Ադրբեջանում ոչ ցանկալի անձանց ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ադրբեջանում ոչ ցանկալի անձանց ցանկ (ադրբ.՝ Azərbaycanda arzuolunmaz şəxslərin siyahisi), պաշտոնական ցանկ, որտեղ ներառված են այն անձանց ցանկը, ում մուտքը Ադրբեջան արգելված է։ Վերջիններս «խախտել են» Ադրբեջանի Հանրապետության «Պետական սահմանների մասին» օրենքը և առանց Ադրբեջանի թույլտվության այցելել են Արցախի Հանրապետություն, որն Ադրբեջանը համարում է օկուպացված հայկական զորքերի կողմից[1]։ Ցանկում ներառված են նաև այն անձինք, ովքեր ժամանակին ներառվել են ցուցակում, սակայն հետագայում հանվել են[1]։

2013 թվականի օգոստոսին Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն հրապարակել է անցանկալի անձանց ցուցակը, որը բաղկացած է 330 անձնանցից։ Այդ ցանկում կան տարբեր երկրների խորհրդարանների պատգամավորներ, քաղաքական գործիչներ, լրագրողներ, ուսանողներ, նկարիչներ, արտիստներ և տարբեր երկրների և միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ։ Ցանկում ներառված են այնպիսի հայտնի անձինք, ինչպիսիք են Մոնսերատ Կաբալյեն և Լյուբով Կազարնովսկայան[2]։

2013 թվականի սեպտեմբերին Ադրբեջանը կրճատել է անցանկալի անձանց ցուցակը։ «Սև ցուցակից» հանվել են 4 անձինք, ովքեր այդպիսի խնդրանքով դիմել էին Ադրբեջանի իշխանություններին։

2018 թվականի հունվարին Ադրբեջանի անցանկալի անձանց ցուցակում ներառված են 698 անձինք։

Ցուցակի վերաբերյալ կարծիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անատոլի Շարիյը հայտարարել է, որ լրագրողների գործը հանդիսանում է լսել հակամարտության բոլոր կողմերի դիրքորոշումները։ Նա հայտարարել է, որ «Ադրբեջանի իշխանությունները կիրառում են այնպիսի մեթոդներ, որոնք կիրառել են Միջնադարի իշխանիկները»[3]։

Վաֆա Գուլուզադեն ցուցակի հրապարակումը անվանել է «պրակտիկ էֆֆեկտիվության տեսանկյունից ճիշտ քայլ»՝ հայտարարելով, որ «ցուցակի հիմնական նպատակը պատժելն է բոլոր նրանց, ովքեր առանց պաշտոնական Բաքվի թույլտվության այցելել են Լեռնային Ղարաբաղ»։ Գուլուզադեն ցուցակի հրապարակումը կապել է նաև Ադրբեջանում առկա նախընտրական տրամադրությունների հետ[4]։

Ցուցակում ներառվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեհ պատգամավոր Տոմաշ Պորեբայի խոսքերով՝ նա Լեռնային Ղարաբաղ այցելել է սեփական նախաձեռնությամբ՝ տեղում ծանոթանալու իրավիճակին։ Այցի նպատակներից մեկը շրջանում իրավիճակի վերաբերյալ զեկույցի պատրաստումն էր[5]։

Մեկնաբանելով անցանկալի անձանց ցուցակում Մոնսերատ Կաբալյեի ներառումը՝ ցուցակում ներառված Կոնստանտին Զատկուլինը հայտարարել է. «Ադրբեջանը ցուցադրում է մեծագույն հիմարություն» և համեմատել այն սպայի այրու հետ, ով ինքն իրեն կերտել է[6]։

Ցուցակի մյուս դերակատարը՝ Սերգեյ Մարկեդոնովը հրճվանքով հայտարարել է, որ հպարտ է, որ Մոնսերատ Կաբալյեի և Ալ Բանոյի հետ միասին գտնվում է միևնույն ցուցակում[7]։

«Эхо Москвы-ի» լրագրող և թղթակից Վլադիմիր Վարֆոլոմեևը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է, որ չի նույնիսկ չի հասկանում, թե ինչպես է կարողացել հայտնվել «սև ցուցակում» և «դարձել անցանկալի անձ սիրելի Ադրբեջանում»[8]։

Վաշինգտոնում արտաքին քաղաքականության ամերիկյան խորհրդի գլխավոր փորձագետ Ուեյն Մերին քննադատել է Բաքվի որոշումը։ Նրա խոսքերով, այդպիսով երկրի իշխանությունները իրենք իրենց են վնասում[9]։

