Գորան Բրեգովիչ

Գորան Բրեգովիչ
Բնօրինակ անուն	սերբախորվաթ․՝ Горан Бреговић և ֆր.՝ Goran Bregović
Ծնվել է	մարտի 22, 1950 (70 տարեկան); Սարաևո, Բոսնիայի և Հերցեգովինայի Սոցիալիստական Հանրապետություն, ՀՍՖՀ
Երկիր	Ֆրանսիա
Ժանրեր	ժամանակակից ժողովրդական երաժշտություն
Մասնագիտություն	երաժիշտ, կոմպոզիտոր, ֆիլմերի երաժշտությունների հեղինակ և կինոդերասան
Գործիքներ	կիթառ
Լեյբլ	Wrasse Records?
Ամուսին	Dženana Sudžuka?
Կայք	goranbregovic.rs
	Goran Bregović Վիքիպահեստում

Գորան Բրեգովիչ (սերբ.՝ Горан Бреговић, Goran Bregović, ծնվ.՝ մարտի 22, 1950(1950-03-22)^[1]^[2]^[3], Սարաևո, Բոսնիայի և Հերցեգովինայի Սոցիալիստական Հանրապետություն, ՀՍՖՀ^[1]), երաժիշտ և երգահան։ Հանդիսանում է Էմիր Կուստուրիցայի գրեթե բոլոր հանրահայտ ֆիլմերի երաժշտության հեղինակը, որոնց թվում են «Սև կատու, սպիտակ կատու», «Գնչուների ժամանակը», «Արիզոնյան երազանք», «Անդերգրաունդ» ֆիլմերը։ 2010 թ. նոյեմբերին հյուրախաղերով եղել է Հայաստանում՝ նոյեմբերի 15-ին համերգ տալով Կ. Դեմիրճյանի անվան մարզահամերհգային համալիրում^[4]։

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրեգովիչը Քարնեգի հոլում, Նյու Յորք, 19 հոկտեմբեր, 2011

Գորանը ծնվել է Սարաևոյում, ՀՍՖՀ, 1950 թվականի մարտի 22-ին։ Հայրը՝ Ֆրանյո Բրեգովիչը, Խորվաթ է, իսկ մայրը՝ Բորկա Պերիչին՝ սերբ^[5]^[6]։ Գորանն ունի կրտսեր քույր և եղբայր՝ Դայանան և Պրեդրան։ Հայրը Խորվաթիայի Զագորե կոչվող շրջանից էր, մասնավորապես Կրիժևցի քաղաքին մոտ գտնվող Sveti Petar Čvrstec գյուղից։ Մայրը ծնվել է Վիրովիտիցա քաղաքում։ Բորկա Պերիչիի ծնողները Բորկայի ծնվելուց կարճ ժամանակ անց տեղափոխվում են մոտակա գյուղ՝ Čemernica։ Գորանի մորական պապը, Առաջին աշխարհամարտի տարիներին կռվել է Սաոնիկի ռազմաճակատում և որպես պարգևատրություն ստացել հողատարածք Սլավոնիայում, որտեղ էլշուտով տեղափոխվում է ընտանիքը^[7]։

Գորանի ծնողները հանդիպել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից կարճ ժամանակ անց Վիրովիտիցայում, որտեղ ապրել է մայրը, իսկ հայրն այցելել էր Yugoslav People's Army (JNA) ռազմական դպրոց^[7]։ Շուտով Ֆրանյոն ստացել է իր առաջին աշխատանքը․ Սարաևոյի ռազմական դպրոցում դասավանդել է ձգաբանություն^[7]։ Զույգի առաջին զավակը՝ Գորանը ծնվել է 1950 թվականին Սարաևոյում։

Գորանը 10 տարեկան էր, երբ ծնողները բաժանվեցին: Հետագա հարցազրույցներում նա նշել է, որ ծնողների բաժանման հիմք է հանդիսացել հոր կախվածությունը խմիչքից^[7]։ Բաժանումից հետո հայրը տեղափոխվել է Լիվնո՝ իր հետ տանելով Գորանի կրտսեր եղբորը։ Գորանը մոր հետ ապրել է Սարաևոյում։ Ամեն ամառ Գորանն այցելել է Լիվնո՝ տեսնելու հորը և եղբորը^[7]։ Թոշակի անցնելուց հետո հայրն ի վերջո տեղափոխվել է իր հայրենի գյուղ՝ Զագորյե։ Իսկ եղբայրն ավելի ուշ տեղափոխվում է Սարաևո ուսման նպատակով^[7]։

