 3-ին.
  34. ↑ «Transavia Launches Paris-Yerevan Roundtrip Flights». 2022 թ․ մարտի 31.
  35. ↑ «Transavia ouvre trois nouvelles lignes depuis Lyon Saint-Exupéry». 2023 թ․ դեկտեմբերի 7.
  36. ↑ «Ural Airlines Resumes Moscow – Yerevan Service From Nov 2023». AeroRoutes (կանադական անգլերեն). 2023 թ․ հոկտեմբերի 4. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
  37. ↑ «Direct flights between Yerevan and Siberian Tyumen to start November 20». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  38. ↑ Liu, Jim (2020 թ․ հուլիսի 12). «Wizz Air Abu Dhabi schedules October 2020 launch». Routesonline.
  39. ↑ Liu, Jim. «Wizz Air Abu Dhabi moves service launch to mid-Nov 2020». Routesonline. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 26-ին.
  40. ↑ «BREAKING: Hungarian Wizz Air launches six new flights from Budapest! - UPDATED - Daily News Hungary». 2024 թ․ փետրվարի 28.
  41. ↑ 41,0 41,1 «Wizz Air to launch flights from Yerevan to Dortmund, Sofia, Katowice and Prague».
  42. ↑ «Wizz Air to start operating flights on Yerevan- Larnaca -Yerevan route».
  43. ↑ «WIZZ AIR annuncia 3 nuove rotte dall'Italia. La Napoli-Abu Dhabi e Milano-Marsa Alam/Yerevan». 2022 թ․ սեպտեմբերի 15.
  44. ↑ «Stamattina conferenza-stampa Wizz Air a Roma». 2021 թ․ նոյեմբերի 17.
  45. ↑ «Wizz Air to start Venice-Yerevan flights».
  46. ↑ «Wizz Air expands into Armenia with two new routes». reuters.com. 2019 թ․ դեկտեմբերի 16.
  47. ↑ Flightradar24. «Hayways routes and destinations». Flightradar24 (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 25-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զվարթնոց միջազգային օդանավակայան» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Զվարթնոց_միջազգային_օդանավակայան&oldid=10443958» էջից