«Ես չեմ եղել Ղարաբաղում, բայց իմ կոլեգաները եղել են այնտեղ։ Իսկ եթե ինձ ներառել են «սև ցուցակում», ապա պետք է այնտեղ գնալ՝ որպես Կովկասի մասնագետ», — Turan գործակալությանը հայտնել է Ջոն Հոպկինսի համալսարանի ուսանող Նիկոլաս Վոնդրան[10]։

«Сегодня» թերթի խմբագիր Իրինա Կովալչուկը հայտարարել է, որ ցուցակի հրապարակումից հետո նա պատրաստ է ևս մեկ անգամ այցելել Ղարաբաղ[11]։

Ազգությամբ հրեա բլոգեր և ճանապարհորդ Ալեքսանդր Լապշինը հայտարարել է, որ «ինձ համար ծիծաղելի է ադրբեջանական հատուկ ծառայությունների ինքնասպանական դիրքորոշումը», և կասկած է հայտնել Ադրբեջան այցելությունների վերաբերյալ[12]։ Ավելի ուշ, օգտվելով ռուսական (ինչպես նաև իսրայելական) և ուկրաինական անձնագրերում Ալեքսանդր անվան գրման տարբերություններին, Լապշինը երկու անգամ այցելել է Ադրբեջան և իր բլոգում նկարագրել սահմանն անցնելու տեխնոլոգիան՝ ճանապարհին ծաղրելով ադրբեջանցի սահմանապահներին։ 2016 թվականի դեկտեմբերի 15-ի գիշերը, Ադրբեջանի խնդրանքով, բլոգերը ձերբակալվելէ բելառուս ուժայինների կողմից՝ Ադրբեջանին արտահանձնելու նպատակով[13]։