Գորանն այցելել է երաժշտական դպրոց, նվագել ջութակ։ Սակայն շուտով նրան հեռացնում են դպրոցից։ Այսպիսով նրա երաժշտական կրթությունն կիսատ մնում։ Գորանը շարունակել է պարապել ընկերոջ հետ, մինչև որ մայրը գնում է պատանու առաջին կիթառը։

Բրեգովիչը ցանկացել է սովորել գեղարվեստի ավագ դպրոցում, բայց մորաքույրը պատմել է մորը, որ այն ենթադրաբար լի է համասեռամոլներով։ Գորանն ընդունվում է տեխնիկայի (երթևեկության) դպրոց։ Որպես տղայի ցանկությունը չկատարելու փոխզիջում մայրը նրան թույլ է տալիս երկարեցնել մազեր:

Վաղ կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրեգովիչի համերգը Թբիլիսիյում, Վրաստան, 3 հոկտեմբեր, 2007

Միջնակարգ դպրոց ընդունվելիս դեռահաս Բրեգովիչը միանում է Izohipse դպրացական խմբին, որտեղ սկսում է բասս կիթառ նվագել։ Սակայն շուտով նրան այստեղից էլ են հեռացնում (այս անգամ վատ վարքի համար․ նա բախվել էր դպրոցին պատկանող Mercedes-Benz ավտոմեքենային)։ Այնուհետև բրոգովիչն ընդունվել է տարրական դպրոց։ Այստեղ էլ նա միացել է Beštije խմբին որպես բասկիթառահար։ 16 տարեկանում մայրը լքել է նրան։ Գորանը ստիպված էր հոգ տանել իր մասին։ Տղան նվագել է ազգային երաժշտութուն Կոնից կոչվող քաղաքի կաֆանաներում, աշխատել շինհրապարակներում և վաճառել թերթեր։

1969 թվականին Beštije-ի համերգին երաժիշտ Բեբեկ Ժելկոն նկատել է 18 տարեկան Գորանին և հրավիրել իր Kodeksi կոչվող խումբ որպես բասկիթառահար։ Գորանն ուրախությամբ ընդունել է առաջարկը։

Kodeksi[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ի վերջո Բրեգովիչը բաս կիթառից անցել է սոլո կիթառի։ Խմբի անդամները շուտով դարձան Bijelo Dugme խմբի անդամ։ Այդ ժամանակ նրանք ազդված էին Լեդ Զեփելին և Բլեք Սաբաթ խմբերից։ 1970 թվականի աշնանը Բեբեկը լքեց խումբը։ Տարվա վերջում Գորանի մայրը նրան վերադարձրել է Սարաևո։

Սոլո կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շուտով Գորանը սկսում է զբաղվել կինոնկարների երաժշտական ուղեկցության համար գրվող երաժշտությունով: Իր առաջին նախագիծն էր Էմիր Կուստուրիցայի «Գնչուների ժամանակը» ֆիլմը (1989): Սա մի մեծ հաջողություն էր: Գորանը և էմիրը ստեղծեցին երաժտություն նաև էմիրի հաջորդ՝ «Արիզոնական երազանք» ֆիլմի համար (1993): Բոսնիա և Հերցեգովինայի պատերազմական շրջանում Գորանն ապրում էր Փարիզում: Ապրել է նաև Բելգրադում: Նրա հաջորդ մեծ նախագիծը՝ Պատրիս Շերոյի «La Reine Margot» ֆիլմի երաժշտությունը նույպես մեծ հաջողություն էր: Արդյունքում 1994 թվականին «Կաննի կինոփառատոնում» ֆիլմն արժանացավ երկու մրցանակի: Հաջորդ տարի Կաննի կինոփառատոնի գլխավոր մրցանակը՝ «Ոսկյա արմավենու ճյուղը» շնորհվեց «Ընդհատակ» ֆիլմին, որի երաժշտությն հեղինակը Գորան Բրեգովիչն էր:

1997 թվականին Գորանն աշխատել է թուրք երգչուհի Սեզեն Աքսուի հետ վերջինիս «Düğün ve Cenaze» կոչվող ալբոմի վրա: Դրանից հետո նա շարունակեց աշխատել այլ երաժիշտների հետ:

Եվրոտեսիլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2008 թվականին Սերբիայում տեղի ունեցող Եվրատեսիլ մրցույթի եզրափակչում Գորանը ելույթ է ունեցել փոքր մաստաբի համերգով^[8]: Նա նաև հեղինակ է 2010 թվականի Եվրատեսիլին Սերբիայի մուտքի երգի՝ «Ovo Je Balkan»-ի:

Երաժշտական ոճ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրեգովիչի ստեղծագործությունները, որոնք տարածում են Բալկանյան երաժշտական ոգեշնչումները նորարարական ծայրահեղություններով, հիմնված են ևրոպական դասականության և բալկանյան ռիթմերի վրա^[9]: Բրեգովիչի երաժշտությունն ունի բոսնիական, բուլղարական, խորվաթական, հունական, ռումինական, սերբիական, ալբանական, իտալական և թուրքական թեմատիկա:

Սկավառակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմերի սաունդտրեկներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1989: Kuduz (Diskoton)
1989: Time of the Gypsies (Kamarad, Diskoton, PolyGram, Komuna)
1993: Toxic affair (Polygram / Universal)
1993: Arizona Dream (Kamarad, PolyGram, Komuna)
1994: La reine Margot (Kamarad, PolyGram, Komuna)
1995: Underground (Kamarad, PolyGram, Komuna)
1995: A Chef in Love (Kamarad)
2000: Tuvalu avec Jürgen Knieper (United One Records)
2005: I giorni dell'abbandono Carmen Consoli-ի հետ
2006: Le Lièvre de Vatanen (PolyGram)
2008: Մուստաֆա (Sony Music Entertainment)

Հավաքածուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1996: P.S. (Komuna)
1998: Ederlezi (PolyGram)
1999: Magic book (Bravo Records)
2000: Songbook (Mercury Records, Universal)
2000: Music for films (PolyGram)
2009: Welcome to Bregović (Wrasse Records)

Այլ ալբոմներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1976: Goran Bregović (PGP RTB)
1991: Paradehtika՝ Alkistis Protopsalti- հետ
1997: Düğün ve Cenaze՝ Սեզեն Աքսույի հետ
1997: Thessaloniki – Yannena with Two Canvas Shoes՝ Ջորջ Դալարասի հետ
1998: Silence of the Balkans, Սալոնիկ
1999: Kayah & Bregović
2000: Balkanica՝ Athens Symphony Orchestra-ի հետ (FM Records)
2001: Krawczyk & Bregović Daj mi drugie życie, (BMG Poland, Rada)
2002: Tales and Songs from Weddings and Funerals (Mercury)
2007: Karmen with a happy end (Mercury)
2009: Alkohol: Šljivovica & Champagne (Kamarad, Mercury)
2012: Ederlezi x Four (FM Records)
2012: Champagne for Gypsies (Kamarad, Mercury)
2017: Three Letters from Sarajevo, Opus 1 (Wrasse Records)

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2006 թվականի հունիսի 31-ին Էդի Ռամայի կողմից Գորանին շնորվեց Տիրանայի բանալյի կրկնօրինակը^[10]
1990 թվականին Գորանը սկացավ Golden Arena for Best Film Score, Porin և World Music մրցանակներ «Dom za vešanje» («Գնչոււների ժամանակը») ֆիլմւ սաունդտրեկի համար^[11]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաշտոնական կայք

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #123552095 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
↑ https://www.azatutyun.am/a/2220778.html
↑ Strogo kontrolisano disidentstvo;Naša Borba, 18 May 1997
↑ http://www.goranbregovic.rs/biography/
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Grujić Nenad, Nikčević Tamara (դեկտեմբերի 27, 2012)։ «Cigani, juriš!»։ Vreme։ Վերցված է սեպտեմբերի 6, 2015
↑ Տեսանյութը ՅուԹյուբում (չաշխատող հղում)
↑ Lincoln Center Festival website
↑ Received a copy of the key of the city of Tirana Archived 5 October 2011 at the Wayback Machine.
↑ «Dom za vesanje (1989)»։ Swedish Film Institute։ մարտի 16, 2014

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[_829e1a6e8cde7ce3-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #123552095 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_d471c47fa428a826-2] 2,0 ^2,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_69f42209d2e0786a-3] 3,0 ^3,1 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>

[4] ttps://www.azatutyun.am/a/2220778.html

[5] Strogo kontrolisano disidentstvo;Naša Borba, 18 May 1997

[6] ttp://www.goranbregovic.rs/biography/

[vreme-dec-2012-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Grujić Nenad, Nikčević Tamara (դեկտեմբերի 27, 2012)։ «Cigani, juriš!»։ Vreme։ Վերցված է սեպտեմբերի 6, 2015

[8] Տեսանյութը ՅուԹյուբում (չաշխատող հղում)

[9] Lincoln Center Festival website

[10] Received a copy of the key of the city of Tirana Archived 5 October 2011 at the Wayback Machine.

[26thGuldbagge-11] «Dom za vesanje (1989)»։ Swedish Film Institute։ մարտի 16, 2014

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]