Փոփոխական հոսանք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Փոփոխական հոսանք, Էլեկտրական հոսանքն է, որը ժամանակի ընթացքում փոփոխվում է մեծությամբ և ուղղությամբ կամ, հատուկ դեպքերում, կարող է փոփոխվել մեծությամբ՝ հաստատուն պահելով ուղղությունը[1]։

Փոփոխական հոսանքի ընդհանուր հասկացություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանի որ փոփոխական հոսանքը ընդհանուր առմամբ փոփոխվում է էլեկտրական շղթայում ոչ միայն մեծությամբ, այլ նաև ուղղությամբ, համարվում է, որ այդ հոսանքի ուղղություններից մեկը հարաբերական բացասական է, իսկ մյուսը՝ հարաբերական դրական։ Փոփոխական հոսանքի մեծությունը տվյալ ժամանակում կոչվում է փոփոխական հոսանքի ակնթարթային արժեք։ Ամենամեծ ակնթարթային արժեքը կոչվում է հոսանքի ամպլիտուդ ։

Պարբերական փոփոխական հոսանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարբերական փոփոխական հոսանքն այնպիսի էլեկտրական հոսանք է, որը հավասար պարբերությունների ընթացքում կրկնում է փոփոխությունների մեկ ամբողջական ցիկլ՝ վերադառնալով իր սկզբնական արժեքին։ ժամանակը, որի ընթացքում փոփոխական պարբերական հոսանքը կատարում է փոփոխման լրիվ ցիկլ՝ վերադառնալով իր սկզբնական արժեքին կամ մեծությանը, կոչվում է փոփոխական հոսանքի պարբերություն։

Պարբերության հակառակ մեծությունը կոչվում է փոփոխական հոսանքի հաճախականություն։

,
որտեղ
 — Փոփոխական հոսանքի հաճախականություն,
 — Փոփոխական հոսանքի պարբերություն ։

Միավորների ՄՀ–ում հաճախականությունը չափվում է 1/Վրկ չափման միավորով։

Փոփոխական սինուսոիդային հոսանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ըՓոփոխական սինուսոիդային հոսանք կոչվում է այն հոսանքը, որը ժամանակի ընթացքում փոփոխվում է սինուսոիդային ներդաշնակ օրենքով։ Այդպիսի հոսանքը պարզագույն տիպի հոսանք է, որը չենք կարող ավելի պարզեցնել։

Այս հոսանքը բնորոշվում է հետևյալ բանաձևով՝

որտեղ

 — սինուսոիդային հոսանքի ամպլիտուդ,

 — սինուսոիդային հոսանքի փուլ,

— անկյունային հաճախություն,

– ժամանակ։

Իսկ

որտեղ՝

 — սինուսոիդային հոսանքի հաճախականություն,

— սինուսոիդային հոսանքի պարբերություն։

բանաձևը ցույց է տալիս այն դեպքը, երբ սինուսոիդային հոսանքի փոփոխությունը սկսվում է պահից, սակայն այն կարող է սկսվել ոչ զրո պահից։ Այդ դեպքում փոփոխական հոսանքի ակնթարթային արժեքը կընդունի հետևյալ տեսքը՝

, որտեղ

 — տատանման փուլ;

 — անկյուն, որը կոչվում է սկզբնական փուլ։

Եթե բանաձևում ընդունենք , ապա կունենանք՝

, и .

Սինուսոիդային հոսանքի երկու փոփոխականներ փուլով համընկնում են, եթե նրանք ունենում են հավասար փուլեր, և հետևաբար միաժամանակ են հասնում իրենց զրոյական կամ միևնույն նշանի իրենց առավելագույն արժեքներին։

Սինուսոիդային հոսանքի երկու փոփոխականներ իրենց փուլերով շեղված են միմյանց հանդեպ, եթե նրանք ունենում են տարբեր փուլեր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Д. Г. Максимов Курс электротехники. — Издание третье, переработанное. — Москва: Военное издательство Министерства обороны Союза ССР, 1958. — С. 298. — 786 с.