Անցանկալի անձանց ցուցակում ներառված անձանց ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լուսանկար
Անվանում
Երկիր
Ներառման տարեթիվ
Մասնագիտություն/զբաղեցրած պաշտոն
Ծանոթագրություն
Օնիկ Բեյլերյան
Կանադա Կանադա
Կանադայի նախարարների կաբինետի գաղտնի խորհրդի անդամ
1999 թվականր մարտին այցելել է հակամարտության գոտի։
Վլադիմիր Վարֆոլոմեև
Ռուսաստան Ռուսաստան
Լրագրող, «Эхо Москвы-ի» ռադիոընկերության աշխատակից
2003 թվականին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Կարստեն Մոլլեր
Դանիա Դանիա
2007
Դանիայի Թագավորության ռազմական ակադեմիայի նախագահ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ռոման Բատալով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
ՌԴ Պետական դումայի պատգամավոր
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Վալերի Սպեկտոր
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
Ազգային անվտանգության հարցերով գիտությունների միջազգային ակադեմիայի նախագահ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ռամիլ Լատիպով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
Ահաբեկչական գործողությունների և փոքր ինտենսիվություն ունեցող հակամարտությունների վերլուծության կենտրոնի տնօրեն
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Սերգեյ Մարկեդոնով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
Քաղաքական և ռազմական վերլուծության ինստիտուտի միջազգային հարաբերությունների բաժնի ղեկավար
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Սերգեյ Գլոտով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
ՌԴ Պետական դումայի ռեգլամենտի և կազմակերպճական հարցերի կոմիտեի ղեկավարի տեղակալ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ելենա Սեմերիկովա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
Ռուսաստանի հանրային պալատի անդամ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ալեքսանդր Աժգիրեյ
Ռուսաստան Ռուսաստան
2007
Ռուսաստանի հանրային պալատի նախագահի օգնական
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ջեք Սալենս
Կանադա Կանադա
2007
Կանադա-Մեծ Բրիտանիա անկախ մոնիթորինգային խմբի դիտորդ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին, իսկ 2010 թվականի մայիսի 23-ին՝ խորհրդարանական ընտրություններին։
Մարգոթ Դան
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2007
Կանադա-Մեծ Բրիտանիա անկախ մոնիթորինգային խմբի դիտորդ
2007 թվականին որպես դիտորդ մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Դեյվ Լոևեն
Կանադա Կանադա
2007
2007 թվականին այցելել է հակամարտության գոտի։
Էհարթ Շտրատենշուլտե
Գերմանիա Գերմանիա
2008
Բեռլինի եվրոպական ակադեմիայի նախագահ
Իրիս Կեմպե
Գերմանիա Գերմանիա
Հենրիխ Բյոլի ֆոնդի Հարավային Կովկասի տարածաշրջանային բյուրոյի ղեկավար
Նովակ Տամաս
Հունգարիա Հունգարիա
Լրագրող
Վլադիմիր Զախարով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի կովկասյան հետազոտությունների կենտրոնի աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Մորիս Բոնո
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ժողովրդավարության և համագործակցության ինստիտուտի Փարիզի գրասենյակի ղեկավար, ԵԱՀԿ Կովկասի հարցերի նախկին հատուկ ներկայացուցիչ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ռուբիկ Սարդարյան
Իրան Իրան
2010
Իրանի խորհրդարանի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Միրգասիմ Մոմենի
Իրան Իրան
2010
Իրանի մեջլիսի «Իրան-Հայաստան» բարեկամական խմբի անդամ
Ֆրանտիշեկ Միկլոշկո
Սլովակիա Սլովակիա
2010
Սլովակիայի խորհրդարանի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Խոսե Արբո
Արգենտինա Արգենտինա
2010
Արգենտինայի խորհրդարանի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Սերխիո Նահապետյան
Արգենտինա Արգենտինա
2010
Արգենտինայի խորհրդարանի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Մայքլ Քովաք
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
2010
ԱՄՆ-Նիդերլանդներ և Ընդհանուր միջազգային իրավական քաղաքականության մոնիթորինգային պատվիրակությունների աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Քրեստին Միկալբրոուն
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
2010
ԱՄՆ-Նիդերլանդներ և Ընդհանուր միջազգային իրավական քաղաքականության մոնիթորինգային պատվիրակությունների աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Մարիեկ դե Հոն
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
2010
ԱՄՆ-Նիդերլանդներ և Ընդհանուր միջազգային իրավական քաղաքականության մոնիթորինգային պատվիրակությունների աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։ 2012 թվականի փետրվարին Ստեփանակերտում մասնակցել է կոնֆերանսի։
Վիկտոր Շեյնիս
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ գիտությունների ակադեմիայի Համաշխարհային տնտեսության և միջազգային հարաբերությունների ինստիտուտի գիտական խորհրդի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Անդրեյ Արեշև
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ ռազմավարական մշակույթի ֆոնդի փորձագետ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Հարթմութ Էքքել
Գերմանիա Գերմանիա
2010
Բեռլինի ազատ համալսարանի քաղաքագիտության պրոֆեսոր
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Կոնստանտին Զատուլին
