Հայկական կոնյակ

Հայկական կոնյակ
Տեսակ	բրենդի
Արտադրող	Երևանի կոնյակի գործարան
Ծագման երկիր	Հայաստան
Ստեղծման տարի	1877
ybc.am
Armenian cognac Վիքիպահեստում

Հայկական կոնյակ, Հայաստանում արտադրված ալկոհոլային խմիչքի ապրանքանիշի անվանում:

Հայկական կոնյակները ԽՍՀՄ-ի տարիներին արժանանում էին արժեքավոր մրցանակների, զբաղեցնում էին առաջին հորիզոնականները, որի համար մեծ ճանաչում էին գտնում աշխարհի տարբեր երկրներում:

Կառավարության որոշմամբ ներմուծվել է «Արբուն» բառը, որպես նոր ապրանքանիշի անվանում: Այս ամենը նպատակ ունի «Հայկական կոնյակ» և «Հայկական ապրանքանիշ» հասկացությունները սահմանազատել ընդհանուր կոնյակներից: Համաձայն, գործող «Խաղողի հումքից պատրաստված ալկոհոլային խմիչքների մասին» օրենքի, խմիչքների տեսակները բացարձակապես նույնականացված են, մասնավորապես այն խմիչքները, որոնք բավարարում են մի շարք արտադրական պահանջներին: Խմիչքներից որոշները պատրաստված են կայուն սպիրտով և, միայն, Հայաստանում և Լեռնային Ղարաբաղում աճող խաղողների տեսակներից. շշալցված են Հայաստանում: Միևնույն ժամանակ նույն օրենքը սահմանում է «կոնյակ» հասկացությունը, որն ներառում է 40% ներմուծված և 60% տեղական սպիրտ: Իրոք, կառավարության որոշումը վերաբերվում է «կոնյակ» հասկացությանը, որը փոխարինվել է «արբուն» բառով:

Հայկական առավել հայտնի կոնյակներն (Արարատ, Անի, Ախթամար, Նաիրի և այլն) այժմ արտադրվում են Pernod Ricard Armenia ընկերության կողմից:

Պատմություն

Արարատի ավանդազրույց

Համաձայն մի ավանդազրույցի, ջրհեղեղի ժամանակ Նոյան տապանը կանգ է առել Արարատ լեռան վրա: Նոյն աղավնուն բաց է թողել՝ ցամաք գտնելու, իսկ թռչունը վերադարձել է կտցին ձիթենու ճյուղ: Երբ ջրերը հետ են քաշվում, Նոյն իջնում է լեռան վրայից և բնակություն հաստատում դաշտում: Այդ ժամանակ նա վեց հարյուր տարեկան էր: Իր որդիների հետ նա սկսում է խաղող աճեցնել: Ենթադրվում է, որ մարդկությունն առաջին անգամ զգացել է գինու համը, երբ Նոյը համտեսել է Արարատի ստորոտում եղած կենարար խմիչքը:

Հնագույն ձեռագրերն ու ժողովրդական ավանդազրույցներն ապացուցում են, որ ժամանակակից Հայաստանի տարածքում գինեգործությամբ և խաղողագործությամբ զբաղվել են մ.թ.ա XV դարից: Հունական պատմիչներ Հերոդոտոսի, Քսենոփոնի, Ստրաբոնի աշխատություններում հիշատակվում է, որ հայկական կոնյակն արտահանվում էր հարևան երկրներ՝ վաճառելու համար: Գինին եղել է բարձր որակի, հին և զանազան: Հայաստանը խաղողի աճեցման ամենահին ավանդույթ ունեցող երկիրն է:

Ներկայումս, Հայաստանում կոնյակի արտադրության համար աճեցվում են խաղողի 6 հիմնական տեսակներ. 5-ը հայկական՝ մսխալի, գառան դմակ, ոսկեհատ, կանգուն և մեկը վրացական՝ ռքածիթելի: Նախկինում հատապտուղները խառնում էին, այնուհետև հյութը քամում էին խաղողի ալկոհոլ ստանալու համար: Այժմ պտուղները դասակարգում են ըստ իրենց տեսակների:

Առաջին կոնյակի գործարանը Հայաստանում

Կոնյակագործությունը Հայաստանում սկիզբ է առել 1887 թվականին: Գիլդիայի վաճառական Ներսես Թաիրյանի կողմից, Երևանում ստեղծվել է առաջին գինու գործարանը: Գինու վերամշակման գործարանում կոնյակի սպիրտի թորման համար տեղադրվել է երկու հրդեհային տարանջատման սարքեր:

Թորումը և կոնյակի պատրաստման գործընթացն իրականցվել է դասական ֆրանսիական տեխնոլոգիայով, ինչպես ֆրանսիական կոնյակներն են: Այդ ժամանակահատվածում գրեթե 150 տարվա պատմություն ունեցող կոնյակները ձեռք էին բերել մեծ համբավ և ժողովրդավարություն:

1899 թվականին պատրաստի արտադրանքի փոխադրման հետ առաջացած խնդիրների պատճառով (այդ ժամանակ Հայաստանի տարածքում չկար երկաթուղի) Ներսես Թաիրյանը գործարանը վաճառեց ռուս առևտրականներ Շուստովներին:

Շուստովներ ու հայկական կոնյակ

Կոնյակի գովազդ, Մոսկվա

1893-ից 1894 թվականներին Երևանում կառուցվում են ևս երեք նոր կոնյակի գործարաններ, իսկ 1914 թվականին Հայաստանում գործարանների թիվը հասնում է 15-ի: Ամենամեծը՝ Թաիրյանից Շոստովների գնած կոնյակի գործարանն էր: Գործարանի գլխավոր գինեգործը, ընդհուպ մինչև 1947 թվականը, և առաջին կառավարիչը դառնում է Կիրիլ Սիլչենկոն: Նրա ղեկավարության տարիներին ստեղծվում են «Տոնական», «Հոբելյանական» և այլ ապրանքանիշի կոնյակները: Շուստովների օրոք կոնյակի գործարանը մեծ զարգացում է ունենում: Գյուղացիներն ու տաղանդավոր տեսուչ Մկրտիչ Մուսինյանցը, ով կրթություն էր ստացել ֆրանսիական գինեգործական և խաղողագործության դպրոցում (քաղաք Վրենի), հասկացել էին, որ Արարատյան դաշտը քիչ թե շատ բավարարում է խաղողի աճեցման և կոնյակագործության հիմնադրման համար:

Շուստովների կոնյակի գործարանը ժամանակ առ ժամանակ ընդլայնվում էր: Հայտվեցին օժանդակ արտադրամասեր և նոր պահեստներ՝ կոնյակի սպիրտը պահելու համար, կառուցվեց նոր կոնյակի գործարան, որտեղ տեղադրվեցին 12 թորման ապարատներ:

Առաջին կաղնուց տակառները հայկական կոնյակի համար բերվել էին Ֆրանսիայից, և մինչև օրս էլ կոնյակի հիմնական տեսակները պահվում են հենց այդ տակառներում: Ակնհայտ է, որ կոնյակի արտադման ֆրանսիական տեխնոլոգիան և տեսուչ Մուսինյանի ֆրանսիական կրթությունը պատճառ հանդիսացան հայկական կոնյակների այդ ժամանակվա բարձր որակին: Թողարկվեցին «Ֆին-շամպայն», «Ֆին-շամպայն ընտիր», «Ֆին-շամպայն լավագույն», «Էքստրա» և այլ տեսակի կոնյակներ:

Հեղափոխությունից հետո՝ Արարատի տրեստ

Հեղափոխությունից հետո, Շուստովների ձեռնարկությունն ազգայնացվեց Հայաստանի առաջին հանրապետության կողմից, և վերածնվեց «Արարատ»-ի կոնյակի և գինու գործարան անվամբ: Դասական տեխնոլոգիան, Արարատյան դաշտի բարենպաստ կլիմայական պայմանները, այնտեղ աճեցված որակյալ խաղողի տեղական սորտերը (գառան դմակ, չիլար, ոսկեհատ) սովետական ժամանակներում ապահովեցին հայկական կոնյակի մեծ ճանաչումը: Հայկական կոնյակները գնանշվում էին ԽՍՀՄ-ում: 1940-ական թվականների վերջին «Արարատ»-ի տրեստը նեղացավ տարածաշրջանի հին գործարանների համեմատ, և 1953 թվականին կոնյակի խանութներն ու ալկոհոլային թորման կենտրոնները «տեղափոխվեցին» կոնյակի արտադրման համար կառուցված մի նոր՝ Երևանի կոնյակի գործարան: Կենտրոնական գործարանը զբաղեցնում է շուրջ 8,5 հա մակերես և գտնվում է Երևանի կենտրոնում:

Հումքի բազայի աճի և կոնյակի արտադրության ընդլայնման անհրաժեշտության առնչությամբ, գրեթե բոլոր հայկական գինեգործարանները պարտավորվեցին զբաղվել սպիրտի թորմամբ:

Արդյունքում, 2010 թվականի առաջին կեսին Ռուսաստան ներմուծվեց մոտ 3,9 մլն լիտր հայկական կոնյակ, ինչը 34%-ով ավելի էր 2009 թվականի նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից։

Ստանդարտավորում

Մինչև 1999 թվականը հայկական կոնյակը արտադրվել է սովետական ԳՕՍՏ-ի համաձայն, որտեղ ապրանքին հստակ սահմանում չի տրվել, որպես «Հայկական կոնյակ»: ԳՕՍՏ-ն ուներ անորոշ ձևակերպումներ, և նրա օգնությամբ գրեթե անհնար էր որոշել, թե որ ըմպելիքն էր կեղծ և որը՝ ոչ: Բացի դրանից, հայկական կոնյակի ապրանքանշանները գրանցված չէին, և ազատորեն օգտագործվում էին արտադրողների կողմից՝ նույնիսկ Հայաստանի տարածքից դուրս:

1999 թվականի մարտի 1-ին ուժի մեջ մտավ հայկական կոնյակի արտադրության հայկական ստանդարտը, որը մշակվել էր Երևանի կոնյակի գործարանի նախաձեռնությամբ: Նոր ստանդարտը օրենքով սահմանեց հայկական կոնյակին վերաբերող ամենակարևոր կետերը. հայկական կոնյակը պետք է պատրաստված լիներ խաղողի սպիրտից և Հայաստանում արտադրված խաղողից:

Հայկական կոնյակների տեսակներ

Կախված կոնյակների տարիքից և տեսակներից, հայկական կոնյակները բաժանվում են երեք մասի. սովորական, տեսակավոր և կոլեկցիոն:

Սովորական կոնյակներ

Սովորական կոնյակները արտադրված են կոնյակի սպիրտով, պահվում են ամենաքիչը 3 տարի և կազմում են հետևյալ խմբերը՝

• Երեքամյա կոնյակ՝ պատրաստված է կոնյակի սպիրտից, պահվում է կաղնուց տակառներում 3 տարուց ոչ պակաս
• Չորսամյա կոնյակ՝ պատրաստված է միջին տարիքի կոնյակի սպիրտից, պահվում է 4 տարուց ոչ պակաս
• Հինգամյա կոնյակ՝ պատրաստված է միջին տարիքի կոնյակի սպիրտից, պահվում է 5 տարուց ոչ պակաս

Հետևաբար, եթե կոնյակի անվան տակ աստղիկներ են լինում, դրանց թիվը ցույց է տալիս կոնյակի տարիքը:

Տեսակավոր կոնյակներ

Տեսակավոր կոնյակները պատրաստվում են կոնյակի սպիրտով, պահվում են կաղնուց տարաներում՝ 6 տարուց ոչ պակաս: Տեսակավոր կոնյակ պատրաստելու համար օգտագործվող ալկոհոլը չպետք է գերազանցի կոնյակի սահմանված տարիքին:

Կոլեկցիոն կոնյակներ

Կոլեկցիոն կոնյակները արտադրվում են սովորական կոնյակներից, պահվում են կաղնուց պատրաստված տարաներում: Կոլեկցիոն կոնյակները պահպանում են սովորական կոնյակների անունները:

Պատրաստման տեխնոլոգիա

Ընդհանուր տեխնիկական պահանջները, որոնց պետք է համապատասխանեին կոնյակները, 1999 թվականից հետո նույնպես կարգավորվում են ստանդարտներով, պետք է արտադրվեն տեխնոլոգիական ցուցումներով, սահմանաված կարգով՝ հաստատված սանիտարական նորմերին ու կանոններին համապատասխան:

Ըստ «օրինաչափական ցուցանիշների», ինչպիսիք են՝ թափանցիկությունը, գույնը, համը և հոտը, իրական հայկական կոնյակը համապատասխանում է հետևյալ պահանջներին. այն թափանցիկ է, փայլուն, առանց կողմնակի միացությունների և նստվածքի, գույնը վառ դարչնագույնից մինչև մուգ դարչնագույն, ունի լավ հոտ ու համ, որը բնորոշ է այս տեսակի կոնյակներին, առանց որևէ հավելուրդի և կողմնակի համի:

«Ֆիզիկաքիմիական ցուցանիշների» համաձայն, կոնյակը պետք է համապատասխանի մի շարք նորմերի, այսպիսով, էթիլային սպիրտի ծավալային մասը պետք է լինի առնվազն 40%, իսկ մեթիլային սպիրտի զանգվածային կոնցենտրացիան չպետք է գերազանցի 20 մգ / դմ³, շաքարի զանգվածային կոնցենտրացիան մինչև 1.0 գ / դմ³, պղնձի զանգվածային կոնցենտրացիան մինչև 5.0 մգ / դմ³ է, իսկ երկաթի զանգվածային կոնցենտրացիան՝ մինչև 1.5 մգ / դմ³: Այս դեպքում, էթիլ սպիրտի ծավալային մասը, շաքարի զանգվածային կոնցենտրացիան որոշվում են կոնյակի՝ կոնկրետ տեսակի տեխնիկական վիճակում:

Հայկական կոնյակի արտադրման հումք

Հայկական ստանդարտը նկարագրում է նաև կոնյակների արտադրության համար օգտագործվող հումքի և նյութերի տեխնիկական պահանջները և կարգավորում է փաթեթավորման, պիտակավորման, որակի հսկողության, ապրանքների տեղափոխման և պահեստավորման պահանջները:

Հայկական կոնյակների արտադրությունը հիմնականում հիմնված է Արարատյան դաշտում աճող հայրենի էնդեմիկ խաղողի սորտերի վրա՝ Ոսկեհատ, Գառան դմակ, Չիլար, Մսխալի, Կանգուն, Բանանց, Կախեթ, Մեխալի:

Կոնյակի արտադրության համար խաղողը հավաքում են սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին: Խաղողի հաջող գինեֆիկացման համար, անհրաժեշտ է, որ նրանում եղած շաքարի պարունակությունը չգերազանցի 18-20%-ը, այսինքն ճութերը պիտի լինեն մի փոքր անհաս:

Հայկական կոնյակի պատրաստման գործընթաց

Հայկական կոնյակը, իր արտադրման գործընթացով գրեթե չի տարբերվում դասական ֆրանսիական կոնյակից:

Գինեֆիկացումը տևում է 7-ից 10 օր՝ սպիտակ գինիների սխեմայով (այսինքն առանց մացերացիայի), բայց առանց ծծմբամշակման (այսինքն` առանց ծծմբաթթվի կայունացման): Գինեֆիկացման գործընթացի վերջում, շաքարի պարունակությունը հասցվում է մինչև 0,3%, իսկ ալկոհոլինը՝ 10-12%.

Գինեֆիկացման ընթացքում արդյունքում ստացված գինու հումքը ուղարկվում է զտման: Հայաստանում կոնյակի սպիրտի թորումը կատարվում է հատուկ ապարատներով՝ երկու համակարգով՝ խորանարդների շարանտային ձևով պարբերական գործընթաց (կրկնակի), Զոհրաբյանի խորանարդների պարբերական գործընթացի համակարգ (անմիջական):

Շարունակական գործողությունների սյունակները, հայտնի են ռուսական մի քանի կոնյակի գործարաններում, Հայաստանի առաջատար արտադրողներից և ոչ մեկը չի օգտագործում այս մեթոդը: Փաստն այն է, որ օգտագործվող սարքերը, պարբերական գործընթացների ժամանակ ալկոհոլը ավելի քիչ են մաքրում խառնուրդներից, բայց այն ավելի բուրավետ է լինում, իսկ շարունակաբար օգտագործման պայմաններում ալկոհոլը մաքրվում է՝ գործնականում դառնալով ցնդող նյութերից զուրկ:

Որպեսզի տանինային նյութերի զտումն իրականանա ինտենսիվորեն, թորումից հետո կոնյակի սպիրտն անպայման տեղափոխում են նոր տարաներ (օգտագործված մեկ կամ երկու անգամ): 4-ից 6 ամիս հետո «երիտասարդ» սպիրտը հետ են լցնում նախկինում արդեն օգտագործված տարաները՝ այնտեղ էքստրակցիան ավելի ինտենսիվ է ընթանում:

Հայկական կոնյակ ստանալու համար սպիրտի հնեցման գործընթացը տևում է ամենաքիչը 3 օրացույցային տարի:

Հնեցման գործընթացին էապես նպաստում է ջերմաստիճանային ռեժիմը, ինչքան բարձր է սենյակի ջերմաստիճանը՝ այնքան ավելի հեշտ է իրականացվում աղաղների զտումը: Հայկական կոնյակի ստացման արտադրամասերում ջերմաստիճանի տատանման լայնույթը բավականին մեծ է. ամռանն այստեղ լինում է շատ շոգ, իսկ ձմռանը՝ ցուրտ: Այդ իսկ պատճառով սպիրտի հնեցումը Հայաստանի ծայրահեղ կլիմայի պայմաններում՝ ձմեռային սառնամանիքները՝ -20-ից -25 °C, և 40 աստիճան ամառային տոթը, հայկական կոնյակին տալիս են բացառիկ նրբություն և ներդաշնակություն:

Կոնյակի որակյալ ռեցեպտուրայի պատրաստումից հետո սկսվում է բուն կուպաժավորումը: Այն պատրաստվում է հատուկ ուղղահայաց, չժանգոտվող պողպատից անոթում,ունի դիտանցք և պոմպ:

Սահմանված սխեմայի համաձայն կոնյակի սպիրտին ավելացվում է ջուր, անուշահյութ, գունակ, և այս ամբողջ «կոկտեյլը» խառնվում է մի քանի ժամ:

Կոլերը (ֆր.՝ couleur՝ գույն) քաղցր մրգահյութի ջրային լուծույթ է (1:100) (ֆր.՝ caramel), ունի հակինթից (ռուբին) միջև մուգ շագանակագույն գույն և այրված շաքարի համ: Կոլերը պատրաստում են պղնձե կաթսաներում, բաց կրակի վրա՝ 160-180 °C:

Կոյակի պատրաստման ժամանակ գույնը համարվում է կարևորագույն բաղադրիչը, այն խմիչքին, անշուշտ, տալիս է փայլ և գույն, ինչպես նաև կայունացնում է համն ու հոտը:

Հայկական կոնյակի պատրաստման առանձնահատկությունը ջրի մեջ է: Եթե դասական ֆրանսիական կոնյակում օգտագործվում է թորած ջուր, ապա հայկականում՝ աղբյուրի: Յուրաքանչյուր հայկական կոնյակի գործարան ունի անհարժեշտ ակն-աղբյուրներից և կուպաժավորման ժամանակ օգտագործում է հենց այդ ջուրը:

Արդեն պատրաստ կուպաժը լցնում են կաղնուց տարաների մեջ, որտեղ միայն հասուն կոնյակը կարող է որոշ ժամանակ «հանգստանալ»: Այս գործընթացը զուտ նրա համար է, որպեսզի սպիրտերը ձուլվել, այսինքն հարմարվում են իրար՝ հասնելով ներդաշնակության և համային հավասարության ամենաբարձր բալանսին:

Հանգստի ժամանակը կախված է կոնյակի տեսակից. եթե սովորականի (երեքից հինգ տարի) համար անհրաժեշտ է երեքից վեց ամիս, ապա ավելի հին կոնյակները պահվում են անհամեմատ ավելի շատ: Օրինակ, տասնամյա կոնյակները հանգստի են ենթարկվում մեկ տարուց մինչև մեկուկես տարի (դա որոշում է կոնյակի վարպետը):

Սովորական և տեսակավոր կոնյակների հանգիստն իրականանում է տարբեր կետերի համաձայն: Տեսակավորները պահվում են 400 լիտրանոց տարաներում, իսկ սովորականները՝ հատուկ կաղնուց տակառներում մինչև 35 հազար լիտր ծավալով: Հայկական կոնյակների համար նախատեսված տակառները պատրաստվում են Հայաստանում և Արցախում աճող կովկասյան կաղնուց:

Հանգստից հետո, ամիջական տարալցումից առաջ կոնյակը ենթարկվում է սառեցման և կրկնակի ֆիլտրման:

Հայկական կոնյակների ապրանքանիշներ

Ռուսական շուկայում առավել հայտնի հայկական կոնյակների ապրանքանիշներ.

