Դիպոլային մոմենտ

Էլեկտրամագնիսականություն
Էլեկտրականություն Մագնիսականություն
Էլեկտրաստատիկա Էլեկտրական լիցք Ստատիկ էլեկտրականություն Էլեկտրական դաշտ Հաղորդիչ Մեկուսիչ Տրիբոէլեկտրականություն Էլեկտրաստատիկ լիցքաթափում Ինդուկցիա Կուլոնի օրենք Գաուսի օրենք Էլեկտրական հոսք Պոտենցիալ էներգիա Էլեկտրական դիպոլային մոմենտ Բևեռացման խտություն
Մագնիսաստատիկա Մագնիսական դաշտի շրջապտույտի թեորեմ Մագնիսական դաշտ Մագնիսացում Մագնիսական հոսք Բիո-Սավարի օրենք Մագնիսական դիպոլային մոմենտ Գաուսի օրենքը մագնիսականության համար
Էլեկտրադինամիկա Լորենցի ուժ Էլեկտրամագնիսական ինդուկցիա Ֆարադեյի օրենք Լենցի կանոն Շեղման հոսանք Մաքսվելի հավասարումներ Էլեկտրամագնիսական դաշտ Էլեկտրամագնիսական ճառագայթում Մաքսվելի թենզոր Պոյնտինգի վեկտոր Լիենար-Վիխերտի պոտենցիալներ Յեֆիմենկոյի հավասարումներ Մրրկային հոսանք Լոնդոնի հավասարումներ
Էլեկտրական ցանց Էլեկտրական հոսանք Էլեկտրական պոտենցիալ Լարում Դիմադրություն Օհմի օրենք Հաջորդական միացում Զուգահեռ միացում Հաստատուն հոսանք Փոփոխական հոսանք Էլեկտրաշարժիչ ուժ Ունակություն Ինդուկտիվություն Իմպեդանս Ռեզոնատոր Ալիքատար
Կովարիանտ ձևակերպում Էլեկտրամագնիսական թենզոր Քառաչափ հոսանք Էլեկտրամագնիսական պոտենցիալ
Գիտնականներ Ամպեր Կուլոն Ֆարադեյ Գաուս Հեվիսայդ Հենրի Հերց Լորենց Մաքսվել Տեսլա Վոլտա Վեբեր Էրստեդ

Դիպոլային մոմենտ, էլեկտրական, լիցքավորված մասնիկների համակարգի էլեկտրական հատկությունները բնութագրող վեկտոր։ N թվով լիցքավորված մասնիկների համակարգի դիպոլային մոմենտը՝ $Np=e_{i}r_{1}$, որտեղ $e_{i}$-ն i-րդ մասնիկի լիցքն Է, r-ը՝ շառավիղ-վեկտորը։ Չեզոք համակարգի դիպոլային մոմենտը կախված չէ կոորդինատների համակարգի ընտրությունից, այլ որոշվում է լիցքերի փոխադարձ դասավորությամբ ու մեծությամբ։ Մասնավոր դեպքում, դիպոլի դիպոլային մոմենտը ուղղված է բացասական լիցքից դեպի դրականը և թվապես հավասար է լիցքերի 1 հեռավորության և լիցքի բացարձակ մեծության (e) արտադրյալին՝ $|p|=el$։ Դիպոլային մոմենտի միջոցով որոշվում է դիպոլի էլեկտրական դաշտը R»1 պայմանին բավարարող կետերում, ինչպես նաև արտաքին էլեկտրական դաշտի ազդեցությունը նրա վրա։

Մոլեկուլը նույնպես կարելի է համարել լիցքերի համակարգ, որի դիպոլային մոմենտը՝ μ=e_ԷՖl (e_ԷՖ այստեղ 10⁻¹⁰ լ․ CGSE միավոր կարգի էֆեկտիվ լիցք է, իսկ 1-ը դրական և բացասական լիցքերի «ծանրության կենտրոնների» հեռավորությունը, այն մոլեկուլի չափերի՝ 10⁻⁸ սմ կարգի մեծություն է)։ Լիցքավորված մասնիկների կամայական համակարգից հեռու դրա Էլեկտրական դաշտը որոշվում է տարբեր մուլտիպլետներով՝ լրիվ լիցքով, դիպոլային մոմենտով, քվադրուպոլ մոմենտով և այլն։ Սակայն չեզոք համակարգի էլեկտրական դաշտը, այդ համակարգի չափերի համեմատ մեծ հեռավորությունների վրա, առաջին մոտավորությամբ որոշում է միայն նրա դիպոլային մոմենտը։

Տես նաև

• Մագնիսական մոմենտ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 397)։