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ հարցերի և համերկրացիների հետ կապերի կոմիտեի անդամ, ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի տնօրեն
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Իգոր Չերնիշենկո
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Մաքսիմ Միշենկո
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր, «Միասնական Ռուսաստան» խմբակցության անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Կիրիլ Չերկասով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Գալինա Ռատնիկովա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի խորհրդարանական ուսանողական խմբի անդամ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Տատյանա Վոլոժինսկայա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2010
ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Մարտին Մագդալ
Չեխիա Չեխիա
2010
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ծովինար Մելքոնյան
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ժողովրդավարության և համագործակցության ինստիտուտի ներկայացուցիչ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Պիեր Դեսպերոն
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի իրավաբանական գիտությունների դոկտորների ասոցիացիայի աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Միշել Պորե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի իրավաբանական գիտությունների դոկտորների ասոցիացիայի աշխատակից
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ալեն Ֆրեսնել
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ինժեներ
2010 թվականի մայիսի 23-ին, որպես դիտորդ, մասնակցել է ԼՂՀ նախագահական ընտրություններին։
Ժան Պիեռ Դելանուա
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի ֆինանսական աշխատակից, Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խմբի քարտուղար
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Արլեթ Գրոսքոթ
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Պասկալ Կրոզոն
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Ռիշար Մալյե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Ռենե Ռուկե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Ֆրանսուա Ռոշբուլան
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Միշել Դիֆենբահեր
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի անդամ
2010 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի, որպեսզի հանդիպի ԼՂՀ կառավարության անդամներին[14]։
Հասան Մուհեյբիր
Լիբանան Լիբանան
2010
Լիբանանի խորհրդարանի նախկին պատգամավոր
Այն բանից հետո, երբ մասնակցել է Ուղղափառ խորհրդարանների ասամբլեայի նիստին, որը 2010 թվականի հունիսին տեղի է ունեցել Հայաստանում, այցելել է նաև Լեռնային Ղարաբաղ։
Ռեդա Հադադ
Հորդանան Հորդանան
2010
Հորդանանի խորհրդարանի նախկին անդամ
Այն բանից հետո, երբ մասնակցել է Ուղղափառ խորհրդարանների ասամբլեայի նիստին, որը 2010 թվականի հունիսին տեղի է ունեցել Հայաստանում, այցելել է նաև Լեռնային Ղարաբաղ։
Սթիվեն Փաունդ
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2010
Մեծ Բրիտանիայի համայնքների պալատի անդամ
2010 թվականի օգոստոսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ, որտեղ հանդիպել է ԼՂՀ խորհրդարանի խոսնակ Աշոտ Ղուլյանի հետ[15]։
Ստեֆան Կանդեա
Ռումինիա Ռումինիա
2010
Անկախ լրագրող
2010 թվականի ամռանը այցելել է հակամարտության գոտի։
Պետրուտ Կալինեսկու
Ռումինիա Ռումինիա
2010
Լուսանկարիչ
2010 թվականի ամռանը այցելել է հակամարտության գոտի։
Աննա Մամոնովա
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
«Կոմսոմոլսկայա պրավդա» թերթի թղթակից
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Վարվարա Ժլուտենկո
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
«Պրոֆիլ» թերթի թղթակից
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Նադեժդա Բազևա
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
Ուկրաինայի ազգային հեռուստատեսության լրագրող
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Վլադիմիր Կրավչենկո
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
«Զերկալո նեդելի» թերթի թղթակից
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Իրինա Կովալչուկ
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
«Այսօր» թերթի թղթակից
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Օլեգ Կուլիկ
Ուկրաինա Ուկրաինա
2010
ICTV հեռուստատեսության աշխատակից
2010 թվականի սեպտեմբերի 7—8-ը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Միշել Ռիվազի
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր
2010 թվականի հոկտեմբերին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[16]։
Դամիեն Ավադ
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2010
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր
2010 թվականի հոկտեմբերին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[16]։
Տոմաշ Պորեբա
Լեհաստան Լեհաստան
2010
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր, Հայաստանի վերաբերյալ զեկուցող
2010 թվականի դեկտեմբերի 19-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Ալեքսանդր Լապշին
Իսրայել Իսրայել
2011
Ճանապարհորդ
2011 թվականի մարտին այցելել է հակամարտության գոտի։