• «Արարատ»: «3 աստղեր» (3 տարի), «5 աստղ» (5 տարի), «Անի» (6 տարի), «Լավագույն» (7 տարի), «Ախթամար» и «Հոբելյանական» (10 տարի), «Դվին» (50°, 10 տարի), «Վասպուրական» и «Տոնական» (15 տարի), «Նաիրի» и «Հայաստան» (20 տարի), «Երևան» (57°, 20 տարի, թողարկումը վերսկսվել է 2011-ի դեկտեմբերից), Էրեբունի (25 տարի), Կիլիկիա (30 տարի), Նոյան տապան (50 տարի) (վերջին երեք տեսակի կոնյակները աճուրդային են, թողարկվում են տասը տարին մեկ, ազատ շուկա չեն ներմուծվում: «Նոյան տապան»-ի մեջ ներառված է 100 տարվա ծերացման կոնյակի խառնուրդ) արտադրված է Երևանի կոնյակի գործարանում:
• «Արամե» (3, 4, 5 տարի), «Հրազդան» (6 տարի), «Գյումրի» (7 տարի), «Անահիտ» (10 տարի), «Մաշտոց» (15 տարի), «Արամե» (20 տարի), «Պարույր Սևակ» (40 տարի), «Կոմիտաս» (50 տարի) արտադրված է Երևանի կոնյակի գործարանում:
• «Արինե» (3,4,5 տարի), «Արինե առյուծ» տեսակավոր (6,8,10 տարի) արտադրված է Արարատի կոնյակի գործարանում:
• «Արմաղան» (3 և 5 տարի), «Արդար» տեսակավոր կոնյակներ (6 տարի), «Մակու» (7 տարի), «Թավիշ» (10 տարի) պատրաստված են ռուսական գինու-կոնյակի ընկերության պատվերով: Խմիչքների արտադրումը վերագրվում է 100-ամյա Արարատի գինու գործարանին, որը հիմնադրվել է 1903 թվականին առևտրական Շուստովի կողմից:
• «Արմենիկա» (3, 4, 5, 6 տարի) արտադրված է Արարատի կոնյակի գործարանում:
• «Հայկական կոնյակ» (3, 4, 5 տարի), «Դավթի սուր» (3, 5 տարի), «Դավիթ Բեկ» (6 տարի), «Մուսա լեռ» (7 տարի) արտադրված է Երևանի կոնյակի գործարանում:
• «Արփի» (3, 4, 5 տարի), «Գառնի» (6 տարի), «Զվարթնոց» (7 տարի), «Ամենակ» (8 տարի), «Ասքանազ» (10 տարի) արտադրված է Արարատի կոնյակի գործարանում:
• «Great Valley» (3, 4, 5 и 6 տարի), «Կարս», «Գավառ», «Արմենակ», «Արին Բերդ» (25 տարի) և «Տիգրան արքա» (մինչև 30 տարի) արտադրված է «Great Valley» ընկերության կողմից:
• «Սրբազան լեռ» պրեմիում ֆիրմային կոնյակները յուրահատուկ շշով են, որի մեջ Արարատ լեռան 3D մոդելն է: Արտադրողներն են Արարատյան Աբրիկոնն ու Երասխի գինու գործարանը:
• «Հայաստանի լեգենդ» (3, 4, 5 տարի), «Հայաստանի լեգենդ» տեսակավոր (6,8,10 տարի) արտադրված է Արարատի կոնյակի գործարանում:
• «Մանե» (3, 5, 8 տարի), «Արմենուհի» (10, 15 տարի), «Պապ թագավոր» (20, 25, 30 տարի), «Շիրազ» (3, 5, 8 տարի), «Չարենց» (10, 20, 30 տարի), «Խենթ» (10, 20, 30 տարի) արտադրված է Պռոշյանի կոնյակի գործարանի կողմից:
• «Նոյ առասպել» (3 և 5 տարի), «Նոյ կլասիկ 7», «Նոյ կլասիկ 10», «Նոյ կլասիկ 15», «Նոյ կլասիկ 20» և «Նոյ նահապետ» (25 տարի) արտադրված է Երևանի կոնյակի գործարանում (բացառիկ դիստրիբյուտոր "Լուդինգ"):
• «Սայաթ-Նովա» (3, 4, 5 տարի), «Սայաթ-Նովա» տեսակավոր (6, 7 տարի), «Սայաթ-Նովա» պրեմիում (10, 15, 20 տարի) արտադրված է Երևանի կոնյակի տան կողմից:
• «Սարգիս» (3,4,5 տարի), «Գրանդ Սարգիս» տեսակավոր (6,8,10 տարի), «Գրանդ Սարգիս» պրեմիում (15, 20, 25, 30, 40, 50 տարի) արտադրված է Արարատի կոնյակի գործարանում:
• «Հայասի» (3, 5, 7, 10, 15, 20 տարի), «Բոհեմիա», «Կլասիկ», «Էլեգանսс», «Ռենեսանս» արտադրված է Hayasy Group-ի կողմից:

Պարգևներ

• 2010 թվականի սեպտեմբերի 20-ին հայկական «Արարատ» կոնյակը EACA Euro Effies կողմից արժանացավ արծաթյա մրցանակի:
• 2011 թվականի փետրվարի 21-ին հայկական Great Valley ապրանքանիշի կոնյակները «Պրոդէքսպո-2011» միջազգային հեղինակավոր մրցույթում ներկայացվել են լավագույնների շարքում:

Հետաքրքիր տեղեկություններ

Հանդիպել են նամակներ, որտեղ հայտնի մարդիկ իրենց սերն են արտահայտել դեպի հայկական կոնյակը: Նրանցից են Ուինսթոն Չերչիլը, Ագաթա Քրիստին, Ֆրենկ Սինատրան:

Ինչպես հայտնի է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինսթոն Չերչիլը նախընտրում էր միայն հայկական «Դվին» կոնյակը։ Այն ժամանակ, երբ Չերչիլը հայտնաբերում է, որ «Դվին» կոնյակի որակը զգալիորեն ընկել է, բողոքում է Ստալինին այդ մասին։ Պարզվում է, որ «Դվին»-ի և այլ կոնյակների գլխավոր տեխնոլոգ Մարգար Սեդրակյանը աքսորվել է։ Չերչիլի բողոքից անմիջապես հետո Ստալինը ազատ է արձակում Մարգար Սեդրակյանին ու վերականգնում է նրա նախկին պաշտոնը:

«Մարգար Սեդրակյանը ստիպեց աշխարհին խոստովանել, որ կոնյակը խոսում է հայերեն» ասել է Բորիս Պաստեռնակը։

Չերչիլը սկսեց նորից ստանալ սիրելի «Դվին» կոնյակը, իսկ Մարգար Սեդրակյանին շնորհվեց «Սոցիալիստական Աշխատանքի Հերոս» կոչումը: Այդպես կոնյակը փրկեց մարդու կյանքը:

"Armenian Food: Fact, Fiction & Folklore" գրքերի հեղինակները հայտարարում են, որ չեն կարողացել գտնել լեգենդի ապացույցները, ո՛չ Չերչիլի հուշերում, ո՛չ էլ Միկոյանի:Համաձայն Չերչիլի թանգարանի ինֆորմացիայի նրա սիրելի կոնյակը եղել է "Hine"-ը:

Արտադրողներ

• Երևանի կոնյակի գործարան
• Արարատի կոնյակի գործարան
• Արարատի կոնյակի գործարան «Ա.Կ.Գ.»
• Պռոշյանի կոնյակի գործարան
• Հայասի Գրուպ
• Գրեյթ վելլի

Տես նաև

• Գինեգործությունը Հայաստանում
• Երևանի կոնյակի գործարան

Արտաքին հղումներ

• Երևանի Արարատ գինու-կոնյակի-օղու կոմբինատ
• Մ. Ա. Պ.
• «Գրիթ Վելի» ընկերություն
• Արմավիրի կոնյակի գործարան
• Արցախի կոնյակի գործարան
• Վեդի Ալկո
• Արտաշատի գինու-կոնյակի գործարան
• Երևանի շամպայն-գինիների գործարան
• Ավշարի գինու գործարան
• Արարատի գինու գործարան
• Շահումյանի գինու գործարան
• Երասխի գինու գործարան
• Ստեփանակերտի կոնյակի գործարան