Քերոլայն Քոքս
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2011
Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատի անդամ
2011 թվականի ապրիլին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[17]։
Շրիլա Ֆլեյզեր
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2011
Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատի անդամ
2011 թվականի ապրիլին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[17]։
Գորդոն Մարսդեն
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2011
Մեծ Բրիտանիայի խորհրդարանի անդամ, Լեյբորիստական կուսակցության անդամ
2011 թվականի ապրիլին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ։
Ջոն Ուայթինգդեյլ
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2011
Համայնքների պալատի անդամ, խորհրդարանի մշակույթի, մամուլի և սպորտի կոմիտեի անդամ
2011 թվականի ապրիլին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[17]։
Օդեթ Բազիլ
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2011
Լրագրող, Chiltern Armenia կազմակերպության նախագահ
2011 թվականի ապրիլին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[17]։
Դիթմեր Շուման
Գերմանիա Գերմանիա
ZDF հեռուստատեսության աշխատակից
Ֆրանկ Վիլտորֆ
Գերմանիա Գերմանիա
ZDF հեռուստատեսության աշխատակից
Մայք Զայդեր
Գերմանիա Գերմանիա
ZDF հեռուստատեսության աշխատակից
Մարտին Գյոթզ Ռոսին
Գերմանիա Գերմանիա
ZDF հեռուստատեսության աշխատակից
Անդրեաս Բրեներ
Գերմանիա Գերմանիա
ZDF հեռուստատեսության աշխատակից
Գերհարդ Հեսլեր
Գերմանիա Գերմանիա
Փաստաբան
Կլաուս Վերներ Կայզե
Գերմանիա Գերմանիա
Սերգեյ Բունթման
Ռուսաստան Ռուսաստան
2011
«Эхо Москвы» գլխավոր խմբագրի տեղակալ
2011 թվականի մայիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[18]։
Եվգենի Բունթման
Ռուսաստան Ռուսաստան
2011
«Эхо Москвы» ռադիընկերության թղթակից
2011 թվականի մայիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[19]։
Մարգարիտա Ահվլեդիանի
Վրաստան Վրաստան
2011
«Go Group» մեդիակազմակերպության նախագահ և գլխավոր խմբագիր
2011 թվականի հունիսի 20-24-ը այցելել է հակամարտության գոտի։
Յուրի Սնեգիրյով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Լրագրող
Ուիլ Ինգլանդ
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
«The Washington Post»-ի մոսկովյան թղթակից
: 2011 թվականի ամռանը այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[20]։
Միխայիլ Լյուդվիգ
Գերմանիա Գերմանիա
Լրագրող
Ռոբերտո Ջովանելի
Իտալիա Իտալիա
2011
Ճարտարապետ, Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիայի պրոֆեսոր
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[21][22]։
Ջուզեպե Ջովանի դել Դեբիո
Իտալիա Իտալիա
2011
Ճարտարապետ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ֆրանչեսկո Ռովիելո
Իտալիա Իտալիա
2011
Ճարտարապետ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Լուչանո Պրետի
Իտալիա Իտալիա
2011
Ճարտարապետ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[21][22]։
Ֆրանչեսկո Գալո
Իտալիա Իտալիա
2011
Ճարտարապետ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Կարոլինա Ջովանելի
Իտալիա Իտալիա
2011
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիայի աշխատակից
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Մադալենա Ջովանելի
Իտալիա Իտալիա
2011
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիայի աշխատակից
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Լուիզա Մորոնի
Իտալիա Իտալիա
2011
Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիայի աշխատակից
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Վալտեր Չերնեկա
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Լուկա Կալո
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ջուզեպե Անտոնիո դե Տուրսի
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Անտոնելա Կաստելի
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Անտոնիո Ռիցցո
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Խորխե Ռոմեո
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Էմիլիանո Բրատինի
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ստեֆանիա Պալումբո
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Մանուելա Տրաինի
Իտալիա Իտալիա
2011
Անկախ քանդակագործ
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ռոբերտո Կվալի
Իտալիա Իտալիա
2011
Օպերատոր, լրագրող
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Լապո Կվալի
Իտալիա Իտալիա
2011
Օպերատոր, լրագրող
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ստեֆանո Բիզարի
Իտալիա Իտալիա
2011
Օպերատոր, լրագրող
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Ֆրանչեսկո Մանկա
Իտալիա Իտալիա
2011
Օպերատոր, լրագրող
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Վիգեն Ավետիս
Իտալիա Իտալիա
2011
Քանդակագործ,Ֆլորենցիայի պատվավոր քաղաքացի
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[22]։
Գի Տասիե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2011
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի պատգամավոր
2011 թվականի օգոստոսին այցելել է հակամարտության գոտի։
Ժակ Ռեմիլիե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2011
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի պատգամավոր
2011 թվականի օգոստոսին այցելել է հակամարտության գոտի։
Վալերի Բուայե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2011
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի պատգամավոր
2011 թվականի օգոստոսին այցելել է հակամարտության գոտի։
Ժորժ Կոլոմբիե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2011
Ֆրանսիայի ազգային ասամբլեայի պատգամավոր
2011 թվականի օգոստոսին այցելել է հակամարտության գոտի։
Բեդրոս Կիրկորով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2011
Երգիչ
2011 թվականի սեպտեմբերի 2-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ, որտեղ ելույթ է ունեցել ԼՂՀ անկախության հռչակման 20 ամյակին նվիրված համերգի ժամանակ[23]։
Անաստասիա Մարտինովա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2011
«ТВ Центр» հեռուստաընկերության աշխատակից
: 2011 թվականի սեպտեմբերին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[24]։
Էնթոնի Հալփին
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
«Times» թերթի խմբագիր
Ջոզեֆ Սիմիթյան
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
2011
Կալիֆոռնիայի Սենատի անդամ
2011 թվականի սեպտեմբերին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[25]։
Վադիմ Ռահմանով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Բանաստեղծ-թարգմանիչ
Օմաե Հիտոսի
Ճապոնիա Ճապոնիա
«Mainichi Shimbun» թերթի թղթակից
Ուեյն Մերի
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Արտաքին քաղաքականության ամերիկյան խորհրդի աշխատակից
Անաստասիա Թեյլոր Լինդ
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
«New York Times» թերթի թղթակից
Յուրի Վասիլև
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Վալերի Օբեդկով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
2011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Պյոտր Ռեյխետ
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
2011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Ալեքսանդր Սայկով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
2011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Ալեքսանդր Սնետկով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
2011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Պյոտր Տատարնիկով
Ռուսաստան Ռուսաստան
Նկարիչ
2011 և 2012 թվականներին այցելել է հակամարտության գոտի՝ նկարիչների պատվիրակության կազմում։
Ալեքսանդր Վոլոշուկ
Ուկրաինա Ուկրաինա
2011
«Սիվերշինա» թերթի թղթակից
2011 թվականի հուլիսին այցելել է Ստեփանակերտ և Շուշի[26]։
Վոլտ Սեկորդա
Ավստրալիա Ավստրալիա
Նոր Հարավային Ուելս նահանգի սենատոր
211 թվականի դեկտեմբերին այցելել է հակամարտության գոտի։
Մաթեուշ Պիսկորսկի
Լեհաստան Լեհաստան
2012
Աշխարհաքաղաքական վերլուծության եվրոպական կենտրոնի կառավարման անդամ
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Օտտո Լյութերհարդ
Գերմանիա Գերմանիա
2012
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Ստանիսլավ Տարասով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2012
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Ալեքսեյ Մարտինով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2012
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Ալեքսանդր Կռիլով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2012
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Գեյդե Շվարցովա
Սլովակիա Սլովակիա
2012
Կենտրոնաեվրոպական համալսարանի ռեկտոր
2012 թվականի փետրվարին Ֆրանտիշեկ Միկլոշկոյի հետ այցելել է հակամարտության գոտի։
Նիկոս Լիգերոս
Հունաստան Հունաստան
2012
Հունաստանի ռազմական ակադեմիայի աշխատակից
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Ջեյմս Նիքսի
Միացյալ Թագավորություն Միացյալ Թագավորություն
2012
Ռուսաստան-Եվրասիա ծրագրի ղեկավար
2012 թվականի փետրվարին մասնակցել է Ստեփանակերտում կազմակերպված կոնֆերանսի։
Ֆիլիպ Մարինի
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2012
Ֆրանսիայի Սենատի անդամ
2012 թվականի մայիսի 22-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[27]։
Սոֆի Ժուասեն
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2012
Ֆրանսիայի Սենատի անդամ
2012 թվականի մայիսի 22-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[27]։
Բեռնար Ֆուրնիե
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2012
Ֆրանսիայի Սենատի անդամ
2012 թվականի մայիսի 22-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[27]։
Միխայել Մյուլլեր
Ավստրիա Ավստրիա
2012
ORF հեռուստաընկերության թղթակից
2012 թվականի հունիսին ժամանել է Հայաստան՝ Ավստրիայի նախագահ Հայնց Ֆիշերի Հայաստան այցի ժամանակ, այնուհետ այցելել է հակամարտության գոտի։
Ջիմ Կարիյանիս
Կանադա Կանադա
2012
Կանադայի խորհրդարանի անդամ
2012 թվականի հունիսին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ՝ նախագահական ընտրություններին հետևելու համար[28]։
Մոնսերատ Կաբալյե
Իսպանիա Իսպանիա
2013
Օպերային երգչուհի
2013 թվականի հունիսի 4-ին այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[29]։
Լյուբով Կազարնովսկայա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2015
Օպերային երգչուհի
Այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ[30][31]

Ցուցակից հանված անձինք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ադրբեջանի ԱԳՆ մամլո խոսնակ Էլման Աբդուլաևի խոսքերով, այս ցուցակը «մշտական չէ, այն „flexible“ („ճկուն“)» է, և այն դեպքում, երբ անձը «զղջում է իր արարքի համար, գիտակցում իր այցի ոչ ճիշտ լինելը և դիմում է Ադրբեջանի համապատասխան մարմիններին՝ մեկնաբանության համար, ապա ադրբեջանական կողմը պատրաստ է վերանայել անձին ցուցակում ներառված լինելը»[1]։ 2013 թվականի սեպտեմբերին «սև ցուցակից» հանվել են 4 անձինք՝ ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր Ալեքսեյ Միտրոֆանովը, «Ամերիկայի Ձայնը» լրատվական ծառայության մոսկովյան բյուրոյի ղեկավար Ջեյմս Բրուքը, ինչպես նաև Ջոն Հոփկինսի համալսարանի ուսանողներ Իվան Բենովիչը և Նիկոլաս Բոնդրան։ Այս անձինք «դիմել են ադրբեջանական կառավարությանը և ափսոսանք հայտնել կատարվածի համար»։ Ալեքսեյ Միտրոֆանով հայտնվել է «սև ցուցակում», երբ 2011 թվականին այցելել է ԼՂՀ Մարտակերտ քաղաք։ Այնտեղ նա մասնակցել է «Մոսկվա» հանդիսությունների տան բացմանը։ Մեկնաբանելով ցուցակից իրեն հանելը՝ պատգամավորը Vesti.az-ին հաստատել է, որ համապատասխան խնդրանքով դիմել է ադրբեջանական իշխանություններին։ Ինչպես արտահայտվել է Միտրոֆանովը, նա իր հույսը դրել է «ադրբեջանական ղեկավարության իմաստնությանը և բարյացակամությանը»[32]։ 2013 թվականի նոյեմբերին ցուցակից հանվել է նաև իտալացի երգիչ Ալ Բանոն՝ սեփական դիմումի համաձայն[33]։

Լուսանկար
Անվանում
Երկիր
Ներառման տարեթիվ
Հանման տարեթիվ
Մասնագիտություն
Ծանոթագրություն
Ալեքսեյ Միտրոֆանով
Ռուսաստան Ռուսաստան
2011
2013
ՌԴ Պետդումայի նախկին պատգամավոր
2011 թվականի սեպտեմբերին այցելել է հակամարտության գոտի, այցելել Մարտակերտ, որտեղ մասնակցել է «Մոսկվա» հանդիսությունների տան բացմանը։ Այս այցելության համար, պատգամավորը ներառվել է անցանկալի անձանց ցուցակում, քանի որ այցը չէր համաձայնեցրել ադրբեջանական իշխանությունների հետ։ Ավելի ուշ, Միտրոֆանովը դիմել է արդբեջանական կառավարությանը՝ իրեն ցուցակից հանելու համար[32]։
Ջեյմս Բրուք
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
2013
2013
«Ամերիկայի Ձայն» լրատվական ծառայության մոսկովյան բյուրոյի ղեկավար
2013 թվականի հունիսին այցելել է հակամարտության գոտի։ Այս այցելության համար, լրագրողը ներառվել է անցանկալի անձանց ցուցակում, քանի որ այցը չէր համաձայնեցրել ադրբեջանական իշխանությունների հետ։ Ավելի ուշ, Բրուքը դիմել է արդբեջանական կառավարությանը՝ իրեն ցուցակից հանելու համար[32]։
Իվան Բենյովիչ
Սլովակիա Սլովակիա
2013
2013
Ջոն Հոփքինսի համալսարանի ուսանող
2013 թվականի հունվարին այցելել է հակամարտության գոտի։ Այս այցելության համար, ուսանողը ներառվել է անցանկալի անձանց ցուցակում, քանի որ այցը չէր համաձայնեցրել ադրբեջանական իշխանությունների հետ։ Ավելի ուշ, Բենյովիչը դիմել է արդբեջանական կառավարությանը՝ իրեն ցուցակից հանելու համար[32]։
Նիկոլաս Վոնդրա
2013
2013
Ջոն Հոփքինսի համալսարանի ուսանող
2013 թվականի հունվարին այցելել է հակամարտության գոտի։ Այս այցելության համար, ուսանողը ներառվել է անցանկալի անձանց ցուցակում, քանի որ այցը չէր համաձայնեցրել ադրբեջանական իշխանությունների հետ։ Ըստ ադրբեջանական կողմի, Վոնդրան դիմել է արդբեջանական կառավարությանը՝ իրեն ցուցակից հանելու համար[32]։ Ավելի ուշ, Վոնդրան հայտարարել է, որ երբեք չի այցելել ԼՂՀ և նշել, որ պատրաստ է այցելել Արցախ, չնայած ադրբեջանական կողմի սահմանափակումների[10]։
Ալ Բանո
Իտալիա Իտալիա
2010
2013
Երգիչ
2010 թվականի հոկտեմբերին Ալ Բանոն համերգ է տվել Լեռնային Ղարաբաղում[34]։ Այցի համար Ալ Բանոն ներառվել է անցանկալի անձանց ցուցակում։ Ավելի ուշ, դիմել է Իտալիայում Ադրբեջանի դեսպանատուն՝ իրեն ցանկից հանելու համար։ Ադրբեջանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Էլման Աբդուլաևը հայտարարել է, որ Ալ Բանոն դիմումի մեջ նշել է, որ, ընդհանրապես, ծանոթ չէ տարածաշրջանում առկա հիմնախնդիրներին, հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը, և հայտարարել, որ «մեծ հարգանք է տածում Ադրբեջանի ժողովրդի նկատմամբ»։ 2013 թվականի նոյեմբերի 15-ին Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն բավարարել է Ալ Բանոյի դիմումը և հանել նրան ցուցակից[33]։
Կոնստանտին Մոսկովիչ
Մոլդովա Մոլդովա
2013
2014
Երաժիշտ, Մոլդովայի ժողովրդական դերասան
Համերգներ է տվել Լեռնային Ղարաբաղում[35], մասնակցել տոնական հանդիսություններին, որոնք նվիրված են եղել Արցախի անկախությանը։ 2014 թվականին հանվել է ցուցակից։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Гусейнов Н. МИД Азербайджана: большинство лиц армяне заманили на оккупированные территории обманом // aze.az. — 6 августа 2013. Архивировано из первоисточника 9 Օգոստոսի 2013.
  2. МИД Азербайджана (2013). «Arzuolunmaz Şəxslərin Siyahisi» (PDF) (ադրբեջաներեն). Официальный сайт Министерства иностранных дел Азербайджанской Республики. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  3. Шарий А. Известный журналист: Нужно симметрично ответить на объявление восьмерых украинцев персонами нон грата. Аспекты, 6.8.2013.
  4. Кямал Али. Опубликование списка персон нон грата не может навредить имиджу Азербайджана — эксперт Արխիվացված 2013-08-11 Wayback Machine. Новости-Азербайджан, 5.8.2013.
  5. ЕС ответил на ноту МИД Азербайджана: что дальше?
  6. «Урегулирование конфликта на поверхности» // Взгляд. 3 августа 2013
  7. Сергей Маркедонов рад оказаться вместе с Кабалье и Аль Бано в «черном списке» Азербайджана // Аспекты. 06.08.2013
  8. Forbes: "От «черного списка» МИД Азербайджана больше всего могут пострадать Аль Бано и Кабалье Արխիվացված 2018-06-21 Wayback Machine // Вести. 05.08.2013
  9. Вейн Мэри: Баку только вредит себе Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine // Contact.az, 2013 Aвгуст 06
  10. 10,0 10,1 Рауф Оруджев. Список вызвал толкования Արխիվացված 2013-08-09 archive.today // Зеркало. 06 Авг 2013
  11. Украинская журналистка ставшая персоной нон грата в Азербайджане, готова снова поехать в Карабах // Аналитика, Август 4, 2013
  12. Израильский турист — главный враг азербайджанских спецслужб // IzRus. 05.08.2013
  13. Кирилл Кривошеев, Кирилл Кривошеев Россиянин задержан в Белоруссии за посещение Нагорного Карабаха // Коммерсантъ. — 2016-12-16.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 Azerbaijan announces a number of French parliamentarians non-grata
  15. Британский парламентарий может попасть в «черный список» МИД Азербайджана
  16. 16,0 16,1 Депутаты Европарламента: «Карабах должен участвовать в общекавказских проектах»(չաշխատող հղում)
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Британские парламентарии знакомятся с Нагорным Карабахом
  18. Азербайджан запретил Сергею Бунтману въезд в страну
  19. Нагорный Карабах. Путевые заметки
  20. «In Karabakh, the first post-Soviet war». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
  21. 21,0 21,1 «Шуши ещё много предложит миру»(չաշխատող հղում) // Голос Армении. 3 сентября 2011
  22. 22,00 22,01 22,02 22,03 22,04 22,05 22,06 22,07 22,08 22,09 22,10 22,11 22,12 22,13 22,14 22,15 22,16 22,17 22,18 22,19 22,20 22,21 Իտալացիների ստեղծած քանդակները կզարդարեն Շուշին
  23. «Бедрос Киркоров: «Я армянин, и этим горжусь!»». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
  24. Анастасия Мартынова, Ярослав Борисов, Владимир Черных. Нагорный Карабах отмечает 20-летие провозглашения независимости
  25. Американский сенатор прокомментировал включение своего имени в «черный список» Азербайджана
  26. «Александр Волощук: Карабах напомнил мне Приднестровье». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 18-ին.
  27. 27,0 27,1 27,2 «Французские сенаторы внесены в «черный список» МИД Азербайджана». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 18-ին.
  28. GLORIA GALLOWAY (Jul. 19, 2012). «Azerbaijan upset over Liberal MP's trip to disputed territory's election». The Globe and Mail.
  29. Монсеррат Кабалье объявлена персоной нон грата в Азербайджане
  30. Любовь Казарновская стала нежелательным лицом в Азербайджане
  31. Азербайджан объявил певицу Любовь Казарновскую персоной нон грата
  32. 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 Азербайджан простил Алексея Митрофанова. Lenta.ru, 23.9.2013.
  33. 33,0 33,1 Аль Бано исключен из списка невъездных в Азербайджан лиц
  34. СМИ: Знаменитый итальянский певец Аль Бано подтвердил свой визит в Карабах(չաշխատող հղում).
  35. «Константин Москович попал в список персон нон-грата в Азербайджане». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 13-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 18-ին.